Kinga Kozyra - makroekonomia
Temat: Sposoby przeciwdziałania inflacji.
Istnieją trzy sposoby przeciwdziałania inflacji:
1. Możemy zastosować zdecydowane środki polityki gospodarczej - po to aby utrzymać inflację pod kontrolą.
2. Możemy zmienić prawa i instytucje w ten sposób aby inflacja nie mogła się łatwo pojawić.
3. Możemy nauczyć się żyć z inflacją.
Hipoteza monetarystów przyjmuje, że inflacja jest zjawiskiem czysto pieniężnym. Wg nich walka z inflacją sprowadza się do umiejętności regulacji podaży pieniądza w wyrażeniu realnym. Można to określić równaniem:
M - podaż pieniądza,
P - poziom cen rynkowych,
Y - dochód narodowy,
V - szybkość obiegu pieniądza.
Lewa strona jest sumą pieniądza podzieloną przez przeciętny poziom cen w kraju, natomiast prawa strona jest popytem na pieniądz w ujęciu realnym.
Równowaga na rynku pieniężnym wymaga takiego dostosowania nominalnych zasobów pieniądza aby zrównać je z popytem na realne zasoby i zahamować w ten sposób wzrost cen.
To rozumowanie monetarystów odnosi się do następujących warunków:
- pełnego wykorzystywania zdolności produkcyjnych gospodarki narodowej,
- naturalnej stopy bezrobocia,
- sprawnie działającego mechanizmu rynkowego uruchamiającego szybko różne proces adaptacyjne.
Współczesne teorie neokeynesistowskie zakładają, że wzrostowi realnego dochodu narodowego towarzyszy więcej niż proporcjonalny wzrost cen nawet wówczas, gdy zdolności produkcyjne nie są w pełni wykorzystane. Przyczyny wzrostu cen są bardzo różnorodne i można hamować ten wzrost przez
- odpowiednie hamowanie wzrostu płac pieniężnych,
- ograniczanie nadmiernego deficytu budżetowego
- odpowiednią regulację dopływu pieniądza do obiegu za pośrednictwem polityki banku centralnego.
Rola rządu:
Rząd stara się przekonać związki zawodowe , aby ich żądania wzrostu płac nie przekraczały wzrostu cen, zaś wzrost płac realnych dokonywał się tylko dzięki wzrostowi wydajności pracy. Rząd może także wprowadzić odpowiedni sposób progresywnego opodatkowania przedsiębiorstw, jeśli zezwalają one na szybszy wzrost płac nominalnych ponad ustalony pułap. Polityka dochodowa może przejściowo obniżyć stopę inflacji, ale na długą metę żaden demokratyczny rząd nie jest w stanie zahamować żądań rewindykacyjnych robotników, którzy wcześniej czy później będą się domagać wyrównania wzrostu kosztów za pośrednictwem wzrostu ich płac nominalnych.
Deficyt budżetowy może być bowiem finansowany pieniądzem znajdującym się w obiegu i ściągniętym bądź w drodze sprzedaży obligacji skarbowych, bądź też zaciągnięcia kredytu w bankach komercyjnych. Tak więc metody finansowania deficytu budżetowego na krótką metę mogą hamować inflację, ale na długą metę taka polityka może powodować rozkręcanie spirali inflacyjnej.
Rola banku centralnego:
Za pośrednictwem zmian stopy procentowej bank centralny może wpływać zarówno na skłonność do oszczędzania jak i skłonność do inwestycji, co może sprzyjać lub hamować procesy inflacyjne w zależności od sytuacji gospodarczej kraju i fazy koniunktury. Wreszcie bank centralny za pośrednictwem polityki otwartego rynku (kupna i sprzedaży papierów wartościowych) może dość skutecznie drenować (odprowadzać) nadmiar pieniądza i w ten sposób hamować inflację.
Życie w warunkach inflacji jest trudne i kosztowne, ale skoro nie udaje się jej całkowicie zlikwidować, nie pozostaje nic innego, jak umiejętne przystosowanie się do życia z inflacją i niedopuszczenie, aby osiągnęła ona rozmiary wymykające się spod kontroli rządu.
Literatura:
D.Begg „Ekonomia” tom II PWE Warszawa 1994,
M.Nasiłowski „System rynkowy” Warszawa 1996,
1
- -