SANKTUARIA RZYMSKIE- PRAENESTE
W I wieku powstaly w Lacjum 3 wspaniale snktuaria o oryginalnych rozwiązaniach przestrzennych, poświęcone trzem bóstwom:Fortunie, Jowiszowi i Herkulesowi. Spośród nich najpiekniejsze, najlepiej zaplanowane i zharmonizowane z górzystym otoczeniem bylo niewątpliwie sanktuarium Fortuny w Peaeneste. Budynek uświetnił starą wyrocznie Fortuny, która mieścila sie w grocie. Dawne budowle uległy zapewne zniszczeniu, gdy Sulla zburzyl Praenste w czasie wojny domowej. Po odbydowie sanktuarium składało sie z części dolnej, na poziomie groty, mieszczącej dwupoziomowy portyk, czteronawową bazylikę, i budynek z apsydą, oraz z części górnej, wielopoziomowej, z kaplicą Fortuny, wieńczącą zespół tarasów i portyków. W części dolnej na uwagę zasluguje słynna grota wróżb, oraz budowla z apsydą, stanowiąca symetryczny odpowiednik groty, obie dekorowane mozaikami. Część górna pozwolila nieznanemu architektowi wykazac się całym kunsztem planowania przestrzennego. Na ośmiu tarasach wznósł on kolejno dwa mury oporowe, dwie zbiegające się rampy, w których były kryptoportyki, dwa portyki, prostokątny dziedziniec o wymiarach 153,50x112m, obramowany z trzech stron portykiem, i wreszcie półkolistą eksederę której stopnie prowadziły do tolosu- kaplicy Fortuny. Nie jest rzeczą pewną czy górne i dolne sanktuarium wzniesiono jednocześnie.