Edukacja ustawiczna dorosłych 2/2001
Arkadiusz Kapielski
„WYZWANIA WSPÓŁCZESNEGO RYNKU PACY A PRZYSTOSOWANIE MŁODZIEŻY DO ROLI NOWOCZESNEGO PRACOWNIKA XXI WIEKU”.
W swoim artykule autor podejmuje się próby skonstruowania wizerunku nowego pracownika XXI wieku. Swoje rozważania rozpoczyna od zwrócenia uwagi na kilka charakterystycznych cech, czy tez zjawisk w obecnej rzeczywistości dotyczącej pracy.
I tak:
85 % uczniów deklaruje kontynuowanie nauki na wyższej uczelni, gdyż uważają, iż dyplom wyższej uczelni gwarantuje im lepsza pozycje w świecie pracy. Dzisiaj, niestety, dyplom wyższej uczelni nie zapewnia pracy. Wobec tego co ja zapewnia?
Teraz pracodawcy oczekują coraz rozleglejszych umiejętności i zakresu wiedzy w wielu dziedzinach. Dlaczego? Bo teraz dla pracodawcy na 1 miejscu jest kapitał ludzki, czyli nagromadzony przez pracowników/pracownika zasób wiedzy fachowej, umiejętności i doświadczenia.
Tylko jest tutaj malutki problem. Jeśli nawet kandydat na pracownika w oczach pracodawcy spełnia te wymagania w danej chwili, to już za tydzień nie będzie - ponieważ istnieje konieczność ich doskonalenia i poszerzania, by być przynajmniej dobrym w swojej dziedzinie.
Kolejna charakterystyczna cecha obecnego rynku pracy, o której mówi autor, to aktywność zawodowa kobiet, które nie bardzo chcą już być kapłankami ogniska domowego, chcą aktywnie realizować swoje role zawodowe i odnosić na tym polu sukcesy.
Dobrze zarysowującym się zjawiskiem w obecnej rzeczywistości rynku pracy, jest coraz większa ilość wolnego czasu, jakim dysponujemy. Wyraźnie widoczna jest tendencja do skracania czasu pracy - co można wyjaśnić jakby chęcią dzielenia się swoja praca z osobami które jej nie mają, gdyż coraz większa ilość osób dobrowolnie pracuje w niepełnym wymiarze godzin.
Tak więc obserwując z coraz większym zaniepokojeniem te wszystkie zjawiska, warto by się zastanowić, jakimi cechami powinien charakteryzować się ten nowy idealny pracownik XXI wieku, by mógł odnaleźć swoje miejsce na rynku pracy?
Arkadiusz Kapielski wymienia tutaj następujące cechy:
Znajomość języków obcych w mowie i piśmie; (oczywiście z naciskiem za zachodnie);
Oczywiście umiejętność obsługi komputera (pełen pakiet OFFICE to minimum);
Umiejętność biegłego posługiwania się i korzystania z Internetu;
Posiadać prawo jazdy i paszport;
W sferze osobowościowej pożądane były by takie cechy jak:
Lojalność;
Identyfikacja z zakładem pracy;
Uczciwość; gdyż cechy te zawsze będą warunkować rzetelność pracy i dobre rezultaty uzyskiwane przez pracowników.
Trzeba jednak zdawać sobie sprawę z faktu, że często, to nie to, że będziemy spełniać wymagania pracodawcy, które przecież sam jasno określa kandydatom na dane stanowisko jest czynnikiem, który może nam zapewnić pracę, ale spełnianie jego oczekiwań.
A są one następujące:
Podejmowanie szybkich decyzji;
Gotowość do ciągłego samodoskonalenia się, dokształcania;
Otwartość na zmiany i rozległe możliwości adaptowania się do nowych warunków;
Musi to być osoba dynamiczna;
Twórcze myślenie no 1, oryginalność w rozwiązywaniu problemów, wysoka jakość pracy;
Umiejętność pracy w zespole;
Skoro wiemy już jakie zjawiska oddziałują na nas jako na przyszłych pracowników, wiemy jakie cechy osobowości musimy posiadać, jakie wymagania musimy spełniać - wydaje się, że nie powinnyśmy mieć problemu z zaistnieniem na rynku pracy.
A jednak problemy są. Pytanie, czy możemy ich umknąć, czy możemy uniknąć statusu bezrobotnego?
Autor artykułu wysuwa hipotezę, że nie zawsze, ale by to się udało konieczne staje się poważne podejmowanie takich kroków jak:
Wybór dobrej szkoły średniej;
Wybór dobrej uczelni wyższej
Podjęcie bardzo wyraźnej aktywności podczas studiów np. praktyk letnich, stażów, pracy wolontarickej. Działania te gwarantują po porostu zdobycie tak cenionej teraz praktyki i doświadczenia.
Czytając ten artykuł nasunęło mi się skojarzenie, że właściwie taki lansowany model człowieka i jego osobowości można określić mianem - Homo Hurbis. W literaturze socjologicznej to sformułowanie oznacza - człowiek nowoczesny/osobowość nowoczesna. Współtworzą ją takie cechy jak:
wysoko rozwinięta potrzeba sukcesu;
nonkonformizm przejawiający się w poszukiwaniu nowych rozwiązań i odrzuceniem stereotypów;
orientacja na przyszłość;
liberalizm i demokracja w działaniu;
UWAGA: Jeśli ktoś chciałby pogłębić to zagadnienie, to odsyłam do książki J. Kozieleckiego, O człowieku wielowymiarowym. Eseje psychologiczne, Wa-wa, 1998.
Oraz H.S. Szczepańskiego, Pokusy nowoczesności, Katowice.1992.
Tak więc widzimy, ze skończona przez nas szkoła, uczelnia, stanowi jedynie punkt wyjścia do dalszej pracy nad sobą i dalszego inwestowania w siebie, by stać się wkrótce - nowym pracownikiem XXI wieku.
2