METODYKA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO - ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE

1. Biorąc pod uwagę grupę wiekową oraz jej liczebność (20 osób) ustal temat lekcji. Następnie w oparciu o założenia metody małych obwodów ćwiczebnych dokładnie opisz zadania uczniów oraz przedstaw graficznie organizację zajęć.

Małe obwody ćwiczebne (8-12 ćwiczeń, liczba powtórzeń- 20, 50% obciążenia).

2. Co to jest projekt, program i plan? Wymień i opisz cechy dobrego planu.

Projekt - to obmyślony sposób działania, ale jeszcze niezaakceptowany. Inaczej mówiąc projekt to niezaakceptowany plan lub program działania.

Program - obmyślenie doboru i kolejności przewidywanych działań, z którymi nie wiążemy postanowienia ich wykonania

Plan- to obmyślenie doboru i kolejności przewidywanych działań z jednoczesnym postanowieniem ich realizacji według obmyślanego toku. Pojęcia program i plan różnią się tym od siebie, że pierwsze nie zawiera decyzji o realizacji.

Dobry plan powinien być:

-Celowy- w sposób wyraźny powinien określać cel i środki do tego celu wiodące;

-Wykonalny- o czym można się przekonać po wykonaniu próby jego realizacji;

-Wewnętrznie zgodny- pozbawiony sprzecznych elementów;

-Maksymalnie operatywny- łatwy w zastosowaniu;

-Plastyczny- pozwalający w razie konieczności na modyfikowanie, bez potrzeby układania nowego;

-Dostatecznie szczegółowy- konkretny;

-Terminowy- określający termin wykonania kolejnych części i całości;

-Alternatywny- pozwalający na łatwe likwidowanie sprzeczności;

-Kompletny- zupełny;

-Optymalnie długodystansowy- ograniczony możliwością przewidywania przyszłych warunków;

-Komunikatywny- zrozumiały dla współpracowników.

Plan jest zły, gdy nie możemy zrealizować go w określonych warunkach, korzystając z określonych środków.

3. Co w wychowaniu fizycznym oznacza pojęcie trudne warunki i jak je można sklasyfikować?

Trudne warunki wychowania fizycznego w szkole mogą być pojęciem o wielorakim znaczeniu. Może obejmować czynniki materialne i organizacyjne. W obiegowej opinii trudne warunki w odniesieniu do szkoły to np. brak obiektów sportowych, sprzętu, pomieszczeń; a w odniesieniu do lekcji to np. nadmierna liczba uczniów, klasy łączone, dwóch lub więcej prowadzących korzystających z tej samej sali gimnastycznej.

Wg. Lesława Lechowicza:

W odniesieniu do szkoły jest to brak obiektu sportowego. W odniesieniu do lekcji wychowania fizycznego- nadmierna liczba uczniów, brak sprzętu lub przyborów.

Warunki normalne są gdy:

szkoła posiada obiekt sportowy kryty lub gdy jest to sala przystosowana do zajęć wf

szkoła posiada boiska i urządzenia terenowe (do lekkoatletyki i gier zespołowych )

sprzęt sportowy i przybory w średniej ilości dostosowane do treści programowych

w zajęciach uczestniczą grupy 20-25 osobowe

szkoła posiada pomieszczenie pomocnicze (magazyn do sprzętu, kantorek, gabinet higienistki)

gdy odchylenia od powyższego stanu są niewielkie lub częściowe, nazywamy je warunkami utrudnionymi.

Przy znaczniejszych odstępstwach lub brakach w wymienionych wyżej składników- warunki można uznać za warunki trudne

4.Czego może dotyczyć rozpoznanie pedagogiczne w szkolnym wychowaniu fizycznym oraz na jakie problemy może natrafiać nauczyciel przy próbach przewidywania zjawisk?

Rozpoznanie pedagogiczne w szkolnym wychowaniu fizycznym może dotyczyć zakresu osobniczego, grupowego i środowiskowego.

Problemy na jakie może natrafiać nauczyciel przy próbach przewidywania zjawisk :

Brak wiedzy i umiejętności do przeprowadzenia diagnozy

Brak chęci i współpracy uczniów przy przeprowadzaniu diagnozy.

Wszystkie pięć etapów rozszerzonej diagnozy łącznie dają możliwość zidentyfikowania, wyjaśnienia, rozumienia i przewidywania zjawiska, a zatem zaprojektowania potrzebnych zmian, modyfikacji i reorganizacji istniejących sytuacji. W konsekwencji działania diagnostyczne stanowią punkt wyjścia i podstawę do programowania i przygotowania cyklu działania zorganizowanego. W procesie kształcenia i wychowania w obszarze kultury fizycznej wyniki diagnozy są niczym innym jak skonkretyzowaniem potrzeb rozwojowych uczniów.

5. Czego może dotyczyć rozpoznanie pedagogiczne w szkolnym wychowaniu fizycznym w zakresie osobniczym, grupowym i środowiskowym?

Rozpoznanie pedagogiczne w szkolnym wych. fiz w zakresie osobniczym może dotyczyć:

wysokości i ciężaru ciała, pojemności życiowej płuc, dojrzałości biologicznej, stanu zdrowia i postawy ciała, sprawności motorycznej, uzdolnień ruchowych, umiejętności technicznych i taktycznych w zakresie różnych specjalności sportowych, opanowania wiedzy na temat kultury fizycznej, zamiłowań i zainteresowań KF, umiejętność samodzielnego sterowania rozwijaniem własnej sprawności fizycznej.

Rozpoznanie pedagogiczne w szkolnym wych. fiz w zakresie grupowym może dotyczyć:

zawartości grupy społecznej i interakcji pomiędzy jej członkami, istnienie nieformalnych grup jej przywódców, gwiazd socjalnych i sportowych, zespołów uczniowskich wymagających specjalnej troski (mało sprawni, chorowici, nieśmiali).

Rozpoznanie pedagogiczne w szkolnym wych. fiz w zakresie środowiskowym może dotyczyć:

nastawienie do KF i możliwość współpracy z dyrektorem szkoły i członkami rady pedagogicznej, tradycji KF w społeczeństwie i jej charakteru, stanu sportowych urządzeń szkolnych, sprzętu i przyborów, osobliwości terenu i warunków klimatycznych.

6. Jakie treści wynikające z podstawy programowej są realizowane w edukacji szkolnej na lekcjach wychowania fizycznego oraz jakie umiejętności powinni kształcić u nich nauczyciele?

Wychowanie fizyczne pełni ważne funkcje edukacyjne, rozwojowe i zdrowotne. Wspiera rozwój fizyczny, psychiczny i społeczny oraz zdrowie uczniów i kształtuje obyczaj aktywności fizycznej i troski o zdrowie w okresie całego życia. Pełni wiodącą rolę w edukacji zdrowotnej uczniów.

Treści wynikające z podstawy programowej realizowane w edukacji szkolnej na lekcjach wychowania fizycznego:

1) diagnoza sprawności fizycznej i rozwoju fizycznego

2) trening zdrowotny

3) sporty całego życia i wypoczynek

4) bezpieczna aktywność fizyczna i higiena osobista

5) sport

6) taniec

Nauczycie stwarzają uczniom warunki do nabywania następujących umiejętności:

Kształtowanie u uczniów postawy dbałości o własny rozwój fizyczny, sprawność i odporność organizmu oraz higienę ciała.

Rozbudzanie u uczniów potrzeby aktywności fizycznej - zabawy i wypoczynku, jako elementu zdrowego stylu życia, a równocześnie praktycznego wyrazu świadomej troski o własny rozwój i zdrowie; kształtowanie pozytywnych nawyków w tej dziedzinie.

Kształcenie charakteru i wzmacnianie psychiki uczniów poprzez ćwiczenia fizyczne oraz indywidualny i zespołowy udział uczniów w sportowej rywalizacji w formach odpowiednich do ich płci, wieku, a także umiejętności i możliwości fizycznych.

Ogólne usprawnienie ruchowe uczniów, wzmacnianie ich odporności i tężyzny fizycznej.

Zapobieganie powstawaniu oraz korygowanie wad postawy.

7. Ustosunkuj się do korzyści i ograniczeń, jakie niesie ze sobą operacjonalizacja celów oraz zadań lekcji.

Korzyści operacjonalizacji celów i zadań lekcji:

- za podstawę przyjmują wymierne i obserwowalne zachowanie

- łatwo je komunikować nauczycielom i uczniom

- ułatwiają organizacje pracy dzięki określeniu zamierzeń i skutków

- zwiększają klarowność myślenia i planowania oraz rozpraszają niejasności

- dostarczają jasnych kryteriów oceny

Ograniczenia operacjonalizacji celów i zadań lekcji:

- są wysoce instrumentalne, podchodzą bowiem do edukacji jak do narzędzia, nie uznają wartości tkwiących w niej samej

- czynią z uczniów i nauczycieli pasywnych odbiorców programu nauczania, nie zaś uczestników procesu negocjacji

- obejmują tylko powierzchowne, konkretne i obserwowalne aspekty edukacji, zaniedbują cele i elementy długoterminowe, nieobserwowalne, niewymierne i głębsze

- edukacja przybiera coraz bardziej techniczny charakter, zmierzając w kierunku niewyszukanego szkolenia zamiast głębokiego myślenia

- proces edukacyjny zdominowany jest przez zależność od wyników

- błędnie „paczkują” i atomizują wiedzę

- prowadza do prognozowalności zamiast do otwartych możliwości, wynalazczości, odkryć przypadkowych, kreatywności i spontaniczności .

8.Czym powinna charakteryzować się współczesna lekcja wychowania fizycznego?

Współczesna lekcja wychowania fizycznego powinna charakteryzować się pewnymi zasadami kształcenia i wychowania. Pierwszą zasada jest:

1.Zasady doboru treści i organizacji kształcenia i wychowania

a) zasada podmiotowego traktowania ucznia

b) zasada integracji kształcenia i wychowania

c) zasada łączenia teorii z praktyka

d) zasada różnicowania treści i form kształcenia

e) zasada kształcenia ustawicznego

2. Zasady nauczania - uczenia się

a) zasada świadomego i aktywnego udziału uczniów w procesie nauczania - uczenia się (samodzielności)

b) zasada poglądowości

c) zasada systemowości

d) zasada przystępności (dostępności)

e) zasada trwałości

9. Co jest celem ewaluacji osiągnięć uczniów w procesie szkolnego wychowania fizycznego?

Ewaluacja osiągnięć uczniów jest sprawdzianem i ocenianiem tych osiągnięć traktowanym jako proces łączny i wielostronnie uwarunkowany. Etapy sprawdzania (upewniania się o wynikach kształcenia) i oceniania (wartościowania tych wyników) przeplatają się. Ewaluacja osiągnięć uczniów może być głównym, ale nigdy nie jedynym, składnikiem ewaluacji systemu kształcenia, może też być podejmowana niezależnie.

Głównym celem ewaluacji w szkole jest kontrola osiągnięć ucznia. Ewaluacja osiągnięć uczniów w sensie poznawania, kontroli, analizy oraz oceny ich wiedzy i umiejętności należy do podstawowych ogniw procesu dydaktyczno-wychowawczego współczesnej edukacji szkolnej. Nie jest ona celem samym w sobie tego procesu, lecz jego etapem, a zarazem środkiem prowadzącym do samokontroli i samooceny wiedzy i umiejętności uczniów.

Ewaluacja ma za zadanie oszacowanie:

• Merytorycznej wartości celów,

• Jakości planu, który ma zapewnić osiągnięcie celów,

• Stopnia, w jakim plan został zrealizowany lub w razie konieczności zmodyfikowany,

• Wartości jego rezultatów.

Pomiar i ocena odnoszą się nie tylko do końcowych efektów procesu kształcenia i wychowania fizycznego. Odgrywają też istotną rolę we wszystkich jego etapach. Umożliwiają rozpoznanie warunków osobniczych, dostarczają przesłanek do przewidywania osiągnięć jednostkowych i grupowych, pozwalają lepiej dostosować program do możliwości, potrzeb i zainteresowań. Jako źródło niezwłocznej informacji mogą sprzyjać podnoszeniu motywacji do wykonywania ćwiczeń oraz efektów ich nauczania. Oprócz zadań doraźnych, pomiar i ocena spełniają również ważne funkcje w zakresie prospekcji. Sprzyjają rozwijaniu kreatywnej postawy wobec własnego zdrowia i własnej sprawności fizycznej, wdrażają do systematycznej samokontroli i samooceny zachowań prozdrowotnych i prosomatycznych. Realizacja wielorakich funkcji przypisywanych pomiarowi i ocenie w nowoczesnym procesie kształcenia i wychowania fizycznego wymaga odpowiedniego czasu, rzetelnych i trafnych narzędzi oraz wysokich kwalifikacji nauczyciela.

10.Na czym polega ocenianie osiągnięć edukacyjnych uczniów w szkolnym wychowaniu fizycznym?

Z prakseologicznego punktu widzenia ocena powinna być oceną działania podmiotów tego procesu (nauczyciele i uczniów) oraz wykorzystania warunków w których działanie przebiegało, czyli bazy materialnej i programu działania (rocznych planów pracy i osnów). Największy wpływ na sprawność działania będzie miała, w warunkach działań pedagogicznych, taka ocena, która będzie polegała na:

- krytycznej ocenie własnego działania i jego wyników dokonanej przez samego nauczyciela,

- ocenie osiągniętych wyników dokonanej przez samych uczniów,

- ocenie wyników osiągniętych przez uczniów dokonanej prze nauczyciela,

- krytycznej ocenie stanu ilościowego i jakościowego urządzeń, sprzętu i przyborów oraz ich wykorzystania,

- krytycznej ocenie wykorzystania szans współpracy ze środowiskiem dokonanej na zakończenie roku szkolnego przez nauczyciela z zarządami zainteresowanych organizacji i instytucji

Ocena ucznia z wychowania fizycznego jest jednym z wielu czynników oceny osiągniętego wyniku i to wcale nie najważniejszym. Poznanie osiągniętego cząstkowego wyniku w działaniach dydaktyczno - wychowawczych, powinna stanowić impuls zwrotny, powodujący generację potrzeb i motywów do działania w następnym cyklu czy okresie działań. Ten impuls, wytworzony przez poznanie rzeczywistości, powinien pobudzić do działania podmioty, a wiec nauczyciela, członków rady pedagogicznej, zarządy organizacji młodzieżowych, nie tylko samych uczniów.

11. Dokonaj charakterystyki czynności pedagogicznych nauczyciela wychowania fizycznego podejmowanych na zajęciach wychowania fizycznego.

Rodzaje czynności nauczycielskich podejmowanych na zajęciach wf:

1.Czynności przygotowawcze

To takie działania nauczyciela, których celem jest zapewnienie pomyślnych warunków realizacji podjętego zadania. Każde zadanie wymaga zastosowania innych środków dydaktycznych, innego ustawienia ćwiczących, innego zabezpieczenia przed urazami i wypadkami - czyli, stworzenia innej sytuacji pedagogicznej. Przygotowanie warunków pomyślnej realizacji zadań dokonywane jest zawsze we współpracy nauczyciela z uczniami. Bardzo ważna jest umiejętność operowania formami organizacyjnymi i środkami dydaktycznymi przez nauczyciela.

2. Czynności motywujące

Skierowanie uwagi, zainteresowania i sił uczniów na wykonanie zadań. Czynności te są ściśle powiązane z procesami uczuciowymi między nauczycielem a uczniami, jest to podstawowy warunek pomyślnych oddziaływań w procesie kształcenia i wychowania zamierzonego. W trudnych okolicznościach uczniowi jest potrzebna proporcjonalna do nich energia (motywacja) do wytrwania w ukierunkowanym dążeniu do osiągnięcia celu. Niezbędnym warunkiem uruchomienia ukierunkowanego działania uczniów jest sprecyzowanie tego, co uczniowie powinni wykonać, zaobserwować, zrozumieć, opanować, rozwiązać…

Elementy struktury czynności motywujących:

- wywołanie zainteresowania danym zadaniem prze ukazanie jego ważności czy przydatności,

- indywidualne wywołanie potrzeby podjęcia pracy nad zadaniem,

- stosowanie dodatkowych bodźców motywujących (pochwał, uwag, nakazów, itp..)

- ocenianie wysiłku uczniów i zachęcanie ich do pokonywania trudności przez pomaganie, dodatkowe wyjaśnienie, porównywanie z innymi

Czynności, które mają zmobilizować uczniów do pracy, powinny być szczególnie dobrze przemyślane i zaplanowane. I to nie tylko w stosunku do całego zespołu uczniów, lecz także w stosunku do poszczególnych uczniów, zwłaszcza tych trudnych lub niechętnych.

3. Czynności informujące

Informacja - nowa dla ucznia wiadomość. Nauczyciel wf powinien wyposażyć swoich wychowanków w niezbędny repertuar wiedzy, który pozwoli im samodzielnie pielęgnować ciało i zdrowie oraz uprawiać rekreację sportową przez całe życie. Chodzi więc o informacje dot. środków, metod, zasad, reguł i strategii sterowania własną sprawnością i zdrowiem, a także wiadomości na temat historii kultury fizycznej, estetyki i roli kultury fizycznej w kulturze ogólnej.

Informacje w dydaktyce:

*instruktażowo - normatywne (fakty objaśniane i uogólniane przez nauczyciela)

*sprawozdawcze (informacje od uczniów)

*programujące działanie uczniów (dot. wyjaśniania i ustalania sposobów działania uczniów)

Informacja powinna być:

-jasna

-dostatecznie szczegółowa

-nie przeładowana treściami drugorzędnymi

3 źródła błędów i zakłóceń w przekazywaniu informacji:

1. Nauczyciel - ciche i niewyraźne mówienie, używanie niezrozumiałych pojęć, niewłaściwe stanowisko i kierunek głosu

2. Warunki obiektywne - hałas powodowany przez ćwiczących, zła akustyka sali, rozmowy uczniów, duża odległość, szum i hałas z zewnątrz (ulica), środowisko wodne (pływanie), zła pogoda (wiatr)

3. Uczeń - brak dyscypliny, brak odpowiedniego nastawienia do odbioru informacji, przytępienie słuchu, nieznajomość określonej terminologii

Podstawowa struktura czynności informujących:

1. Orientacja co do poziomu wiedzy uczniów na dany temat

2. Podanie nowych wiadomości

3. Podsumowanie nowych wiadomości oraz powiązania ich z już wcześniej znanymi

Struktura czynności informacyjny w nauczaniu czynności ruchowych:

- podanie nazwy i znaczenia danej czynności (umiejętności)

- zwięzły opis czynności (słowna ilustracja czynności ruchowej)

- rzeczowe objaśnienie związków między poszczególnymi elementami danego dania ruchowego

- pokaz zadania ruchowego

4.Czynności kontrolne

Każda czynność, zmierzająca do wykonania czy rozwiązania konkretnego zadania, powinna zakończyć się określonym skutkiem (wynikiem), wobec czego każda zawiera element kontroli.

Kontrola to stwierdzenie stanu rzeczywistego jakiejś rzeczy lub zdarzenia, jego ocena i wyciągnięcie z niego określonych wniosków odnośnie do dalszego działania przez porównanie go z posiadanym wzorcem. Kontrola powinna być skoncentrowana przede wszystkim na ocenie rozbieżności pomiędzy celem, a rzeczywiście osiągniętym wynikiem co, stanowi miarę tzw. błędu wyniku - można tym samym wnioskować o błędzie czynności ucznia.

Co ważniejsze, sam uczeń może tę rozbieżność zaobserwować i ocenić, czyli czynnościowe ujęcie pracy pedagogicznej stwarza warunki do samokontroli i samooceny uczniów.

5.Czynności naprowadzające

Występują w fazie opanowywania przez uczniów nowych informacji, umiejętności ruchowych oraz przed i w trakcie rozwiązywania przez uczniów zadań problemowych. Charakterystyczne jest tu pomaganie uczniom przez nauczyciela w samodzielnej pracy skierowanej na cel poprzez: podsuwanie odpowiednich myśli, wskazówek, doradzanie sposobów działania ułatwiających znalezienie wyjścia z jakiejś sytuacji. Poziom i zakres czynności naprowadzających będzie w każdym przypadku zależał od tego, jaki cel pragnie nauczyciel osiągnąć poprzez czynności uczniów związane z zadaniem, i od tego, którą metodę zastosuje.

