Gazy szklarniowe-CO2, CH4, N2O, CFC11, CFC12, O3 tropo i stratosferyczny , wolne rodniki Cl i Br
Wachania temperatury na ziemi:
-2 mld lat temu przedkarboński okres kształtowania się atmosfery- skład zmieniał się choć nie dużo
-wiek XX ocieplenie atmosfery
- zakres wachań temperatury normalny , okres plejstoceński dobrze przedstawia charakter wachań 4 interglacjały 3 glacjały
-tempo wachań rośnie gdy rośnie zawartość CO2 i metanu CH4 związków mających charakter cieplarniany
Związki ze względu na trwałość oddziaływania na klimat
-długotrwałe- CO2, CH4, CFC, N2O wzrasta z powodu przemysłu chłodniczego , jeśli nie ograniczymy produkcji CO2 to w 2100 wzrośnie ona 2 razy
-bardzo długotrwałe- O2, N2
- krótkotrwałe reaktywne- NH3, SO2,. CO, HNO3, NO, H2S, O3, H2O2, CH, sadza, i para wodna
Skład chemiczny atmosfery-azot 78%, tlen20%, argon 1%, dwutlenek węgla 0,035%, neon 0,018%, hel 0,005%, metan O,0017%, krypton 0,0011%, wodór 0,0005%, podtlenek azotu 0,0003%, ksenon 0,0001%, ozon 0,00003%
Trendy klimatyczne:
- temperatura przy powierzchni ziemi- globalna (1861-1991 trend +0,54 suma trendu 2,7) półkula PN(1851-1991 trend+0,58 trend suma 2,1), półkula PD( 1858-1991 trend +o,59 trend suma 2,6)
- temperatura w stratosferze - półkóla PN( 1958- 1991 trend -0,80trend suma 1,9) półkula PD (1964-1991 trend 1,89trend suma 2,8)
-temperatura przy poziomie morza -globalne (1910-1985 trend +9/=14 trend suma 2,9/3,2)
Efekt cieplarniany podwyższenie temperatury powierzchni Ziemi spowodowane istnieniem atmosfery ziemskiej (temperatura ta wynosi średnio 14-15°C, bez atmosfery byłaby mniejsza o ok. 30°C). Atmosfera przepuszcza do powierzchni Ziemi znaczną część promieniowania słonecznego (promieniowanie krótkofalowe, od 0,1 do 4 µm), a zatrzymuje znaczną część promieniowania wysyłanego przez powierzchnię Ziemi (promieniowanie długofalowe, od 4 do 80 µm). Dzieje się to wg następującego schematu: promieniowanie słoneczne docierające do powierzchni Ziemi jest przez nią pochłaniane 45%(niewielka część zostaje odbita40%) i zamieniane na ciepło, a ogrzana powierzchnia Ziemi emituje promieniowanie, które w dużym stopniu jest pochłaniane przez atmosferę (gł. przez cząsteczki pary wodnej, dwutlenku węgla oraz kropelki wody w chmurach); energia przekazana atmosferze jest przez nią wypromieniowywana (w postaci promieniowania długofalowego) gł. z powrotem w stronę Ziemi (tzw. promieniowanie zwrotne), częściowo w przestrzeń kosmiczną
Dziura ozonowa -zmniejszenie ilości ozonu pozornie przyczynia się do ochłodzenia klimatu ale również powiększa się dziura ozonowa zanika fito i zooplankton większy dopływ promieniowania UV
Powstawanie ozonu- ozon powstaje w naturalnych warunkach w wyższej stratosferze w wyniku reakcji fotochemicznych pod wpływem krótkofalowego promieniowania ultrafioletowego, jego zawartość nie jest stała i obserwujemy jej zmiany wraz z wysokością , położeniem geograficznym , porą roku i doby, niewielka ilośc tego gazu wystepuje też przy powierzchni ziemi przenikając tam ze stratosfery i dzieki prądom powietrznym oraz zmarszczkom tworzonym przez tropopałze. W stratosferze fale o długości mniejszej niż 240 nm sa absorbowane przez cząsteczki telenu O2 które się rozdzielają na pojedyncze atomy O , te łączą się z innymi cząsteczkami tlenu dając czasteczki ozonu O2 +hv(fale <240)= O+O a O+O2= O3. Ozon nie odznacza się długa trwałościa , jedna z jego głównych cech jest pochłanianie promieniowania słonecznego o długości fali powyżej 320 nm to właśnie promieniowanie powoduje rozpad ozonu na cząsteczke tlenu i wolny atom tlenu O3+ hv( fale <320nm)= O2+O a O3+o= 2O2
