Każdemu z pojęć oznaczonych literami przyporządkuj odpowiednie określenie oznaczone liczbą:
mieszana elastyczność cenowa popytu
popyt nieelastyczny
długi okres
udział w budżecie
dobro zwykłe (normalne)
dobro pierwszej potrzeby (niezbędne)
dobra substytucyjne (substytuty)
popyt o elastyczności cenowej równej jedności
krótki okres
dochodowa elastyczność popytu
popyt elastyczny
dobro niższego rzędu
suma wydatków
dobra komplementarne
dobro luksusowe
prosta cenowa elastyczność popytu
Stosunek względnej zmiany wielkości zapotrzebowania do odpowiadającej jej względnej zmiany dochodu.
Udział wydatków na określone dobro w całości wydatków.
Wielkość zapotrzebowania reaguje słabo na zmiany ceny: elastyczność w przedziale od 0 do — 1.
Dobro o dodatniej elastyczności dochodowej popytu.
Dobro o ujemnej elastyczności dochodowej popytu.
Miara reakcji popytu na jedno dobro na zmianę ceny innego dobra.
Dobro o elastyczności dochodowej popytu niższej od 1.
Stosunek względnej zmiany wielkości zapotrzebowania do odpowiadającej jej względnej zmiany ceny.
Tak nazywane dobra charakteryzują się tym, że wzrostowi ceny jednego z nich towarzyszy zwykle zwiększenie popytu na drugie dobro.
Dobro o elastyczności dochodowej popytu większej od 1.
Iloczyn nabywanej ilości dobra i jego ceny.
Wielkość zapotrzebowania reaguje silnie na zmiany ceny: elastyczność niższa od — 1.
Wielkość wydatków nie zmienia się po obniżeniu (lub podniesieniu) ceny: cenowa elastyczność popytu równa - 1.
Okres niezbędny do pełnego przystosowania się nabywców do nowej ceny.
Dobra charakteryzujące się tym, że wzrostowi ceny jednego z nich towarzyszy zwykle zmniejszenie popytu na drugie dobro.
Okres, w którym trwają jeszcze przystosowania nabywców do nowej ceny.
Zadanie
Tablica 4 przedstawia nabywane ilości prażonej kukurydzy przy różnych poziomach ceny:
Tablica 4. Popyt na prażoną kukurydzę |
|||
Cena torebki (PLN) |
Ilość nabywana (tys. torebek) |
Suma wydatków (utarg w tys. PLN) |
Prosta cenowa elastyczność popytu |
2,10 |
10 |
|
|
1,80 |
20 |
|
|
1,50 |
30 |
|
|
1,20 |
40 |
|
|
0,90 |
50 |
|
|
0,60 |
60 |
|
|
0,30 |
70 |
|
|
Wykreśl krzywą popytu, odkładając cenę na osi pionowej, a ilość na osi poziomej.
Przypuśćmy, że cena jednostkowa wynosi l,20PLN. O ile zmieni się wielkość zapotrzebowania po obniżeniu ceny o 0,30PLN? Jaka byłaby odpowiedź, gdyby cena wyjściowa była inna?
Oblicz sumę wydatków nabywców przy każdym wskazanym poziomie ceny.
Oblicz prostą elastyczność cenową popytu dla każdego poziomu ceny od 0,60PLN do 2,10PLN.
Narysuj wykres przedstawiający sumę utargu jako funkcję sprzedawanych ilości. Wielkość utargu odłóż na osi pionowej, a nabywaną ilość na osi poziomej.
Przy jakiej cenie utarg jest największy?
Przy jakiej cenie elastyczność popytu równa się — 1?
W jakim przedziale cen popyt jest elastyczny, a w jakim nieelastyczny?
Zadanie
Odpowiedz na poniższe pytania na podstawie ocen elastyczności przedstawionych w tablicy 5.
Zinterpretuj proste cenowe elastyczności popytu na trzy wymienione dobra i wskaż, które dobra charakteryzują się popytem elastycznym, a które nieelastycznym.
Jaki wpływ na spożycie wina i piwa wywierają zmiany cen żywności? Jaka zależność występuje między żywnością i pozostałymi dobrami?
Rysunek przedstawia funkcję popytu na wino (Dw). Naszkicuj, jak na tę krzywą popytu wpłynie wzrost cen żywności i piwa.
