rozw贸j po璷lescencji


Rozw贸j po adolescencji.

  1. Przejawy rozwoju poznawczego w doros艂o艣ci.[ Harwas- Napiera艂a, Trempa艂a- Psychologia rozwoju cz艂owieka, T.2.]

Wed艂ug Baltesa (1987):

Wynika z tego, 偶e rozw贸j intelektualny w doros艂o艣ci nie ma jednolitego charakteru. Cechuje si臋 wyst臋powaniem r贸偶nych tendencji rozwojowych, zar贸wno progresywnych, jak i regresywnych. Ponadto cechuje si臋 on plastyczno艣ci膮. Z powy偶szych cech Baltes stworzy艂 model selektywnej optymalizacji oraz kompensacji. Zak艂ada on mo偶liwo艣膰 pomy艣lnego starzenia si臋, dzi臋ki kompensacji w najbardziej adaptacyjnych sferach; wk艂adaniu wysi艂ku w te cele 偶yciowe, kt贸re sa mo偶liwe do zrealizowania.

  1. Zmiany w obr臋bie osobowo艣ci cz艂owieka doros艂ego. [wyk艂ady dra Olejnika; Harwas- Napiera艂a, Trempa艂a- Psychologia rozwoju cz艂owieka, T.2.]

Osobowo艣膰 i Ja wyra偶a spos贸b, w jaki jednostka dzia艂a, do艣wiadcza, s膮dzi, my艣li i prze偶ywa, gdy przedmiotem tych aktywno艣ci jest ona sama, inni ludzie oraz 艣wiat materialny wok贸艂 niej. W okresie wczesnej doros艂o艣ci (20.-23. do 35.-40. r.偶.) zwraca si臋 uwag臋 na zmiany takie jak podtrzymywanie i dope艂nienie poczucia w艂asnej to偶samo艣ci (g艂贸wnie dzi臋ki rozwijaj膮cej si臋 zdolno艣ci zintegrowania Ja idealnego z Ja realnym i rozwi膮zaniu problemu z okresu adolescencji: to偶samo艣膰- rozproszenie r贸l), rozw贸j autonomii zwi膮zanej z niezale偶no艣ci膮 w podejmowaniu decyzji i braniem za nie odpowiedzialno艣ci oraz post臋puj膮c膮 indywiduacj臋. Podejmowanie nowych r贸l (pracownika, ma艂偶onka, rodzica) ma tutaj du偶y wp艂yw na rozwi膮zywanie problem贸w to偶samo艣ciowych; niezgodno艣膰 z kolei wyobra偶e艅 doros艂ego 偶ycia z rzeczywisto艣ci膮 mo偶e powodowa膰 kryzys w rozwoju m艂odego doros艂ego. W okresie 艣redniej doros艂o艣ci (35.-40. do 55.-60. r.偶.) wyra藕nie zaznacza si臋 plastyczno艣膰 i potencjalny charakter rozwoju. Wa偶nymi czynnikami, jakie pojawiaj膮 si臋 w tym okresie jest m.in. przekwitanie, wzrost 艣miertelno艣ci w艣r贸d r贸wnolatk贸w, uporanie si臋 z problemem „pustego gniazda” czy tzw. kryzysem 艣rodka 偶ycia. Wiek ten mo偶e by膰 okresem najwi臋kszych osi膮gni臋膰 zawodowych, ale te偶 przechodzenia na wcze艣niejsz膮 b膮d藕 terminow膮 emerytur臋. Wed艂ug Junga, w tym czasie powinna dokona膰 si臋 integracja i zr贸wnowa偶enie rozmaitych element贸w psychiki cz艂owieka, b臋d膮ca warunkiem dokonania si臋 procesu indywiduacji osobowo艣ci. Wed艂ug Eriksena, cz艂owiek ma do wyboru: rozw贸j przez dzia艂ania na rzecz oraz wspomo偶enie rozwoju przysz艂ych pokole艅, lub zatrzymanie rozwoju w艂asnego, czyli stagnacj臋 (m膮dro艣膰!). Istotnym wymiarem rozwoju osobowo艣ci cz艂owieka w wieku 艣rednim s膮 zmiany, jakim podlega perspektywa biograficzna, w kt贸rej ujmowane s膮 sytuacje, wydarzenia i dylematy 偶yciowe. Perspektywa biograficzna pozwala okre艣li膰 ich indywidualny sens ze wzgl膮du na rozw贸j cz艂owieka i bieg jego 偶ycia. Okres p贸藕nej doros艂o艣ci wie艅czy ca艂o艣膰 wcze艣niejszych zmian i pozwala dostrzec nadrz臋dny cel rozwoju (Buchler- samospe艂nienie). Zmiany w tym okresie s膮 wielokierunkowe, nast臋puje zar贸wno regres jak i progres w r贸偶nych dziedzinach 偶ycia. Szczeg贸lnie widoczna w procesie zmian jest rola samej starzej膮cej si臋 jednostki, co przejawia si臋 we wzro艣cie r贸偶nic indywidualnych dotycz膮cych ludzi starych i tym samym trudno艣ciach ustalenia og贸lnych prawid艂owo艣ci odno艣nie osobowo艣ci cz艂owieka starego. G艂贸wnym zadaniem jest przystosowanie si臋 do starzenia si臋- pozytywne rozwi膮zanie tego kryzysu (Erikson- integracja/ rozpacz) ma doprowadzi膰 jednostk臋 do przej艣cia na wy偶szy poziom rozwoju i wy艂onienia si臋 jako艣ciowo nowej formy 偶ycia psychicznego. W przeciwnym razie nast臋puje przystosowanie obronne i kompensacyjne, a nawet destrukcja osobowo艣ci (demencje!).

  1. Podejmowanie nowych r贸l spo艂ecznych czynnikiem stymuluj膮cym rozw贸j doros艂ego cz艂owieka.

  1. Czynniki warunkuj膮ce do艣wiadczenie „prze艂omu” (kryzysu) po艂owy 偶ycia i sposoby radzenia sobie z nimi.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Rozwoj serca i ukladu krazenie
10 budowa i rozw贸j OUN
5 Strategia Rozwoju przestrzennego Polskii
Strategia zr贸wnowa偶onego rozwoju
Psychologia rozwojowa 1
Kopia Kopia Rozwoj dziecka
Proces wdrazania i monitoringu strategii rozwoju
Wprowadzenie do medycyny rozwojowej 1
2 Psychologia rozwojowaid 19656 ppt
Charakterystyka rozwoju motorycznego
CZYNNIKI ROZWOJU 2

wi臋cej podobnych podstron