Emisja freonu i ozonu w stratosferze
-stratosferyczny ozon O3 pochłania promieniowanie UV ogranicza jego dopływ do powierzchni ziemi ale jednocześnie procest ten podnosi temperature tej części stratosfery gdzie występuje największa koncentracja O3
-emitowany do atmosfery związek chloru- freon CFCs przedostaje się do stratosfery gdzie pod wpływem promieniowania UV uwalniany jest chlor
- wolny atom chloru porywa z ozonu O3 atom tlenu tworząc tlenek chloru ClO i redukując ozon do cząsteczki tlenu
- kiedy tlenek chloru zderza się z innymi wolnymi atomami tlenu postaje cząsteczka tlenu a wolny chlor gotowy jest niszczyć kolejna cząsteczke ozonu
-zmniejszanie ilości ozonu--- wzrost promieniowania UV--- niszczenie fitoplanktonu--- ograniczony proces fotosyntezy i pochłaniania CO2--- wzrost efektu cieplarnianego--- globalny wzrost temperatury
Inne związki biorące udział w niszczeniu ozonu
-związki bromu- pochodzi w stratosferze głównie z przemysłowo wytwarzanych związków halonowych jego cykl jest analogiczny do cyklu chloru jednak niskie steżenie bromu w atmosferze mniej działa na ozon niż chlor . O wiele groźniejsze niszczenie ozonu ma miejsce przy sprzężonej chlorowo bromowej katalizie proces ten jest powodem 20 % utraty ozonu BrO+ClO= BrCl+O2, BrCl+hv= Br+Cl, Br+O3=BrO+O2, Cl+O3=ClO+O2
-rodniki i zwizki azotu - tlenki azotu działaja na dwa różne sposoby w troposferze i dolnych partiach stratosfery wytwarzają ozon natomiast powyżej wysokości 20 km niszczą go, Gdy długość fali zawiera wię między 280-430 może zajść reakcja NO2+hv= NO+O powstający wówczas tlenek azotu gwałtownie reaguje z ozonem rozbijając jego cząsteczki NO+O3=NO2+O2
- metan - zawarty w atmosferze metan przyczynia się do powstawania efektu szklarniowego , w dolnych warstwach stratosfery może on hamować destrukcje ozonu przez wiązanie chloru w kwas solny HCl
Skutki ocieplenia klimatu
- wzrost temperatury najprawdopodobniej o 4 stopnie do 2100
-wzrost poziomu oceanu na 100 lat 10 cm zwiększa się zasięg luznych pól lodowych są one znoszone
- przy niskim zużyciu CO2 temperatura może wzrosnąć o 3 stopnie w 2100 a poziom oceanu o 25 cm
- przy wysokim zużuciu 6,5 stopnia i 110 cm
Zjawisko El Ninyo -okresowe zmiany temperatury powierzchni morza w strefach tropikalnych , miasta oddziaływają termicznie na wzrost temperatury powietrza przez systemy grzewcze i kanalizacje , im miato większe tym trend temperatury większy
Pustynnienie obszarów- mniejsza ilość opadów , Arktyka lodowce się nie powiększają mało śniegu, Sahel- na pł od sachary, południowa Europa- obszar śródziemnomorski aż do Alp, Południowa Azja- długie okresy suche mało deszczy deszcze monsunowe, Australia, centrum USA, Kanada
Człowiek w środowisku polarnym
-1912- Amundsen biegun południowy Piri biegun północny
-1827- odkrycie Antarktydy- obszar nie zagospodarowany przestrzennie poza stacjami badawczymi
-1970- polska stacja naukowa
- 1950- polska Akademia Nauk
Antarktyda- obszar bezpaństwowy, przedłużenie państw strefy polarnej, nie ma ludności tubylczej, mało swiatła słonecznego, eksploatacja węgla kamiennego, niedżwiedzie polarne, duzo ptaków, wielka żyzność wód, duzo parków narodowych i rezerwatów, Plska Stacja Polarna na Spitsbergenie
4 ekosystemy Antarktydy:
-wody morskie fiordowe- duże dostawy wody słodkiej z lodowców wokół gór lodowych cieplejsza woda zooplankton gorzej rozwiniety w wodzie ciepłej
-lodowce- lód+ śnieg- gdy lodowiec kończy się na morzu duże klify cielenie , gdy jest na lądzie nie ma dużych klifów , 1,5- 2,5- odsunięcie lodowca od moreny czołowej ocieplenie klimatu, lód wewnątrz lodowca- dużo pęcherzyków powietrza i woda, woda pod lodowcem- bardzo wysoko zmineralizowana przy zamarzaniu wynurzanie Krzyształów soli bardzo czysta, lód nalodziowy- woda wypływajaca z lodowca podczas zimy tworzy jeziora które bardzo szybko zamarzaja
