,Laboratorium podstaw fizyki,辴ekcja promieniowania j膮drowego za pomoc膮 licznika Geigera Mullera


膯wiczenie 60

Detekcja promieniowania j膮drowego za

pomoc膮 licznika Geigera-Mullera.

Celem 膰wiczenia jest:

a. zapoznanie si臋 z zasadami detekcji promieniowana j膮drowego.

b. wyznaczenie parametr贸w pracy licznika Geigera-M眉lera.

c. zapoznanie si臋 ze statystycznym charakterem proces贸w rozpad贸w j膮drowych.

Wst臋p teoretyczny:

W wykrywaniu promieniotw贸rczo艣ci szerokie zastosowanie znalaz艂y liczniki jonizuj膮ce, kt贸re wykorzystuj膮 prawa tego oddzia艂ywania z materi膮, czyli jonizacji i wzbogacaniu atom贸w o艣rodka przez kt贸re przechodzi promieniowanie. Najszersze zastosowanie znalaz艂y liczniki Gaigera-Mullera. Licznik jest zbudowany w kszta艂cie cylindra wype艂nionego argonem. Przez 艣rodek walca przeci膮gni臋ty jest cienki drut, kt贸ry spe艂nia role anody, obudowa cylindra spe艂nia role katody. Do elektrod doprowadzone jest napi臋cie oko艂o 500-1500V. Przechodz膮ca cz膮stka jonizuje gaz i powoduje wy艂adowanie elektryczne, elektron porusza si臋 w strone anody a jony w strone katody. Pojawia si臋 impuls elektryczny wywo艂any zamkni臋ciem obwodu. Impuls powoduje spadek napi臋cia, kt贸ry jest rejestrowany w rejestratorze.

W liczniku Gaigera-Mullera wielko艣膰 impulsu nie zale偶y od napi臋cia, tylko od liczby jon贸w powsta艂ych podczas rozpadu. W liczniku punkt pracy ustawia si臋 w po艂owie plateau poniewa偶 powy偶ej tej warto艣ci mog膮 wyst膮pi膰 wy艂adowania ci膮gle 藕le wp艂ywaj膮ce na stabilno艣膰 licznika, dodatkowo do gazu szlachetnego wewn膮trz licznika dodatkowo miesza si臋 gaz wieloatomowy, kt贸ry zoboj臋tnia jony dodatnie w momencie zderze艅 z nimi i dodatkowo poch艂ania fotony promieniowania ultrafioletowego. Czynniki te wp艂ywaj膮 na szybsze przygotowanie licznika do przyj臋cia nowego impulsu.

Dla dobrych licznik贸w d艂ugo艣膰 „plateau” powinna wynosi膰 oko艂o 150-200V, a jego nachylenie nie powinno przekracza膰 2-3%.

Je偶eli oznaczymy przez 飦凬 r贸偶nic臋 szybko艣ci zlicze艅 na ko艅cu i pocz膮tku „plateau”, a przez Np szybko艣膰 zlicze艅 na 艣rodku „plateau”, to nachylenie „plateau” wyliczymy ze wzoru:

przy czym 飦刄 = Ub - Ua - d艂ugo艣膰 „plateau”.

Nachylenie „plateau” wyra偶a wi臋c wzgl臋dny przyrost szybko艣ci zlicze艅 w obszarze prostoliniowym charakterystyki (w %), przypadaj膮cy na 100V.

Opr贸cz impuls贸w pochodz膮cych od mierzonego promieniowania wyst臋puje zawsze tzw. bieg w艂asny licznika (t艂o). Bieg w艂asny jest powodowany promieniowaniem kosmicznym, zanieczyszczeniami promieniotw贸rczymi materia艂u licznika i otoczenia oraz promieniowaniem Ziemi.

Przebieg pomiar贸w:

1. Wyznaczanie charakterystyki licznika G-M oraz napiecia progowego w obecno艣ci praparatu promieniotworczego.

Uk艂ad pomiarowy sk艂ada si臋 z przelicznika PT-72, kt贸ry automatycznie zlicza ilo艣膰 sygna艂贸w zarejestrowanych przez licznik w zadanym czasie, oraz zasilacz wysokiego napi臋cia ZWN 41 kt贸ry dostarcza napi臋cia sta艂ego o polaryzacji ujemnej do licznika G-M. Przy napi臋ciu max. 570V (w przypadku ma艂ego licznika) i ustawionym czasie zliczania na 100 s dokonujemy pomiaru zlicze艅. Po ka偶dym pomiarze obni偶amy napi臋cie o 10V, 2V, 1V a偶 do okre艣lenia napi臋cia przy kt贸rym zliczenia nie wyst臋puj膮.


Lp.

