grupa a

Układ pokarmowy

1. Obok zdań dotyczących związków organicznych stanowiących główny materiał zapasowy organizmu wpisz literę Z, obok zdań dotyczących związków organicznych stanowiących główny materiał budulcowy organizmu - literę B, a obok zdań dotyczących związków organicznych stanowiących główne źródło energii w organizmie - literę E. (0-4) Zbudowane są z glicerolu i kwasów tłuszczowych. . . . Pełnią funkcje motoryczne, umożliwiają ruch. . . . Dostarczają dwa razy więcej energii niż cukry. . . . . Są gromadzone w postaci złożonej w mięśniach i wątrobie. . . . . Ich nadmiar przekształca się w tłuszcz. . . . . 2. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Powinniśmy regularnie spożywać warzywa i owoce, gdyż dostarczają A. pełnowartościowych białek niezbędnych do budowy tkanek organizmu. B. błonnika pokarmowego ułatwiającego przesuwanie pokarmu w jelitach. C. cukrów prostych, które są długo trawione i dają uczucie sytości. D. aminokwasów, które są szybko wykorzystywane jako źródło energii. 3. Zaznacz argument, który uzasadnia słuszność spożywania pełnoziarnistego makaronu. (0-1) A. Zawiera cukry złożone, które organizm trawi dłużej, stopniowo zaspokajając swoje potrzeby energetyczne. B. Zawiera cukry proste, które organizm trawi dłużej, stopniowo zaspokajając swoje potrzeby energetyczne. C. Cukry proste zawarte w pełnoziarnistym makaronie szybko zaspokajają potrzeby energetyczne organizmu. D. Zawarte w nim związki od razu trafiają do krwi i są zużywane najszybciej. 4. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Cukrem zapasowym u zwierząt jest A. glukoza. B. skrobia. C. celuloza. D. glikogen.

5. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Używanie oliwy do przygotowywania potraw jest słuszne, ponieważ jest ona źródłem A. kwasów tłuszczowych, które pozytywnie wpływają na stan naczyń krwionośnych. B. soli mineralnych niezbędnych do życia. C. witamin regulujących pracę układu pokarmowego. D. wszystkich niezbędnych składników do budowy białek organizmu. 6. Wpisz nazwę witaminy, której niedobór objawia się: (0-3) a) złym widzeniem o zmroku - . . . . . . . . . . . . . . . . b) zapaleniem skóry i jelita - . . . . . . . . . . . . . . . . c) zaburzeniem krzepnięcia krwi - . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Podkreśl nazwy dwóch produktów, w które powinien wzbogacić swoją dietę pacjent skarżący się na owrzodzenie dziąseł i wypadanie zębów. (0-2) banany, cytryny, chude mięso, orzechy, owoce dzikiej róży 8. W tabeli przestawiono wyniki 24-godzinnego doświadczenia. (0-1) Numer badanej grupy Rodzaj spożywanego pokarmu Ilość wypitej wody (l/dobę) I zupy, soczyste owoce 1,5 II kanapki, dietetyczne suchary 3 Zaznacz prawidłowo sformułowaną hipotezę do przedstawionych wyników doświadczenia. A. Wpływ ilości wypitej wody na rodzaj spożywanego pokarmu. B. Zapotrzebowanie na wodę zależy od rodzaju spożywanego pokarmu. C. Wraz ze wzrostem ilości spożywanych pokarmów spada zapotrzebowanie na wodę. D. Zapotrzebowanie na wodę nie zależy od rodzaju spożywanego pokarmu

9. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Badania pacjenta wykazały zaburzenia pracy serca oraz niewłaściwą przemianę cukrów i witaminy C. Lekarz stwierdził, że pacjent cierpi na niedobór A. żelaza. B. magnezu. C. wapnia. D. jodu. 10. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Orzechy, kakao i pestki dyni to cenne źródło A. fosforu. B. wapnia. C. żelaza. D. magnezu. 11. Na wykresie przedstawiono zawartość wody (% masy ciała) u mężczyzn w różnym przedziale wiekowym. Sformułuj problem badawczy dotyczący zmian ilości wody w ciele człowieka. (0-2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12. Wpisz rodzaj zębów zaznaczonych na ilustracji literą x i określ ich funkcję. (0-2) x - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