-nagie skały - powierzchnie morenowe świerzo odsłonięte od lodowców niwporośnięte skały morenowe
-tundra- flora prymitywna- mchy porosty trawy kwiaty drzena, fauna- ptaki lisy polarne renifery wół piżmowy niedźwiedź polarny, wieczna zmarzlina nie pozwala na zakorzenienie drzew
Czynniki meteorologiczne wpływające na stan zanieczyszczenia atmosfery - emisja zanieczyszczeń do atmosfery----czynniki topograficzne----czynniki meteorologiczne---- pionowy gradient temperatury, prędkość i kierunek wiatru, inwersja temperatury, apady atmosferyczne, przemiany zanieczyszczeń w atmosferze, inne czynniki meteo---- stan zanieczyszczenia atmosfery
Źródła zanieczyszczenia powietrza
1naturalne- wynikające z działania samej przyrody niezorganizowane, erozja, ruchy tektoniczne, pozary lasów, trąby powietrzne, rozkład substancji organicznej
2 sztuczne- spowodowane działalnością człowieka
- zorganizowane- źródła emisji zaopatrzone w urządzenia wyprowadzające w sposób kontrolowany proces spalania, procesy wytwórcze, chemia, górnictwo, procesy jądrowe(zanieczyszczenia radioaktywne- wydobywane z podłoża, reaktory, wybuchy jądrowe )oczyszczalnie spieków (zanieczyszczenia bakteryjne
-niezorganizowane -brak urządzeń odprowadzających zanieczyszczenia bez kontroli hałdy, wysypiska
Podział źródeł emisji ze względu na połeżenie:
-punktowe- elektrownie rafinerie wyrzutnie gazów
-powierzchniowe- rozproszone małeżródła punktowe, kotłownie lokalne,rolnictwo
-liniowe- drogi komunikacyjne, ruch na określonych odcinkach
Podział zanieczyszczeń ze względu na charakter źródeł-przemysłowe-pochodzące z procesów spalania paliw stałych-pochodzace z procesów spalania paliw ciekłych- pochodzące z procesów spalania paliw gazowych
Formy handlu emisją
-mechanizm klosza- maksymalny poziom emisji zanieczyszczeń jest przydzielony grupie zakładów tak iż mogą one łącznie dokonywać najbardziej efektywnych kośtowo redukcji emisji
-mechanizm kompensat- zakłady chcące rozszerzyć skale swojej działalności mogą dokonać inwestycji redukcyjnych w innych zkładach
- kredyty redukcji emisji- zakłady emisji poniżej określonego progu mogą otrzymac kredyty redukcji i nastepnie sprzedawać je zakładom powyżej progu emisji
- ograniczenie- chandel- całkowity limit emisji ustalony jest dla grupy zakładów i sektorów a następnie uprawnienia do emisji odpowiadające całkowitemu limitowi rozdzielane sa pomiedzy te zakłady
Zalety handlu emisjami
-redukcja emisji- ograniczenie emisji następuje w wartościach bezwzględnych zgodnie z poziomem całkowitego limitu
-korzyści społeczne- redukcje emisji osiągane sa niższym kosztem
-nowe technologie- konkurencja na rynku handlu emisjami prowadzi do wprowadzenia nowych technologii
- niskie koszty administracyjne
Analiza zagrożeń-wypadki i katastrofy budowlane-wypadki i katastrofy z emisją substancji chemicznych-wypadki i katastrofy z emisja substancji radioaktywnych-pozary-ataki terrorystyczne i sapotarz
Postępowanie medyczne w rejonie katastrofy-triage-zabezpieczenie drożności dróg oddechowych-wkłucie dozylne i rozpoczęcie podawania płynów-podanie środków przeciwbólowych
Podział katastrof zalezności od przyczyn-pożary-katastrofy komunikacyjne-emisja substancji chemicznych-emisja substancji radioaktywnych-wojna-katastrofy religijne społeczne polityczne-zamach terrorystyczne
