AKADEMIA BYDGOSKA
im. Kazimierza Wielkiego
w Bydgoszczy
Wydzia艂 Matematyki Techniki i Nauk Przyrodniczych
INSTYTUT TECHNIKI
Pracownia mechaniczna
SPRAWOZDANIE z 膰w. 1
Temat: Ugi臋cie belki przy zginaniu statycznym.
Wykonali: Dariusz P艂aneta, Anna Sieradzka
Bydgoszcz 2002/2003
1. Spis Tre艣ci:
1. Spis Tre艣ci...................................................................................................str. 2
2. Cel 膰wiczenia..............................................................................................str. 3
3. Opis stanowiska Badawczego.....................................................................str. 4
4. Podstawy teoretyczne..................................................................................str. 5
5. Wiedza niezb臋dna do wykonania................................................................str. 8
6. Przebieg 膰wiczenia......................................................................................str. 9
7. Tabela z wynikami pomiar贸w....................................................................str.10
8. Analiza wynik贸w bada艅 i wnioski.............................................................str.12
9. Literatura....................................................................................................str.13
2. Cel 膰wiczenia.
a. wyznaczenie modu艂u spr臋偶ysto艣ci przy zginaniu dla drewna i aluminium.
b. Pomiar strza艂ki bele o r贸偶nych przekrojach poprzecznych
c. Obliczenie strza艂ki ugi臋cia na podstawie wzoru
d. Por贸wnanie ugi臋膰 wyznaczonych eksperymentalnie i teoretycznie
3. Opis stanowiska Badawczego.
Stanowiskiem badawczym jest maszyna wytrzyma艂o艣ciowa ZD-10/90.
Charakterystyka maszyny:
maksymalne obci膮偶enie 100kN
4. Podstawy teoretyczne.
Typowy schemat zginania stosowany w badaniach eksperymentalnych stanowi belka dwupodporowa obci膮偶ona si艂膮 skupion膮 przy艂o偶on膮 w po艂owie rozstawu podp贸r (rys.1)
Rys.1. Schemat podparcia i obci膮偶enia belki.
Maksymalne ugi臋cie belki, zwane strza艂k膮 ugi臋cia f, wyst臋puje w miejscu przy艂o偶enia obci膮偶enia. Zale偶y ono od warto艣ci si艂y obci膮偶aj膮cej P, rozstawu podp贸r l, kszta艂tu i wymiar贸w przekroju poprzecznego belki oraz jej materia艂u:
gdzie:
f - strza艂ka ugi臋cia w mm
P- warto艣膰 si艂y obci膮偶aj膮cej w N
l- rozstaw podp贸r w mm
E- modu艂 spr臋偶ysto艣ci materia艂u belki przy jej zginaniu, w N/mm2
IZ- moment bezw艂adno艣ci przekroju wzgl臋dem osi oboj臋tnej z, w mm4
Na podstawie wzoru (1), po jego przekszta艂ceniu, mo偶na obliczy膰 modu艂 spr臋偶ysto艣ci E, je偶eli znana jest (wyznaczona eksperymentalnie) strza艂ka ugi臋cia f:
przy eksperymentalnym wyznaczaniu modu艂u E przyj臋to pos艂ugiwa膰 si臋 przyrostem obci膮偶enia 螖P i odpowiadaj膮cym mu przyrostom ugi臋cia 螖f. W贸wczas wz贸r na modu艂 spr臋偶ysto艣ci E przyjmuje posta膰:
Przyrost obci膮偶enia 螖P jest r贸wny:
螖P = P2-P1
Warto艣膰 obci膮偶enia P2 powinna mie艣ci膰 si臋 w zakresie proporcjonalno艣ci io nie powinna przekroczy膰 40% warto艣ci si艂y Pmax niszcz膮cej belk臋. Warto艣膰 P1 przyjmuje si臋 zwykle r贸wn膮 录 warto艣ci P2. Przyrost strza艂ki ugi臋cia jest r贸wny:
螖f = f2-f1
gdzie:
f1 - strza艂ka ugi臋cia wywo艂ana si艂a o warto艣ci P1
f2 - strza艂ka ugi臋cia wywo艂ana si艂a o warto艣ci P2
W celu wyznaczenia modu艂u spr臋偶ysto艣ci drewna przy zginiau stosuje si臋 znormalizowane pr贸bki o przekroju kwadratowym, o boku 20mm i o d艂ugo艣ci 300mm. Pr贸bki te powinny by膰 wolne od jakichkolwiek wad drewna. W przypadku aluminium r贸wnie偶 mo偶na stosowa膰 pr贸bki o powy偶szych wymiarach.
Rys.2. schemat pomiaru strza艂ki ugi臋cia belki.
Pomiaru strza艂ki ugi臋cia belki dokonuje si臋 w prosty spos贸b - przez umieszczenie czujnika zegarowego pod belka tak, aby ko艅c贸wka trzpienia czujnika styka艂a si臋 ze 艣rodkowym punktem dolnej powierzchni belki (rys.2)
Rys.3. Przekroje belek z zaznaczon膮 osi膮 oboj臋tn膮 z przekroju
Belki przewidziane do bada艅 maj膮 przekroje przedstawione na rys.3. Rzeczywiste ugi臋cie fr tych belek mo偶na por贸wna膰 z ugi臋ciem fo obliczonym za pomoc膮 wzoru (1), uwzgl臋dniaj膮c w nim wyznaczony wcze艣niej modu艂 spr臋偶ysto艣ci E materia艂u belki. R贸偶nica wzgl臋dna tych ugi臋膰 jest r贸wna:
螖f= fr - fo /fo *100%
5. Wiedza niezb臋dna do wykonania.
moment bezw艂adno艣ci figury p艂askiej, obliczanie momentu bezw艂adno艣ci figury o z艂o偶onym kszta艂cie,