*metody odtwórcze - czynności naprowadzające ścisłe, praca uczniów prawie żadna

*metody praktyczne i twórcze - pomoc nauczyciela ograniczona a uczniowie samodzielni

Struktura czynności naprowadzających:

- stwierdzenie trudności lub niezdecydowania

- ustalenie istoty trudności

-podanie wskazówek, uwag, myśli, dodatkowych informacji itp.

6.Czynnosci korekcyjne

Dot. działań uczniów lub własnych działań nauczycielskich. Korygowanie czynności ruchowych ma miejsce w razie pojawiania się błędów. Korygowanie może przyjąć postacie:

1. Korygowanie synchroniczne - występuje wtedy gdy, ćwiczący popełnia proste błędy, a nauczyciel w czasie wykonywania ćwiczenia informuje ich o popełnionych błędach lub informuje, co mają zrobić, aby zadanie wykonać poprawnie

2. Korygowanie szybkie - występuje, gdy nauczyciel przerywa zajęcia i ponownie instruuje ruch ze szczególnym akcentem na te elementy ćwiczenia, które były wykonane błędnie

3. Korygowanie opóźnione - występuje, gdy błędy wynikają głownie z niedomagań tych czy innych grup mięśniowych lub cech motorycznych i poprawienie błędów jest uzależnione od zlikwidowania tych czy innych niedomagań

Korygowanie w metodach:

• Metoda ścisła - bardzo intensywne poprawianie błędów

• Metoda ruchowej ekspresji twórczej - poprawianie w ogóle nie zachodzi

• Metoda programowanego uczenia się - czynności korekcyjne nauczyciela, zastąpione przez czynności autokorekcyjne ucznia

Struktura czynności korekcyjnych:

- stwierdzenie popełnienia przez ucznia błędu

- ustalenie wspólnie z uczniem miejsca, w którym został popełniony błąd

- ustalenie istoty błędu

- ustalenie sposobu poprawy błędu

- udzielnie dodatkowych informacji

- sprawdzenie poprawności wykonania zadania

Czynności korekcyjne powinny być tak stosowane, aby uczeń nie stracił zaufania do nauczyciela i wiary we własne siły. Należy zawsze wskazywać tylko błąd główny z pominięciem błędów marginalnych. Należy także zauważyć, iż czynności korekcyjne nie tyle polegają na słowach ile na zastosowaniu odpowiednich do zauważonego błędu ćwiczeń i specjalnych zadań ruchowych, które zastosowane praktycznie przyczynią się stopniowo do wyeliminowania błędu i opanowania pożądanej czynności.

7. Czynności zabezpieczające

Ubezpieczenie jest jednym z podstawowych zadań nauczyciela na lekcji i we wszystkich zajęciach ruchowych. Nauczyciel odpowiedzialny jest:

- za wywieszenie, omówienie i skrupulatne przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa (regulamin korzystania z obiektu sportowego)

- zabezpieczenie przyrządów i warunków do zajęć aby wypadki były praktycznie nie możliwe

- za bezpośrednie ubezpieczenie uczniów podczas wykonywania ćwiczeń i zadań ruchowych (mogą to być wyznaczeni uczniowie)

- za systematyczne szkolenie uczniów w zakresie samoobrony

Przyczyny powstawania wypadków :

1. Przyczyny wypadków z winy nauczyciela

Błędy w organizacji zajęć

1. Przypadkowy podział uczniów na zespoły lub brak takiego podziału

2. Rozmieszczenie ćwiczących zbyt blisko ścian, kaloryferów i innych przeszkód na Sali lub boisku

3. Nie przemyślany sposób przenoszenia przyborów i przyrządów

4. Brak lub zła ochrona przy ćwiczeniach trudnych i niebezpiecznych

5. Złe przygotowanie do zajęć sprzętu, przyrządów i obiektów

6. Brak przeglądu przyborów, przyrządów pod kątem ich niezawodności w każdej sytuacji

7. Nie ustalony sposób przychodzenia na zajęcia i wychodzenia z zajęć

8. Brak dyscypliny

Do wypadku dochodzi, gdy dziecko:

- nie zachowa w czasie ćwiczeń właściwej pozycji ciała - głowy, tułowia, rąk, nóg

- nie rozumie ruchu i nie wie, w jaki sposób go sobie przyswoić

- źle rozmieści szybkość ruchu w czasie

- niedostatecznie uchwyci przyrząd, przybór

- ma obawę przed wykonaniem całego Ruchu lub jego części

- jest za mało przygotowane do wykonania danego ruchu

Często do wypadku dochodzi w wyniku opóźnionej reakcji prowadzącego zajęcia na sytuacje, które zagrażają ćwiczącemu.

2. Przyczyny wypadków wynikające z osobowości ucznia

• Brak dyscypliny przy wykonywania poszczególnych ćwiczeń

• Brak rozgrzewki

• Znużenie

• Strach

• Niehigieniczny tryb życia

• Pochopne lub nieprzemyślane ćwiczenia

• Uprzedzenie do wykonania ćwiczenia

• Trema lub przedstartowa gorączka

• Brak znajomości zasad samo ochrony.

• Samo ochrona przez umiejętność właściwego podania

3. Przyczyny wypadków o charakterze technicznym

Nie przygotowane należycie do zajęć obiekty sportowe, niedostateczne wyposażenie w sprzęt i ubiór ćwiczącego, zły stan rozbiegu, miejsce odbicia, nierówna nawierzchnia bieżni, zły stan lodu, tras narciarskich, tępe łyżwy, niedopasowane obuwie i ubiór, brak ochraniaczy itp.

12.Dokonaj charakterystyki metod wychowawczych.

Metody wychowawcze

Metoda wychowania wg. Muszyńskiego - wyodrębniony sposób postępowania wychowawcy polegający na wywieraniu określonego wpływu na aktywność wychowanka, związany zawsze z dokonywaniem zmian w obrębie układu nagród i kar w danej sytuacji wychowawczej.

Metody oddziaływania wychowawczego:

1. Metody wpływu osobistego wychowawcy - czynnikiem dynamizującym układ nagród i kar jest sam wychowawca, np. wyrażenie uznania, zademonstrowanie niezadowolenia.

* Wysuwanie sugestii - polega na sygnalizowaniu wychowankowi swojego stanowiska i sugerowania mu, czego się od niego oczekuje (zachęcanie, przestrzeganie, ocenianie)

* Perswazja - podsuwanie wychowankom określonych rozwiązań przez takie argumenty, które wywołują u wychowanka określone wewnętrzne przeżycie problemu. Wywołanie uczucia zagrożenia, niezadowolenia lub konfliktu wewnętrznego w związku z uznawanymi dotąd poglądami. Zależy to od:

- dostosowanie argumentów do obecnych postaw wychowanka, a także jego otoczenia

- stopniowanie nasilenia argumentów perswazyjnych

- pobudzanie ucznia do swobodnego wypowiadania własnych sądów i do samodzielnych rozwiązań

* Działanie przykładem osobistym - dostarczenie wychowankowi właściwych wzorów zachowania lub reagowania

* Wyrażanie aprobaty i dezaprobaty - w stosunku do zachowań wychowanka. Nie pociąga za sobą jakichś konsekwencji późniejszych dla niego. Konieczne jest przejawianie przez nauczyciela życzliwego, partnerskiego stosunku do ucznia w odpowiedniej formie.

2. Metody wpływu sytuacyjnego - wychowawca zmienia aktualny obraz sytuacji, która wywołuje u wychowanka poczucie nagrody lub kary.

*Nagradzanie wychowawcze - powinno mieć miejsce wtedy, gdy zaspokaja określone motywacje wychowanka w następstwie przejawiania przez niego pożądanych wychowawczo i konstruktywnych form aktywności. Nagradzanie wychowawcze musi być zindywidualizowane i powinno mieć charakter oficjalny. Istotne jest również, aby nagradzanie następowało możliwie bezpośrednio po godnym nagrody zachowaniu połączone z uzasadnieniem.

*Karanie wychowawcze - polega na udaremnianiu zachowań destruktywnych wychowanka i tłumieniu jego niepożądanych wychowawczo dyspozycji psychicznych. Spełnia ono również funkcje orientacyjne, pozwala bowiem wychowankowi ustalić, co dobre, a co złe, oraz jakie wymagania stawia nauczyciel. Kara powinna występować zaraz po wykroczeniu, a po jej zastosowaniu nie powinno się do sprawy przewinienia wracać.

Formy kar nauczyciela:

- oficjalna dezaprobata wyrażana w postaci ostrzeżenia lub naganny

- pozbawienie swobody, przywilejów, funkcji

- zakaz używania pewnych przedmiotów

- pozbawienie prawa udziału w życiu gromady

- nakładanie obowiązku rekompensaty wyrządzonego zła lub zapoznania się z jego skutkami

* Instruowanie - ukazywanie wychowankowi nie dostrzeżonych przez niego elementów sytuacji, zwracanie uwagi na następstwa poszczególnych zachowań i określeniu w jaki sposób powinien się zachować, dostarczenie wzorów postępowania i wskazówek dot. ich realizowania.

* Organizowanie doświadczeń wychowanka - ingerencja nauczyciela w sytuacje, w których wychowanek przejawiał określona aktywność w ten sposób, że działania konstruktywne przynoszą nagrody, a destruktywne kary.

* Uświadamianie antycypacji następstw zachowań społecznych - polega na przedstawieniu wychowankowi takich konsekwencji jego ewentualnych czynów, na odwołaniu się zawsze do już posiadanych przez niego przekonań, postaw lub motywacji.

* Przydzielenie funkcji ról społecznych - metoda wdrażania uczniów do pożądanej aktywności i kształtowania ich przekonań. Przyznając funkcje unikamy przymusu. Funkcyjnym pozostawiamy wiele swobody, aby wykazali się inicjatywą i twórczością.

* Ćwiczenie - ugruntowanie u wychowanka określonych postaw i przekonań pod wpływem celowego powtarzania określonych czynności o ustalonym porządku.

III. Metody wpływu społecznego

• Modyfikacja celów zespołu - podnoszenie atrakcyjności życia w zespole, a przez to większego wpływu wychowawcy na każdą jednostkę w zespole oraz do wprowadzania nowych rodzajów aktywności zespołu i norm postępowania.

• Kształtowanie norm postępowania obowiązujących w zespole - polega na wprowadzeniu nowych kryteriów oceny zachowań członków zespołu

• Przekształcenie struktury wewnętrznej zespołu - wzmacnianie w zespole pozycji jednostek wywierających dodatni wpływ

• Nadawanie właściwego kierunku działania kontroli społecznej w zespole - poprzez właściwy styl kierowania zespołem tzn. styl demokratyczny:

-uczeń podejmuje decyzje dot. zespołu

-propozycje nauczyciela na zasadach członka, a nie władzy

-działania z inicjatywy zespołu i ich członków

-członkowie zespołu w czynnościach kontrolnych

-jednostki odpowiadają za swoje czyny przed zespołem

-nauczyciel członkiem na zasadach zwykłego członkostwa

-odpowiedzialność ciąży na całym zespole

-zespól ocenia swoje osiągnięcia i błędy….

IV. Metody kierowania samowychowaniem

Samowychowanie jest treningiem świadomego kierowania przez jednostkę własnym postępowaniem i własnym rozwojem. Jest ono zawsze wynikiem i wyższym etapem wcześniejszych wpływów wychowawczych i socjalizacyjnych.

Etapy samowychowania:

1.Idealizacja - akceptacja i przyswojenie określonego ideału lub wzoru osobowego, a następnie wytworzenie motywacji do przekształcenia własnej osobowości zgodnie z akceptowanym wzorem.

2.Poznanie - ukształtowanie sobie obrazu własnej osoby w kategoriach rozbieżności między cechami pożądanymi a posiadanymi.

3.Samoocena wstępna - przeżycie przez ucznia faktu rozbieżności między tym, jakim powinien być, a tym jakim jest w rzeczywistości.

4.Aspiracje perfekcjonistyczne - przeżycie przez wychowanka dostatecznie silnej motywacji dokonania określonych zmian we własnej osobowości.

5.Decyzje samorealizacyjne - określenie zadań i wymagań w stosunku do samego siebie na pewien okres

6.Działenie samowychowawcze - podjęcie systematycznej i kontrolowanej aktywności zmierzającej do odpowiedniego urobienia swojej osobowości

7.Samoocena końcowa - wartościowanie tego co zostało osiągnięte w wyniku działań samowychowawczych i ustalenie dalszych zamierzeń samowychowawczych.

Sterowanie samowychowaniem polega na wdrażaniu wychowanków do samodzielnego realizowania zadań każdego z etapów oraz na kierowaniu ich aktywnością na tych etapach.

Grupy metod kierowania samowychowaniem:

1.Metody przybliżania wychowankowi celów i ideałów pracy nad sobą (m. wpływu osobistego oraz społeczne)

2.Metody stymulowania wychowanka do realizacji określonego programu nad sobą (m. wpływu osobistego oraz społeczne)

3.Metody przyswajanie wychowankowi określonych technik pracy nad sobą w zakresie poznania samego siebie, ustalania celów pracy nad sobą oraz uprawiania aktywności samowychowawczej.

Istota sterowania samowychowaniem:

- przyswajanie mu różnych sposobów wpływania na własny rozwój przez stawianie określonych celów

- ukazywanie mu różnych technik regularnej samokontroli i samooceny

- zaprawianie do świadomego ćwiczenia się w opanowaniu pożądanych dyspozycji

13.Dokonaj klasyfikacji porównawczej metod stawiania ucznia w sytuacji zadaniowej.

Metody wychowania fizycznego to sposoby stawiania uczniów w sytuacjach zadaniowych, w których uczniowie pod kierunkiem nauczyciela dokonują zmian w strukturze własnego ciała i jego funkcjach, zdobywają widomości, umiejętności i nawyki w zakresie kultury fizycznej oraz kształtują pozytywną postawę wobec niej.

Zadania realizowane w procesie wych - fiz ze względu na wymagany poziom aktywności wewnętrznej uczniów można podzielić na 3 grupy:

1.Zadanie ściśle określone, wymagające ścisłego sterowania zewnętrznego, takie jak nauka technik i taktyk sportowych, korekcja postawy, rehabilitacja pourazowa itp.

Metody reproduktywne (odtwórcze):

• Naśladowcza - ścisła

• Zadaniowa - ścisła

• Programowanego uczenia się

2. Zadanie częściowo określone, które uczniowie mogą w miarę samodzielnie wykonać.

Metody proaktywne (usamodzielniające):

• Zabawowa - naśladowcza

• Zabawowa - klasyczna

• Bezpośredniej celowości ruchu

• Programowanego usprawniania się

3.Zadanie problemowe, wymagające pełnej samodzielności i inwencji twórczej uczniów.

Metody kreatywne (twórcze):

• Ruchowej ekspresji twórczej (Labana)

• Problemowa

14. Dokonaj szczegółowej charakterystyki metod intensyfikujących:

Metody intensyfikujące:

- forma stacyjna - uczniowie ćwiczą strumieniem na wielu stacjach, które składają się na obwód stacyjny. Stosuje się z zamiarem utrwalenia umiejętności i nawyków lub doskonalenia cech motorycznych. Przez stacje rozumie się stanowisko ćwiczebne, a przez obwód stacyjny jeden zorganizowany ciąg, na którym uczniowie wykonują przewidziane ćwiczenia

*obwodów stacyjnych jest tyle, co zastępów czy grup i każdy zespół ćwiczy na jednym z nich

*wszystkie stacje są włączone do jednego wielkiego obwodu, na którym ćwiczy cała klasa

- forma obwodowa - służy racjonalnemu i intensywnemu przebiegowi ćwiczeń w lekcji, gdy celem jest przede wszystkim doskonalenie takich cech motorycznych, jak siła i wytrzymałość. Ta forma podobna jest do formy stacyjnej, różnica polega na dostosowaniu tych form do odmiennego rodzaju zadań oraz rozstawieniu uczniów w małych grupkach a wszystkich stanowiskach, określając liczbę powtórzeń i dając znak na równoczesną zmianę ćwiczących na stacjach. Odmianami formy obwodu ćwiczebnego są różnego rodzaju ścieżki zdrowia: biegowa, sprawnościowa, ćwiczebna, testowa, obciążeniowa. Tego rodzaju obwód ćwiczebny budowany jest na stałe i dość ściśle zaprogramowany za pomocą informacji umieszczonych na tablicach

- forma strumieniowa (tor przeszkód) - dynamiczne przemieszczanie się ćwiczących na ścieżce z przeszkodami (torze przeszkód) w określonym kierunku (jak strumień). Przeszkodę rozumie się jako określone utrudnienie, które należy pokonać. Przeszkody są tak dobrane i ustawione, aby ich pokonywanie stymulowało rozwój sprawności fizycznej ćwiczących.

#długość toru uzależniona jest od wielkości pomieszczenia. w terenie nie powinna przekraczać 150 m, #liczba przeszkód od 6 do 10

# pokonanie możliwe dla wszystkich uczniów

#unikać przeszkód stwarzających niebezpieczeństwo

#zapoznanie ćwiczących z przeszkodami i z obowiązującymi zasadami bezpieczeństwa

Wyróżnia się:

*sztuczny tor przeszkód

*naturalny tor przeszkód

*kombinowany tor przeszkód

Tory przeszkód mogą być:

*stałe lub ustawiane doraźnie

*zamknięte(start i meta w jednym miejscy) lub otwarte (start i meta oddalone od siebie)

*jednorodne i zróżnicowane

- forma zadań dodatkowych - jako zadania dodatkowe określmy takie ćwiczenia, które uczniowie wykonują indywidualnie po zakończeniu ćwiczenia zasadniczego. Uczeń nie wraca natychmiast po zakończeniu ćwiczenia zasadniczego do zastępu, lecz dopiero po przeprowadzeniu jednego lub kilku ćwiczeń dodatkowych, po czym wraca na swoje miejsce zastępie. Zadanie dodatkowe powinny być proste, dobrze opanowane i atrakcyjne, nastawione gł. Na rozwój podstawowych cech motorycznych i odpowiednich grup mięśniowych, takie które zapewnią zmienność pracy mięśniowej po wykonaniu zadania zasadniczego.

- forma wiązania ruchu z rytmem i muzyką

- forma współzawodnictwa indywidualnego i zespołowego

- forma małych obwodów ćwiczebnych.

15. Jak w szkolnym wychowaniu fizycznym mozna realizować wychowanie do wartości ciała.

- należy uświadamiać o potrzebie dbania o wartość ciała prze całe życie,

- nauczyć ucznia sposobów dbałości o ciało - pojecie treningu zdrowotnego

- tak oddziaływać wychowawczo aby uczeń zdobywał kompetencje kulturowe (osobowościowe dyspozycje człowieka), które decydują

o treści i jakości ludzkich działań podejmowanych z myślą o ludzkim ciele

16. Jakie znaczenie w prawidłowej organizacji, przebiegu i realizacji zadań lekcji

wychowania fizycznego odgrywają czynności pedagogiczne n-la.

do czynności pedagogicznych zliczamy:

CZYNNOSCI PRZYGOTOWAWCZE- działanie n-la których celem jest zapewnienie pomyślnych warunków realizacji podjętego zadania!

CZYNNOSCI MOTYWUJĄCE- polegają one na wzbudzeniu uwagi, zainteresowania i sił uczniów do wykonania zadań.

CZYNNOSCI INFORMUJACE- jest to wyposażenie wychowanków w taka niezbędną wiedzę, która pozwoli im samodzielnie pielęgnować ciało i zdrowie oraz uprawiać rekreacje sportowa prze całe życie

CZYNNOSCI KONTROLNE- Chodzi w nich o analizę wyniku działania czynności kontroli i samokontroli które pozwalają odkryć niedociągnięcia u każdego ucznia.

CZYNNOSCI NAPROWADZAJĄCE- pozwalają one pomóc uczniom w samodzielnej pracy skierowanej na cel.

CZYNNOŚCI KOREKCYJNE. Mogą one dotyczyć działań uczniów lub własnych działań nauczycielskich.

