Budżetowanie wywodzi się z sektora publicznego jest to plan finansowy dochodów i wydatków jakiegoś państwa. Sektor w to miejsce ma plan wpływów i wydatków. Kategoriami podstawowymi są:

- plan finansowy

- plan strategiczny

Budżetowanie i budżet zastępuje planowanie finansowe. Podstawowym elementem jest :

Planowanie:

1. ujmując proces planowania w sposób syntetyczny jest to organizowanie działań w przyszłości o dalszym lub bliższym horyzoncie czasowym

2. podstawowa funkcja zarządzania, mapa ukierunkowana na osiągnięcie sukcesu

3. aby postawione cele mogły być zrealizowane należy zapewnić:

- odpowiednie środki w postaci kapitału, czynników produkcji, personelu, sprzętu…

- dostęp do adekwatnych technik organizacyjnych

- warunki efektywnego działania zespołom decyzyjnym i zadaniowym

Zadania planowania:

1. zmniejszyć ryzyko błędnych decyzji

2. określić przyszłe obszary funkcjonowania firmy

3. redukcja złożoności po przez stabilizację sposobów działania i oczekiwań

4. integracja poszczególnych decyzji w planie całościowym

Planowanie finansowe należy rozumieć przez nie rozumieć proces, który można scharakteryzować w kilku fazach:

1. przygotowanie systemu zestawień finansowych, które będą wykorzystywane do analizy efektywności planów operacyjnych przedsiębiorstw oraz do oceny kondycji finansowej

2. określenie zapotrzebowania na źródła finansowania działalności przedsiębiorstwa w oparciu o plany operacyjne tego przedsiębiorstwa

3. określenie dostępności źródeł finansowania przedsiębiorstwa z uwzględnieniem źródeł wewnętrznych jak i zewnętrznych

4. ustanowienie systemu kontroli realizacji planu oraz systemu zarządzania finansami przedsiębiorstwa

5. rozwinięcie procedur dostosowywania i korygowania planu do zmian w otoczeniu, zarówno wewnętrznym jak i zewnętrznym przedsiębiorstwa

Inne podejście w/g R.A.Brealeya i S.C.Meyersa

1. analiza opcji finansowania oraz opcji inwestycyjnych dostępnych firmie

2. przewidywanie przyszłych konsekwencji obecnie podejmowanych decyzji mające na celu uniknięcie ewentualnych niespodzianek i zrozumienie związku pomiędzy obecnymi i przyszłymi decyzjami

3. podjęcie ostatecznych decyzji finansowych

4. porównanie osiągniętych wyników względem celów przyjętych w planie finansowym

ZAKRES I FUNKCJE PLANOWANIA

CZYM JEST PLAN ?	CZEGO DOTYCZY ?
Procesem zintegrowanym	Przygotowania przyszłych decyzji
Procesem zarządzania systemowego	Oddziaływanie na organizacje gospodarcze, jednostki organizacyjne i procesy gospodarcze oraz monitorowanie przyszłych przedsiębiorstw
Procesem uczenia i nabierania doświadczeń	Sporządzenie planów i określania konsekwencji ich wprowadzania w życie
Procesem ciągłym	Podejmowanie decyzji i rozwiązywania problemów
Procesem projektowania	Pożądanej przyszłości i sposobów jej osiągania
Procesem kształtowania	Nowych odkrywczych działań niezwiązanych z ich osiągnięciem
Procesem formułowania	Zamierzeń i celów, śledzenia działań związanych z ich osiągnięciem
Jest zajmowaniem się	Zbiorem decyzji, koordynacją działań, alokacją uprawnień i zasobów

Proces planowania obejmuje szereg przedsięwzięć, które w głównej mierze sprowadzają się do:

- identyfikacji celów działalności podmiotu gospodarczego

- diagnozy sytuacji bieżącej i przeszłej przedsiębiorstwa

- analizy różnic między stanem docelowym a obecnym

- określenie działań, jakie należy podjąć w celu osiągnięcia stanu docelowego

HIERARCHIA PLANÓW FINANSOWYCH PRZEDSIĘBIORSTWA

Istota budżetowania

Budżetowanie jest metodą wewnętrznego oddalonego planowania w przedsiębiorstwie, podporządkowanego realizacji celów strategicznych i efektywnemu wykorzystaniu posiadanych zasobów.

Metoda ta wspiera decydentów i wykonawców na kilka sposobów:

1. narzuca konieczność planowania zadań w przyszłych okresach

2. narzuca konieczność ustanowienia sprawnego systemu informacyjnego przedsiębiorstwa

3. narzuca konieczność odpowiedniej koordynacji w całym procesie budżetowania

4. narzuca konieczność definiowania w sposób precyzyjny celów i zadań do realizacji

5. narzuca konieczność ustanowienia sprawnego systemu kontroli i sterowania realizacji zadań

6. wymusza określenie systemu monitoringu efektów i zakładanie celów realizacji określonych zadań

Budżetowanie można wprowadzić do kilku stanowisk:

1. budżetowanie jako wąskie znaczenie limitu środków przeznaczonych na realizację poszczególnych zadań

2. budżetowanie kapitału i kosztów

3. budżetowanie utożsamiane z planowaniem strategicznym i operacyjnym

4. eliminacja planowania i zastąpienie procesem budżetowania

PLANOWANIE I KONTROLA W PROCESIE BUDŻETOWANIA

Cele możemy podzielić na:

1. krótkookresowe:

- poprawa płynności finansowej

- kontrola poziomu zysku operacyjnego

- obniżenie poziomu ryzyka i niepewności w działalności gospodarczej

- zwrot wartości organizacyjnej przedsiębiorstwa dzięki rozszerzeniu działania mechanizmów o charakterze samoregulującym i systemowym

