Zawał mięśnia serca

Patomechanizm
Zawał serca jest dalszym etapem katastrofy, do jakiej dochodzi w naczyniu w trakcie niestabilnej choroby wieńcowej. Tworzący się czop płytkowy w pewnej chwili zamyka naczynie całkowicie. Ustaje przepływ krwi, a obszar mięśnia serca, który był przez nie zaopatrywany, zaczyna powoli umierać z powodu niedokrwienia.

Rozległość i stopień zawału zależy od długości niedokrwienia i wielkości obszaru mięśnia serca zaopatrywanego przez zamkniętą tętnicę.

Objawy zawału serca
Rodzaj bólu jest podobny do opisywanych w chorobie wieńcowej, niestabilnej chorobie wieńcowej, objawach w chorobach serca. Różni się przede wszystkim intensywnością. Ból zawałowy jest silnym bólem spoczynkowym, nie ustępującym po nitroglicerynie. Często towarzyszą mu objawy: silne poty, poczucie zagrożenia, bladość skóry, duszności.

Intensywność bólu nie jest jednak regułą. Czasami dolegliwości są dyskretne: ucisk, nieznaczny dyskomfort za mostkiem, poczucie pełności w klatce piersiowej mogą być niezauważone przez chorego.

Problem stanowią objawy niekardiologiczne zawału. Często jedynym objawem choroby są nudności, wymioty, poczucie zgagi i puste odbijania, ból w nadbrzuszu (tak zwana maska brzuszna zawału).

Duże problemy stanowią Panie. Objawy są wśród kobiet charakterystyczne w około 30%: kłucie w klatce piersiowej, ucisk między łopatkami, bóle szyi, żuchwy, poczucie duszności. Z drugiej strony, kto choć raz w życiu nie miał takich dolegliwości?
Podstawą dla lekarza do rozpoznania zawału jest wywiad, badanie elektrograficzne serca (czyli EKG).

Leczenie
Leczenie można prowadzić tylko w szpitalu. W trakcie zawału część mięśnia umiera. Nie jest to proces bardzo szybki. Im szybciej chory znajdzie się w szpitalu, tym większa szansa na ocalenie i odwrócenie niekorzystnych zjawisk.

Jak najszybsza hospitalizacja jest również związana z bezpieczeństwem pacjenta. W trakcie tworzącego się zawału czyhają na chorego liczne zasadzki, z których część, jeżeli nie podejmie się szybkich działań, jest śmiertelna. Generalnie każde długotrwałe dolegliwości w klatce piersiowej należy traktować poważnie.

Lepiej jest wezwać pogotowie (nawet za opłatą) niż mieć później wyrzuty sumienia!

Na oddziale intensywnej opieki kardiologicznej, chory jest bacznie obserwowany przez lekarzy, pielęgniarki, monitory. Dożylnie podaje się leki, które silnie obniżając krzepliwość krwi, mają za zadanie rozbić i rozpuścić skrzeplinę zamykającą światło naczynia.

Jeżeli efekt działania tych leków jest niewystarczający, a pobliżu jest pracownia hemodynamiczna, można wykonać koronaroplastykę w trybie pilnym. Próbuje się wówczas zmiażdżyć specjalnym wprowadzonym do tętnicy wieńcowej, skrzeplinę blokującą światło naczynia.

W wyjątkowych sytuacjach, jeżeli dotychczasowe leczenie nie daje efektu, wykonuje się w trybie pilnym zabieg pomostowania aortalno-wieńcowego (by-pass).