Zróżnicowanie wynagrodzeń w Polsce

( Krzywa Lorenza, oraz współczynnik Giniego)

Poniższe informacje zostały zaczerpnięte z serwisu internetowego

www. pracuj.pl .

Jak wynika z tabeli zarobki 50% osób kształtowały się w przedziale pomiędzy 1651 PLN a 4000 PLN. Warto zwrócić uwagę, że 25% zarabia poniżej 1651 PLN miesięcznie brutto, a 10% poniżej 1200 PLN. Na przeciwnym biegunie znajduje się 25% zarabiających powyżej 4000 PLN, z czego 10% osiąga dochody powyżej 7000 PLN.

Aby uzyskać pełniejszy obraz rynku płac spojrzymy na wykres 1. Przedstawia on rozkład wynagrodzeń Z wykresu jednoznacznie wynika, że najwięcej osób plasuje się w niższych przedziałach płacowych. 21% zarabia poniżej 1500 PLN,  38% poniżej 2000 PLN, 62% poniżej 3000 PLN, 75% poniżej 4000 PLN, a prawie 80% zarabia poniżej 5000 PLN. Tylko 16% zarabia od 5000 do 10000 PLN, a 4% powyżej 10000 PLN.

Wynagrodzenia w różnych branżach

W 2006 roku do najlepiej opłacanych należała branża informatyczna i  telekomunikacja. Mediana wynagrodzenia całkowitego w branży IT wynosiła 3500 PLN, a w sektorze telekomunikacyjny 3221 PLN. Do czołówki najlepiej opłacanych należą również przedstawiciele sektora ubezpieczeń (3150 PLN) oraz bankowcy (3020 PLN). W branżach tych 10% osób najlepiej zarabiających otrzymuje wynagrodzenia ponad 6 krotnie wyższe od wynagrodzeń 10% osób najmniej zarabiających.
Tradycyjnie już na przeciwnym biegunie znajdują się pracownicy sektora publicznego z medianą wynagrodzenia miesięcznego w wysokości 2010 PLN. W sektorze tym najgorszą sytuację mają pracownicy służby zdrowia (1703 PLN), kultury i sztuki (1800 PLN) oraz nauki i szkolnictwa (1890 PLN). Warto zwrócić uwagę, że pracownicy sektora IT zarabiają  o 74% więcej od tego co pracownicy sektora publicznego. W sektorze publicznym występują również znacznie mniejsze rozpiętości płacowe. Można wręcz zaryzykować stwierdzenie, że jest to najbardziej egalitarny płacowo sektor gospodarki np. w nauce i szkolnictwie 10% najlepiej zarabiających otrzymuje tylko trzykrotnie wyższe wynagrodzenia od 10% najmniej zarabiających.

Wynagrodzenia w zależności od stażu pracy

Istotnymi a stosunkowo rzadko omawianymi czynnikami w polskich badaniach płacowych są staż pracy oraz wiek osoby badanej. Spójrzmy więc jak kształtują się wynagrodzenia w zależności od stażu pracy. Jak wynika z tabeli 8 w początkowym okresie kariery zawodowej stosunkowo nieduży wzrost stażu pracy związany jest ze znaczącymi wzrostami płac. Osoby z 10 letnim stażem (3200 PLN) zarabiają o  78% więcej od osób z rocznym stażem (1800 PLN). Wzrost stażu pracy związany jest również ze znaczącym wzrostem rozpiętości płacowych. W przypadku osób o rocznym stażu egalitaryzm płacowy jest widoczny. Najwyżej zarabiający otrzymują 3,8 razy wyższe płace od najniżej zarabiających. W przypadku osób ze stażem 10 letnim różnice te są już ponad 6 krotne.
Wzrost stażu pracy powyżej 10 lat nie wpływa już na wzrost wynagrodzeń. Jest wręcz odwrotnie. W kolejnych grupach wiekowych mediana wynagrodzenia maleje w granicach 2-4%.

Wynagrodzenia w zależności od województwa

Tradycyjnie najwyższe dochody osiągają mieszkańcy województwa mazowieckiego. Mediana ich wynagrodzenia rocznego wynosiła 3450 PLN (tabela 11). Na drugim miejscu jest województwo wielkopolskie i pomorskie z medianą w wysokości 2500 PLN. Następne w kolejności to województwo dolnośląskie (2460 PLN) i małopolskie (2350 PLN). Najniższe dochody osiągają mieszkańcy województwa lubelskiego (1900 PLN) i warmińsko-mazurskiego (1960 PLN). Równie niskie dochody osiągają mieszkańcy województwa podkarpackiego, podlaskiego i świętokrzyskiego (2000 PLN). Warto zwrócić uwagę, że 80% badanych z lubelskiego zarabia pomiędzy 1099 a 4500 PLN a z podkarpackiego pomiędzy 1063 a 4395 PLN.