13. Uzupełnij zdania, korzystając z podanych pojęć: (0-3) żołądek, wątroba, trzustka, jama ustna Nawilżanie pokarmu zachodzi w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . W skład układu pokarmowego wchodzi . . . . . . . . . . . . . . . . . - narząd, w którym powstaje żółć. Rozkład białek na aminokwasy rozpoczyna się w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14. Podkreśl nazwę odcinka przewodu pokarmowego, który nie bierze udziału w obróbce pokarmu. (0-1) jama ustna, przełyk, jelito cienkie, żołądek 15. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Właściwości bakteriobójcze w przewodzie pokarmowym człowieka wykazuje A. ślina. B. żółć. C. pepsyna. D. amylaza. 16. Podkreśl nazwy odcinków przewodu pokarmowego w których trawione są cukry. (0-2) żołądek, przełyk, jelito cienkie, jama ustna, jelito grube 17. Zaznacz punkt, w którym wyjaśniono znaczenie śluzu dla prawidłowego funkcjonowania żołądka. (0-1) A. Pozwala na czasowe gromadzenie większej ilości pokarmu. B. Umożliwia wchłanianie wody, soli mineralnych i witamin. C. Przesuwa pokarm, zapobiegając jego zaleganiu w żołądku. D. Nawilża pokarm i chroni ścianę żołądka przed szkodliwym działaniem kwasu solnego. 18. Podkreśl nazwy substancji, które są wchłaniane w kosmkach jelitowych. (0-2) glukoza, skrobia, białka, glicerol, tłuszcze, błonnik pokarmowy 19. Spośród podanych pojęć wybierz przyczynę i skutek anoreksji. (0-2) ograniczenie jedzenia, przekonanie o braku własnej atrakcyjności, wymioty, osłabienie i odwodnienie organizmu Przyczyna: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... . . . Skutek: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

grupa b

Układ pokarmowy

1. Obok zdań dotyczących związków organicznych stanowiących główny materiał zapasowy organizmu wpisz literę Z, obok zdań dotyczących związków organicznych stanowiących główny materiał budulcowy organizmu - literę B, a obok zdań dotyczących związków organicznych stanowiących główne źródło energii w organizmie - literę E. (0-4) Jako enzymy przyspieszają przebieg reakcji chemicznych. . . . . Zawarte są w produktach pochodzenia roślinnego. Poprawiają pamięć. . . . . W postaci złożonej są gromadzone w wątrobie i mięśniach. . . . . Jako źródło energii są wykorzystywane w ostatniej kolejności. . . . . 2. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Powinniśmy regularnie spożywać warzywa i owoce, gdyż dostarczają A. tłuszczów, które są natychmiast wykorzystywane jako źródło energii. B. błonnika pokarmowego, który przyspiesza przesuwanie pokarmu w jelitach. C. aminokwasów, które wypełniają żołądek i dają uczucie sytości. D. pełnowartościowych białek niezbędnych do budowy tkanek organizmu. 3. Zaznacz argument, który uzasadnia słuszność spożywania brązowego ryżu. (0-1) A. Zawiera cukry proste, które organizm trawi dłużej, stopniowo zaspokajając swoje potrzeby energetyczne. B. Zawiera cukry złożone, które organizm trawi dłużej, stopniowo zaspokajając swoje potrzeby energetyczne. C. Cukry proste zawarte w brązowym ryżu szybko zaspokajają potrzeby energetyczne organizmu. D. Po wchłonięciu do krwi są od razu zużywane, dlatego szybciej stajemy się głodni. 4. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Cukrem zapasowym roślin jest A. glukoza. B. skrobia. C. celuloza. D. glikogen.

5. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Do przygotowywania potraw należy używać oliwy, ponieważ jest ona źródłem A. soli mineralnych niezbędnych do życia. B. kwasów tłuszczowych, które pozytywnie wpływają na pamięć. C. wszystkich niezbędnych składników do budowy białek organizmu. D. witamin regulujących pracę układu pokarmowego. 6. Wpisz nazwę witaminy, której niedobór objawia się: (0-3) a) zaburzeniem krzepnięcia krwi - . . . . . . . . . . . . . . . . . b) owrzodzeniem dziąseł - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) złym widzeniem o zmroku - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Podkreśl nazwy dwóch produktów, w które powinien wzbogacić swoją dietę pacjent skarżący się na złe widzenie o zmroku. (0-2) warzywa liściaste, banany, marchew, orzechy, pomidory, fasola 8. W tabeli przestawiono wyniki 24-godzinnego doświadczenia. (0-1) Zaznacz prawidłowo sformułowaną hipotezę do przedstawionych wyników doświadczenia. A. Wpływ ilości wypitej wody na rodzaj wykonywanej pracy. B. Wraz ze wzrostem intensywności pracy wzrasta ilość wypitej wody. C. Rodzaj wykonywanej pracy nie wpływa na zapotrzebowanie organizmu na wodę. D. Zapotrzebowanie na wodę zależy od rodzaju wykonywanej pracy.

9. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Badania pacjenta wykazały zaburzenia pracy serca oraz osłabienie kości. Lekarz stwierdził, że pacjent cierpi na niedobór A. żelaza. B. magnezu. C. wapnia. D. jodu. 10. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Chude mięso i nasiona roślin strączkowych to cenne źródło A. wapnia. B. żelaza. C. magnezu. D. jodu. 11. Na wykresie przedstawiono zawartość wody (wyrażoną w %) w różnych narządach. Sformułuj problem badawczy dotyczący zawartości wody w różnych narządach. (0-2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12. Wpisz rodzaj zębów zaznaczonych na ilustracji literą x i określ ich funkcję. (0-2) x - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

13. Uzupełnij zdania, korzystając z podanych pojęć. (0-3) zęby, ślinianki, dwunastnica, wątroba W jamie ustnej odbywa się rozdrabnianie pokarmu, w którym uczestniczą . . . . . . . . . . . . . . . . . W skład układu pokarmowego wchodzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . - narząd, w którym powstaje żółć. Rozkład tłuszczów na glicerol i kwasy tłuszczowe rozpoczyna się w . . . . . . . . . . . 14. Podkreśl nazwę odcinka przewodu pokarmowego, który nie bierze udziału w obróbce pokarmu. (0-1) jama ustna, gardło, jelito cienkie, żołądek 15. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Właściwości bakteriobójcze w przewodzie pokarmowym człowieka wykazuje A. lipaza. B. amylaza. C. kwas solny. D. pepsyna. 16. Podkreśl nazwy odcinków przewodu pokarmowego, w których są trawione białka. (0-2) przełyk, żołądek, jelito grube, jelito cienkie, jama ustna 17. Zaznacz punkt, w którym wyjaśniono znaczenie śluzu dla prawidłowego funkcjonowania żołądka. (0-1) A. Pozwala na czasowe gromadzenie większej ilości pokarmu. B. Umożliwia wchłanianie wody, soli mineralnych i witamin. C. Nawilża pokarm i chroni ścianę żołądka przed szkodliwym działaniem kwasu solnego. D. Przesuwa pokarm, zapobiegając jego zaleganiu w żołądku. 18. Podkreśl nazwy substancji, które są wchłaniane w kosmkach jelitowych. (0-2) błonnik pokarmowy, glukoza, skrobia, białka, glicerol, tłuszcze 19. Spośród podanych pojęć wybierz przyczynę i skutek bulimii. (0-2) strach przed utyciem, głodówka, wyniszczenie organizmu, wymioty, ograniczenie jedzenia Przyczyna: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Skutek: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numer badanej grupy	Rodzaj wykonywanej pracy	Ilość wypitej wody (l/dobę)
I	programowanie komputerów	2
II	wydobywanie węgla w kopalni	4,5

---