- doskonalenie operatywnego zarządzania procesami zarządzającymi w przedsiębiorstwie

2. średniookresowe:

- doskonalenie technologicznych norm pracochłonności i zużycia materiałów (stopniowe przechodzenie na zarządzanie procesami)

- efektywna alokacja nakładów kapitałowych

- stabilizacja finansowa firmy

3. długookresowe:

- ugruntowanie pozycji rynkowej firmy

Planowanie budżetu rocznego gospodarstw domowych

Wyżywienie	24 000
Opłaty stałe: -kwatera -media telefony -woda -RTV	14 400 4 800 3 600 3 600 1 200 1 200
Ubrania	4 000
Chemia	1 200
Kosmetyki	1 200
Gazety, książki	1 200
Zdrowie	2 400
Transport -benzyna -naprawy Ubezpieczenie	4 200 1 500
Dokształcanie	7 600
Rozrywki -używki -wakacje -inne	10 600 1 800 4 000 4 800
Razem :	73 300

K - koszty	P - przychody
73 300	31 500
	41 800 -niedobór

1 osoba zarabia 1 500 x 13 = 19 500

2 osoba zarabia 1 000 x 12 = 12 000

razem = 31 500

Ujęcie memoriałowe pokazuje jak działa przedsiębiorstwo

Ujęcie kasowe czyli wpływy i wydatki pokazuje przepływy pieniężne.

Zakładamy firmę transportową:

2 x bus =400 000 nakłady inwestycyjne

KW = 500 000 kapitał własny

Max zdolności usługowe = 10 976 pasażerów na tydzień (7 x 14 x 4 kursy)

Kwartalnie 10 976 x 3 = 32 928 (są to max możliwości świadczenia usług w ujęciu rzeczowym)

Cena jednostki max = 15 zł

Cena średnia = 10 zł

Zakładamy że :

KWARTAŁY	OBŁOŻENIE	CENA KALKULACYJNA	SPRZEDAŻ
I	10%	10 zł	32 928
II	30%	10 zł	98 784
III	50%	10 zł	164 640
IV	70%	10 zł	230 496
RAZEM	X	X	520 848 zł

Oszacowanie kosztów- KOSZTY:

-WYNAGRODZENIA(rocznie)

1 dyrektor 4 000 x1.23 x 12 = 59 040

2 x kierowca 2 000 x 2 x 12 = 48 000

2 x obsługa 1 200 X 12 = 14 400

razem :121 440 zł

- KOSZTY PALIWA:

800 km x 365 dni = 292 000

2 920 x 10 x 3zł (koszt oleju) = 87 600 zł

- KOSZTY UBEZPIECZEŃ, NAPRAW, PRZEGLĄDÓW:

10 000 zł

-USŁUGI OBCE:

księgowość 1 000 x 12 = 12 000

media 2 500 x 12 = 30 000

materiały biurowe 3 000

meble 2 000

fax/telefon 1 300

komputer 4 000

razem:7 300 zł

- AMORTYZACJA (finansowana z przychodów):

20% z 40 000 = 80 000 zł

RAZEM KOSZTY = 351 340 TYS.ZŁ

PRZYCHODY 520 840

KOSZTY 351 340

Wynik brutto 169 500

Obowiązkowe

obciążenia( 28%) 47 460

wynik netto 122 040 zł ( rocznie)

B I L A N S

(Prognozowany stan majątku i źródła jego finansowania na koniec planowanego okresu)

AKTYWA	PASYWA
Majątek trwały: 400 000 - 80 000(amortyzacja) 320 000	Kapitał własny 500 000 Zyski zatrzymane 122 040 (wynik netto) + razem 622 040
Majątek obrotowy: zapasy 0 należności 0 środki pieniężne 332 040	Zobowiązania długoterminowe 0 Zobowiązania krótkoterminowe 30 000 (podatki, ZUS, VAT..) zobowiązania bieżące 30 000
652 040	652 040

Przepływy pieniężne (pośrednie) składają się z 6 części:

1. przepływy z działalności podstawowej(operacyjnej) PDO

2. przepływy z działalności inwestycyjnej PDJ

3. przepływy z działalności finansowej (kredyty, obligacje..) PDF

4. zmiana stanu środków pieniężnych w danym okresie ( jest to suma punktów 1+2+3) ZSPR

5. stan środków pieniężnych na początek roku SPPR

6. środki pieniężne na koniec okresu ( 4+5) powinny być równe środkom pieniężnym w bilansie SPKR

Nasze zadanie:

1. PDO

Wynik netto + 122 040

Amortyzacja +80 000

Zmiana stanu zapasów 0e

Zmiana stanu należności 0

Zmiana stanu zobowiązań + 30 000

(bez kredytów i pożyczek)

całość + 232 040

2. PDJ

Nakłady inwestycyjne - 400 000

3. PDF

kapitał własny +500 000

4. ZSPR +332 040

5. SPPR 0

6. SPKR +332 040

C E L E

Plany strategiczne

Plany operacyjne

Plany jednorazowe

Programy

Projekty

Preliminarze finansowe

Plany trwale obowiązujące

Wytyczne polityki

Ustalone procedury

Reguły

PLANOWANIE

KONTROLA

Identyfikacje i określenie celów długookresowych oraz

operacji krótkookresowych

Opracowanie długoterminowej strategii firmy oraz krótkoterminowych planów

Opracowanie zbiorczego budżetu firmy

(Master Budżet )

Pomiar i ocena realizacji zadań w porównaniu z opracowanym budżetem firmy

Zmian i dostosowania długookresowych i krótkookresowych celów, strategii i planów firmy

---