Ochrona środowiska dotyczy- epigeosfery- powłoki zewnętrznej Ziemi, hydrosfery, fragmentu litosfery, atmosfery- troposfery i stratosfery, biosfery, strefy sąsiadują ze soba przenikają się lub zawierają w sobie zmiana cech jednej ze strzef pociąga więc za soba zmiane drugiej , człowiek skał się negatywnie oddziałującą siłą
Degradacja środowiska- pogarszanie jakości środowiska zmiany te można zatrzymać i powrócić negatywne procesy do równowagi
Dewastacja środowiska- bezzwrotne utracenie dobrych pierwotnych cech środowiska nie da się go odbudowac
Cel ochrony litosfery -zachomaowanie destrukcyjnych procesów zachodzących w atmosferze , hydrosferze i litosferze w celu zachowania ukształtowanych przez miliony lat cech przyrody nieożywionej niezbędnych dla przetrwania życia na ziemi
Czynności realizacji ochrony środowiska
-racjonalnej oszczędnej gospodarki surowcami
-ograniczenia do minimum negatywnego wpływu na środowisko przyrodnicze procesów spalania surowców energetycznych
- poddania scisłej kontroli produkcji toksycznych srodków chemicznych
-ograniczenie zagrożeń skażeniem radioaktywnym
-szczególnej odnowy obiegu wód powierzchniowych morskich i podziemnych jako niezbędnego elementu rozwoju życia na ziemi
-wprowadzenie odpowiednich rozwiązań zagadnień prawnych ekonomicznych i administracyjnych
Główne przesłanki wskazujące na potrzebę ochrony litosfery
1ochrona powierzchni ziemi przed skażeniami chemicznymi i radioaktywnymi
-zarejestrowano już 5 mln związków chemicznych
-co roku przybywa 70 tys nowych związków
- większość związków ma trujący charakter
- degradacja i dewastacja gleb- zmiana ich składu chemicznego deformacja aktywności biologicznej, niekorzystne zmiany właściwości fizycznych
-zakwaszenie lub alkalizacja gleb- opad siarki pył z cementowni
- kumulacja pierwiastków sladowych a zwłaszcza metali w okolicach hut
- wybuchy jądrowe awarie elektrowni handel materiałami radioaktywnymi
2odnowa jakości i ilości wód powierzchniowych i podziemnych
-całkowite skarzenie pierwotnego poziomu wód na durzych obszarach
-stopniowe zamieranie życia w zbiornikach jeziornych i morzach
-wzrost zapotrzebowania na wodę dla celów komunikacyjnych rolnictwa i przemysłu
-w Polsce istnieje 12 tys ognisk skarzenia wód podziemnych - miejscz przeróbki, magazynowania, i dystrybucji produktów ropopochodnych, obszary krasowe nie izolowane, głębsze poziomy wodonośne, miejsca składowania odpadów)
- deficyt wód w obszarach górniczych , degradacja wód na skutek górnictwa
-problem ochrony wód- obszary najwyższej ochrony ONO i wysokiej ochrony OWO , kompleksy zlewni chronionych
3zapewnienie trwałości użytkowania kopalń
- myślą o potrzebach przyszłych pokoleń w Polsce węgla kamiennego starczy na 85 lat, brunatnego na 45, rud miedzi na 50, siarki na 35, gazu ziemnego na 30
- stosowanie technologii mało i bez odpadowych - ważne jest dobre rozpoznanie zasobów złoza dotychczas powszechne marnowanie kopalin towarzyszących i współwystępujących
-ograniczanie eksportu nieprzetworzonych surowców a zwłaszcza węgla kamiennego i miedzi
4ochrona środowiska przyrodniczego w otoczeniu miejsc eksploatacji i przeróbki kopalń
*każdy rodzaj eksploatacji kopalin powoduje naruszenie stanu środowiska
* sposoby eksploatacji: podziemne , odkrywkowe, bagrowanie dna zbiorników morskich
* powstawanie przekształceń górniczych: geomechanicznych, hydrologicznych i hydrogeologicznych, geochemicznych , biologicznych
* redukcja strat w środowisku poprzez
- właściwe lokalizowanie miejsc eksploatacji
- wprowadzanie odpowiednich technik wydobycia
-świadome programowanie kształtu wyrobisk i hałd dla póżniejszych celów rekultywacyjnych
-pełne wykorzystanie odpadów górniczych i przeróbkowych
* degradacje chemiczne w sąsiedztwie ród miedzi