Krzywa Lorenza na przykładzie procentowego udziału poszczególnych grup zarobkowych

WYKRES 1. Procentowy udział poszczególnych grup zarobkowych.

WYKRES 2. Krzywa Lorenza

wynagrodzenia	<1500	<2500	<3500	<4500	<5500	<6500	<7500	<8500	<9500
% społeczeństwa	20	50	69	78	85	88	90	92	94

Jak wynika z powyższej tabeli 50% społeczeństwa zarabia 25% wszystkich dochodów.

Krzywa nachylona pod kątem 45 stopni przedstawia idealny rozkład dochodów w społeczeństwie. Z powyższego rysunku wynika, że jeżeli dochody znajdujące się w dyspozycji społeczeństwa równają się 100% to zgodnie z idealną krzywą procentowy udział ludności w tych dochodach odpowiada idealnej strukturze. Tak więc równy podział dochodów występuje gdy 80% dochodów otrzymuje 80% społeczeństwa . Faktyczny rozkład dochodów w społeczeństwach jest bardzo zróżnicowany, a przyczyny jego występowania bardzo złożone. Wysokość dochodów zależy bowiem od poziomu wykształcenia, wykonywanego zawodu, intensywności pracy, miejsca zamieszkania, wielkości rodziny, predyspozycji fizycznych i umysłowych.

Współczynnik Giniego (Corrado Gini, Konrad Gini (ur. 23 maja 1884 - zm. 13 marca 1965) włoski statystyk i demograf. Twórca współczynnika Giniego, miary nierównomiernego rozkładu wartości, w szczególności nierównomiernego rozkładu dochodu w społeczeństwie.)

Współczynnik Giniego miara nierównomiernego rozkładu dóbr, w szczególności nierównomiernego rozkładu dochodu np. gospodarstw domowych.

• współczynnik Giniego przyjmuje wartości z przedziału [0; 1],

• wartość zerowa współczynnika wskazuje na pełną równomierność rozkładu dochodów,

• wzrost wartości współczynnika oznacza wzrost nierówności dochodowych,

• wartość jeden współczynnik Giniego przyjąłby w sytuacji gdyby tylko jedno gospodarstwo domowe posiadało dochody.

W Polsce współczynnik Giniego systematycznie wzrasta, a więc i zróżnicowanie dochodów w naszym kraju dąży do coraz większej różnorodności, a rozpiętości z danymi z innych krajów wynikają z procesem transformacji systemowych. Dotyczy to również i Polski, w której następują rozpiętości dochodowe wraz z pogłębiającymi się obszarami ubóstwa, które wynikają z działania mechanizmu rynkowego.

Współczynnik Giniego należy interpretować w ten sposób, że im jest wyższy tym nierówności w dochodach w danym kraju są większe. W tym momencie można dojść do wniosku, że zróżnicowanie dochodów dla mnie, osoby mieszkającej w Polsce jest o wiele większe w Stanach Zjednoczonych, aniżeli w Polsce, gdyż u nas ten wskaźnik jest o 0,10 mniejszy.

Jak widać na powyższym wykresie, jeżeli chodzi o zróżnicowanie dochodów, Polska plasuje się w środku krajów europejskich. Co ciekawe, nasz południowy sąsiad - Czechy, który tak samo jak Polska należał jakiś czas temu do krajów komunistycznych jest na drugim miejscu. Czechy są dowodem na to, że wielkość współczynnika Giniego nie obrazuje wysokości dochodów ludności w danym kraju.

Nie wiąże się jako tako również z wysokością PKB. Świadczy o tym formuła jaką wyznaczamy index:

gdzie:

jest przeciętnym dochodem gospodarstw domowych, a y - dochodem tych gospodarstw.

Źródła:

www.pracuj.pl

www.wynagrodzenia.pl

www.wikipedia.pl

www.huby.seo.pl

R.E.Hall, J. B. Taylor, Makroekonomia, wydawnictwo naukowe, Warszawa 2004

---