U [V]

Np

1

570

3076

2

560

3087

3

550

3146

4

540

3124

5

530

3020

6

520

3012

7

510

3082

8

500

2915

9

490

3036

10

480

3027

11

470

2994

12

460

3008

13

450

2995

14

440

3002

15

430

3065

16

420

3057

17

410

3098

18

400

3064

19

390

2982

20

380

3030

21

370

2953

22

360

2889

23

350

2998

24

340

3086

25

330

2955

26

320

2888

27

318

2818

28

316

2864

29

315

2845

30

314

678

31

313

0



gdzie:

Lp - liczba pomiar贸w

U - napi臋cie pracy licznika

Np - liczba zlicze艅

Charakterystyk臋 pracy licznika przedstawia wykres.

Z rysunku wynika, 偶e d艂ugo艣膰 fazy plateau wynosi ok. 200V (od 350 do 550V).

Nachylenie plateau obliczamy korzystaj膮c ze wzoru:

gdzie:

飦凬 - r贸偶nica szybko艣ci zlicze艅 na ko艅cu i na pocz膮tku „plateau” - 148

Np - szyko艣膰 zlicze艅 na 艣rodku „plateau” - 2995

飦刄 - d艂ugo艣膰 „plateau” - 200 V

po podstawieniu:

S = (148 * 10000) / (2995 * 200) = 2,5 [%]

2. Sprawdzenie statystycznego charakteru pomiar贸w licznikiem G-M.

Pomiary zosta艂y przeprowadzone przy napi臋ciu pracy licznika G-M, U=440V i w czasie t=40s przypadaj膮cym na ka偶dy pomiar.


Lp.

N

1

1206

2

1239

3

1185

4

1199

5

1235

6

1208

7

1261

8

1180

9

1186

10

1260

11

1237

12

1227

13

1246

14

1254

15

1131

16

1214

17

1230

18

1211

19

1241

20

1232

21

1202

22

1242

23

1178

24

1197

25

1145

26

1223

27

1197

28

1191

29

1148

30

1244

31

1240

32

1105

33

1248

34

1198

35

1232

36

1193

37

1155

38

1181

39

1235

40

1172

41

1184

42

1182

43

1219

44

1143

45

1243

46

1245

47

1226

48

1135

49

1148

50

1166


gdzie:

N - liczba zlicze艅

- obliczam 艣redni膮 warto艣膰 ilo艣ci zlicze艅, kt贸ra wyra偶a si臋 wzorem:

gdzie:

Ni - liczba zlicze艅 zarejestrowanych w czasie 40s w ci膮gu i-tego pomiaru

- wyznaczam 艣redni b艂膮d kwadratowy σ pojedy艅czego pomiaru serii n=50 pomiar贸w liczby zlicze艅 korzystaj膮c ze wzoru

Laboratorium fizyki - 3 - 膯wiczenie 26



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Detekcja promieniowania, Fizyka- Detekcja promieniowania j膮drowego za pomoc膮 licznika Geigera-Muller
Detekcja promieniowania j膮drowego za pomoc膮 licznika Geigera-M眉llera, Pwr MBM, Fizyka, spr
,laboratorium podstaw fizyki,Wyznaczanie przy艣pieszenia ziemskiego za pomoc膮 wahad艂a rewersyjnego
,laboratorium podstaw fizyki,Wyznaczanie przyspieszenia ziemskiego za pomoc膮 wahad艂a r贸偶nicowegox
,Laboratorium podstaw fizyki, WYZNACZANIE D艁UGO艢CI?LI 艢WIETLNEJ ZA POMOC膭 SIATKI DYFRAKCYJNEJ
DETEKCJA PROMIENIOWANIA J膭DROWEGO ZA POMOC膭 LICZNIKA
Detekcja promieniowania j膮drowego za pomoc膮 licznika G-M, Pwr MBM, Fizyka, sprawozdania vol I, spraw
,laboratorium podstaw fizyki,wyznaczenie sk艂adowej poziomej magnetyzmu ziemskiego za pomoc膮 busoli s
,laboratorium podstaw fizyki,Wyznaczanie g臋sto艣ci cieczy i cia艂 sta艂ych za pomoc膮 wagi hydrostatyczn
Laboratorium Podstaw Fizyki spr? Wyznaczenie d艂ugo艣ci?li 艣wietlnej za pomoc膮 siatki dyfrakcyjnej
fiele25, Mechanika i Budowa Maszyn PWR MiBM, Semestr I, Fizyka, laborki, sprawozdania z fizykii, Lab
,Laboratorium podstaw fizyki, WYZNACZANIE WSP脫艁CZYNNIKA ROZSZERZALNO艢CI LINIOWEJ METOD膭
Laboratorium podstaw fizyki 膰w ?
Laboratorium Podstaw Fizykipa
Laboratorium Podstaw Fizykiw
Laboratorium Podstaw Fizyki id Nieznany
Podstawy Metrologii Pomiary ma艂ych rezystancji za pomoca mostka 6 ramiennego Protokol

wi臋cej podobnych podstron