* przekształcenia biologiczne: zmiana szaty roślinnej, przeróbka chemizacja środowiska
5ochrona wybranych obszarów powierzchni ziemi bezcennych ze wzgledów naukowych i rekreacyjno turystycznych
-zapewnianie wrunków rozwoju osobowego i cywilizacyjnego człowieka- estetyka i percepcja krajobrazu
-znaczne obszary litosfery tworzą dziedzictwo kulturowe
-ruchy społeczne ukierunkowane na ochrone wybranych fragmentów litosfery
-koncepcja ochrony prawnej wybranych obszarów często nastawionej na ochronę profili geologicznych, form powierzchni ziemi
-formy ochrony przyrody nieożywionej w Plsce: parki narodowe, rezeraty przyrody nieożywionej , parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, pomniki przyrody, stanowiska dokumentacyjne
- walory powierzchni ziemi muszą zapewniać warunki dla odnowy sił duchowych człowieka
Problem monitorowania antropogenicznych zmian w litosferze
-działalność człowieka swiadcząca o postępie gospodarki i majaca ten postęp na celu przyczyniła się do rozwoju : przemysłu wydobywczego, przetwórstwa chemicznego, komunikacji, rolnictwa, urbanizacji
-każda z wymienionych wyżej dziedzin gospodarki oddziaływuje w różny sposób na litosferę atmosfere hydrosfer i biosfere wymaga to obserwacji skutków zachodzących oddziaływań
- Państwowy Monitoring Środowiska- dotyczy śledzenia zmian zachodzących w epigeosferze na skutek prowadzonej przez człowieka działalności - monitoring uruchomił państwowy inspektorat ochrony środowiska
-w odniesieniu do litosfery duzą role w monitoringu zachodzących zmian odgrywają służby geologiczne (w PIG realizowany jest monitoring wód podziemnych , osadów rzecznych i morskich , monitoring ragiogeologiczny i geochemiczny, hałd i odpadów, oraz składowisk
Rodzaj i zakres monitoringu
-atmosferyczny- atmosfera stratosfera troposfera
-geochemiczny- geochemia gleb osadów wodnych i morskich , wód powierzchniowych morskich i podziemnych
-radioekologiczny- gleby rośliny
-hydrogeologiczny- wody powierzchniowe morskie i odziemne
- teledetekcyjney- zdjęcia satelitarne i lotnicze
-zagospodarowania przestrzennego- kartografia geosozologiczna techniki i zasady ochrony środowiska
Rekultywacja litosfery
-Chiny- teren wylesiony przypomina badland - terasowanie zapobiega erozji
-Krym- przeciwdziałanie nasadzanie roślin zgodnie z poziomicami
- Niemcy - przykład winnic działania robione planowo
Sposoby rekultywacji obszarów zdegradowanych
-tworzenie programów stymulujących i ograniczających niekorzystne procesy zachodzące w litosferze
-tworzenie programów rekultywacyjnych które poprzedzają rozpoczęcie zamienionej działalności gospodarczej i uwzglednizjąc przewidywane negatywne skutki tej działalności określa jednocześnie sposoby minimalizacji szkód i denaturalizacji środowiska po zakończeniu takiej działalności
- formuowanie programów rekultywacyjnych dla terenów już zdegradowanych
-rola geosozologii- zauka o odnawianiu górnych części litosfery
Odnowa gruntów rolnych
-dąrzenie do ograniczenia przeznaczenia ich na cel nierolnicze
-zapobieganie obniżania ich uraodzjności
- przywracanie wartości użytkowych gruntom które utraciły charakter gruntów ornych na skutek działalności pozarolniczej
Ochrona gruntów leśnych
- dorzenie do ograniczenia przeznaczenia ich na cele pozaleśne
-zapobieganie obnizaniu ich produktywności
- przywracanie wartości użytkowych gruntom które utraciły charakter gruntów leśnych na skutek działalności pozarolniczej
Rekultywacja-działania mające na celu nadanie lub przywrócenie gruntom zdegradowanym lub zdewastowanym wartości użytkowych lub przyrodniczych umożliwiających wykorzystanie tych gruntów zgodnie z pierwotnym ich przeznaczeniem do upraw rolniczych lub leśnych oraz innych celów gospodarczych komunikacyjnych lub rekreacyjnych