CZYNNOSCI ZABEZPIECZAJĄCE- Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć

17. jakich treści merytorycznych może dotyczyć lekcja wychowania fizycznego?

Lekcja wychowania fizycznego może dotyczyć takich treści merytorycznych jak

treści wynikające z koncepcji wychowania fizycznego (np. uświadomienie o potrzebie dbania o wartości ciała przez cale życie, nauczanie sposobów dbałości o ciało, ujecie aksjologiczne prowadzące do świadomego wybierania wartości i określania ich hierarchii jako podstawy konstruowania własnej filozofii życiowej aspiracji życiowych i preferowanych stylów życia) dzięki metodom pracy i realizacji zadań.

18. jakie jest znaczenie oraz zakres zadań kontrolno-oceniających w szkolnym wychowaniu fizycznym.

Zadania kontrolno oceniające: są to zadania określające postęp pracy ucznia w odniesieniu do umiejętności, kształtowania sprawności, dokonywania samooceny i samokontroli umiejętności stosowania właściwych środków do kształtowania i pomiaru sprawności motorycznej zadań określających postęp pracy ucznia w opanowaniu umiejętności indywidualnych i zespołowych a danych formach ruchu wraz samokontrolą i samoocena,

tych umiejętności zadań określających proces pracy ucznia, w opanowaniu i stosowaniu wiadomości w praktycznym działaniu.

1.kontrola w procesie nauczania uczenia sie- wiąże sie z efektywnością realizowania ogniw procesu nauczania będzie to kontrola prowadzona na lekcji wstępna i końcowa

2. kontrola poznawczej gotowości samokształceniowej jej celem jest rozpoznanie umiejętności i możliwości ucznia w zakresie logicznego myślenia, rozumienia, pamiętania analizowania, syntezowania, samodzielnej pracy ucznia w danym temacie.

3. kontrola w procesie wychowania- poznanie osobowości ucznia, jego poglądów postępowania udziału w życiu społecznym

4. kontrola porządkowo-organizacyjna- obejmuje sprawy porządkowe (frekwencja , warunki pracy domowej), wyposażenie ucznia w pomoce naukowe, (podręczniki, przybory)

19. Patrz pytanie numer 16.

20. Jakie znaczenie w procesie szkolnego wychowania fizycznego odgrywają warunki pracy n-la i ucznia.

Odpowiednie warunki:

-zapewniają komfort pracy dla nauczyciele i ucznia

-zapewniają bezpieczeństwo i brak nadmiernych czynników stresujących

co wpływa na efektywność nauczania i uczenia sie, wychowywania, realizowania celów i zadań.

21. Jakiego typu plany powinien umieć konstruować n-l wychowania fizycznego w swojej pracy wychowawczej z uczniami.

1. Plan wychowawczy w zakresie KF szkoły- zawierają sie w nim zajęcia obligatoryjne, pozalekcyjne, domowe, współpracę ze środowiskiem pozaszkolnym

2. roczny plan WF dla klasy- prosty i możliwie konkretny ogólny.

wskazuje główne kierunki i akcenty działania n-la i uczniów w skali roku lub półrocza.

3. Osnowy-plan realizacji cyklu wyznacza pracę dla danego cyklu tematycznego.

22. Jakimi kompetencjami powinien charakteryzować się nauczyciel wychowania fizycznego?

Kompetencje nauczyciela WF. (wizerunek + kompetencje)

Absolwent AWF posiada wiedzę pedagogiczną, co nie odróżnia go od pozostałych nauczycieli, lecz powinien posiadać pewne odrębne właściwości jak: ponad przeciętną sprawność fizyczną, umiejętność nauczania ćwiczeń ruchowych, specyficzna technika prowadzenia zajęć.

Sylwetka zawodowa: talent organizacyjny, dar przekonywania, zamiłowania sportowe, pogodne usposobienie

Kompetencje: Zna ideały, środki i metody wychowania; zna specyficzne cele WF podporządkowuje je celom ogólno-wychowawczym, stosuje nowoczesne metody oparte na aktualnych trendach rozwojowych, jest twórczy w swojej pracy, opanował programowy zasób ćwiczeń ruchowych pod względem teoretyczno- metodycznym oraz sprawnościowym, dba o sprzęt, wzorowo organizuje zajęcia i imprezy, pełni funkcję sędziego, posiada wiedzę o wychowaniu w procesie ontogenezy człowieka.

23. Na co powinni zwrócić szczególną uwagę nauczyciele wychowania fizycznego w swojej pracy wychowawczej z uczniami?

wg. Zaborowskiego

W trakcie pracy nauczyciel powinien: prezentować cechy wychowawcy, korzystnie oddziaływać na potrzeby ucznia i jego wszechstronny rozwój, uczeń traktowany jako integralna całość (rozwój poznawczy, emocjonalny, społeczny), podnoszenie samooceny ucznia na drodze zaufania do nauczyciela i wiary w swoje możliwości, życzliwe nastawienie na linii nauczyciel-uczeń, organizowanie sytuacji wychowawczych w których znajdą ujście podstawowe potrzeby wieku młodzieńczego (samodzielność, aktywność, odrębność, prawo do ryzyka i błędu)

Opisz założenia i sposób wykorzystana w wychowaniu fizycznym metody programowanego uczenia się.

24. Metoda programowanego uczenia się.

Uczeń samodzielnie uczy się określonego zadania ruchowego przy pomocy przygotowanego przez nauczyciela programu (np. w postaci broszury, tablic z instrukcją) program ten jest liniowym ciągiem ćwiczeń metodycznych i czynności umożliwiających szybkie opanowanie nowych umiejętności ruchowych.

Metoda ta w odróżnieniu od met. Odtwórczych umożliwia uczniowi pełną samokontrolę i samoocenę. Programy tego typu umożliwiają między innymi samodzielną pracę w domu, czy też rozgraniczenie zadań dla uczniów zdolnych którzy wykonywać będą poszczególne etapy szybciej od zadań pomocniczych dla uczniów mniej zdolnych. Metoda ta sprzyja konsekwencji i obiektywnej samoocenie własnych możliwości uczniów.

25. Opisz założenia i sposób wykorzystana w wychowaniu fizycznym metody programowanego usprawniania się.

Zasady są podobne jak w met. programowanego uczenia się. Różnica sprowadza się do odmiennych celów. Zadania usprawniające i ich program są łatwiejsze do zrealizowania niż stworzenie programu nauczania umiejętności ruchowych włączających duże skupienie i intelekt celem opanowania techniki. Przykład programowanego usprawniania się:

„ścieżka zdrowia”. Jest to specjalnie wytyczona trasa, zaprogramowana i wyposażona w zestaw urządzeń do ćwiczeń oraz tablic objaśniających sposoby wykonania przewidzianych programem ćwiczeń. Uczestnik samodzielnie przebywa trasę, realizując kolejno zaprogramowane ćwiczenia zgodnie z inf. na tablicach. W Metodzie tej czynności nauczycielskie nie występują, ćwiczący jest sterowany i aktywizowany przez odpowiednio wyposażone środowisko zewnętrzne. Rodzaje ścieżek: Biegowa, sprawnościowa, ćwiczebna, testowa, obciążeniowa.

26. Na podstawie przeczytanej literatury przedstaw własną koncepcję oceny z wychowania fizycznego dla wybranego etapu edukacji.

Przykładowa ocena semestralna:

Ocena niedostateczna - nie stawia z wychowania fizycznego.

Ocena dopuszczająca - uczeń w zajęciach uczestniczy niesystematycznie <50%, bez usprawiedliwienia, nie jest przygotowany do zajęć (strój), obniża się jego sprawność motoryczna, nie potrafi określić poziomu swojej sprawności i jej rozwoju

Ocena dostateczna - opuszcza zajęcia sporadycznie - 30%, wykazuje spadek sprawności fizycznej, ma braki w wymaganych umiejętnościach, nie potrafi określić poziomu swojej sprawności.

Ocena dobra - jest prawie zawsze obecny na zajęciach a nieobecności ma usprawiedliwione, utrzymuje spr. mot. na względnie stałym poziomie, mimo dużych możliwości nie wykazuje jeszcze osiągnięć, w rozwoju sprawności fizycznej i um. ruchowych, podejmuje próby oceny własnej sprawności.

Ocena bardzo dobra - aktywnie i systematycznie uczestniczy na zajęciach, systematycznie poprawia swoją sprawność motoryczną, systematycznie rozwija swoje um. Sporotwe, wykazuje dużą samodzielność i pomysłowość w trakcie zajęć, potrafi posługiwać się normami sprawnościowymi i dokonuje samooceny, swoją postawą zachęca innych do udziału w lekcjach.

Ocena Celująca - jak na ocenę bardzo dobrą (włączenie w uczestnictwo na zajęciach cyklów treningowych czynnych sportowców. Osiąga wysokie wyniki na zawodach sportowych na szczeblu co najmniej między szkolnym. Propagowanie zdrowego stylu życia.

27. Na tle trzech głównych zadań szkoły - nauczanie, wychowanie i kształcenie umiejętności- przedstaw ogólne cele i zadania wychowania fizycznego w reformowanej szkole.

Zajęcia z wychowania fizycznego, ukierunkowane są na wszechstronny rozwój fizyczny, na pomnażanie zdrowia, uświadamianie wychowanków o wartościach ciała i nadawaniu mu swoistych wartości, o konieczności podejmowania samodzielnej aktywności fizycznej oraz higieny pracy czy czasu wolnego. W tym celu na lekcjach wychowania fizycznego należy uczniów kolejno uświadamiać o celach i wartościach jakie niesie regularna AF i dbałość o zdrowie a następnie wyposażać w narzędzia (ćwiczenia, kompetencje) możliwe do samodzielnej realizacji poznanych celów. Pamiętać należy, że aby coś ocenić najpierw należy tego nauczyć, zarówno tyczy to wiedzy jak i umiejętności ruchowych. Obecnie większość szkół aktywnie promuje zdrowie, pojawiają się tematyczne bloki aktywności fizycznej, pozwala to na wielu płaszczyznach realizować główne zadania wychowania fizycznego.

28. Określ przedmiot kontroli i oceny w wychowaniu fizycznym oraz przypisz formę oceny, jaką powinno się stosować w poszczególnych zakresach, uzasadnij swoją wypowiedź (ocena w szerokim i wąskim ujęciu).

Przedmiot oceny ( co oceniamy ?) , forma oceny (np. opisowa, stopień) Przedmiot oceny (rozwój fizyczny, umiejętności, sprawność, wiadomości o KF nastawienia i postawy) przy ocenianiu należy szczególnie zwracać uwagę na stan obecny i postęp, uwzględniać predyspozycje i aktualną formę szczególnie przy ocenie sprawności fizycznej. Formę opisową stosujemy do diagnozowania i prognozwania np. sprawności rozwoju fizycznego czy też postaw ruchowych. Umiejętności, wiadomości itp. powinny być ocenione stopniem.

Szeroka ocena: ogół czynności i decyzji związanych z kontrolą rozwoju dyspozycji instrumentalnych (technologicznych) w postaci wiedzy, sprawności, umiejętności oraz kierunkowych (aksjologicznych) odnoszących się do wartości postaw i motywacji w złożonym procesie kształcenia i wf,

Wąska ocena: sprowadza się głównie do określonej klasyfikacji uczniów wyrażonej w sześciostopniowej skali lub innej.

29. Omów i ustosunkuj się do zadań i celów edukacyjnych zawartych w podstawie programowej wybranego etapu edukacji.

Temat rzeka. W skrócie omówię zadania i cele dla III etapu edu.

Cele kształcenia - wymagania ogólne

Dbałość o sprawność fizyczną, prawidłowy rozwój, zdrowie fizyczne, psychiczne i społe­czne oraz zrozumienie związku aktywności fizycznej ze zdrowiem, w szczególności:

-umiejętność oceny własnej sprawności fizycznej i przebiegu rozwoju fizycznego w okre­sie dojrzewania;

-gotowość do uczestnictwa w rekreacyjnych i sportowych formach aktywności fizycznej oraz ich organizacji;

-zrozumienie związku aktywności fizycznej ze zdrowiem;

-umiejętności osobiste i społeczne sprzyjające zdrowiu i bezpieczeństwu.

Kompetencje jakie posiądzie uczeń na tym etapie edukacyjnym są bardzo istotne, gdyż dają możliwości i narzędzia do samodzielnego organizowania i udziału w kulutrze fizycznej. Pozwalają na świadomą samoocenę własnego rozwoju, na zwrócenie uwagi na ew. braki czy też satysfakcje z osiąganej poprawy. Umożliwiają świadome uczestnictwo w sporcie w myśl jego najistotniejszych wartości doskonalenia samego siebie i manifestacji sprawności fizycznej. Ponad to uzupełniają wiedzę ucznia w komponenty utylitarne jak higiena osobista, bezpieczeństwo, dbałość o zdrowie swoje i innych.

30. Omów znaczenie i rolę SKS (lub UKS) na terenie szkoły oraz przedstaw przykładowe kierunki działania tej organizacji.

Znaczenie i rola SKS:

- dodatkowa możliwość aktywności ruchowej w szkole;

- wdraża sport do codziennego życia;

- pozwala na ukierunkowanie dzieci na określoną dyscyplinę;

- jest zdrowym i aktywnym sposobem spędzania wolnego czasu;

- może się przyczynić do zwiększenia zainteresowania kulturą fizyczną;

- zapoznanie się z różnymi sposobami samodzielnego organizowania czasu poza zajęciami lekcyjnymi;

- uczy zasad fair-play, rywalizacji oraz współdziałania w drużynie.

Kierunki działania:

- prowadzenie szkolnych igrzysk sportowych

- prowadzenie szkolnych lig (koszykówka, piłka nożna)

- organizowanie szkolenia sportowego w wybranych dyscyplinach sportu

- systematyczne uczestniczenie w rozgrywkach międzyszkolnych w wybranych dyscyplinach sportu

- udział uczniów w rajdach pieszych i rowerowych

- współudział w konserwacji przyszkolnych urządzeń sportowych.

31. Opisz co jest, a co powinno być przedmiotem kontroli oceny w szkolnym wychowaniu fizycznym.

Powinno być: sprawność fizyczna, umiejętności ruchowe, postawa społeczna, aktywność sportowa, wiedza z zakresu kultury fizycznej.

Jest: wynik danej próby, frekwencja, stosunek do przedmiotu.

32. Opisz czynniki utrudniające oraz sprzyjające pracy nauczyciela wychowania fizycznego.

Czynniki utrudniające:

- niezdolna, mało zintegrowana grupa;

- nieodpowiednie środowisko rówieśnicze dzieci;

- agresja uczniów;

- nadpobudliwość psychoruchowa uczniów;

- słaba kondycja finansowa szkoły;

- brak odpowiedniej bazy sprzętowej;

- patologie społeczne w rodzinach uczniów.

Czynniki sprzyjające:

- zgrana, zdolna, aktywna grupa;

- dostępność do różnego rodzaju przyborów, przyrządów;

- dobra kondycja finansowa szkoły, dobrze wyposażone obiekty sportowe;

- odpowiednie środowisko szkolne;

- bogata wiedza i umiejętności nauczyciela.

33. Opisz metodę problemową.

Należy do grupy metod twórczych (kreatywnych).

Polega na tym, że nauczyciel stawia uczniów w sytuacji problemowej to znaczy w takiej, z którą uczniowie spotykają się po raz pierwszy i nie znają sposobu jej rozwiązania. Uczniowie samodzielnie analizują sytuację, tworzą pomysły rozwiązania problemu i weryfikują jego poprawność w praktycznym działaniu.

Problem jest rodzajem zadania, którego podmiot nie może rozwiązać za pomocą posiadanych umiejętności, wiadomości i nawyków. Rozwiązanie takiego rodzaju problemów jest możliwe przede wszystkim dzięki myśleniu produktywnemu (tworzeniu informacji zupełnie nowych dla podmiotu).

Rodzaje problemów: [wg Kozieleckiego]

- otwarte (inwencyjne) w których poziom informacji jest bardzo niski, czyli nie posiadamy żadnych danych o możliwych rozwiązaniach, nie wiemy jakie warianty i hipotezy mogą być rozwiązaniem. Aby rozwiązać problem, należy stworzyć pomysły jego rozwikłania, a następnie wybrać jeden z nich.

- zamknięte (selektywne) gdzie człowiek posiada wszystkie możliwe rozwiązania problemu, i ogranicza się tylko do wyboru jednego z nich.

Rodzaje problemów; [wg Guildford]

- konwergencyjne - mają tylko jedno prawidłowe rozwiązanie, ponieważ cel jednocześnie określa wynik końcowy;

- dywergencyjne - ze względu na to jak są sformułowane mogą posiadać wiele poprawnych rozwiązań.

Fazy rozwiązywania problemu:

1) dostrzeganie problemów;

2) analiza sytuacji problemowej;

3) wytwarzanie pomysłów rozwiązania;

4) myślenie produkcyjne (twórcze).

34. Opisz metody reproduktywne.

Do tej grupy metod należą: m. naśladowcza-ścisła, m. zadaniowo-ścisła, m. programowanego uczenia się.

Metoda naśladowcza-ścisła: nauczyciel stawia uczniów w sytuacji zadaniowej w wyniku nakazów i poleceń. Nauczyciel ściśle określa zadanie - ćwiczenie, a uczniowie ściśle je odtwarzają (naśladują pokazany ruch). Wierne odtwarzanie ćwiczenia jest nagradzane, a inwencja (odstępstwo od pokazanego wzoru) karana.

Metoda zadaniowo-ścisła: nauczyciel stawia uczniów w sytuacji zadaniowej ścisłej, tzn. w takiej, w której uczniowie odczuwają wewnętrzną potrzebę osiągnięcia ściśle określonego przez nauczyciela celu.

Metoda programowanego uczenia się: nauczyciel stawia uczniów w sytuacji zadaniowej ścisłej, tzn. w takiej, w której uczniowie odczuwają wewnętrzną potrzebę osiągnięcia ściśle określonego przez nauczyciela celu, jednak program osiągnięcia celu nie jest podawany przez nauczyciela „na żywo” przez niego samego, ale jest w postaci broszury lub tablic informacyjnych, a uczeń samodzielnie uczy się, kontroluje, koryguje i ocenia.

35. Opisz metody usamodzielniające (proaktywne):

Do tej grupy metod należą: m. zabawowa-naśladowcza, m. zabawowa-klasyczna, m. bezpośredniej celowości ruchu (BCR), m. programowanego usprawniania się.

Metoda zabawowa-naśladowcza: nauczyciel stwarza sytuację zadaniową polegająca na wywołaniu u dzieci potrzeby naśladowania określonego przedmiotu czy zjawiska, którego istotą jest określony ruch. Zadaniem dzieci jest naśladowanie owego przedmiotu czy zjawiska według własnego wyobrażenia i inwencji (programu).

Metoda zabawowa-klasyczna: dzieci stawiane są w sytuacji zadaniowej poprzez podanie przez nauczyciela fabuły zabawy lub przepisów gry i odpowiednie czynności organizacyjne (celem przygotowania terenu zabaw i gier oraz przyborów). W tej sytuacji zachowanie uczniów jest swobodne i samodzielne. Jedynymi ograniczeniami są fabuła i przepisy.

Metoda bezpośredniej celowości ruchu (BCR): nauczyciel stwarza sytuację zadaniową, polecając uczniom wykonanie prostego zadania w odpowiednio dobranej pozycji wyjściowej. Celem bezpośrednim dla uczniów jest wykonanie zadania. Właściwy cel jest znany tylko nauczycielowi.

Metoda programowanego usprawniania się: ćwiczący czuje się w sytuacji zadaniowej, ponieważ odczuwa potrzebę usprawniania się, w wyniku której podejmuje określony program działania (np. na ścieżce zdrowia). Rolę regulatora czynności usprawniających sprawuje środowisko (teren, przyrządy, tablice orientacyjne itp.). Wykonanie konkretnych zadań wymaga pewnej inwencji od usprawniającego się.

36. Opisz najczęstsze przyczyny powstawania wypadków na zajęciach WF, oraz przedstaw obowiązki nauczyciela w zakresie BHP.

