Analiza Kluczowych Czynników Sukcesu (KCS)
Analiza KCS - to analiza zasobów i umiejętności przedsiębiorstwa, analiza mocnych i słabych stron za pomocą listy KCS.
Analiza KCS - ograniczenie badań do grupy kryteriów najważniejszych (kluczowych) dla pozycji konkurencyjnej i rozwoju przedsiębiorstwa.
Analiza KCS - leży u podstaw reguły „80-20”
Jakość analizy KCS zależy od odpowiedniego opracowania listy zasobów i umiejętności o strategicznym znaczeniu dla danego sektora - od jakich czynników zależy sukces przedsiębiorstwa w sektorze?
Lider w sektorze w największym stopniu spełnia kryteria zawarte na liście KCS.
Złożoność analizy KCS:
Ustalenie KCS jest względnie proste w sektorach o małym zróżnicowaniu produktów i jednorodnych grupach klientów.
Konieczność opracowania rożnych list KCS w przypadku sektora o wymiarze międzynarodowym, gdzie istnieje wiele grup produktów kierowanych do różnych klientów.
Tabela 1. Segmentacja i KCS w amerykańskim przemyśle rowerowym
Segment |
KCS |
Segment tanich rowerów sprzedawanych głownie przez sieci sklepów dyskontowych najczęściej pod ich marką |
|
Segment rowerów (o cenach średnich) sprzedawanych głównie pod własnymi markami przez sieci wyspecjalizowanych sklepów rowerowych |
|
Segment rowerów drogich przeznaczonych dla entuzjastów |
|
Segment rowerów dziecięcych sprzedawanych głownie przez detalistów branży zabawkarskiej |
|
Źródło: Gierszewska G, Romanowska M, Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, PWE Warszawa 2003 za: R.M. Grant, Contemporary Strategy Analysis, Blackwell, Oxford 1990.
Stworzenie listy KCS nie wystarcza do zdobycia przewagi konkurencyjnej - wskazuje jedynie na jakich obszarach i problemach skoncentrować uwagę, doskonalić je i osiągać przewagę nad konkurentami!!!
Lista KCS dla danego sektora - kilka do kilkunastu pozycji, np.:
Sektor |
KCS |
sektor domów towarowych w USA |
|
sektor produkcji piwa |
|
sektor produkcji urządzeń do powielania |
|
Źródło: Gierszewska G, Romanowska M, Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, PWE Warszawa 2003
Metody postępowania przy tworzeniu listy KCS:
dwuetapowa:
pierwszy etap to analiza przedsiębiorstwa według pełnej listy kryteriów (we wszystkich obszarach), następnie sporządzenie listy słabych i mocnych stron firmy;
drugi etap to skoncentrowanie uwagi na kluczowych czynnikach sukcesu i poddaniu ich wnikliwej analizie;
jednoetapowa - określenie tylko listy KCS (lista musi być w miarę kompletna - uwzględnia najważniejsze czynniki z głównych obszarów działania firmy).
Określenie punkt odniesienia i perspektywy czasowej - odpowiedzi na następujące pytania:
Kto i w jakim celu będzie dokonywał oceny firmy? - ocena powinna być dokonywana wspólnie przez konsultantów oraz kadrę kierowniczą i specjalistów z ocenianego przedsiębiorstwa
Z kim chce się porównywać firmę?
Punktem odniesienia mogą być:
konkurenci z sektora lub grupy strategicznej,
idealne profile KCS (bardziej obiektywna ocena)
Jaką przyjmuje się perspektywę czasową oceny? -perspektywa czasowa prognoz zależy od przewidywanej przyszłości, dla której projektujemy strategię przedsiębiorstwa
Procedura analizy KCS:
ułożenie listy kluczowych czynników sukcesu dla badanego sektora;
określenie wag poszczególnych rozpatrywanych czynników sukcesu;
zbadanie, czy w analizowanym przedsiębiorstwie każdy z kluczowych czynników sukcesu jest słabą, czy mocną stroną, i wyrażenia tej oceny w sposób liczbowy;
porównanie sumy ważonych ocen dla badanej firmy z oceną maksymalną i (lub) z ocenami innych przedsiębiorstw z grupy strategicznej lub sektora.
Tabela 2. Lista przykładowych grup kryteriów oceny przedsiębiorstwa
Grupa kryteriów |
Mierniki |
pozycja na rynku |
|
pozycja w dziedzinie kosztów |
|
image firmy i jej obecność na rynku |
|
umiejętności techniczne i poziom technologii |
|
rentowność i potencjał finansowy |
|
poziom organizacji i zarządzania |
|
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Gierszewska G, Romanowska M, Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, PWE Warszawa 2003 za: R.M. Grant, Contemporary Strategy Analysis, Blackwell, Oxford 1990.
Tabela 3. Ocena mocnych stron firmy GE w jednym z sektorów
Mocne strony |
Waga |
Ocena (1-5) |
Wartość ważona |
Udział w rynku |
0,10 |
4,00 |
0,40 |
Wzrost udziału w rynku |
0,15 |
4,00 |
0,60 |
Jakość produktu |
0,10 |
4,00 |
0,40 |
Marka firmy |
0,10 |
5,00 |
0,50 |
Sieć dystrybucji |
0,05 |
4,00 |
0,20 |
Efektywność reklamy |
0,05 |
5,00 |
0,25 |
Zdolności produkcyjne |
0,05 |
3,00 |
0,15 |
Wydajność produkcji |
0,05 |
2,00 |
0,10 |
Koszt jednostkowy |
0,15 |
3,00 |
0,45 |
Zaopatrzenie materiałowe |
0,05 |
5,00 |
0,25 |
Osiągnięcia w dziedzinie badań i rozwoju |
0,10 |
4,00 |
0,40 |
Zarządzanie ludźmi |
0,05 |
4,00 |
0,20 |
|
1,00 |
|
3,90 |
Źródło: Gierszewska G, Romanowska M, Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, PWE Warszawa 2003 za: S.C. Certo, J.P. Peter, Strategie Management. Concepis and Applications, Random House, New York 1988.
Analiza profili konkurencyjnych - polega na porównywaniu mocnych i słabych stron badanego przedsiębiorstwa z wybranymi konkurentami
Rysunek 1. Profile konkurencyjne trzech przedsiębiorstw z tego samego sektora
Źródło: Gierszewska G, Romanowska M, Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, PWE Warszawa 2003 za: H. Steinmann, G. Schreyogg, Zarządzanie. Podstawy kierowania przedsiębiorstwem. Koncepcje, funkcje, przykłady,Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1995.
6