ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA
LABORATORIUM
POMIARY CHARAKTERYSTYK EEMENTÓW ELEKTRONICZNYCH
Skład grupy wykonującej doświadczenie:
Hyperion
Wykonanie niniejszego sprawozdania
CEL ĆWICZENIA
Celem ćwiczenia było zapoznanie się ze sposobem opracowania wyników pomiarowych, obliczeniem niepewności wyniku pomiaru pośredniego, a także zwrócenie uwagi na fakt, że niepewność pomiaru pośredniego zależy od dokładności pomiarów bezpośrednich i od mierzonej wielkości. Ponadto cel stanowiło zapoznanie się z elementami liniowymi i nieliniowymi oraz wybranymi układami do pomiaru rezystancji.
ZASTOSOWANE PRZYRZĄDY POMIAROWE
Opornik dekadowy
Regulowane źródło napięcia: 1,3V12V
2 mierniki METEX
Żarówka zwykła
Diody LED (2 sztuki)
SCHEMAT UKŁADU DO POMIARU REZYSTANCJI STATYCZNEJ I PRZYROSTOWEJ
ZASTOSOWANE WZORY
Błąd pomiaru natężenia:
Bezwzględny: ΔI=(0,5% rdg+3dgt)
Względny: δI=ΔI/I*100%
Błąd bezwzględny pomiaru napięcia:
Bezwzględny: ΔU=(0,05% rdg+3dgt)
Względny: δU=ΔU/U*100%
Rezystancja statyczna: Rs = UV/IA
błąd bezwzględny: ΔRs=ΔU/I+-U/I2*ΔI
błąd względny: δRs=ΔRs/Rs
Rezystancja przyrostowa: Rp = ΔU/ΔI
niepewności pomiary rezystancji przyrostowej wyznaczono metodą różniczki zupełnej:
błąd bezwzględny: ΔRp=ΔU/Ip+- Up/Ip2*ΔI
błąd względny: δRp=ΔU1 +ΔU2/U1-U2+ΔI1+ΔI 2/I1-I2= ΔRp/Rp*100%;
gdzie Ip - średnie natężenie prądu z danego przedziału: Ip=1/2(I1+I2)
WYNIKI POMIARÓW
Żarówka
U |
ΔU |
δU |
I |
ΔI |
δI |
Rs[Om] |
1,5348 |
0,00107 |
0,07 |
0,03708 |
0,0001954 |
0,53 |
41,3916 |
2,788 |
0,00439 |
0,16 |
0,05503 |
0,0002852 |
0,52 |
50,6633 |
5,581 |
0,00579 |
0,10 |
0,08166 |
0,0004183 |
0,51 |
68,3444 |
9,805 |
0,00790 |
0,08 |
0,1117 |
0,0005685 |
0,51 |
87,7798 |
0,986 |
0,00349 |
0,35 |
0,0319 |
0,0001695 |
0,53 |
30,9091 |
2,470 |
0,00424 |
0,17 |
0,05226 |
0,0002713 |
0,52 |
47,2637 |
5,340 |
0,00567 |
0,11 |
0,07958 |
0,0004079 |
0,51 |
67,1023 |
8,222 |
0,00711 |
0,09 |
0,10105 |
0,0005153 |
0,51 |
81,3657 |
0,780 |
0,00339 |
0,43 |
0,0308 |
0,000164 |
0,53 |
25,3247 |
2,096 |
0,00405 |
0,19 |
0,04728 |
0,0002464 |
0,52 |
44,3316 |
2,465 |
0,00423 |
0,17 |
0,05154 |
0,0002677 |
0,52 |
47,8269 |
ΔRs |
δRs |
Ip |
Up |
Rp[Ω] |
ΔRp |
δRp |
0,247 |
0,60 |
0,046 |
2,161 |
5,463 |
0,222 |
4,07 |
0,342 |
0,68 |
0,068 |
4,185 |
15,409 |
0,320 |
2,07 |
0,421 |
0,62 |
0,097 |
7,693 |
13,843 |
0,404 |
2,92 |
0,518 |
0,59 |
0,072 |
5,396 |
13,901 |