Przyczyny wypadków na zajęciach WF:

+ z winy nauczyciela:

a) zła organizacja procesu dydaktyczno- wychowawczego:

-przypadkowy podział uczniów na zespoły lub brak podziału;

-rozmieszczenie ćwiczących zbyt blisko ścian, kaloryferów i innych przeszkód na sali lub boisku;

-nieprzemyślany sposób przenoszenia przyborów i przyrządów;

-brak lub zła asekuracja przy ćwiczeniach trudnych i niebezpiecznych;

-złe przygotowanie do zajęć sprzętu, przyrządów i obiektów;

-brak przeglądu przyborów, przyrządów pod kątem ich niezawodności w każdej sytuacji;

-nieustalony sposób przychodzenia na zajęcia i wychodzenie z zajęć;

b) brak dokładnej znajomości techniki wykonywanego ruchu

c) nieprzestrzeganie obowiązujących przepisów BHP;

d) słaba znajomość ćwiczących (wymaganie zadań przewyższających możliwości uczniów);

e) brak doświadczenia nauczyciela.

+ z winy ucznia:

a) brak dyscypliny przy wykonywaniu poszczególnych zadań, nieprzestrzeganie poleceń nauczyciela oraz przepisów BHP;

b) brak rozgrzewki;

c) znużenie, obniżenie samokontroli (przy zdaniach powtarzających się, nudnych dla ucznia);

d) strach przed wykonaniem niektóry zadań, uprzedzenie do jego wykonania;

e) niehigieniczny tryb życia (złe odżywianie, osłabienie);

f) brak samoasekuracji, chęć popisywania się przed innymi przez wykonywanie trudnych zadań,

+ z powodu niedociągnięć technicznych (można to dołączyć do winy nauczyciela jako niesprawdzenie stanu sprzętu lub pozwolenie na ćwiczenie na nie w pełni sprawnym przyrządzie):

a) niedopasowanie obuwia i ubioru;

b) źle przygotowane obiekty sportowe (np. nierówny bądź krzywy parkiet, boisko);

c) uszkodzona nawierzchnia bieżni;

Obowiązki nauczyciela w zakresie BHP:

Na pierwszej lekcji przedstawienie regulaminu BHP, zapoznanie z nim uczniów, wywieszenie przed każdym obiektem sportowym (np. sala gimnastyczna, pływalnia) oraz bezwzględne i skrupulatne przestrzeganie przepisów BHP.

37. Opisz typy i rodzaje lekcji WF.

Typy:

+ lekcja nauczająca (podająca) - ma na celu podanie nowych ćwiczeń, kształtowanie nowych nawyków. Powinna się składać z:

- organizacji i ogólnej rozgrzewki (ok. 9 min)

- podanie nowego materiału (ok. 18 min)

- utrwalenie nowych ćwiczeń (ok. 10 min)

- część uspakajająca, ćw. końcowe (ok 4 min)

+ lekcja doskonaląca (utrwalająca) - nacisk na doskonalenie umiejętności i przekształcanie ich w trwałe nawyki. Składa się z:

- organizacja i ćwiczeń ogólnorozwojowych (ok. 11 min)

- sprawdzenie opanowania przez uczniów uprzednio podanych ćwiczeń, korekta błędów (ok. 8 min).

- doskonalenie, utrwalanie wiadomości, umiejętności, nawyków (ok. 22 min).

- część uspakajająca, ćw. końcowe (ok 4 min).

+ lekcja kontrolna (sprawdzająca) - składa się z:

- organizacja oraz ćwiczenia ogólnorozwojowe (z czego ostatnie minuty przeznaczone są na ćwiczenia typowo do sprawdzianu)

- część kontrolna (przeprowadzenie sprawdzianu, podanie ocen)

- część organizacyjno-podsumowująca (podsumowanie wyników).

Niezbyt często jej używajmy (kiepska efektywność czasu), ocena jednego ucznia nie pozwala na kontrolę innych.

+ lekcja kombinowana (mieszana) - połączenie elementów różnych typów lekcji. Składa się z:

- część organizacyjna i przygotowawcza;

- sprawdzenie stopnia opanowania uprzednio podanych ćwiczeń;

- podanie nowego materiału;

- utrwalenie nowych ćwiczeń;

- część końcowa uspokajająca.

Uwaga! Zbyt dużo zadań naraz w tym typie lekcji jest złe, prowadzi do rozkojarzenia uczniów, nie bardzo wiedzą co mają robić jeżeli każemy im robić wszystko naraz.

Rodzaje lekcji (to takie jej odmiany, które odpowiadają określonym strategiom dydaktycznym, wynikającym z teorii kształcenia wielostronnego, uczenia się przez przyswajanie, odkrywanie, przeżywanie i działanie).

- podająca - w której przyswajanie nowego materiału odbywa się drogą zastosowania metod podających (odtwórczych);

- problemowa - w której rozwiązywanie zdań i sytuacji problemowych odbywa się na drodze odkrywania,

- eksponująca - w której uruchamia się emocjonalno-wolicjonalną sferę osobowości ucznia na drodze przeżywania;

- praktyczna - w której postęp dydaktyczny osiąga się drogą maksymalnej aktywizacji ucznia w działanie.

I 10' - 15' CZĘŚĆ GŁÓWNA II 25' - 30' III 3' - 5'

1.Zorganizowanie grupy i sprawdzenie gotowości do zajęć. 2. Motywacja do zajęć w lekcji. 3. Rozgrzewka, psychomotoryka, profilaktyka. 4. Kształtowanie umiejętności, doskonalenie sprawności i rozwijanie zdolności twórczych.

a) Zbiórka w miejscu i w ruchu. b) Różne sposoby powitania. c) Sprawdzenie obecności i gotowości uczniów do zajęć. a) Podanie tematu lekcji. b) Podanie informacji na temat wartości kultury fizycznej i jej elementów. c) Wywołanie pogodnego nastroju i atmosfery efektywnej pracy. a) Zadania ruchowe wykonywane pojedynczo, w dwójkach, trójkach, z przyborami i bez przyborów, z wykorzystaniem sprzętu standardowego i niestandardowego (ławeczki gimn., piłki, kamienie, itp.). b) Zadania problemowe. c) Zabawy i gry ruchowe. a) Kształtowanie cech sprawności motorycznej. b) Nauka techniki taktyk sportowych. c) Nauka i stosowanie zabaw, gier, ćwiczeń i sportów rekreacyjno - konwencjonalnych i niekonwencjonalnych. d) Rozwiązywanie zadań problemowych. e) Stosowanie celowych zabiegów hartujących uczniów pod względem fizycznym i psychicznym. f) Kształcenie uczniów pod względem współpracy, samoochrony i ochrony współćwiczących. g) Stwarzanie warunków do samosterowania rozwojem fizycznym, motorycznym i osobo rówieśniczym lub rodzinie

38. Omów zasady budowy lekcji wychowania fizycznego.

CZĘŚĆ II

Krzywa natężenia wysiłku fizycznego podczas zajęć wychowania fizycznego.

Zasada wszechstronności - wymaga od prowadzącego oddziaływania na harmonijny rozwój uczniów (sferę intelektualną, motoryczną, fizyczną, społeczną). Realizowanie tej zasady odbywa się poprzez:

-oddziaływanie wielopłaszczyznowo, poprzez przekazywanie wiadomości, nauczanie czynności ruchowych, kształtowanie sprawności fizycznej, postaw do dbałości o ciało i zdrowie,

-wpływ na różne układy organizmu (krążenia, odporności, oddechowego, układ ruchu),

włączanie uczniów jako współodpowiedzialnych za przebieg procesu wychowania i kształcenia fizycznego,

-stosowanie różnorodnych ćwiczeń (z przyborem i bez przyboru, wpływające na wszystkie partie mięśniowe, we wszystkich płaszczyznach i kierunkach, trudne i łatwe, dynamiczne i statyczne, ale też rozwijające potencjał intelektualny itd.),

-stosowanie różnorodnych metod (w tym aktywizujących), form, sposobów organizacji zajęć,

prowadzenie różnych form zajęć (różne dyscypliny sportowe, zmienne warunki - sala sportowa, boisko sportowe, zajęcia teoretyczne i praktyczne).

Zasada zmienności pracy - polega głównie na odpowiednim doborze ćwiczeń, które zapobiegają przeciążeniom, kontuzjom, rozwojowi tylko wybranych mięśni czy części (stron) naszego ciała. Dotyczy ona również wykorzystywania zamiennie/równolegle zadań fizycznych oraz intelektualnych. Stosowanie zmiennych środków wpływa także korzystnie na atrakcyjność lekcji. Prowadzący powinien zatem:

-różnicować formy zajęć,

-układać ćwiczenia tak, aby następne miało wpływ na inną partię mięśniową (np. podczas rozgrzewki),

-stosować różne pozycje wyjściowe,

-ćwiczenia statyczne przeplatać dynamicznymi, trudne - łatwymi, znane - nowymi, mniej atrakcyjne - atrakcyjnymi, wymagające skupienia - swobodnymi, wprowadzać liczne zabawy (szczególnie w klasach młodszych), które rozwijają potencjał zarówno intelektualny jak i emocjonalno-moralny.

Przeprowadzenie rozgrzewki w sposób interesujący dla ucznia, angażujący go na poziomie ruchowym, ale i emocjonalnym wpływa korzystnie na przebieg dalszej części lekcji. Monotonia w prowadzeniu lekcji, powtarzające się co lekcję te same ćwiczenia, szablonowość (w szczególności tzw. rozgrzewki) powodują u ucznia brak zaangażowania i obniżenie ciekawości lekcji.

Zasada stopniowego natężenia wysiłku - wskazuje na odpowiednią intensywność ćwiczeń na zajęciach (np. mierzoną częstością skurczów serca - HR lub liczbą oddechów). Maksimum intensywności powinno mieć miejsce ok. 35 minuty trwania zajęć, gdy zajęcia trwają 45 minut, a około 75 - 80 minuty, gdy zajęcia trwają 90 minut (należy jednak pamiętać, że w niektórych zajęciach wyznacznik może mieć inne zastosowania, np. podczas zajęć atletyki terenowej - marszobiegu, zajęć teoretycznych). Najczęściej krzywa przebiegu natężenia wysiłku fizycznego przebiega skokowo, a czynnikiem wpływającym na jej przebieg są: typ zajęć, dyscyplina sportowa, poziom sprawności fizycznej uczniów, poziom umiejętności ruchowych, organizacja zajęć, zakres treści teoretycznych przekazywanych podczas zajęć. Podanie zadań zajęć w części I powoduje pobudzenie emocjonalne. W części II, podczas rozgrzewki, natężenie wysiłku fizycznego powinno wzrastać. W dalszym przebiegu części II należy je utrzymać na jak najwyższym poziomie (w zależności od rodzaju zajęć, natężenie wysiłku fizycznego może ulegać pewnym wahaniom). W części III należy tak obniżać natężenie wysiłku fizycznego, aby doprowadzić organizm do uspokojenia - stanu zbliżonego do początku zajęć. W ramach zasady stopniowego natężenia wysiłku należy uwzględnić następujące prawidłowości:

rozpoczynamy zajęcia od zadań o małej intensywności, a następnie stopniowo przechodzimy do zadań o większej intensywności (tempo wykonania, liczba powtórzeń, czas trwania),

ćwiczenia o znacznej intensywności powinno być poprzedzone ćwiczeniami przygotowawczymi (w aspekcie metodycznym i kształcącym, również emocjonalnym),

prawidłowo zorganizowane zajęcia zwiększają ich intensywność, przekazywanie wiedzy na zajęciach, nauczanie nowego elementu zawsze obniża intensywność zajęć,

rodzaj zajęć (dyscyplina sportowa, typ zajęć, miejsce) mogą różnicować zajęcia pod względem intensywności.

Szczególnie należy pamiętać o różnicach w poziomie intensywności lekcji ze względu na typ realizowania zadań programowych.

Zasada utylitarności

Wychowanie fizyczne, chcąc być bardzie atrakcyjne i wiarygodne dla społeczeństwa, powinno wyposażać jego członków w umiejętności, które charakteryzowałyby się pewną uniwersalnością. Pozwoli to na „wyjście” wychowania fizycznego z sali gimnastycznej i stanie się pełnowartościowym przedmiotem współczesnej edukacji. Dlatego też nauczyciel wychowania fizycznego powinien być przygotowany nie tylko w zakresie znajomości teorii czy filozofii kształcenia i wychowania, ale przede wszystkim w praktyce, „warsztatowo” do planowania, monitorowania i kontrolowania zadań, które rozwijałyby u ucznia: umiejętność podejmowania decyzji i rozwiązywania problemów przy jednoczesnym braniu odpowiedzialności za swoje postępowanie, zdolność twórczego i krytycznego myślenia oraz wyrażania własnych sądów i opinii (argumentowanie za i przeciw), umiejętność radzenia sobie z emocjami, stresami i w ogóle ze zmieniającymi się bardzo szybko sytuacjami (zarówno w sensie fizycznym, jak również społeczno-moralnym, wymagającym umiejętności wartościowania moralnego) czy utrzymywanie dobrych relacji interpersonalnych

Lub wg. Pani profesor

ZASADA WSZECHSTRONNOŚCI - oddziaływanie na wszystkie sfery ucznia (motoryczną, fizyczną, intelektualną, społeczną) - HARMONIJMY ROZWÓJ

Zadania - w zakresie nabywania wiadomości, umiejętności, rozwijania spr. fiz., wychowania

Dbałość o postawę ciała

Twórcze działanie - współtworzenie lekcji

Wykorzystywanie przyborów, przyrządów

Ćw. we wszystkich płaszczyznach i kierunkach, angażowanie P i L strony

ZASADA ZMIENNOŚCI PRACY MIĘŚNIOWEJ I UMYSŁOWEJ - zapewnia zainteresowanie ucznia lekcją, wypełnianie potrzeb rozwojowych dziecka (zgodnie oczywiście z zas. wszechstronności)
1. różnicować formy pracy i formy organizacyjne
2. zmieniać często pozycje wyjściowe ćwiczeń oraz kierunki i płaszczyzny ćwiczeń
3. tak szeregować ćwiczenia, by inaczej angażować grupy mięśniowe, by zmiennie kształtować
zdolności motoryczne
4. pracę dynamiczną powinno się przeplatać z pracą statyczną
5. ćwiczenia o dużym stopniu trudności powinny być uzupełniane ćwiczeniami łatwymi
6. zadania atrakcyjne należy stosować naprzemiennie z zadaniami mniej atrakcyjnymi
7. ćwiczenia, które wymagają dużego skupienia uwagi powinny wystąpić naprzemiennie
z ćwiczeniami doskonale opanowanymi

ZASADA STOPNIOWEGO NATĘŻENIA WYSIŁKU - krzywa natężenia wysiłku

W czasie lekcji wf trzykrotnie wzrasta zapotrzebowanie dziecka na tlen.

Idealna krzywa - pkt. szczytowy 30 min. - jest to trudne do osiągnięcia:

Zróżnicowanie grupy ze względu na rozwój fizyczny

Różny poziom sprawności fizycznej

Różny poziom opanowania umiejętności technicznych

Ustalając stopień natężenia wysiłku należy wziąć pod uwagę stopień zmęczenia dzieci, zajęcia przed i po lekcji

Ruchy większych partii mm. poprzedzamy mniejszymi gr. mm.

Ćw. o małej intensywności przed ćw. o dużej intensywności

Ćw. o znacznym obciążeniu poprzedzone ćw. przygotowującymi

Bardziej obciążają ucznia ćw. w poz. niskich niż wysokich

Najwyższe natężenie intensywności wysiłku winno przypadać na końcową część głównej części lekcji

39. Opisz zadania realizowane w części głównej lekcji wychowania fizycznego).

Zadanie główne lekcji- temat lekcji, komunikat o tym jakie zadanie wychowawcze będzie wskaźnikiem świadczącym o nauczaniu; w temacie powinny się znaleźć określenia wskazujące na typ lekcji, np. nauka, doskonalenie, wprowadzenie, sprawdzian, uczymy się , itp. Mogą dotyczyć:

-zdrowia, higieny i bezpieczeństwa,

-smooceny i samokontroli

-pomocy, asekuracji i ochrony przy wykonywaniu ćwiczeń

-organizacji i prowadzenia zajęć

-rozwijania zdolności koordynacyjnych i kondycyjnych

-techniki i taktyki sportowej

Źle dobrane tematy to te które nie precyzują celu. Temat w niezmienionym zapisie może funkcjonować przez kilka jednostek lekcyjnych (cykl).

Np.

Nauczająca / zaznajamiająca- „ uczymy się technik relaksacyjnych”

Doskonaląca / utrwalajaca- „ doskonalimy umiejętność asekuracji i samo asekuracji przy staniu na rękach”

Sprawdzająca / kontrolna- „ sprawdzian techniki biegu - bieg na 60m”

40. Opisz zadania szczegółowe do tematu lekcji: Uczymy się określać poziom swoich zdolności motorycznych.

ZU-uczeń rozumie potrzebę stosowania testów sprawności fizycznej.

Wiadomości- uczeń definiuje „ test sprawności fizycznej”.

Motoryka- siła mm. nóg. - uczeń wykona 3 serie po 16 powtórzeń przysiadów.

Umiejętności- uczeń potrafi porównać własny wynik ze skalą oceny testu.

41. Opisz zadania szczegółowe do tematu lekcji: Uczymy się określać poziom swoich umiejętności koszykarskich.

ZU- uczeń angażuję się w ustawienie koszykarskiego toru przeszkód

Motoryka- siła mm. ramion- uczeń wykona 3 serie po 10 powtórzeń ugięć ramion w podporze przodem.

Wiadomości- uczeń definiuje pojęcie „ rzutu z dwutaktu”

Umiejętności- uczeń wykona rzut do kosza z dwutaktu.

42. Opisz zadania szczegółowe do tematu lekcji: Uczymy się posługiwać Indeksem Sprawności Fizycznej Zuchory.

To to samo co pyt. 40…. Ew. można zmienic wiadomości ale ja bym tak samo to sformułowała Ew. zmienić motorykę - siła mm brzucha- uczeń trzykrotne wykona serię 25 siadów z leżenia tyłem).

43. W jaki sposób formułujemy zadania główne lekcji oraz zakres treści, które mogą być w nich zawarte. Podaj 3 przykłady dla różnych typów lekcji:

Zadanie główne- czyli temat lekcji, powinno zawierać komunikat o tym jakie zachowanie wychowawcze będzie wskaźnikiem świadczącym o nauczaniu.

W zadaniu głównym określamy fazę naczelnej czynności ruchowej:

- faza przygotowawcza,

- faza nauczania,

- faza doskonaląca,

- faza kontrolna, oceniająca

W temacie powinny znaleźć się określenia: NAUKA, DOSKONALENIE, KONTROLA, albo pochodne tych określeń.

Zakres treści zawarte w temacie:

- zdrowie, higiena, bezpieczeństwo; samooceny i samokontroli; pomocy asekuracji i ochrony przy wykonaniu ćwiczeń; organizacji i prowadzenia zajęć; rozwijania zdolności koordynacyjnych i kondycyjnych; techniki i taktyki sportowej,

1. Nauczanie umiejętności asekuracji i samo asekuracji przy przewrocie w przód.

2. Doskonalenie umiejętności przeprowadzania samodzielnej rozgrzewki

3. Kontrola opanowania techniki biegu przez płotki- sprawdzian techniki biegu przez płotki na 100 m,

44. Podaj cel hospitacji oraz wymień i opisz zagadnienia hospitacyjne lekcji wychowania fizycznego.

Cel hospitacji:

OGÓLNE:

Obserwacja wiedzy, umiejętności i postaw uczniów;

Gromadzenie informacji o pracy nauczyciela w celu dokonywania oceny jego pracy;

Inspirowanie i wspieranie nauczycieli w spełnianiu przez nich wymagań

w zakresie jakości pracy szkoły i podejmowania nowatorstwa pedagogicznego;

Diagnoza istniejącego stanu mająca na celu poprawę jakości kształcenia i wychowania.

