T: Adaptacja organizmu
NAJWAŻNIEJSZE PRZEJAWY ADAPTACJI, JAKO WYNIK TRENINGU:
MIĘŚNIE SZKIELETOWE:
- zwiększenie liczby miofibryli, białek kurczliwych, jąder komórkowych przysłonowych, mitochondriów
- wzrost masy mięśniowej i kapilaryzacja mięśni
- zwiększenie stężenia glikogenu, mioglobiny, fosfolipidów, ATP, fosfokreatyny, K, Ca, Mg
- wzrost aktywności enzymów przemian energetycznych
- podwyższenie skuteczności wykorzystania energii
- obniżenie progu pobudliwości
- podwyższenie siły na jednostkę powierzchni przekroju mięśnia
UKŁAD PODPOROWY:
- przyrost masy kostnej
- zmiana struktury i kształtu kości
- hipertrofia włókien kolagenowych w ścięgnach
- obniżenie zawartości wody w ścięgnach i więzadłach
- obniżenie podatności na rozciąganie
- polepszenie ukrwienia kości i więzadeł
- zwiększenie grubości chrząstek stawowych
- podwyższenie intensywności syntezy włókien kolagenowych w chrząstkach
UKŁAD KRĄŻENIA:
- przerost mięśnia sercowego
- wzrost objętości skurczowej i pojemności minutowej serca
- wzrost ukrwienia serca
- wzrost w mięśniu liczby mitochondriów, mioglobiny, ATP, glukozy
- obniżenie HR w spoczynku
- zazwyczaj obniżenie HR w wysiłku (u sprinterów może wystąpić podwyższenie)
- zmniejszenie krzepliwości krwi
- wzrost stężenia immunoglobin, wskaźnika fagocytozy, zwiększenie liczby kapilar - lepszy transport
gazów
- wzrost maksymalnego poboru tlenu
- wzrost właściwości buforowych krwi
UKŁAD HORMONALNY:
- usprawnienie wyrzutu i zmiana ilości uwalnianych hormonów mających znaczenie metaboliczne
- przyrost kory nadnerczy
UKŁAD ODDECHOWY:
- podwyższenie efektywności wentylacji płuc
- zwiększenie pojemności dyfuzyjnej
- zwiększenie kapilaryzacji płuc
- wzrost pojemności życiowej płuc
- obniżenie oporu oddechowego
- zwiększenie sprawności mięśni oddechowych
UKŁAD POKARMOWY:
- regulacja funkcji trawiennych i perystaltyki jelit
- w wątrobie wzrost stężenia glikogenu i aktywności metabolicznej
NERKI:
- zwiększenie sprawności filtracyjnej
- wzrost sprawności regulacji gospodarką wodną
OUN:
- podwyższenie stabilności i zdolności podejmowania decyzji w trudnych warunkach
- wzrost koordynacji ruchów
- wzrost szybkości pobudzenia układu sympatycznego w wysiłku przy wzroście pobudzenia
parasympatycznego w spoczynku
- zwiększenie koncentracji uwagi
- zdolność zapamiętywania i szybkość uczenia się
EFEKTY BIOLOGICZNE ZWIĘKSZONEJ AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ O CHARAKTERZE WYTRZYMAŁOŚCIOWYM:
- wzrost objętości serca, pojemności jego jam, grubości ścian i gęstości naczyń kapilarnych
- większa pojemność wyrzutowa serca oraz maksymalna pojemność minutowa
- wzrost ogólnej objętości krwi i liczby erytrocytów, mioglobiny i hemoglobiny
- wyższy poziom wydolności fizycznej, o ponad 85% - spadek RR, wzrost HDL-D
- niższe RR skurczowe i rozkurczowe
- szybki powrót częstości skurczów serca do wartości przed wysiłkiem
- niższy koszt fizjologiczny pracy
- przyspieszenie metabolizmu spoczynkowego i zwiększenie wydatku energetycznego podczas wysiłku - obniżenie
odsetka tłuszczu i masy ciała
- wzrost glikogenu mięśniowego
- wzrost aktywności enzymów mitochonrialnych determinujących maksymalne pochłanianie tlenu
- poprawa tolerancji glukozy u chorych na cukrzycę
- zmniejszenie zapotrzebowania na insulinę
- niższe stężenie LDL, CHOL, TG, wzrost HDL
- adaptacyjny wzrost enzymów antyoksydacyjnych rozkładających RFT
- większa pojemność życiowa płuc