11. wykres wohlera - narysować i opisać skąd się bierze i jakie ma znaczenie przy konstruowaniu
W przypadku naprężeń zmiennych możliwy jest innym niż przy obciążeniach stałych, proces zniszczenia, polegający na tym, że następuje ono po wielokrotnym przekroczeniu pewnego poziomu naprężeń. Tego rodzaju proces nazywa się zmęczeniem. Graniczna wartość naprężeń powodujących zniszczenie po pewnej liczbie cykli jest funkcją tej liczby. Określa się ją doświadczalnie za pomocą wykresu zmęczeniowego Wӧhlera. Istnieje graniczna wartość naprężeń taka, że próbka poddana naprężeniu o wartości mniejszej nie ulega zniszczeniu niezależnie od liczby zmian. Tę wartość nazywamy wytrzymałością zmęczeniową. Wytrzymałość zmęczeniowa zależy od rodzaju zmienności obciążeń. Wyznacza się przede wszystkim wartości wytrzymałości zmęczeniowej dla poszczególnych przypadków tj. obciążenia tętniącego i wahadłowego. Wytrzymałość zmęczeniową oznaczamy symbolem Z z dodatkiem dwóch wskaźników, jednego oznaczającego rodzaj obciążenia, drugiego - rodzaj zmienności obciążenia. Tak więc wytrzymałość zmęczeniową oznaczono odpowiednio:
Zrj - przy jednostronnie zmiennym rozciąganiu,
Zrc - przy obustronnie zmiennych obciążeniach osiowych (rozciąganie, ściskanie),
Zgj - przy jednostronnie zmiennym zginaniu,
Zgo - przy obustronnie zmiennym zginaniu,
Zsj - przy jednostronnie zmiennym skręcaniu,
Zso - przy obustronnie zmiennym skręcaniu,
Ztj - przy jednostronnie zmiennym ścinaniu,
Zto - przy obustronnie zmiennym ścinaniu,
Zcj - przy ściskaniu