SZCZEGÓŁOWE:

Dostarczanie nauczycielom informacji zwrotnej o organizacji i przebiegu zajęć, ich sposobach

nauczania (wskazanie mocnych i słabych stron);

Zebranie informacji o skuteczności stosowanych metod pracy w zakresie kształcenia umiejętności;

Analiza stosowanych sposobów i kryteriów oceniania wiadomości i umiejętności uczniów;

Ocena adekwatności konstrukcji zajęć do założonych celów, doboru form i metod pracy;

Zebranie informacji o zakresie i sposobach realizacji celów i zadań określonych w szkolnym

programie wychowawczym;

Obserwacja postaw, zachowań uczniów i nauczyciela podczas zajęć dydaktycznych i

wychowawczych, ocena wzajemnych relacji;

Obserwacja relacji nauczyciel-rodzic i ocena skuteczności rozwiązywania problemów;

45. Podaj zasady formułowania zadań szczegółowych lekcji oraz zakres treściowy każdego z nich. Napisz zadania szczegółowe do tematu lekcji: „Doskonalenie kozłowania- piłka koszykowa.

- ZU- działania w sferze kierunkowej; opisując zadanie należy określić cele oddziaływań( zamiar wychowawczy) i przedstawić konkretne działanie, które zostanie wykonane przez ucznia. Należy używać ścisłych określeń zachowań ucznia związanych z kształtowaniem nastawień i postaw: ingeruje, toleruje, uczestniczy, uważa, wybiera, żąda.

- MOTORYKA- należy określić cel czyli jedną z wybranych dolności motorycznych, na która zwrócimy szczególną uwagę w postaci zwiększonej liczby zadań rozwijających wybraną zdolność.

- UMIEJĘTNOŚCI- jakie umiejętności opanuje uczeń w danej jednostce lekcyjnej( czynność podzielona na sekwencje w osnowie lekcyjnej) ; w każdej lekcji należy zamieścić zadanie kontrolne, które będą sprawdzały poziom i stopień opanowanej umiejętności.

-WIADOMOŚCI- nowe informacje przekazywane uczniowi w trakcie zajęć, które powinny zostać przyswojone przez ucznia w procesie uczenia się i nauczania w danej jednostce lekcyjnej; należy używać określeń dokładnie opisujących zachowania ucznia: definiuje, dobiera, grupuje , liczy, łączy, nazywa, odtwarza, opowiada, pisze, podaje, pokazuje, porusza, przedstawia, przepoławia, rozpoznaje, sortuje, sprawdza, stwierdza, układa, utrwala.

Do lekcji „doskonalenie kozłowania - piłka koszykowa”

Motoryka: siła mm. ramion- uczeń wykona 3 serie po 20 rzutów kozłem do współćwiczącego ( Lub jakieś ćwiczenia w podporach)

Umiejętności- Uczeń wykona kozłowanie piłki po slalomie ze zmianą ręki prowadzącej piłkę na dystansie 5m.

Wiadomości- uczeń potrafi wymienić 4 błędy kozłowania piłki
( za wysokie kozłowanie, patrzenie na piłkę, kozłowania przed sobą, postawa zbyt statyczna)

ZU- uczeń uczestniczy w tworzeniu toru przeszkód

46. Przedstaw etapy rozwoju psychoruchowego ucznia podczas jego edukacji w szkole z uwzględnieniem prawidłowości rozwojowych (fiz, motor, społ) oraz ich konsekwencjami dla organizacji pracy nauczyciela wf.

I ETAP- szkoła podstawowa- najblizsza, najbardziej przyjazna dziecku; pokazuje złożoność świata i mejsce w nim człowieka; rozwija ciekawość i chęć poznania; wdraża do życia; uczy jak się uczyć; rozpoznanie zainteresowań i uzdulnień

a). nauczanie zintegrowane (kl. I-III)

- brak podziału na przedmioty; plan pracy ustala N;czas pracy i przerw dostosowny do aktywności uczniów; odejście od systemu klasowo-lekcyjnego; w każdym dniu zajęcia ruchowe (3 h w tygodniu)

b). nauczanie zblokowane:

- blok przedmiotowy, zintegrowane nauczanie treści i umiejętności z różnych dziedzin wiedzy realizowanej w toku jednolitych zajęć edukacyjnych

II ETAP- gimnazjum:

- kształtuje samodzielność U; umiejętność dokonywania wyborów; przedmioty nauczania odpowiadają dziedzinom akademickim- poznanie świata oraz narzędzi i języka dyscyplin naukowych; wyrabia szanse w dostępie do dalszej edukacji.

III ETAP- liceum profilowane:

- pomaga uczniowi stworzyć własny warsztat pracy intelektualnych; przygotowanie do dokonywania dojrzałych wyborów odpowiedzialnego uczestnictwa w życiu społecznym i kierowaniem własnym rozwojem; wykorzystania zdobytej wiedzy do analizowania problemów współczesnego świata; możliwość uzyskania ogólnego wykształcenia; możliwość przygotowania się do życia, kształcenia się zawodowego lub studiów wyższych.

47. Przedstaw i omów hierarchiczny model założeń i celów wychowania fizycznego.

I- Naczelny cel- o najwyższym stopniu uogólnienia realizowany w czasie całego pobytu ucznia w szkole.

II- Cele etapowe:

A. Cele w okresach rozwoju osobniczego.

B. Cele wychowania w KF (w okresie szkolnym)

a. Cele wychowania w KF w podokresach szkolnych:

-cele w klasach I-III

-cele w klasach IV-VI

-cele w klasach gimnazjalnych

-cele w klasach ponad gimnazjalnych

b. Cele wychowania w KF w poszczególnych klasach szkolnych wg. planu opracowanego przez nauczyciela.

III- Cele operacyjne- cele kształcenia i wychowania dotyczące konkretnych działań praktycznych realizowane za pomocą odpowiednich metod i środków dydaktyczno- wychowawczych.

48. Przedstaw i opisz komponenty oceny szkolnej w wychowaniu fizycznym.

CELUJĄCY* udział w zajęciach pozalekcyjnych SKS, UKS* reprezentuje klasie, szkołę na zawodach sportowych szczebla gminnego powiatowego, wojewódzkiego* posiada sprawność, umiejętności i wiedze ponad stawiane wymagania *aktywnie uczestniczy we wszystkich zajęciach w f jest zdyscyplinowany* potrafi współorganizować i sędziować klasową imprezę rekreacyjno-sportową*rozumie sens uprawiania ćwiczeń ruchowych, rytmiczno-tanecznych i ich wpływ na rozwój organizmu*jest kulturalny na imprezach sportowych i obiektywny w samoocenie i ocenianiu innych

B DOBRY 1.Bardzo dobrze opanował wymagania z zakresu dbałości o postawę ciała, wiedza na temat złego wpływu palenia papierosów na układ krążenia, znajomość nazewnictwa pozycji niskich w gimnastyce oraz umiejętności z zakresu opracowania rozgrzewki lekkoatletycznej, umiejętność poruszania się po boisku do gier zespołowych, uderzenia forhendowi i backhendowe w badmintonie 2. Aktywnie uczestniczy w lekcjach w-f i łatwo posługuje się przyborami3 Rozumie i stosuje zasady higieniczno-zdrowotne podczas nauki i wypoczynku4. Uczestniczy i współorganizuje zawody sportowe w grach i zabawach, w mini grach oraz przestrzega zasad „fair play”5 Jest koleżeński i kulturalny w szkole i życiu codziennym

DOBRY1. Nie opuszcza zajęć w-f umie stosować podczas ich trwania elementy ochrony i samoochrony2.Przestrzega zasad higieny osobistej (posiada strój na lekcje wf , obuwie zmienne oraz posiada nawyk mycia się po wysiłku fizycznym)3.Dobrze opanował wiadomości z zakresu dbałości o postawę ciała, wiedza na temat złego wpływu palenia papierosów na układ krążenia, znajomość nazewnictwa pozycji niskich w gimnastyce oraz umiejętności z zakresu opracowania rozgrzewki lekkoatletycznej, umiejętność poruszania się po boisku do gier zespołowych, uderzenia forhendowi i backhendowe w badmintonie 4.Potrafi dokonać obiektywnej samooceny sprawności swojej i oceny kolegów5.Potrafi wykonać podstawowe ćwiczenia rytmiczno-taneczne6.Opanowany koleżeński kulturalny w szkole na imprezach sportowych

DOST1.Systematycznie pracuje na zajęciach w-f opanował dostatecznie wymagania z wiadomości z zakresu dbałości o postawę ciała, wiedza na temat złego wpływu palenia papierosów na układ krążenia, znajomość nazewnictwa pozycji niskich w gimnastyce oraz umiejętności z zakresu opracowania rozgrzewki lekkoatletycznej, umiejętność poruszania się po boisku do gier zespołowych, uderzenia forhendowi i backhendowe w badmintonie 2.Posiada nawyki higieniczno-zdrowotne3.Uczestniczy w rekreacyjnych poczynaniach zespołu klasowego4. Jest koleżeński, opiekuńczy i uczynny, pomaga słabszym w wykonywaniu ćwiczeń

DOP1.Jest bliski spełnienia podstawowych wymagań z zakresu dbałości o postawę ciała, wiedza na temat złego wpływu palenia papierosów na układ krążenia, znajomość nazewnictwa pozycji niskich w gimnastyce oraz umiejętności z zakresu opracowania rozgrzewki lekkoatletycznej, umiejętność poruszania się po boisku do gier zespołowych, uderzenia forhendowi i backhendowe w badmintonie 2.Wykazuje niską aktywność na zajęciach w-f lub często je opuszcza3.W ograniczonym stopniu opanował nawyki higieniczno-zdrowotne4.Nie uczestniczy w organizacji imprez rekreacyjnych

NIEDOS1.Jest niesystematyczny na zajęciach w-f lub często je opuszcza2. Nie dba o fizyczny rozwój swojego organizmu i nie czyni żadnych postępów w sprawności fizycznej3. Wykazuje znaczące braki w integracji zespołowej i wychowaniu społecznym

49. Przedstaw i opisz podst przyczyny w słabości szkolnego wf.

Słabości szkolnego wf:* utożsamianie wf z treningiem sportowym lub źle pojętym hedonizmem cielesnym (wf oparte wyłącznie na sporcie lub bezwzględnej rywalizacji i nauczaniu tylko ruchu, nie uświadamia się mu jego cielesności, i uczniowie nie nabywają umiejętności dbania o własne ciało i nie potrafią zrozumieć ani przyjąć tych wartości, traktowanie wf jako dużej przerwy- uczeń wie co robił ale nie wie po co i dlaczego?)*przywiązanie dużej wagi do efektów doraźnych* wprowadzenie nadmiernej i bezsensownej rywalizacji* uprzedmiotowienie wychowanka *minimalizowanie aktywności poznawczej* mało zróżnicowane i monotematyczne treści, środki i metody w poszczególnych latach edukacji*brak współpracy miedzy nauczycielami wf a nauczycielami innych przedmiotow*brak wyraznie określonej i zrozumialej dla nauczycieli i uczniow szkolnej koncepcji wf*słabe przygotowanie pedagogiczne nauczyciela oraz jego niewystarczające kompetencje aksjologiczne, komunikacyjne i realizacyjne*brak czytelnej korelacji miedzy szkolnym wych fiz a wychowaniem zdrowotnym*stawianie wymagan uczniom przerastających ich możliwości.

50. Przedstaw i opisz prakseologiczny schemat postępowania N wf.

Prakseologiczny schemat postepowania nauczyciela: 1. cele i zadania w procesie pedagogicznym 2 diagnoza i prognoza pedagogiczna (diagnoza-stanowi wyjściowe ogniwo w procesie kształcenia i WF i stanowi zawsze przygotowanie do dzialania i jeśli pragniemy aby dzialanie było sprawne i celowe musimy opierac się na poznaniu wyjściowego stanu rzeczy i nie można bowiem podjąć zadnej decyzji odnośnie dzialania racjonalnego jeśli nie wezmie się pod uwage uwarunkowan przewidywanych zdarzen i procesow rozwojowych prognoza-jest procesem myślowym zmierzającym na drodze dedukcji na podstawie wcześniejszego rozpoznania do określenia z większym od przypadkowego prawdopodobieństwem możliwych do uzyskania rezultatow, jej trafność zalezy w roznym stopniu od rzetelności i trafności diagnozy jak i znajomości praw rządzących biologicznym i społecznym rozwojem wychowankow.

51. Przedstaw i scharakteryzuj zasady budowy lekcji WF:

1) zasada wszechstronności - wskazuje N na konieczność doboru w każdej lekcji takich środków metodycznych, które zapewniłyby U możliwość możliwości wszechstronnego, harmonijnego rozwoju poprzez właściwe oddziaływanie zarówno na strefę motoryczną, psychomotoryczną, rozwój intelektualny oraz społeczno - moralny.

N musi pamiętać o:

uwzględnianiu zadań w zakresie przekazywania wiadomości, umiejętności, kształtowania sprawności fizycznej i psychomotorycznej, dbać o prawidłową postawę ciała oraz akcentować elementy ogólnowychowawcze, w tym kształtowanie pozytywnych postaw wobec KF,

uwzględnianiu zadań kierowanych przez N wymagających znacznej samodzielności U w ich rozwiązywaniu,

włączaniu U do współodpowiedzialności za przebieg lekcji,

wykorzystywaniu przyborów i przyrządów (konwencjonalnych i niekonwencjonalnych),

wprowadzaniu wszystkich rodzajów ćwiczeń kształtujących,

uwzględnianiu ćwiczeń wpływających na harmonijny rozwój U(rzut lewą i prawą ręką, skok na prawej i lewej nodze, itd.),

wprowadzać ćwiczenia utylitarne (użytkowo - sportowe) biorąc pod uwagę, że w zależności od przewagi stosowanych środków wymogi odnośnie wszechstronnego oddziaływania na U są w każdym przypadku nieco odmienne.

2) zasada zmienności pracy (mięśniowej) - założeniem funkcjonowania tej zasady jest zapewnienie na LWF bezpieczeństwa U, poprzez przeciwdziałanie kontuzjom mogącym wystąpić na skutek przeciążenia pewnych grup mięśni.

Należy:

układać ćwiczenia w takiej kolejności aby każde następne miało odmienny wpływ na aparat ruchu (nie ujmować bezpośrednio po sobie ćwiczeń wpływających na tę samą zdolność moto lub grupę mięśni, zwracać uwagę na odmienność formy ruchu następujących po sobie ćwiczeń),

stosować częstą zmianę pozycji wyjściowych do ćwiczeń (wysokie, niskie),

stosować w lekcji zmienność treści i metod oraz form organizacyjnych,

przeplatać ćwiczenia statyczne z ćwiczeniami dynamicznymi, ćwiczenia o dużym stopniu trudności z ćwiczeniami łatwymi, ćwiczenia w miejscu z ćwiczeniami w ruchu, ćwiczenia wymagające znacznego skupienia uwagi z ćwiczeniami doskonale opanowanymi, atrakcyjnymi.

3) zasada stopniowania natężenia wysiłku w lekcji (ilustruje krzywa natężenia wysiłku).

Ogólne wskazania:

przechodzimy od ruchów na wybrane partie mięśniowe do ruchów globalnych,

rozpoczynamy lekcję od ćwiczeń o małej intensywności do ruchów bardzo intensywnych (tempo wykonania, ilość powtórzeń w czasie),

zadania o znacznym obciążeniu muszą być poprzedzone ćwiczeniami przygotowawczymi bez obciążenia,

zadania o znacznym ładunku emocjonalnym umieszczać pod koniec części głównej lekcji.

52. Przedstaw ogólne zadania i cele szkolnego wf na tle celów i zadań w reformowanej szkole.

Należy dążyć aby w czasie zajec wf *doskonalic zmysły oraz ich integracje sensoryczna (odbieranie i analizowanie bodzców)*rozwijac kluczowe kwalifikacje psychomotor niezbędne człowiekowi w innych formach wyrażania siebie(plastyce, muzyce, tancu, teatr)*umożliwić zbierania różnego rodzaju doświadczeń ruchowych*rozwijac poczucie cielesności-komunikacji ze swoim cialaem*rozwijac różnorodne zachowanie ruchowe*nauczac podejmowania decyzji i ponoszenia odpowiedzialności za nie*nauczac panowania nad emocjami*doskonalic formy porozumiewania się i współdziałania z partnerem i zespolem*nauczac zwyciężania i przegrywania oraz szacunku dla drugiego człowieka**pracy narzecz ciala i troski o zdrowie(uświadomić wychowankowi praktyczne znaczenie aktywności ruchowej w zyciu człowieka*wprowadzac w swiat kultury ludzkich zachowan motorycznych i wartości ogólnoludzkich związanych z ciałem.

53. Przedstaw przydatność oraz znaczenie metod realizacji zadań ruchowych (wg Strzyżewskiego) w nauczaniu i doskonaleniu złożonych czynności ruchowych.

Na początku należy wspomnieć jakie to są metody:

a) metody reproduktywne (odtwórcze)-zadania ściśle określone, wymagające ścisłego sterowania zewnętrznego, takie jak nauka technik i taktyk sportowych, korekcja postawy, rehabilitacja pourazowa itp. Dziela się na:

Naśladowczą - ścisłą

Zadaniową - ścisłą

Programowanego uczenia się

b) metody proaktywne (usamodzielniające)- zadania częściowo określone, które uczniowie mogą w miarę samodzielnie wykonywać:

Zabawowa- naśladowcza

Zabawowa - klasyczna

Bezpośredniej celowości ruchu

Programowanego usprawniania się

c) metody kreatywne (twórcze)- zad problemowe, wymagające pełnej samodzielności i inwencji twórczej

Poprzez te metody można ciągle motywować/aktywizować uczniów do nauki bądź doskonalenia techniki lub taktyki sportowej. Jest to podstawowe źródło budzenia zainteresowań aktywnością u jednostki.

54. Przedstaw rodzaje hospitacji oraz wyjaśnij na czym polega jej znaczenie w procesie doskonalenia zawodowego nauczyciela.

Rodzaje hospitacji:

-diagnozująca; różnorodna analiza skuteczności pracy nauczyciela potwierdzona przez konkretną wiedzę, umiejętności oraz postawy prezentowane przez uczniów

-kontrolno oceniająca: przydatna przy dokonywaniu oceny pracy nauczyciela

-doradczo doskonaląca: dotyczy głównie nauczycieli rozpoczynających swoją prace bądź tych którzy mają problemy metodyczne lub wychowawcze i potrzebują wsparcia

-hospitacje zajęć innych niż lekcje: według harmonogramu imprez i uroczystości oraz na zaproszenie nauczycieli

-bieżące kontrole

Wg Maszczaka:

-merytoryczna: zakończona przekazaniem uwag instruktażowych

-organizacyjno formalna: czy lekcja odbywa się zgodnie z programem nauczania wych fiz i planem dydaktyczno wychowawczym szkoły

-mieszana: merytoryczno formalna

Rodzaje hospitacji:

czynna, bierna, zapowiedziana, niezapowiedziana, prowadzona przez nadzór pedagogiczny, studencka, indywidualna, grupowa

55. Przedstaw rolę i zadania nauczyciela wychowania fizycznego w szkole i w środowisku.

Wg Strzyżewskiego rola jaką powinien spełniać nauczyciel wych fiz:

nauczyciel - człowiek, nauczyciel - żywy wzór kultury fizycznej, nauczyciel - wychowawca, nauczyciel - dydaktyk, nauczyciel - społecznik

Wg Demela nauczyciel wych fiz powinien być:

-powiernikiem młodzieży, uczyć życia i wprowadzać w świat kultury fizycznej

I tutaj kolejne mądre zdanie: aby skutecznie wychowywać innych trzeba wpierw być samemu dobrze wychowanym. Punktem wyjścia do opisu takiego „żywego wzoru kultury fizycznej” będą następujące zasady.

Nauczyciel: prowadzi racjonalny (higieniczny) tryb życia, unika alkoholu i używek, nie pali, przestrzega reguł wypoczynku i dba o higienę ciała, podejmuje gimnastykę poranną;

-utrzymuje co najmniej zadowalający poziom, świadomie w celach zdrowotnych, sprawnościowych i wypoczynkowych, podejmowanej aktywności fizycznej;

-dba o zachowanie zdrowia fizycznego i psychicznego;

-zna reguły i stosuje je na co dzień w zakresie zdrowego odżywiania;

-jest doradcą i organizatorem różnych form zdrowej aktywności fizycznej dla innych, a w szczególności własnej rodziny i przyjaciół;

-jest propagatorem i kulturalnym odbiorcą widowisk sportowych i potrafi do takiego odbioru zachęcać innych.