0,705 |
5,07 |
0,274 |
0,89 |
0,042 |
1,728 |
20,608 |
0,248 |
1,21 |
0,326 |
0,69 |
0,066 |
3,905 |
15,610 |
0,308 |
1,97 |
0,415 |
0,62 |
0,090 |
6,781 |
13,900 |
0,402 |
2,89 |
0,485 |
0,60 |
0,066 |
4,501 |
13,801 |
0,641 |
4,65 |
0,245 |
0,97 |
0,039 |
1,438 |
20,671 |
0,242 |
1,17 |
0,317 |
0,71 |
0,049 |
2,281 |
16,429 |
0,312 |
1,90 |
0,331 |
0,69 |
0,026 |
1,233 |
15,811 |
0,661 |
4,18 |
Dioda czerwona
U |
ΔU |
δU |
I |
ΔI |
δI |
Rs[Om] |
1,495 |
0,00105 |
0,07 |
0,000054 |
1,027E-05 |
19,02 |
27685,1800 |
1,890 |
0,00395 |
0,21 |
0,15 |
0,00076 |
0,51 |
12,6000 |
1,919 |
0,00396 |
0,21 |
0,166 |
0,00084 |
0,51 |
11,5602 |
1,784 |
0,00389 |
0,22 |
0,0816 |
0,000418 |
0,51 |
21,8627 |
1,788 |
0,00389 |
0,22 |
0,08205 |
0,0004203 |
0,51 |
21,7916 |
1,790 |
0,00390 |
0,22 |
0,08282 |
0,0004241 |
0,51 |
21,6131 |
1,673 |
0,00384 |
0,23 |
0,02763 |
0,0001482 |
0,54 |
60,5501 |
1,677 |
0,00384 |
0,23 |
0,02756 |
0,0001478 |
0,54 |
60,8491 |
1,678 |
0,00384 |
0,23 |
0,02704 |
0,0001452 |
0,54 |
62,0562 |
1,499 |
0,00375 |
0,25 |
0,00064 |
0,0000132 |
2,06 |
2342,1875 |
1,840 |
0,00392 |
0,21 |
0,10614 |
0,0005407 |
0,51 |
17,3356 |
ΔRs |
δRs |
Ip |
Up |
Rp[Om] |
ΔRp |
δRp |
5284,710 |
19,09 |
0,075 |
1,693 |
101,996 |
0,017 |
0,02 |
0,090 |
0,72 |
0,158 |
1,905 |
5,191 |
0,083 |
1,60 |
0,082 |
0,71 |
0,124 |
1,852 |
4,714 |
0,133 |
2,83 |
0,160 |
0,73 |
0,082 |
1,786 |
9,311 |
0,159 |
1,71 |
0,159 |
0,73 |
0,082 |
1,789 |
9,266 |
0,158 |
1,70 |
0,158 |
0,73 |
0,055 |
1,732 |
9,184 |
0,311 |
3,39 |
0,464 |
0,77 |
0,028 |
1,675 |
25,896 |
0,465 |
1,80 |
0,466 |
0,77 |
0,027 |
1,678 |
25,971 |
0,473 |
1,82 |
0,475 |
0,77 |
0,014 |
1,589 |
26,439 |
1,482 |
5,60 |
54,166 |
2,31 |
0,053 |
1,670 |
284,053 |
0,078 |
0,03 |
0,125 |
0,72 |
0,053 |
0,920 |
7,250 |
0,250 |
3,46 |
Dioda żółta
U |
ΔU |
δU |
I |
ΔI |
δI |
Rs[Om] |
1,281 |
0,00094 |
0,07 |
0,001 |
0,000015 |
1,50 |
1281,0000 |
2,684 |
0,00434 |
0,16 |
0,03185 |
0,0001693 |
0,53 |
84,2700 |
3,918 |
0,00496 |
0,13 |
0,11661 |
0,0005931 |
0,51 |
33,5992 |
2,669 |
0,00433 |
0,16 |
0,03477 |
0,0001839 |
0,53 |
76,7616 |
4,412 |
0,00521 |
0,12 |
0,15705 |
0,0007953 |
0,51 |
28,0930 |
4,440 |
0,00522 |
0,12 |
0,16463 |
0,0008332 |
0,51 |
26,9696 |
2,661 |
0,00433 |
0,16 |
0,0353 |
0,0001865 |
0,53 |
75,3824 |
3,410 |
0,00471 |
0,14 |
0,07918 |
0,0004059 |
0,51 |
43,0664 |
3,425 |
0,00471 |
0,14 |