Obowiązek rekultywacji-spoczywa na osobie prawnej lub fizycznej która doprowadziła do utraty wartości uzytkowej gruntów
Fazy rekultywacji
I przygotowawcza- opracowanie dokumentacji techniczno kosztorysowej po ustaleniu kierunków rekultywacji i zagospodarowania
II techniczna- ukształtowanie rzezby terenu,budowa sieci niezbędnych dróg dojazdowych ,uregulowanie stosunków wodnych,odtwarzanie gleb
III Biologiczna-
-biologiczna zabudowa- nasadzanie różnych drzew zadarnianie obszadanie wikliną lub płatami zabezpieczanie przed erozja i stabilizacja zboczy
-regulacja stosunków wodnych-poprzez zastosowanie urządzeń melioracyjnych i zapewnienie ochrony wód przed zanieczyszczeniai
-odtwarzanie gleb metodami agrotechnicznymi
-inicjowanie i stymulowanie procesów glebowych
-ochrona terenu przed zniszczeniem przenoszonym droga powietrzna
Zagospodarowanie- dalszy etap prac których wykonanie umożliwia wykorzystanie zrekultywowanych gruntów do celów gospodarki rolnej leśnej lub innej
Odpady- zużyte przedmioty oraz substancje stałe a także ciekłe które nie są ściekami powstają w wyniku bytowania człowieka lub działalności przemysłowej które są przeznaczone do usuniecia lub składowania z powodu braku możliwości ich wykorzystania
Kryteria podziału odpadów
- charakterystyka jakosciowa- stan skupienia, skład chemiczny
- sfera powstawania- górnicze, szpitalne, hutnicze
- stopień przydatności do dalszego wykorzystania
-uciąrzliwość dla środowiska
Podział odpadów ze względu na pochodzenie
1przemysłowe- powstaja podczas wydobycia i przetworzenia surowców
- odpady górnicze- głównie skalne z kopalnie podziemnych i odkrywkowych
-szlamy poflotacyjne i odpady popłuczkowe przetwórstwa węglowego barytowego siarkowego
- popioły lotne i żużel z elektrowni i elektrociepłowni
2bytowo gospodarcze- powstają w związku z bytowaniem człowieka są pozostałością po jego działalności
Części odpadów komunalnych- papier 34%, resztki zywności 20%, popioły 10%, suche liście trawa, szkło, ceramika, tekstylia, drewno
Uciążliwość odpadów dla środowiska
-zanieczyszczają wody podziemne i powierzchniowe
- stanowia zagrorzenie sanitarno epidemiologiczne
- niszczą walory estetyczne przez niekorzystne zmiany krajobrazu
- zagrozenie stanowią głównie odpady komunalne zakorzone mikroorganizmami chorobotwórczymi
Ochrona litosfery przed odpadami
-każdy nie zagospodarowany i nie mający przeznaczenia surowiec lub materiał nabywa własności odpadu
- każdy odpad staje się surowcem lub materiałem w chwili jego zagospodarowania
- każdy odpad może być potencjalnym surowcem
-zagospodarowanie wszelkich odpadów może być na drodze ich gospodarczego wykorzystania lub spalenia kompostowania albo składowania w określonych warunkach
- utylizacja- gospodarcze wykorzystanie odpadów komunalnych i przemysłowych jako surowców do nowej produkcji
- recycling- odzyskiwanie surowców z materiałów odpadowych
- kompostowanie- kontrolowany tlenowy biotermiczny proces w którym odpady organiczne zostaja rozłożone na kompost będący nawozem
-składowanie odpadów- najstarsza najczęściej stosowana metoda niezagospodarowane odpady składuje się na wysypiskach
Przyrodnicze zagospodarowanie wysypiska-mówimy o nim wtedy gdy składowane odpady nie daja określonych wartości ekologiczno gospodarczych ale też nie czylni ewidentnego uszkodzenia dla środowiska
Szkodliwość wysypisk zalerzy od
-fizycznych chemicznych i biologicznych własności odpadów
- masy
- jakości gruntu i warunków hydrologicznych
- sposobu zagospodarowania środowiska na terenie przyległym do wysypiska