56. Przedstaw społeczno - kulturowe argumenty przemawiające za i przeciw koedukacji w wychowaniu fizycznym.

Koedukacja- wspólne kształcenie dzieci i młodzieży obojga płci

W procesie wych fiz istnieją uwarunkowania osobnicze np. wiek, które w sposób oczywisty wymagają różnicowania środków w celu osiągnięcia jak najlepszego efektu. Jednak niektóre warunki budzą szereg wątpliwości doboru metod nauczania, form ruchu i rozwiązań organizacyjnych. Do takich zdecydowanie należy płeć wychowanków oraz związany z nim problem koedukacji. Przeciw zajęciom koedukacyjnym przemawia:

-odmienność cech somatycznych w budowie ciała dziewcząt i chłopców, która wiąże się z odmiennością fizjologiczną obu płci co ma wpływ na fizyczną wydolność organizmów

-różnice w motoryce dziewcząt i chłopców

-odmienny program dla dziewcząt powinien być nacechowany dbałością o uzyskanie kształtnej sylwetki, płynności ruchów czy gibkości ciała. W przypadkumchłopców powinien wyjść naprzeciw ich zainteresowaniu w rozwój mięśni, atletyczną budowę ciała i budowanie wiary we własne siły

-przeciw przemawiają też argumenty do wykonywania ćwiczeń w parach odmiennej płci co może być krępujące

-ćwiczenia w strojach gimnastycznych lub kąpielowych w okresie dojrzewania bywa krępujące przez co często np. dziewczęta nie ćwiczą lub zwalniają się z zajęć wf

Natomiast argumenty za koedukacją są następujące:

- zajęcia prowadzone w grupach koedukacyjnych mobilizują do zwiększonej troski o higienę osobistą ciała

-powodują chęć podobania się płci odmiennej a to prowadzi do większej dbałości i staranności w wykonywaniu ćwiczeń fizycznych

-wpływają na gotowość niesienia pomocy płci odmiennej w sytuacji zagrożenia

-uświadamiają różnice w budowie fizycznej i wydolności org co prowadzi do nabywania szacunku do płci odmiennej

Wnioski: Każdy musi wyciągnąć osobne wnioski w zależności od tego jak uważa.

57.Przedstaw strukturę szkolnictwa polskiego po reformie edukacji i wyjaśnij założenia etapu kształcenia blokowego.

Struktura szkolnictwa polskiego po reformie edukacyjnej w zakres, której wchodzi:

Sześcioletnia szkoła podstawowa a w niej- klasy I-III (od roku szkolnego 2009-2010 klasa I-edukacja wczesno szkolna; wg nowej podstawy programowej, klasy II-III kształcenie zintegrowane) klasy IV-VI- nauczanie blokowe

II etap; Gimnazjum-3 lata

III etap szkoła ponad gimnazjalna (liceum, technikum, szkoła zawodowa)

Nowa reforma oświatowa wprowadziła największe zmiany w drugim etapie kształcenia szkoły podstawowej, uczniowie klas IV-VI zdobywają wiedzę poprzez nauczanie blokowe. Twórcy zmian oświatowych wyszli naprzeciw zarzutom, w których krytykowano przerost funkcji kształcących nad wychowawczymi, przeintelektualizowanie i przeładowanie programów szkolnych treściami encyklopedycznymi obecnie cele edukacyjne w nauczaniu blokowym osiąga się przez odpowiedni dobór treści kształcenia i opracowanie ich w postaci bloków tematycznych oraz czynne włączanie ucznia w prace nabywania wiadomości i umiejętności kształcenia przez umożliwienie mu współdecydowania o podejmowaniu proponowanych przez nauczyciela zadań. Zakłada się stosowanie aktywnych form oraz metod, indywidualizację pracy ucznia. Ten etap kształcenia ma pomóc uczniowi w zrozumieniu komplikującego się świata i umożliwić mu bezkolizyjne przejście między edukacją elementarną a nauczaniem przedmiotowym. Integracji wiedzy nauczanej w drugim etapie szkoły pods służy wprowadzenie bloków przedmiotowych oraz ścieżek edukacyjnych.

W tym etapie kształcenia nie zrezygnowano całkowicie z nauczania przedmiotowego, a jedynie połączono część z nich w bloki:

-humanistyczny i przyrodniczy

Przy wzajemnej koordynacji doboru tematyki także z przedmiotami pozostającymi poza blokami.

58. Przedstaw szczegółowy projekt rozpoznania pedagogicznego w zakresie osobniczym, grupowym lub środowiskowym dla dowolnie wybranego etapu nauczania (określ cel, wymień narzędzia).

Diagnoza pedagogiczna przeprowadzona w klasie VI Szkoły Podstawowej

Podmiot: uczniowie klasy VI

Przedmiot: rozwój fizyczny uczniów

Cel: rozpoznanie zaawansowania rozwoju fizycznego uczniów

Metoda: obserwacja i pomiar antropologiczny

Narzędzia badawcze: waga, miara.

59. Przedstaw zakres tematów lekcji wychowania fizycznego oraz zasady ich operacjonalizacji.

1. Temat musi być celowy, zatem używamy słów nauczanie, doskonalenie, sprawdzenie, kontrola bądź pochodnych tych słów np. zapoznanie czy w końcu form osobowych np. ; „uczymy”

2. Nie łączymy sprzecznych celów np. Nauka i doskonalenie skoku w dal - ŹLE

3. NIE używamy słowa kształtowanie na 1 lekcji

TEMATY lekcji WF mogą dotyczyć;

1.Zdrowia, higieny i bezpieczeństwa np. Uczymy się technik relaksacyjnych

2.Samoocena i samokontrola np. Zapoznajemy się z testami służącymi do oceny sprawności fizycznej.

3.Pomocy, asekuracji i ochrony przy wykonywaniu ćwiczeń np. Doskonalimy umiejętność asekuracji i samoasekuracji przy staniu na rękach.

4.Organizacji i prowadzenia zajęć np. Przygotowujemy się do samodzielnego prowadzenia rozgrzewki

5.Rozwijania zdolności koordynacyjnych i kondycyjnych np. Uczymy się jak można wykorzystać piłki lekarskie do ćwiczeń rozwijających siłę obręczy barkowej.

6. Techniki i taktyki sportowej np.; Sprawdzian techniki biegu- bieg na 60 metrów .

60. Przedstaw zasady formułowania tematu lekcji oraz zadań szczegółowych, podaj przykłady.

Temat lekcji zapoznaje uczniów z treścią i zakresem pracy na lekcji; stawia ich w stan gotowości do działania, koncentruje uwagi na określonym wycinku wiedzy, zagadnieniu bądź umiejętności.

Ze względu na swoją funkcję temat musi być sformułowany na początku lekcji. Odstęp­stwo od tej zasady może wystąpić na lekcji problemowej, kiedy na początku lekcji zostaje postawiony problem, który mają uczniowie rozwiązać, a na końcu formułuje się sam temat.

Forma gramatyczna tematu powinna być różnorodna gdyż przeciwdziała to monotonii i wpływa dodatnio na aktywność uczniów. Temat lekcji, z tzw. czynnościowym układem treści kształcenia, ma charakter „trójczłonowy" i obejmuje: a) typ ćwiczeń (językowych, graficznych, praktycznych...) b) podstawę tematyczną tychże ćwiczeń; c) środki dydaktyczne. Najogólniejsze sformułowanie tematu lekcji może mieć postać: Konstruowanie opowia­dania na temat: „Rower - pojazd ekologiczny", przy wykorzystaniu podręcznika.

Formułując natomiast zadania szczegółowe lekcji, powinniśmy więc dążyć do tego, aby zadanie:

a) było opisane z punktu widzenia ucznia (czyli określało, czego uczeń będzie się uczył, co wykona, czego dowie się w czasie lekcji),

b) określało, co uczeń będzie umiał zrobić i co będzie wiedział po zakończeniu procesu nauczania (określa to uczniowi cel, który ma osiągnąć),

c) zawierało warunki ograniczające, które muszą być spełnione (opisywało ograniczenia niezbędne do oceny realizacji zadania),

d) określało formy zachowania ucznia (w zakresie dyspozycji instrumentalnych i kierunkowych).

Zadania szczegółowe powinny wynikać bezpośrednio z tematu lekcji. Przy konstruowaniu ich wskazane jest dążenie do maksymalnie możliwego ich powiązania. Bezwzględnie należy pamiętać o przedstawieniu uczniom zadań szczegółowych na początku każdej lekcji w formie słownej, zapisu na tablicy, planszy.

61. Przedstaw zasady formułowania zadań szczegółowych lekcji wychowania fizycznego dla zadania umiejętności i omów jego zakres.

Cele lekcji wychowania fizycznego: w zakresie umiejętności - cele te są zgodne z programem nauczania i wynikającym z niego planem pracy dla klasy, najczęściej w ścisłym związku z celami wcześniejszych lekcji wychowania fizycznego w ramach jednego cyklu.

Cele lekcji w zakresie umiejętności(przykłady)

Uczeń:

ω umie wykonać bez zatrzymania marszowo-biegowy test Coopera;

ω potrafi zmierzyć wysokość ciała;

ω umie zmierzyć tętno po wysiłku;

ω potrafi wykonać układ gimnastyczny składający się z czterech ćwiczeń;

ω potrafi zorganizować w gronie rówieśników zabawę ruchową;

ωumie kozłować piłkę slalomem;

ωpotrafi zastosować w grze kozłowanie piłki w biegu;

ωumie wykonać improwizację ruchową do wybranej muzyki;

ωumie przeprowadzić rozgrzewkę.

62. Przedstaw zasady operacjonalizacji celów na przykładzie drogi od tematu cyklu do zadania szczegółowego.

Operacjonalizacja celów szczegółowych to formułowanie ich w postaci zmian i mierzalnych zachowań. W toku operacjonalizacji cel ulega sprecyzowaniu i konkretyzacji. Etapy opracowania celu:

a)wyprowadzenie głównego celu nauczania z treści kształcenia, z przyjętej filozofii kształcenia i z właściwości uczniów;

b)odnalezienie sytuacji odniesienia;

c)określenie celów operacyjnych;

d)wyznaczenie dolnej granicy realizacji celów

Operacjonalizacja celów kształcenia - przykład:

1. Uczeń (podmiot działań - kto?)

2. Uczeń wymienia (czynność - co robi?)

3. Uczeń wymienia przyczyny wybuchu II wojny światowej (przedmiot działań - co?)

4. Uczeń na podstawie tekstu źródłowego wymieni przyczyny wybuchu II wojny światowej (warunki działania, źródła, wyposażenie - jak? gdzie?)

5. Uczeń wymienia trzy najistotniejsze przyczyny wybuchu II wojny światowej wskazane w tekście źródłowym (kryteria działania, jakość, sprawność - ile? kiedy? Jakie?)

63. Przedstaw znaczenie czynności motywujących w lekcji wychowania fizycznego.

Czynności motywujące ograniczone są jedynie do nagradzania i karania. Uczeń jest tu jedynie przedmiotem zabiegów dydaktycznych, jest sterowany zewnętrznie przez nauczyciela. Aby osiągnąć cel, np. wyrobić nawyk ruchowy, opanować jakąś umiejętność, uczeń musi powtarzać ćwiczenie dziesiątki, a nawet setki razy. Taka metoda choć ma swoje zalety, nie rozwija osobowości ucznia w pozytywnym kierunku, ponieważ obniża zdolność sterowania sobą, zwiększa natomiast zapotrzebowanie na impulsy płynące z zewnątrz; nie pobudza do podejmowania inicjatywy i utrwala schematyczność zachowań.

64. Przedstaw znaczenie i zakres zadań kontrolno-oceniających

Zadania kontrolno-oceniające z wychowania fizycznego można zastosować w celu zbadania sprawności motorycznej ucznia. Określają poziom sprawności motorycznej i umiejętności osiągnięć uczniów na tle poziomu klasy. Pozwalają na wyciągnięcie wniosków do dalszej pracy i stosowania różnorodnych form ruchu dla wyrównywania niedoborów sprawności motorycznej w zależności od indywidualnych potrzeb uczniów.

Mają one na celu:

ułatwić ocenianie ucznia,

umożliwić zauważenie uczniów najlepszych oraz potrzebujących pomocy i doskonalenia,

dyrekcji szkoły pozwolić na pełną ocenę pracy nauczyciela,

ułatwić pracę nauczycielowi przejmującemu grupę.

65. Przedstaw znaczenie metod realizacji zadań ruchowych (wg. Strzyżewskiego) w nauczaniu i doskonaleniu złożonych czynności ruchowych.

METODY REALIZACJI ZADAŃ RUCHOWYCH

- zadania ściśle określone mówimy wówczas, gdy osiągnięcie celu danego działania wymaga od N ustalenia programu, na który składają się zadania pośrednie, operacje ruchowe, kroki metodyczne

- zadania częściowo określone zapewniają U pewną swobodę działania, równocześnie przyczyniając się do wywołania jego aktywności wewnętrznej. Nie jest to jednak działanie w pełni samodzielne, lecz pośrednio kierowane przez N

- zadania problemowe daje pełną samodzielność i możliwość twórczego działania. Polegają one na tym, że osiągnięcie przez U celu danego zadania odbywa się w sytuacji nie posiadania wystarczających sposobów i środków.

I. METODY REALIZACJI ZADAŃ ŚCIŚLE OKREŚLONYCH- REPRODUKTYWNE

1. metoda zadaniowa- ścisła

N stawia U w sytuacji zadaniowej ścisłej, tzn. w takiej, w której U odczuwają wewnętrzną potrzebę osiągnięcia ściśle określonego przez N celu.

2. metoda naśladowcza- ścisła

N stawia U w sytuacji zadaniowej w wyniku nakazów i poleceń. N ściśle określa zadanie- ćwiczenie, a U ściśle je odtwarzają (naśladują pokazany ruch). Wierne odtworzenie ćwiczenia jest nagradzane a inwencja (odstępstwo od pokazanego wzorca) karana.

3. metoda programowego uczenia się

Jest podobna do metody zadaniowej -ścisłej. Różnica polega na tym, że program osiągnięcia celu N podaje nie „na żywo”, lecz w postaci broszury lub tablic informacyjnych, a U samodzielnie uczy się, kontroluje, koryguje, ocenia.

II. METODY REALIZACJI ZADAŃ CZĘŚCIOWO OKREŚLONYCH- PROAKTYWNE

1. Metoda zabawowa- naśladowcza

N stwarza sytuację zadaniową polegającą na wywołaniu u U potrzeby naśladowania określonego przedmiotu lub zjawiska, którego istotą jest określony ruch. Zadaniem U jest naśladowanie owego przedmiotu czy zjawiska wg własnego wyobrażenia i inwencji

2. Metoda zabawowa- klasyczna

Dzieci stawiane są w sytuacji zadaniowej poprzez podanie przez N fabuły zabawy lub przepisów gry i odpowiednie czynności organizacyjne (celem przygotowania terenu ZiG oraz przyborów). W tej sytuacji zachowanie się U jest swobodne i samodzielne. Jedynymi ograniczeniami są fabuła i przepisy.

3. metoda bezpośredniej celowości ruchu

N stwarza sytuację zadaniową polecając U wykonanie prostego zadania w odpowiednio dobranej pozycji wyjściowej. Celem bezpośrednim dla U jest wykonanie zadania. Właściwy cel jest znany tylko N

4. metoda programowanego usprawniania się

Ćwiczący czuje się w sytuacji zadaniowej, ponieważ odczuwa potrzebę usprawnienia się, w wyniku której podejmuje określony program działania (np. na „ścieżce zdrowia”). Rolę regulatora czynności usprawniających sprawuje środowisko (teren, przyrządy, tablice orientacyjne). Wykonanie konkretnych zadań wymaga pewnej inwencji od usprawniającego się

III. METODY REALIZACJI ZADAŃ WYMAGAJĄCYCH PEŁNEJ INWENCJI TWÓRCZEJ UCZNIÓW- KREATYWNE

1. metoda ruchowej ekspresji twórczej

N stawia U w sytuacji zadaniowej, którą U powinni samodzielnie, twórczo rozwiązać, przy czym każde rozwiązanie zademonstrowane przez U uważa się jako poprawne. Zadania polegają na inscenizacji określonych tematów ruchem i mimiką.

2. metoda problemowa

N stawia U w sytuacji problemowej, tzn. w takiej, z którą U spotykają się po raz pierwszy i nie znają sposobu jej rozwiązania. U samodzielnie analizują sytuację, tworzą programy (pomysły) rozwiązania problemu i weryfikują jego poprawność w praktycznym działaniu.

66. Scharakteryzuj formy (metody) intensyfikujące zajęcia wychowania fizycznego

Metody te mają na celu zwiększenie intensywności lekcji. Zaliczamy do nich:

a) metodę stawiania zadań dodatkowych; Została wprowadzona dla zwiększenia intensywności lekcji przez ograniczenie tzw. „martwych punktów” oraz dla zwiększenia różnorodności zadań. Polega ona na zastosowaniu dodatkowych zadań (ćwiczeń )podczas wykonywania głównych zadań lekcji.

Zadania dodatkowe zastosowane w lekcji, a w szczególności w jej części zmieniają

przebieg krzywej natężenia wysiłku, zwiększają częstotliwość i czas trwania ćwiczeń,

racjonalnie rozkładają obciążenie ucznia, zgodnie z zasadami fizjologii i higieny pracy.

Zadania dodatkowe przyczyniają w zmiennym stopniu do zidentyfikowania lekcji, np. po

wykonaniu zadania głównego - przewrotu w przód - wykonać ćwiczenia dodatkowe -

przeskoki przez skakankę.

b) metodę obwodową stacyjną: Jest to metoda, która intensyfikuje zajęcia ruchowe. Polega na wyznaczeniu kilku punktów od 6 do 12, na którym umieszcza się przybory, przyrządy. W każdym z tych punktów (stacji) uczeń wykonuje określone zadania ruchowe. Celem tych zadań jest

kształtowanie potrzebnych grup mięśniowych, cech motorycznych, wyrabianie umiejętności

ruchowych w mniejszym stopniu. Stacje umieszczone są w układzie kolistym - stąd obwód

ćwiczebny. Zespół podzielony na zastępy, które zajmują miejsca na poszczególnych stacjach.

Na sygnał nauczyciela rozpoczyna ćwiczenia na swojej stacji. Po upływie określonego czasu

zastępy zmieniają stację i ćwiczą na kolejnych stanowiskach. zastępy powinny ćwiczyć

równą ilość czasu.

c) tor przeszkód: Tor przeszkód - jest to forma, w której uczniowie muszą pokonać pewną przestrzeń na obwodzie sali, boiska lub w naturalnym terenie z ustawionymi po drodze przeszkodami. Przeszkód tych może być od 5, w zależności od miejsca ćwiczeń. Uczniowie pokonują go w sposób ustalony przez nauczyciela lub dowolnie. Występujące w trakcie pokonywania

toru współzawodnictwo indywidualne lub zespołowe stanowi duże wartości wychowawcze.

Podstawowym celem torów przeszkód na zajęciach wychowania fizycznego jest

intensyfikacja tych zajęć

d) ćwiczenia ze współćwiczącym: Są naturalną formą ruchu o wszechstronnym oddziaływaniu na organizm dziecka. Rozwijają siłę, zwinność, koordynację ruchową. Wzmagają pracę narządów wewnętrznych, podnoszą wydolność i wytrzymałość organizmie. Ćwiczenia ze współćwiczącym wyrabiają umiejętności ruchowe z zakresu gimnastyki. Przyczyniają się do uatrakcyjnienia i zintensyfikowania zajęć. Powinni je stosować nauczyciele pracujący w trudnych warunkach.