0,081 |
0,000415 |
0,51 |
42,2840 |
3,427 |
0,00471 |
0,14 |
0,08139 |
0,000417 |
0,51 |
42,1059 |
3,010 |
0,00451 |
0,15 |
0,05227 |
0,0002714 |
0,52 |
57,5856 |
ΔRs |
δRs |
Ip |
Up |
Rp[Om] |
ΔRp |
δRp |
20,156 |
1,57 |
0,016 |
1,983 |
62,700 |
0,167 |
0,27 |
0,584 |
0,69 |
0,074 |
3,301 |
25,654 |
0,160 |
0,62 |
0,213 |
0,64 |
0,076 |
3,294 |
8,362 |
0,406 |
4,86 |
0,531 |
0,69 |
0,096 |
3,541 |
23,576 |
0,116 |
0,49 |
0,175 |
0,62 |
0,161 |
4,426 |
6,546 |
0,168 |
2,57 |
0,168 |
0,62 |
0,100 |
3,551 |
6,265 |
0,348 |
5,56 |
0,521 |
0,69 |
0,057 |
3,036 |
23,220 |
0,248 |
1,07 |
0,280 |
0,65 |
0,080 |
3,418 |
11,592 |
0,275 |
2,37 |
0,275 |
0,65 |
0,081 |
3,426 |
11,355 |
0,274 |
2,41 |
0,274 |
0,65 |
0,067 |
3,219 |
11,305 |
0,371 |
3,28 |
0,385 |
0,67 |
0,026 |
1,505 |
16,602 |
0,770 |
4,64 |
Rezystor pierwszy
U |
ΔU |
δU |
I |
ΔI |
δI |
Rs[Om] |
8,609 |
0,00460 |
0,05 |
0,15348 |
0,0007774 |
0,51 |
56,0920 |
8,049 |
0,00702 |
0,09 |
0,14354 |
0,0007277 |
0,51 |
56,0750 |
5,464 |
0,00573 |
0,10 |
0,09765 |
0,0004983 |
0,51 |
55,9549 |
1,213 |
0,00361 |
0,30 |
0,02175 |
0,0001188 |
0,55 |
55,7701 |
1,206 |
0,00360 |
0,30 |
0,02168 |
0,0001184 |
0,55 |
55,6273 |
4,034 |
0,00502 |
0,12 |
0,07253 |
0,0003727 |
0,51 |
55,6184 |
6,885 |
0,00644 |
0,09 |
0,12334 |
0,0006267 |
0,51 |
55,8213 |
9,657 |
0,00783 |
0,08 |
0,17252 |
0,0008726 |
0,51 |
55,9761 |
4,044 |
0,00502 |
0,12 |
0,07226 |
0,0003713 |
0,51 |
55,9646 |
5,464 |
0,00573 |
0,10 |
0,09781 |
0,0004991 |
0,51 |
55,8634 |
8,293 |
0,00715 |
0,09 |
0,14823 |
0,0007512 |
0,51 |
55,9468 |
ΔRs |
δRs |
Ip |
Up |
Rp[Om] |
ΔRp |
δRp |
0,314 |
0,56 |
0,149 |
8,329 |
5,923 |
0,325 |
5,48 |
0,333 |
0,59 |
0,121 |
6,757 |
9,653 |
0,396 |
4,11 |
0,344 |
0,62 |
0,060 |
3,339 |
11,504 |
0,563 |
4,89 |
0,470 |
0,84 |
0,022 |
1,210 |
30,371 |
0,471 |
1,55 |
0,470 |
0,84 |
0,047 |
2,620 |
30,431 |
0,216 |
0,71 |
0,355 |
0,64 |
0,098 |
5,460 |
13,463 |
0,263 |
1,96 |
0,336 |
0,60 |
0,148 |
8,271 |
10,280 |
0,280 |
2,73 |
0,329 |
0,59 |
0,122 |
6,851 |
8,971 |
0,463 |
5,16 |
0,357 |
0,64 |
0,085 |
4,754 |
13,525 |
0,303 |
2,24 |
0,344 |
0,62 |
0,123 |
6,879 |
11,486 |
0,273 |
2,38 |
0,332 |
0,59 |
0,074 |
4,147 |
9,514 |
0,663 |
6,97 |
Rezystor drugi
U |
ΔU |
δU |
I |
ΔI |
δI |
Rs[Om] |
0,713 |
0,00066 |
0,09 |
0,02787 |
0,0001494 |
0,54 |
25,5831 |
0,714 |
0,00336 |
0,47 |
0,02786 |
0,0001493 |
0,54 |
25,6281 |