-sposobu urządzenia i eksploatowania wyrobisk
-sposobu rekultywacji i docelowego zagospodarowania terenu wysypiskowego
Minimalizacja ujemnych skutków składowania odpadów
-lokalizacja urządzenie i eksploatowanie wysypiska powinny minimalizować jego uciążliwość dla środowiska
- o uciąrzliwosci środowiska dla otoczenia w danej mierze decyduje wielkość powierzchni i czas eksploatacji wysypiska
- osobny problem stanowia wysypiska dzikie które są 10 razy bardziej obciarzone substancjami szkodliwymi
Niektóre problemy korzystania i ochrony wod-prawdy ochrony wod
-woda jest podstawą życia
-wchodzi w skład budowy organizmów
- w związki organiczne
-całkowita ilośc wody w przyrodzie jest stała
Zarządzanie zasobami wodnymi
-ma na celu systematyzowanie funkcji społeczno gospodarczej wody w świetle codziennej gospodarki wodą
-zapewnienie odpowiedniej ilości i jakości wody dla ludzi
-zapewnienie wody dla rolnictwa oraz przemysłu
-ochrona zasobw wodnych przed zanieczyszczeniami oraz nadmierną eksploatacją
Prawo własności wody
-stanowią one własność Skarbu Państwa innych osob prywatnych lub fizycznych
-wodzy publiczne mogą być własnością Skarbu Państwa , Samorządu Terytorialnego osoby prywatnej lub fizycznej
Użytkowanie zasobow wody
-pobór wody w przemyśle
-zapotrzebowanie dla rolnictwa i handlu
-pobór dla celow komunikacyjnych
Zanieczyszczenia wód- zmiany właściwości fizycznych chemicznych i bakteriologicznych spowodowane wprowadzeniem w nadmiarze substancji nieorganicznych radioaktywnych czy też ciepła które ogranicza lub uniemozliwia wykorzystanie wody do picia i celów gospodarczych
Rodzaje zanieczyszczeń wód
-naturaklne- zasolenie, zanieczyszczenie rzezem, humus
-sztuczne - dzielimy na biologiczne- spowodowane bakteriami grzybami glonami lub chemiczne- benzyna olej
Scieki - mieszanina zużytej wody oraz róznego rodzaju substancji płynnych stałych i gazowych radioaktywnych oraz ciepła usuwanych z terenów miast i zakładów przemysłowych dzielimy je na bytowo gospodarcz, przemysłowe i opadowe
Formy ochrony wód- ilosciowa , jakościowa, obszarowa
Rodzaje korzystania z wód
-powszechne- każdy może korzystac z wód , wody stanowią dobro społeczne nie wymaga to uzyska nia pozwolenia i jest nieodpłatne do zaspokojenia potrzeb osobistych gospodarstwa domowego lub rolnictwa bez zastosowania specjalnych urządzeń technicznych
-zwykłe- dotyczy wody objętej prawem własności gruntowej celem tego korzystania z wód jest zaspokojenie potrzeb osobistych własnego gospodarstwa domowego lub rolnego wolne od opłat
- szczególne- dotyczy poboru wód powierzchniowych i podziemnych , przerzut wody pietrzenie retencja dotyczy zakładów gospodarczych których zadaniem jest uzdatnianie wód
Niektóre problemy ochrony lasów
-las to ekosystem w którego szacie roślinnej dominuja drzewa w zależności od siedliska tworzą różne typy
- wywiera wpływ na klimat i glegę
-zabezpiecza przed erozja wodna i wiatrowa
- wzbogaca w tlen pełni role filtra
- ma dużą zdolność rtencji wody
-stanowi bazę pokarmowa i miejsce życia zwierzat i człowieka
Funkcje lasów
1ekologiczna-wpływa na temperature powietrza wilgotność i klimat-chroni przed powodzia erozja lawinami- są naturalnym zbiornikiem retencyjnym filtrami i magazynami czystej i zdrowej wody- pochłaniaja CO2 produkują O2- stanowia bogate zasoby genetyczne swiata-zapewniaja zróżnicowanie ekosystemu
2 zdrowotne-ochrona ludzi przed negatywnymi skutkami cywilizacji-tłumią hałas-oczyszczaja powietrze-wydziela do atmosfery substancje bakteriobójcze fitoncydy
3 estetyczne i krajoznawcze-poprawa wygladu środowiska-rużnicuje krajobraz-inspiruje twórczość artystyczną