67. Scharakteryzuj formy organizacji i prowadzenia zajęć ruchowych.

Organizacja zajęć ruchowych:

1.Zajęcia ruchowe powinny bazować na ruchach naturalnych, angażujących duże grupy mięśniowe.
2. Dużą uwagę zwracamy na ćwiczenia korekcyjne, kształtujące odpowiednią sylwetkę.
3. Prowadzimy zajęcia w różnych warunkach klimatycznych.
4. Planując dobór ćwiczeń pamiętamy o ogólnym rozwoju motoryczności.
5. Nad grami zespołowymi powinny dominować zabawy.
6. Stosujemy różnorodne metody i formy organizacji zajęć, powinna dominować metoda zabawowa i zabawowo - naśladowcza.
7. Stosujemy różnorodne ćwiczenia ruchowe, aby wszechstronnie wyposażyć ucznia w różne umiejętności, aby był bardziej operatywny i sprawny fizycznie.
8. Stosujemy wysiłek siłowy, gdzie podstawowym obciążeniem jest własny ciężar ciała.

68. Scharakteryzuj grupę metod odtwórczych, opisz założenia oraz możliwości stosowania w lekcji wychowania fizycznego dwu wybranych metod z tej grupy.

Charakteryzują się tym, że uczeń stanowi przedmiot reagujący na bodźce zewnętrzne, jest sterowany zewnętrznie przez nauczyciela. Nauczyciel decyduje i ściśle wyznacza czynności ucznia, które te czynności odtwarza i przez wielokrotne powtarzanie ich opanowuje i usprawnia się motorycznie. Do aktywności mobilizuje się ucznia głównie poprzez stosowanie nagród i kar (ocen). Do tej grupy metod zalicza się:

a) metodą naśladowczą ścisłą ; b) metodę zadaniową ścisłą.

Czynności nauczyciela polegają na demonstrowaniu ćwiczeń, objaśnianiu,

korygowaniu popełnianych błędów, rozkazywaniu i ocenianiu, a w przypadku metody

zadaniowej ścisłej dodatkowo jeszcze na wyjaśnianiu celu ćwiczenia (zadania

ruchowego). Czynności ucznia ograniczają się do wykonania nakazów nauczyciela.

Stosowanie metod odtwórczych kształtuje postawy reaktywne, tzn. bierne, zamknięte,

podporządkowane i oczekujące na impulsy do działania z zewnątrz. Dzielą się na:

- naśladowczą-ścisłą

- zadaniową-ścisłą

- programowanego uczenia się

69. Scharakteryzuj grupę metod usamodzielniających, opisz założenia oraz możliwości stosowania w lekcji wychowania fizycznego dwu wybranych metod z tej grupy.

Metody usamodzielniające: zadania częściowo określone, które uczniowie mogą w miare samodzielnie wykonać. Dzielą się na:

- zabawowa naśladowcza

- zabawowa klasyczna

- bcr

- programowanego usprawniania się

70/71 Scharakteryzuj i przedstaw odtwórcze metody realizacji zadań ruchowych.

Metoda naśladowcza ścisła:

Ścisłe odtwarzanie, reprodukowanie.

Ćwiczenie jest ściśle określone i ma jedno rozwiązanie.

Uczeń jako przedmiot zabiegów dydaktycznych.

Nauczanie według ciągów metodycznych.

Aby osiągnąć cel uczeń musi powtórzyć ćwiczenie setki razy.

Metoda zadaniowa ścisła: Ma na celu uświadomienie uczniom stanu ich nieumiejętności czy braków, co powinno wyzwolić u nich potrzebę zmiany tego stanu rzeczy. Określenie celu i jego wartości powinno motywować uczniów do realizacji zadania.

- nauczyciel i uczniowie współpracują ze sobą w realizacji zadania

- nauczyciel podaje program osiągnięcia celu, stwarza warunki (materialne, organizacyjne i dydaktyczno wychowawcze).

- uczniowie przy pomocy nauczyciela aktywnie ten cel opanowują

- motywacja jest ważnym elementem ale powinna dotyczyć tylko zadań trudnych, nowych i mało atrakcyjnych dla uczniów.

Metoda programowanego uczenia się:

Polega na tym iż uczeń samodzielnie uczy się określonego zadania ruchowego przy pomocy przygotowanego przez nauczyciela programu w postaci broszury lub tablic poglądowych z odpowiednimi ilustracjami. Program jest niczym innym jak precyzyjnie uporządkowanym liniowym ciągiem ćwiczeń metodycznych i czynności prowadzących najkrótszą drogą do opanowania nowych umiejętności ruchowych. Ważne jest uświadomienie sobie celu i pozytywna motywacja.

72. Scharakteryzuj metody twórcze stosowane w wychowaniu fizycznym.

METODY TWÓRCZE:

Charakteryzują się tym, że uczeń steruje się wewnętrznie. Jest on podmiotem

i przedmiotem. Zadania ruchowe realizowane na zajęciach mają charakter samodzielnych

i otwartych problemów. Czynnikami motywującymi do działania są: informacja

o wartościach kultury fizycznej, aspiracje, oczekiwania, wyniki własnych czynności.

Powszechnie stosuje się samokontrolę i samoocenę.

Do tej grupy metod zalicza się:

a) metodę ruchowej ekspresji twórczej(improwizacji ruchowej R. Labana),

b) metodę C. Orffa,

c) metodę problemową .

W stosowaniu tych metod czynności nauczyciela sprowadzają się do postawienia

zadań, animowanie, stwarzanie sytuacji problemowej, naprowadzanie w razie trudności

i stosowanie akustycznych środków. Uczeń poszukuje, planuje, eksponuje, tworzy wiele

rozwiązań, wartościuje, przewiduje, rozwiązuje zadania ruchowe i koryguje je.

W wyniku stosowania w kształceniu i wychowaniu fizycznym twórczych metod

uczeń odkrywa własne możliwości twórcze w zakresie ekspresji ruchowej, zdobywa

wiadomości o strukturze ruchu i własnych możliwościach zastosowania go w procesie

sterowania własnym rozwojem fizycznym i motorycznym. Stosowanie metod twórczych

sprzyja kształtowaniu się postaw twórczych, otwartych, samodzielnych, nastawionych na

rozwiązywanie problemów osobistych i ogólnospołecznych ze szczególnym nastawieniem na

zagadnienia związane z wychowaniem fizycznym.

Metoda ruchowej ekspresji twórczej.

U podstaw tej metody leży naturalna ruchliwość i naturalny styl motoryki dziecka.

Każde dziecko odznacza się szczególną skłonnością do wyrażania stanów psychicznych,

nastrojów i uczuć w sposób spontaniczny, przy pomocy mimiki, gestów i ruchu. Dlatego też

trzeba dawać dzieciom jak najwięcej okazji do spontanicznego „ wyrażania się” przy pomocy

ruchu i kształtowanie formy ruchu bez wypaczania jego naturalnego. Możliwości takie dają

lekcje lub pewne fragmenty prowadzone metodą ruchowej ekspresji twórczej. Stosowanie tej

metody wymaga od nauczyciela inicjatywy w doborze zadań. Nauczyciel określa zadania

pozostawiając sposób i ich wykonanie uczniowie. Dużą rolę odgrywa inwencja,

pomysłowość i funkcja twórcza dziecka. Zaletą tej metody jest pozostawienie uczniom pełnej

swobody wyboru wykonania zadania. Stosowanie labanowskiej metody ćwiczeń pozwala na

posługiwanie się różnymi formami ruchu np. opowieści ruchowej, inscenizację, zabawę,

a ponadto gestem, mimiką, scenami dramatycznymi, elementami sportowymi, ćwiczeniami

muzyczno - ruchowymi. Laban podkreślał znaczenie w ćwiczeniach i dlatego wiąże się jego

metodę z muzyką i stosowaniem instrumentów perkusyjnych. Zasadniczą cechą ćwiczeń

stosowanych w tej metodzie jest dynamika, ekspresja i osobiste przeżycia ćwiczących.

Metoda C. Orffa

Metoda ta znajduje zastosowanie we fragmentach lekcji. Jej charakterystyczną cechą

jest posługiwanie się przez dzieci określonymi instrumentami melodycznymi i perkusyjnymi.

Uczniowie ćwiczą, improwizują ruchy przy akompaniamencie tworzonej przez siebie

muzyki.

Metoda problemowa

Polega na stworzeniu w procesie lekcyjnym sytuacji problemowych

(zadaniowych).Zajęcia prowadzone tą metodą powinny charakteryzować się:

- stawianiem zadań ruchowych możliwych do wykonania przez dzieci;

- stopniowym wzbogaceniem zadań ruchowych elementami oceny i samooceny;

- umożliwieniem indywidualnych torów czynności w trakcie realizacji zadań ruchowych;

- stosowanie typowych i nietypowych przyborów i przyrządów.

73. Scharakteryzuj metody kreatywne i napisz w jakim celu stosujemy te metody. (jw.)

74. Jakby co to odnośnik do pytania 35.

75. Scharakteryzuj metody proaktywne w wychowaniu fizycznym.

Metody proaktywne (usamodzielniające ):

Metoda zabawowa - naśladowcza.

Nauczyciel stwarza sytuację zadaniową polegającą na wywołaniu u dzieci potrzeby naśladowania określonego przedmiotu czy zjawiska, którego istotą jest określony ruch. Zadaniem dzieci jest naśladowanie owego przedmiotu czy zjawiska według własnego wyobrażenia I inwencji.

Metoda zabawowa - klasyczna.

Dzieci stawiane są w sytuacji zadaniowej przez nauczyciela, który podaje fabułę zabawy lub przepisy gry i odpowiednie czynności organizacyjne (celem przygotowania terenu zabaw i gier oraz przyborów). W tej sytuacji zachowanie się uczniów jest swobodne i samodzielne. Jedynymi ograniczeniami są fabuła i przepisy.

Metoda bezpośredniej celowości ruchu.

Nauczyciel stwarza sytuację zadaniową, polecając uczniom wykonanie prostego zadania w odpowiednio dobranej pozycji wyjściowej. Celem bezpośrednim dla uczniów jest wykonanie zadania. Właściwy cel jest znany tylko nauczycielowi.

Metoda programowanego uczenia się.

Ćwiczący czuje się w sytuacji zadaniowej, ponieważ odczuwa potrzebę usprawniania się, w wyniku której podejmuje określony program działania (np. na ścieżce zdrowia). Rolę regulatora czynności usprawniających sprawuje środowisko (teren, przyrządy, tablice orientacyjne itp.). Wykonanie konkretnych zadań wymaga pełnej inwencji usprawniającego się.

76-81 ??

82.Uzasadnij twierdzenie, że kontrola i ocena pedagogiczna jest niezbędnym warunkiem realizacji celów wychowania fizycznego.

Typy oceniania kryterialne, różnicujące, diagnostyczne i ipsatywne, odgrywają istotna role w planowaniu zajęć. Ocenianie sumujące dostarcza danych o osiągnięciach. Ocenianie diagnostyczne analizuje ujawnia przyczyny osiągnięć i obszary. Jest to planowania, na którym wydawana jest opinia o poziomie spełnienia kryterium powodzenia. Ocenianie kształtujące określa nowe cele i sposoby ich osiągnięcia. Ocenianie ipsatywne może nie mieć związku z oceną formalną pod względem formy i rozłożenia w czasie, ale jest bezpośrednim wstępem do prowadzenia kart osiągnięć ucznia. Stanowi równoległe, uzupełniające rozwiązanie przy opracowaniu planu zajęć.

83) W jaki sposób formułujemy zadania lekcji wg. Gallowaya. Opisz zadania szczegółowe do tematu lekcji: „Nauka przewrotu w przód z przysiadu do postawy”.

Według Gallowaya zadanie powinno być:

a) opisane z punktu widzenia ucznia (czyli określało, czego uczeń będzie się uczył, co wykona, czego dowie się w czasie lekcji),

b) określać, co uczeń będzie umiał zrobić i co będzie wiedział po zakończeniu procesu nauczania (określa to uczniowi cel, który ma osiągnąć),

c) zawierało warunki ograniczające, które musza być spełnione (ograniczenia niezbędne do oceny realizacji zadania, np.: czas, przestrzeń- obszar działania, odległość, liczbę powtórzeń, tempo, rytm, ciężar przyborów czy środki pomocne przy wykonywaniu zadania),

d) określać formy zachowania ucznia (w zakresie dyspozycji instrumentalnych, np.: uczeń umie wykonać, nazwać, ocenić, porównać itd., w zakresie dyspozycji kierunkowych, np.: uczeń proponuje, akceptuje, angażuje się, itp.).

ZU: Uczeń uczestniczy w czynnościach zabezpieczających podejmowanych przez nauczyciela w czasie lekcji- pomoc przy asekuracji podczas nauki przewrotu w przód do postawy.

M: Siła mięśni obręczy barkowej i grzbietu- uczeń wykona w parach „taczki” i pięć „pompek”.

U: Uczeń potrafi wykonać odbicie do przewrotu w przód.

W: Uczeń zna elementy składowe przewrotu w przód.

84) W jaki sposób opisujemy zadanie główne lekcji, zadanie usamodzielniające - wychowawcze, zadania z zakresu sprawności motorycznej, umiejętności, wiadomości.

Odpowiedź- patrz pytanie 83 i 88,a tu są przykłady i zwroty.

Zadanie główne lekcji- Uczymy się, przygotowujemy się, zapoznajemy się, doskonalimy, itp.

ZU: akceptuje, angażuje się, broni, chwali, cieszy się, kwestionuje, obserwuje, odrzuca, poszukuje, proponuje, sugeruje, toleruje, uczestniczy, uważa, wybiera, żąda.

M: zdolność motoryczna- w jakim ćwiczeniu się przejawia.

U: potrafi…

W: definiuje, dobiera, grupuje, liczy, łączy, nazywa, odtwarza, opowiada, pisze, porusza, stwierdza, itd.

85) Wskaż różnice pomiędzy metodą programowanego uczenia się, a metodą programowanego usprawniania się.

?

86) Wyjaśnij zasady hospitacji lekcji wychowania fizycznego oraz przedstaw jej rodzaje.

Hospitacja- uczestniczenie władz szkolnych, nauczycieli, kandydatów na nauczycieli w zajęciach szkolnych w celu poznania i ulepszenia stosowanych środków i metod nauczania. W zakresie wychowania fizycznego powinna dotyczyć:

lekcji wf, zajęć zdrowotnych, zajęć pozalekcyjne i pozaszkolne, współpracy ze środowiskiem.

W celu efektywniejszej pracy nauczyciela należy zwrócić uwagę na (dobór celów i metod, styl prowadzenia lekcji, zgodność z zasadami dydaktycznymi, zgodność z zasadami doboru treści i organizacji kształcenia i wychowania, trafność i poprawność zastosowanych form oryginalne, wykorzystanie warunków materialnych , poprawność przebiegu czynności nauczycielskich , ocena stanu klasy, określić układ lekcji, postawa nauczyciela podczas lekcji, , obserwacja postawy ćwiczących, sprawdzić kompetencje, jakie ulepszenia wprowadził, samodoskonalenie i samokształcenie przez nowe rozwiązania.

Rodzaje:

-czynna-hospitujemy przerywamy omawiamy i dalej hospitujemy,

-bierna- hospitujemy od początku do konca i nie konsultujemy się z nauczycielem,

-oceniająca- postawienie oceny ze strony nadzoru pedagogicznego,

-kształtująca nauczyciela hospituje innego N, student hospituje N, i na odwrót,

-zapowiedziana mniejszy stres możliwość przygotowania się, można przygotować uczniów, analiza warunków pracy, mniejsza skuteczność

-niezapowiedziana-nie można się przygotować, autentyczność pracy nauczyciela, zwiększona uwaga dzieci.

ETAPY HOSPITACJI- I KONCEPCYJNY - ocena pośredniego konspektu lekcji, jest to przygotowanie przez N strategii lekcji i zapisanie jej scenariusza , twórczość N na tym etapie przejawia się w sztuce łączenia bogactwa przekazywanych tresci z optymalnym doborem metodyki lekcji i gotowością do przyjecia tych wartości ze strony uczniow za pomoca odpowiedniego kontaktu pedagogicznego, polaczenie tych elementow tworzy wizje projektowanych sytuacji pedagogicznych w określonym czsie , które N powinien ustalic w postaci konspektu, krytyczna ocena projektu bylaby wstępnym dzialaniem hospitacji określającym przygotowanie N w zakresie rzeczowym, metodycznym i kontaktu pedagogicznego II etap realizacyjny ocena bezposrednia lekcji praktycznych , polega ona na ocenie poprzez obserwacje lekcji kompetencji N wf w zakresie sprawności organizacyjnej, dydaktycznej i sprawności w realizacji zadan wychowawczych, obserwacje lekcji i notowanie uwag powinna ułatwić proba odp na katalog pyt M. NAUCZANIA CZYNNOŚCI RUCHOWYCH-metoda systematyczna-(całościowe ujęcie ruchu, opanowanie tego co najważniejsze a następnie przechodzenie do szczegółów), metoda analityczna-(całość ruchu rozbita na fragmenty, opanowanie kolejnych fragmentów stosuje się gdy dana czynność jest skomplikowana), metoda kombinowana-(wychodzi się z całości i w miarę potrzeby dzieli się na fragmenty).

87) Wyjaśnij zasady opisywania zadań szczegółowych, określ cel i zadania cyklu oraz tematy i zadania szczegółowe lekcji.

Opisywanie zadań szczegółowych: patrz pytanie 88.

Określenie celu i zadań cyklu:

Cykl lekcyjny to pewna liczba godzin (2-8) podporządkowanych wspólnemu tematowi, od wyznaczenia którego rozpoczyna się tworzenie cyklu. Do tematu cyklu nauczyciel przygotowuje ogólne zadania i treści przewidziane do realizacji (ćwiczenia, wiadomości, efekty, sprawdziany), a następnie w odpowiedniej kolejności realizuje je w ustalonej liczbie lekcji. Zapewnia się w ten sposób ciągłość metodyczną i myśl przewodnia tematu, realizowane jako główne zaplanowanych lekcji. Tematami cykli mogą być ciągi metodyczne nauczania dyscypliny sportowej (np.: uczymy się gry w siatkówkę) lub zagadnienia związane z usamodzielnianiem wychowanka (np.: uczymy się prowadzić rozgrzewkę ogólnorozwojową), uwzględniając kształtowanie się osobowości ucznia, jego postawy wobec instrumentalnych działań. Tematy i zakres treściowy cykli wyznaczają zadania lekcji. Cele cyklów powinny wynikać z celów zawartych w założeniach programowych.

88) Wyjaśnij znaczenie pojęć: zadanie główne lekcji, zadanie szczegółowe, zadanie ruchowe oraz przedstaw ich znaczenie w lekcji wychowania fizycznego.

Zadanie główne lekcji- czyli temat lekcji, powinno zawierać komunikat o tym, jakie zachowanie wykonawcze będzie wskaźnikiem świadczącym o nauczaniu. W temacie powinny znaleźć się określenia wskazujące na typ lekcji, jak: nauka, doskonalenie, kontrola lub pochodne.

Zadanie szczegółowe- jest to zadanie wyjaśniające zadanie główne, należą do niego:

- wychowawcze (usamodzielniające ucznia), powinno wynikać z podejmowanych przez nauczyciela działań w sferze kierunkowej, których konsekwencją powinny być zmiany osobowościowe wychowanka- kształtowanie kierunkowych dyspozycji wychowanka. Opisując to zadanie, należy na wstępie określić cel oddziaływań (zamiar wychowawczy), a następnie przedstawic konkretne działanie, które wykona każdy uczeń na lekcji.

- z zakresu sprawności motorycznej, opisując to zadanie, należy określić cel, czyli jedna z wybranych zdolności motorycznych, której poświecimy szczególna uwagę.

- z zakresu umiejętności, powinno informować jaka umiejętność opanuje uczeń w danej jednostce lekcyjnej.

- zadanie z zakresu wiadomości, opisujemy nowe informacje, przekazywane uczniowi w trakcie zajęć, które powinny zostać przyswojone w wyniku procesu uczenia się i nauczania w danej jednostce lekcyjnej.

Zadanie ruchowe- to sposoby za pomoca, których w pracy dydaktycznej ćwiczący pod kierunkiem nauczyciela, opanowuje umiejętności, nawyki ruchowe i związane z nimi wiadomości.