0,713 |
0,00336 |
0,47 |
0,02729 |
0,0001465 |
0,54 |
26,1268 |
0,754 |
0,00338 |
0,45 |
0,07937 |
0,0004069 |
0,51 |
9,4998 |
0,754 |
0,00338 |
0,45 |
0,08289 |
0,0004245 |
0,51 |
9,0964 |
0,754 |
0,00338 |
0,45 |
0,0831 |
0,0004255 |
0,51 |
9,0734 |
0,754 |
0,00338 |
0,45 |
0,08308 |
0,0004254 |
0,51 |
9,0756 |
0,780 |
0,00339 |
0,43 |
0,16944 |
0,0008572 |
0,51 |
4,6034 |
0,778 |
0,00339 |
0,44 |
0,16848 |
0,0008524 |
0,51 |
4,6178 |
0,777 |
0,00339 |
0,44 |
0,16626 |
0,0008413 |
0,51 |
4,6734 |
0,727 |
0,00336 |
0,46 |
0,0058 |
0,000039 |
0,67 |
125,3448 |
ΔRs |
δRs |
Ip |
Up |
Rp[Om] |
ΔRp |
δRp |
0,161 |
0,63 |
0,028 |
0,714 |
4,396 |
0,161 |
3,66 |
0,258 |
1,01 |
0,028 |
0,714 |
22,485 |
0,262 |
1,16 |
0,263 |
1,01 |
0,053 |
0,734 |
22,919 |
0,101 |
0,44 |
0,091 |
0,96 |
0,081 |
0,754 |
8,300 |
0,088 |
1,06 |
0,087 |
0,96 |
0,083 |
0,754 |
7,956 |
0,087 |
1,10 |
0,087 |
0,96 |
0,083 |
0,754 |
7,937 |
0,087 |
1,10 |
0,087 |
0,96 |
0,126 |
0,767 |
7,938 |
0,047 |
0,59 |
0,043 |
0,94 |
0,169 |
0,779 |
3,955 |
0,043 |
1,10 |
0,043 |
0,94 |
0,167 |
0,778 |
3,976 |
0,044 |
1,10 |
0,044 |
0,94 |
0,086 |
0,752 |
4,028 |
0,125 |
3,10 |
1,423 |
1,14 |
0,003 |
0,364 |
86,244 |
2,845 |
3,30 |
WNIOSKI KOŃCOWE
Na podstawie wykonanych pomiarów można dojść do wniosku, że pomiary pośrednie napięcia i natężenia pozwalają na wyznaczenie charakterystyk prądowo napięciowych różnych elementów elektronicznych, co pozwala przewidywać ich zachowanie w różnych warunkach pracy. Jak widać charakterystyki rezystancyjne różnych elementów mogą być zupełnie inne. Warto zwrócić uwagę na fakt, że rezystory mają liniową charakterystykę prądowo napięciową, co widać na wykresach, przy czym odstępstwa od charakterystyki liniowej mogą być spowodowane niedokładnościami pomiarów. Charakterystyka prądowo napięciowa żarówki nie jest co prawda liniowa, ale ma charakter zaburzonego przebiegu liniowego. Wynika to z fakty, że elementem rezystancyjnym w żarówce jest włókno z przewodnika, które działa niemal jak rezystor liniowy. W przypadku idealnym rezystora wartości rezystancji statycznej i dynamicznej są sobie równe.
Niestety pomiary pośrednie mają tą wadę, że niewielkie błędy pomiaru wielkości mierzonych bezpośrednio mają duży wpływ na wartość wielkości wyznaczanej.
Elektrotechnika i Elektronika - laboratorium
Sprawozdanie 3 - pomiary charakterystyk elementów elektronicznych Strona 1