RYNEK KONKURENCJI DOSKONAŁEJ
Optymalizacja możliwa tylko poprzez zmianę produkcji.
Popyt na produkt jest doskonale elastyczny.
O - optimum na rynku konkurencji doskonałej (bez gwarancji zysku, gdyż nie uwzględnia kosztów stałych), Cena = koszt krańcowy
MONOPOL
Jeden producent (dobro bez substytutów), wielu konsumentów.
Monopson - wielu producentów, tylko jeden nabywca.
Działania prowadzące do monopolu:
- dumping cenowy;
- wykupywanie przedsiębiorstw;
- wysokie (prohibicyjne) cła;
Bariery wejścia na rynek:
- techniczne;
- ekonomiczne;
- administracyjne (akcyza, państwowe monopole)
Jeżeli zwiększymy stopę opodatkowania, dochody państwa będą rosły tylko do pewnego momentu.
Optimum monopolu: koszt krańcowy = utarg krańcowy
Utarg krańcowy w monopolu spada szybciej niż popyt.
Monopol prowadzi do sprzedawania mniejszej liczby produktów po wyższych cenach.
Dyskryminacja celowa:
Monopolista sprzedaje różnym nabywcom po różnych cenach. Muszą być spełnione dwa warunki:
Na poszczególnych rynkach cenowa elastyczność popytu jest różna;
Ryki muszą być izolowane.
ZAWODNOŚCI RYNKU
Kiedy występuje optimum pareto, rynek alokuje zasoby w sposób najlepszy z możliwych.
Optimum pareto (optymalna alokacja w sensie pareto) - kiedy nie można polepszyć sytuacji jednej osoby, bez pogarszania sytuacji drugiej.
Rynek zawodzi, gdy nie prowadzi do optimum pareto.
Występują efekty zewnętrzne - konsekwencje działania podmiotów zawierających transakcję na sytuację innych podmiotów, które nie są odzwierciedlone w cenach.
Fakty zewnętrzne negatywne - opodatkowanie w interesie trzeciej strony.
Fakty zewnętrzne pozytywne - dotacja w interesie trzeciej strony.
Dobra publiczne:
Dobra prywatne to takie dobra, gdzie konsumpcja jednej osoby ogranicza konsumpcję innych osób i dostępność do tych dóbr jest ograniczona.
Dobra publiczne to takie dobra, gdzie konsumpcja jednej osoby nie ogranicza konsumpcji innych osób i nie można nie dopuścić innych osób do konsumpcji.
Dobra klubowe to takie dobra, gdzie konsumpcja jednej osoby nie ogranicza konsumpcji innych osób i dostępność do tych dóbr jest ograniczona.
Dobra wspólne to takie dobra, gdzie konsumpcja jednej osoby ogranicza konsumpcję innych osób i nie można nie dopuścić innych osób do konsumpcji.
Tylko dobra prywatne prowadzą do optimum pareto.
Jeśli pozostawić dystrybucję dóbr publicznych rynkowi, konsumpcja byłaby niższa od potrzeb i pojawiłoby się zjawisko „jazdy na gapę”. W wypadku dóbr wspólnych pojawia się wówczas „tragedia pastwiska”. Dlatego właśnie dystrybucją tych dóbr zajmuje się państwo.
Asymetria informacji:
Pokusa nadużycia - jedna ze stron zmienia swoje zachowanie po zawarciu transakcji;
Selekcja negatywna - wycofywanie się lepszych produktów z rynku;
Problem agencji (pryncypała i agenta) - asymetria informacji na korzyść agenta, dodatkowe koszty: ekstra kontrola agenta, zapłata agenta za uwiarygodnienie.
P
O
Q
Q
P