89. Wymień funkcje i podaj tok ćwiczeń śródlekcyjnych.

RELAKSACYJNA - ćwiczenia powinny sprawiać dziecku przyjemność, przynosić odprężenie

STYMULUJĄCA - pobudza układ nerwowy, ożywia czynności wegetatywne, odciąża wzrok i słuch

KOREKCYJNA - koryguje wady postawy wzmacnia mięśnie

WYCHOWAWCZA - wyrabia nawyk aktywnego wypoczynku

Tok ćwiczeń stosowanych w przerwach śródlekcyjnych powinien składać się z pięciu pozycji uszeregowanych wg schematu:

ćwiczenia szyi,

ćwiczenia ramion,

ćwiczenia tułowia w różnych płaszczyznach,

ćwiczenia nóg,

ćwiczenia oddechowe lub śpiew

90. Wymień i opisz narzędzia samokontroli i samooceny w wychowaniu fizycznym.

- karta samokontroli i samooceny

Może być wprowadzona od najmłodszych klas szkoły podstawowej.

Może dotyczyć różnych aspektów w-f, jak: stan rozwoju fiz. , poziom spr. Motorycznej, umiejętności ruchowych, wiedzy na temat higieny, przepisów gier, itp.

Format i wygląd uzależniony od wieku uczniów, może to być kartka od zeszytu, plakat, tablica w klasie.

Różne sposoby wypełniania: w czasie cyklu lekcji, w czasie jednej lekcji, w domu.

- dzienniczek samokontroli i samooceny

Jest to rozbudowana wersja karty samooceny i kontroli.

Najczęściej ma formę zeszytu.

Zawiera różne arkusze np. :pomiarów antropometrycznych, testów sprawności fiz. i ruchowej, testów wiadomości.

Dodatkowo może zawierać kwestionariusze postaw wobec kultury fiz. , karty zainteresowań itp.

Może być zaprojektowany i wykonany przez nauczyciela lub we współpracy z uczniami a także samodzielnie przez uczniów.

- kalendarz aktywności ruchowej

Odpowiedni dla klas starszych: gimnazjum i liceum.

Umożliwia uczniowi śledzenie w sposób zaplanowany i logiczny zmian zachodzących w jego rozwoju fiz. , poznawczym, psychomotorycznym i morfofunkcjonalnym przez cały rok.

Uwzględnia w poszczególnych miesiącach sprawdziany, próby, testy, jak również informacje i zadania motywujące ucznia, tabele umożliwiające uczniom obserwacje i analizowanie wybranych elementów.

- inwentarz

Nauczyciel precyzuje temat, który ma wywołać u ucznia autorefleksje.

Może dotyczyć: Postawy, wiedzy, umiejętności ucznia.

Zawiera spis elementów danej dziedziny, uczeń ocenia, które z elementów opanował na jakim poziomie.

- przegląd

To formularz, który ma na celu zachęcenie ucznia do formułowania sądów na podany temat z różnych perspektyw np. poziom sprawnosci motorycznej można ocenić w kontekście wskaźników zdrowia, higieny, kariery sportowej.

Przegląd i inwentarze pomagają uczniowi określić swoje zainteresowania - umiejętności i wiedzę - oraz poznać swoje słabe i mocne strony.

- autoprezentacje (listy)

Listy do przyjaciela korespondencyjnego -uczeń wymienia się z inną osobą informację o sobie i swoich zainteresowaniach, umiejętnościach czy osiągnięciach. Listy tego typu są dobrą metodą udoskonalania wyrażenia swoich myśli

Listy do rodziców - przed spotkaniem rodziców z nauczycielem ( wywiadówka ) uczeń piszę jakie odniósł sukcesy i jakie miał niepowodzenia

Listy do przyszłych nauczycieli - ta metoda umożliwia przeanalizowanie swoich zainteresowań, osiągnięć i pozytywnych cech

- konsultacje

Konsultacja oznacza nakierowaną na pewien cel, rozmowę między dwiema lub kilkoma osobami. Tym celem w konsultacjach związanych z nauczaniem jest pomoc uczestnikom w uzyskaniu wglądu w motywy i proces uczenia się oraz w wywołaniu refleksji nad uwarunkowaniami umożliwiającymi osiągnięcie zamierzonego rezultatu. Konsultacje nastawione są na przekazanie informacji, a nie na ocenianie.

Najbardziej typowe formy konsultacji stosowane w szkole, to:

1. Konsultacje rówieśników

2. Konsultacje uczeń nauczyciel

- karta osiągnięć ucznia

Główną zastosowaniem karty jest rejestrowanie osiągnięć uczniów lub osiągnięć wykraczających poza program kształcenia

Cele KOU:

1. Uznanie osiągnięć

2. Motywacja i rozwój osobisty

3. Udoskonalenie programu nauczania i organizacji zajęć ucznia

4.Dokument lub sprawozdanie do wykorzystania po opuszczeniu szkoły

- port folio

zbiór najlepszych prac i dowodów osiągnięć ucznia. Jest jednym ze sposobów umożliwiających uczniom nauczenie się oceniania własnych działań. Ma szerokie zastosowanie na wszystkich poziomach nauczania.

Osobą wybierającą materiały do umieszczenia w portfolio jest !uczeń!

Funkcje:

wzbogaca tradycyjny sposób rejestrowania osiągnięć wychowanków

zachęca ich do przyjrzenia się swojej pracy

stymuluje do nauki opartej na autoregulacji

podsuwa metodę, jak nauczyć się wartościować swoją pracę

91. Wymień i opisz rodzaje planów, które powinien umieć konstruować nauczyciel wychowania fizycznego.

Plan rozwoju zawodowego

Plan zajęć z gimnastyki korekcyjno - kompensacyjnej

Plan SKS, UKS - plan zajęć dodatkowych

Plan dydaktyczno wychowawczy szkoły w zakresie KF - opisuje system realizacji wf w szkole

Plan wf dla klasy roczny, semestralny

Plan wynikowy - zestawienie zamierzonych wyników uczniów

Plan cyklu tematycznego - osnowy - plan na kilka kolejnych jednostek lekcyjnych

Plan jednostek lekcyjnych - konspekty

92. Wymień i opisz zakresy oraz etapy diagnozy pedagogicznej, uzasadnij konieczność jej przeprowadzania.

Etapy diagnozy (Strzyżewski)

- zebranie i klasyfikacja faktów

- przedstawienie genezy badanych rzeczy i zdarzeń

- wyjaśnienie znaczenia stwierdzonego faktu z punktu widzenia realizowanych celów

- ustalenie fazy rozwoju, w której aktualnie znajduje się badana osoba

- prognoza rozwoju

Zakresy diagnozy

Osobnicza, podmiotem jest uczeń; przedmiot: stan zdrowia, rozwój fizyczny, rozwój motoryczny, rozwój psychiczny, umiejętności, wiadomości, postawy wobec kf

Grupowa, podmiotem jest grupa, klasa; przedmiot: zwartość grupy społecznej i interakcje między jej członkami, istnienie nieformalnych grup społecznych, jej przywódców, gwiazd socjalnych i sportowe, jednostki wymagające specjalnego zainteresowania

Środowiskowa

- środowisko rodzinne - miejsce zamieszkania, stan rodziny, tradycje wobec kf

- środowisko szkolne - nastawienie do spraw KF władz szkolnych, możliwość współpracy z innymi nauczycielami, rodzicami, organizacjami młodzieżowymi, baza materialna szkoły

- środowisko pozaszkolne - osobliwości terenu i warunki klimatyczne, możliwość współpracy z klubami sportowymi, możliwość korzystania z obiektów miejskich, sponsoring

Diagnozę należy przeprowadzić po to, aby rozpoznać w jakich warunkach nam przyjdzie pracować, z jakimi uczniami i w jakim środowisku, po to aby optymalnie dostosować program, metody i środki nauczania, tak aby proces nauczania odbywał się profesjonalnie i możliwie optymalnie (więcej jest napisane chyba w dziennikach praktyk, także odsyłam do nich:P)

93. Wymień metody proaktywne realizacji zadań ruchowych i opisz założenia oraz możliwości stosowania w lekcji wychowania fizycznego jednej wybranej metody z tej grupy.

1. Zabawowa:

naśladowcza - naśladowanie tego co dzieje się wokół otoczenia, naśladowanie ruchów ludzi, mechanizmów, zwierząt.

klasyczna - uczniowie stawiani są w sytuacji zabawowej i zadaniowej, gdzie należy podporządkować się przepisom (np. gra)

2. Bezpośredniej celowości ruchu - czworakowanie, przewrót w przód i tył. (Konkretne zadanie do wykonania)

3. Programowego usprawniania się -Dowolność wyboru ćwiczeń, każdy uczy się sam w sposób programowy. (Np. zajęcia na placu zabaw, na Sali sportowej, ścieżki zdrowia.)

4. Nauczania ideomotorycznego - oparta na nauczaniu, poprzez obserwację. Obserwacja danego ruchu wywołuje w mózgu ideę odtworzenia tego ruchu.

Metoda zabawowo - klasyczna

Metoda ta następuje wtedy, gdy źródłem i inspiracją aktywności ruchowej dzieci jest stworzone przez nauczyciela konkretna sytuacja pedagogiczna, w której podstawową rolę

porządkującą i organizacyjną działania uczestników stanowi fabuła lub przepis. Fabuła,

czyli słowny opis zdarzenia, staje się zasadniczym czynnikiem sterującym zabawą.

Metodę tą najczęściej stosuje się w klasach szkoły podstawowej, w nauczaniu zintegrowanym. Może być stosowana zarówno do realizacji zadania głównego lekcji, jak i w rozgrzewce, po to, aby aktywizować i ożywić uczniów. Nie wymaga specjalnego przygotowania, można ją stosować w różnych warunkach.

94. Wymień metody reproduktywne realizacji zadań ruchowych i opisz założenia oraz możliwości stosowania w lekcji wychowania fizycznego jednej wybranej metody z tej grupy.

Metody reproduktywne (odtwórcze)- zadania ściśle określone, wymagające ścisłego sterowania zewnętrznego, takie jak nauka technik i taktyk sportowych, korekcja postawy, rehabilitacja pourazowa itp. Dzielą się na:

naśladowczą- ścisłą

zadaniową- ścisłą

programowanego uczenia się

W wychowaniu fizycznym klasyczną metodą reproduktywną jest metoda naśladowcza-ścisła, cechy charakterystyczne:

ścisłe odtwarzanie, reprodukowanie

ćwiczenie jest ściśle określone i ma jedno rozwiązanie

uczeń, jako przedmiot zabiegów dydaktycznych

nauczanie wg ciągów metodycznych

aby osiągnąć cel- nawyk ruchowy, uczeń musi powtórzyć ćwiczenie setki razy

Metoda ta jest stosowana głównie w klasach podstawówki i gimnazjum. Uczniowie naśladując nauczyciela, uczą się wykonywać nowe ćwiczenia, nabywają nowe umiejętności.

95. Zaproponuj szczegółowy projekt rozpoznania pedagogicznego w zakresie osobniczym dla ucznia IV klasy szkoły podstawowej (określ cel, wymień narzędzia).

Cel: określenie poziomu rozwoju fizycznego ucznia

Narzędzia: miara krawiecka, waga lekarska

Pomiar wysokości ciała i masy uczniów. Porównanie uzyskanych wyników z siatkami centylowymi. Określenie na tej podstawie poziomu rozwoju fizycznego uczniów

96. Zaproponuj szczegółowy projekt rozpoznania pedagogicznego w zakresie osobniczym dla ucznia I klasy gimnazjum (określ cel, wymień narzędzia).

Patrz pytanie 95.

97. Zaproponuj szczegółowy projekt rozpoznania pedagogicznego w zakresie osobniczym dla ucznia I klasy szkoły ponadgimnazjalnej (określ cel ,wymień narzędzia).

T.j. w pyt 96 diagnoza osobnicza (rozwój fizyczny -wzrost,ciężar ciała, BMI; stan zdrowia i postawy ciała; sprawność motoryczna, uzdolnienia ruchowe, umiejętności techniczne i taktyczne w zakresie różnych specjalności sportowych - odpowiednie testy sprawności lub umiejętności; umiejętności samodzielnego sterowania własnym rozwojem sprawności oraz odpoczynkiem, wiedza dotycząca kultury fizycznej, zamiłowania i zainteresowania w związku z kulturą fizyczną - testy i sprawdziany wiadomości oraz wywiady).

98. Wyjaśnij pojęcie „samowiedzy uczestnika kultury fizycznej” oraz opisz elementy dynamiczne i styczne samowiedzy.

Samowiedza to ogół poglądów jednostki na własny temat, na tyle wierny i kompletny, na ile ją stać. Składniki samowiedzy można ująć w dwie kategorie:

Składniki centralne (statyczne)- sądy opisowe- samoopis, sądy wartościujące- samoocena, sądy o standardach osobistych; pozwalają odpowiedzieć na pytanie, jaki człowiek jest i jaki chciałby być.

Składniki peryferyczne (dynamiczne)- sądy o regułach generatywnych i sądy o regułach komunikowania wiedzy- samoprezentacja; umożliwiają człowiekowi formułowanie i modyfikowanie prywatnego i publicznego obrazu własnej osoby.

99. Opisz znaczenie samokontroli i samooceny w procesie nabywania przez ucznia umiejętności samodzielnego sterowania własnym rozwojem.

Samokontrola - umiejętność samodzielnego porównania stanu faktycznego z tym co jest wymagane lub uznane za wartościowe. Na jej podstawie wyciągamy wnioski do dalszego postępowania i działania.

Samoocena- własna opinia ucznia o wartościach przypisywanych przez niego w różnych przejawach aktywności ruchowej oraz odnoszących się do jego rozwoju osobniczego, dokonująca się na podstawie porównywania własnych wyników z określonymi kryteriami i normami.

SAMOKONTROLA I SAMOOCENA MOGĄ DOTYCZYĆ:

poziomu rozwoju fizycznego (BMI, siatka centylowa),

postawy ciała (met. Wolańskiego),

poziomu sprawności motorycznej (testy sprawności motorycznej),

zakresu umiejętności ruchowych (gry zespołowe),

zakresu wiadomości (testy dotyczące konkretnych zagadnień),

postawy wobec przedmiotu (ankieta),

wydolności (test Harwardzki, próba Ruffiera)

CELEM SAMOKONTROLI I SAMOOCENY JEST:

wielostronna aktywizacja ucznia (intelektualna, sensomotoryczna, emocjonalna),

eksponowanie dyspozycji psychomotorycznych, społecznych, zainteresowań, potrzeb, samodzielności, motywacji, rozwijanie motywacji do ciągłego samodoskonalenia swoich funkcji i możliwości (uczeń sam planuje swój rozwój, kieruje nim, stawia sobie wymagania, kontroluje i ocenia), planowanie różnych form aktywności pod kątem wymogów organizacyjnych, umiejętności rekreacyjnych, współuczestniczenie i rozumienie celów WF.

Procesy te:

wpływają na efektywność procesu dydaktyczno-wychowawczego,

rozwijają samodzielność,

przygotowują do samokształcenia,

powodują poznanie samego siebie,

kształcą, motywują, wychowują,

100. Jakie procesy składają się autoedukację uczestnika kultury fizycznej?

Samowiedza uczestnika kultury fizycznej - jego wiedza na temat posiadanych kompetencji kulturowych.

Samowychowanie - uczeń sam decyduje o wyborze wartości (celów), wzorów czynności i realizuje je samodzielnie.

101. Kompetencje uczestnika kultury fizycznej jako efekt szkolnego wychowania fizycznego (w formie heteroedukacji i autoedukacji).

Kompetencje AKJOLOGICZNE - wiedza po co, do jakich celów (wartości) podejmuje się działania; zdolność odróżniania działań wartościowych od nie wartościowych.

Kompetencje KOMUNIKACYJNE - umiejętność odróżniania od siebie różnych czynności społecznych, wiedza na temat komunikatów kulturowych oraz ich interpretacja.

Kompetencje TECHNOLOGICZNE - indywidualna zdolność do posługiwania się wiedzą o charakterze wyjaśniającym (teoretyczną) oraz wiedzą na temat sposobów działania (praktyczną).

Kompetencje REALIZACYJNE - indywidualna umiejętność planowania, podejmowania się oraz wykonywania różnego rodzaju zadań.

102. Przedstaw koncepcje rozwijania struktury samowiedzy uczestnika kultury fizycznej oraz sposoby dokumentowania systematycznie gromadzonych danych o sobie.

W procesie wychowania fizycznego powinno się kształtować samowiedzę przez rozwój wszystkich jej składników (samoopis, samooceny, standardy osobiste, reguły generowania wiedzy o sobie i samoprezentacji) w zakresie:

-rozwoju fizycznego

-sprawności fizycznej

-umiejętności ruchowych

-umiejętności organizacyjnych

-wiedzy o KF

-nastawienia i postawy wobec KF

Narzędzia służące do wdrażania do samowiedzy:

KARTA

ZESZYT

DZIENNIK SAMOKONTROLI I SAMOOCENY

PRZEGLĄD

INWENTARZ

KALENDARZ AKTYWNOŚCI RUCHOWEJ

PORTFOLIO

KARTA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA (KOU)

103. Na czym polega uczenie się autoregulowane w procesie szkolnego wychowania fizycznego oraz przedstaw etapy planowania samodzielnej pracy ucznia.

Uczenie autoregulowane oznacza nie tylko posiadanie wiedzy na temat przydatnych strategii ucznia się, ale również umiejętność samodzielnego planowania tego procesu.

Nauczyciel powinien:

OCENIĆ umiejętności organizowania samodzielnej pracy przez poszczególnych uczniów;

ZAPLANOWAĆ pracę wspólnie z uczniami, jaką mają do wykonania.

Etapy planowania:

-Określenie czego uczeń będzie się uczył.

-Opisanie, jak uczeń wykaże, czego się nauczył.

-Wymienienie pomocy naukowych, jakich uczeń użyje.

-Określenie kolejnych kroków uczenia się.

-Zaplanowanie punktów kontrolnych, na których uczeń otrzymywałby informację zwrotnąi gdzie odbywałoby się sprawdzanie jego postępów.

-Ustalenie terminów wykonania pracy.

-Wymyślenie czynności, jakim powinien poświęcić się uczeń zaraz po realizacji samodzielnej pracy.

104. Opisz sposoby dokumentowania osiągnięć ucznia - narzędzia pomiaru samowiedzy uczestnika kultury fizycznej.

- Karta samokontroli i oceny ucznia - zawiera ona dokładny opis wybranego testu pomiaru zdolności motorycznych; występuje tu „przewodnik” w postaci rysunku (np. ćwiczonko, Kubuś itp..), który oprowadza i wyjaśnia jak należy przeprowadzać próby, pomaga odczytać i zinterpretować wyniki, pociesza w razie niepowodzeń, motywuje do dalszej pracy.

- dzienniczek samokontroli i samooceny - zawiera wstęp, w którym zaprasza się do ciekawej zabawy motywując do przystąpienia do pomiarów; ocenie podlega poziom rozwoju fizycznego (wysokość, masa ciała, obwód klatki piersiowej), sprawność motoryczna, umiejętności ruchowe, wiadomości, postawa wobec przedmiotu;

- kalendarz aktywności ruchowej - opracowanie aktywności ruchowej zaplanowanej na każdy miesiąc (od września do czerwca), w każdym miesiącu zaplanowany jest inny rodzaj pomiaru, a punkty zbiera się przez cały rok.

- Karta osiągnięć ucznia - Zamierzeniem takiej karty jest rejestrowanie różnych osiągnięć uczniów lub osiągnięć wykraczających poza program kształcenia. Prowadzenie przez ucznia KOU ma go motywować i angażować do samorozwoju, a przez to zwiększać jego samoświadomość i poczucie własnej wartości i pewności siebie. Powinna ona być uzupełniana na bieżąco.

- Portfolio - to zbiór najlepszych prac i dowodów osiągnięć ucznia.

CZĘŚĆ III

Rozgrzewka

CZĘŚCI ZAJĘĆ

CZĘŚĆ I

NATĘŻENIE WYSIŁKU FIZYCZNEGO

---