Tablica 5. Proste i mieszane elastyczności popytu w Mitwie |
|||
Względna zmiana zapotrzebowania na: |
W stosunku do 1% zmiany ceny: |
||
|
żywności |
wina |
piwa |
Żywność |
-0,25 |
0,06 |
0,01 |
Wino |
-0,13 |
-1.20 |
0,27 |
Piwo |
0,07 |
0,41 |
-0,85 |
Zadanie
Uzupełnij podaną tabelę przedstawiającą wydatki konsumenta na cztery dobra w dwóch kolejnych miesiącach.
a. Oblicz udział wydatków na poszczególne dobra w dochodzie konsumenta (konsument wydaje cały swój dochód na wymienione dobra).
b. Oblicz elastyczność dochodową popytu na te dobra.
c. Określ, jakiego rodzaju są to dobra.
Dobro |
Wydatki |
Udział w budżecie (%) |
EDPp |
Dobro normalne czy podrzędne |
Dobro wyższego rzędu czy podstawowe |
||
|
m-c 1-szy |
m-c 2-gi |
m-c 1-szy |
m-c 2-gi |
|
|
|
A |
60 |
100 |
|
|
|
|
|
B |
50 |
40 |
|
|
|
|
|
C |
60 |
140 |
|
|
|
|
|
D |
30 |
120 |
|
|
|
|
|
Zadanie
Tablica 6 przedstawia wielkość wydatków pewnego gospodarstwa domowego (na dobra A, B, C i D) oraz wysokość tygodniowych dochodów w dwóch kolejnych latach.
Oblicz udziały wydatków na poszczególne dobra w budżecie gospodarstwa w poszczególnych latach.
Oblicz dochodową elastyczność popytu na każde dobro.
Określ, które dobra są dobrami normalnymi, a które niższego rzędu.
Określ, które dobra są dobrami luksusowymi, a które niezbędnymi.
Tablica 6. Dochody i wydatki gospodarstwa domowego stwa domowego |
|||||||
Dobro |
Wydatki w PLN |
Udział w budżecie (%) |
Dochodowa elastyczność popytu |
Dobro normalne (N) lub dobro niższego rzędu (G) |
Dobro luksusowe (L) lub dobro niezbędne (K) |
||
|
rok 1 (dochód 100PLN) |
rok 2 (dochód 200PLN) |
rok 1 |
rok 2 |
|
|
|
A |
30 |
50 |
|
|
|
|
|
B |
30 |
70 |
|
|
|
|
|
C |
25 |
20 |
|
|
|
|
|
D |
15 |
60 |
|
|
|
|
|
Zadanie
Jeżeli popyt na pewien produkt jest określony jako elastyczny względem ceny, to:
wzrost ceny spowoduje zwiększenie sprzedanej ilości, ale ogólna wielkość utargu zmaleje,
wzrost ceny spowoduje zmniejszenie sprzedanej ilości, ale ogólna wielkość utargu wzrośnie,
spadek ceny spowoduje zwiększenie sprzedanej ilości, ale ogólna wielkość utargu zmaleje,
spadek ceny spowoduje zwiększenie sprzedanej ilości i zwiększenie ogólnej wielkości utargu.
Zadanie
Jeżeli dochodowa elastyczność popytu na dane dobro wynosi 0,5, to popyt zmienia się:
w odwrotnym kierunku niż dochód,
w tym samym kierunku co dochód ale w mniejszym stopniu,
w tym samym kierunku co dochód i w tym samym stopniu,
w tym samym kierunku co dochód ale w większym stopniu.
Zadanie
Jeżeli przy spadku ceny dobra Y popyt na dobro X wzrasta, to:
dobra są substytucyjne,
dobra są komplementarne,
X jest dobrem niższego rzędu,
X jest dobrem Giffena,
X jest produktem ubocznym Y.
Wskaż właściwą odpowiedź.
Zadanie
Producent pralek obniża cenę o 5%, a liczba sprzedanych pralek wzrasta o 4%. Elastyczność cenowa popytu na pralki jest:
większa od 1,
równa 1,
mniejsza od 1,
nie do określenia na podstawie podanej informacji.
Wskaż właściwą odpowiedź.
Zadanie
Ekonomista zaliczy określone dobro konsumpcyjne do dóbr niższego rzędu, gdy elastyczność:
dochodowa popytu wynosi —0,5.
cenowa popytu wynosi —1,3,
mieszana popytu wynosi —0,7,
dochodowa popytu wynosi 1,3,
mieszana popytu wynosi 0,1.
Wskaż właściwą odpowiedź.
Zadanie
Jeśli masło i margaryna mają mieszaną elastyczność popytu równą 2, a cena masła wzrasta z 20 do 30 groszy za funt, to popyt na margarynę wzrośnie o:
20%,
25%,
75%,
100%,
150%.
Wskaż właściwą odpowiedź.