definicja/interpretacja modu艂u spr臋偶ysto艣ci pod艂u偶nej materia艂u,
podstawy teorii zginania,
linia ugi臋cia belki, strza艂ka ugi臋cia i k膮t ugi臋cia
6. Przebieg 膰wiczenia.
Wyznaczy膰 modu艂 spr臋偶ysto艣ci drewna przy zginaniu
Zmierzy膰, w po艂owie d艂ugo艣ci pr贸bki, szeroko艣膰 b i wysoko艣膰 h jej przekroju
Umie艣ci膰 pr贸bk臋 na podporach maszyny wytrzyma艂o艣ciowej, przy rozstawie podp贸r l=240mm
umie艣ci膰 czujnik zegarowy pod pr贸bka i wyzerowa膰 go.
Obci膮偶y膰 pr贸bk臋 si艂a P2= 600N
Odci膮偶y膰 pr贸bk臋 do si艂y o warto艣ci oko艂o 100N
Obci膮偶y膰 pr贸bk臋 si艂膮 o warto艣ci P1= 150N i odczyta膰 na tarczy czujnika warto艣ci ugi臋cia f1.
Podwy偶szy膰 warto艣膰 obci膮偶enia do P2=600N i odczyta膰 warto艣膰 ugi臋cia f2
Odci膮偶y膰 pr贸bk臋 do si艂y o warto艣ci oko艂o 100N
Powt贸rzy膰 dwukrotnie czynno艣膰 od 4 do 6.
Obliczy膰 przyrost ugi臋cia 螖f
7. Tabela z wynikami pomiar贸w.
a. Wyniki pomiar贸w i oblicze艅 dla modu艂u spr臋偶ysto艣ci przy zginaniu.
|
|
Materia艂 i warto艣膰 obci膮偶enia |
Wymiary prz. |
Moment bezw艂. IZ |
Pomiar |
Ugi臋cie |
Modu艂 spr臋偶. E |
||||
|
b |
h |
|
|
f1 |
f2 |
螖f |
艣r. 螖t |
|
|
[mm] |
[mm] |
[mm4] |
|
[mm] |
[mm] |
[mm] |
[mm] |
[MPa] |
Drewno sosnowe P1=150 [N] P2=600 [N] |
19,4 |
20,5 |
13927,785 |
I |
0,09 |
0,86 |
0,77 |
0,77 |
12084,59 |
|
|
|
|
II |
0,1 |
0,86 |
0,76 |
|
|
|
|
|
|
III |
0,08 |
0,86 |
0,78 |
|
|
Aluminium P1=200 [N] P2=800 [N] |
19,75 |
19,71 |
12602,18 |
I |
0,05 |
0,26 |
0,21 |
0,20 |
686,38 |
|
|
|
|
II |
0,06 |
0,26 |
0,20 |
|
|
|
|
|
|
III |
0,08 |
0,26 |
0,19 |
|
|
Tab.1. Wyniki pomiar贸w i oblicze艅 dla modu艂u spr臋偶ysto艣ci przy zginaniu.
b. Wyniki pomiar贸w i oblicze艅 strza艂ki ugi臋cia belki.
|
|
Materia艂 i warto艣膰 obci膮偶enia |
Materia艂 belki |
Modu艂 spr臋偶ysto艣ci E |
Moment bezw艂. IZ |
Pomiar |
Ugi臋cie rzeczywiste |
Modu艂 spr臋偶. E |
R贸偶nice ugi臋膰 |
|
|
|
|
|
|
fr |
艣r. fr |
f0 |
螖f |
|
|
[MPa] |
[mm4] |
|
[mm] |
[mm] |
[mm] |
[%] |
Drewno sosnowe l= 240 mm P=1400 N |
Aluminium |
96793,90 |
49573,618 |
I |
0,82 |
0,82 |
0,82 |
0
|
|
|
|
|
II |
0,82 |
|
|
|
|
|
|
|
III |
0,82 |
|
|
|
Aluminium l=320 mm P=700 N |
Drewno |
15540,532 |
29523,113
|
I |
2,08 |
2,03 |
2,02 |
0 |
|
|
|
|
II |
2,04 |
|
|
|
|
|
|
|
III |
1,99 |
|
|
|
Tab.1. Wyniki pomiar贸w i oblicze艅 dla modu艂u spr臋偶ysto艣ci przy zginaniu.
8. Analiza wynik贸w bada艅 i wnioski.
W Wyniku przeprowadzonego 膰wiczenia mieli艣my okazje zapozna膰 si臋 z ugi臋ciem belki przy zginaniu statycznym, gdzie mogli艣my oceni膰 jakie wyst臋puj膮 zmiany (ugi臋cia, E itp.)w badanym przedmiocie pod wp艂ywem 艣ci艣le okre艣lonej si艂y.
Tego typu badania s膮 bardzo potrzebne gdy偶 ta w艂a艣nie wiedza jest bardzo potrzebna przy budowie wszelkich konstrukcji, niekoniecznie podawanym dodatkowym obci膮偶eniom (mosty itp.) ale i takim w kt贸rych wyst臋puj膮 obci膮偶enia sta艂e zwi膮zane z mas膮 samego u偶ytego materia艂u (wiaty, zadaszenia itp.).
9. Literatura.
Kubik J. Mielniczuk J. A Wilczy艅ski „Mechanika Techniczna” PWN
W艂adys艂aw Siuta „Mechanika Techniczna”
11