4społeczne i dydaktyczno wychowawcze- poznawanie przyrody i zjawisk w niej zachodzących-kształtowanie w społeczeństwie szacunku do przyrody
5 doniosła pozycja w ochronie przyrody- dzięki lasom możliwe jest zachowanie warunków przyrodniczych i innych oraz niepowtarzalnego pięka i malowniczości krajobrazu- lasy są ostoją rzadkich gatunków zwierzat i miejscem występowania chronionych gatunków roślin
6 znaczenie gospodarcze- źródło cennych surowców do różnych gałęzi przemysłu-stymulowanie produkcji roślinnej
Przyczyny niszczenia lasów
-pozary
-czeste inwazje szkodników lesnych
- wielkoobszarowe wyręby przemysłowe pod uprawy rolne zabudowę dla celów konsumpcyjnych
- rabunkowa gospodarka lesna nadmierne pozyskiwane drewna
- rozwój przemysłu
- niewłaściwa gospodarka rolna na terenach nieleśnych doprowadza do obniżenia poziomu wód podziemnych
- składowanie w lasach odpadów i szamb
- stosowanie środków chemicznych
-eksploatacja turystyczna
-wszekla świadoma i nieświadoma nadmierna działalność ludzka
Las deszczowy- wiecznie zielone wilgotne lasy równikowe dziewicza puszcza lasy tropikalne dżungla , średnia roczna temperatura 25-28 , roczna suma opadów 2 tys mm, brak pór roku
Las tropikalny- na jego obszarze żyje ¼ ludności świata , 7 % lądu , zyje tam wiecej niż połowa wszystkich znanych gatunków, duże nagromadzenie gatunków
Ingerencja człowieka w ewolucje roślin
-przesadzanie dzikich roślin
- wtargniecie holofitów z obszarów nadmorskich do głogi kraju
-rosliny rosnące na gruzach torfowiskach
- sztuczny dobór rozmnazania roślin
-migracja gatunków
-problem roślinności parkowej i ogrodowej
-hodowla zabiegi genetyczne
- problem czerwonych ksiąg
Środowisko przyrodnicze- elementy które naturalnie występują w przyrodzie
Prawa przyrody- cykle biogeochemiczne, obirg wody, łańcuchy pokarmowe, ekosystemy biocenoza i biotop
Ochrona środowiska- działanie lub ich zaniechanie pozwalające na zachowanie lub przywrócenie równowagi przyrodniczej niezbędnej dla egzystencji człowieka
Ochrona przyrody-działanie zmierzające do zachowania właściwego wykorzystania odnawialnych zasobów i składników przyrody żywej i nieożywionej w szczególności dziko występujących roślin i zwierząt
Kształtowanie środowiska- świadome pośrednie i bezpośrednie formy oddziaływania człowieka na środowisko zmierzające do racjonalnego wykorzystanie jego zasobów
Przesłanki ochrony środowiska- biologiczne- zdrowie i Zycie człowieka, społeczne- wartości estetyczne duchowe i kulturowe, ekonomiczne- wzrost gospodarczy
Antropopresja- oddziaływanie człowieka naśrodowisko
Podejście do przyrody zalerzy od - religii filozofii ideologi
Początki ochrony środowiska
-czasy prehistoryczne- megality wysp Brytyjskich - miejsca święte kultu
-czasy starożytne- zapobieganie erozji gleb terasowanie stoków
Ochrona środowiska w Polsce
- regalie- prawa i przywileje panującego władcy
-pierwsze normy prawne Statuty K Wielkiego 1347 - kary za wyrąb drzew
-statuty Worecie W. Jagiełło - zakaz wycinania cisów i innych cennych drzew
- statuty Litewskie XVI - dotyczące zkazu polowań ochrona ptaków prawo grubego zwierza
Rozwój międzynarodowej idei ochrony środowiska
- Sesje Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych narodziny światowego prawa ochrony środowiska
- Raport Sekretarza Centralnego ONZ - początek planowego działania w zakresie ochrony środowiska
- Konferencja Sztokholmska- Deklaracja Sztokholmska
- Raport Bruntland - Komiśja do spraw ochrony środowiska i rozwoju
-Konferancja ONZ - Środowisko i rozwój - konwencje o różnorodności biologicznej
-Konferencja ochrona dziedzictwa przyrodniczego w Europie
- Konferencja poświęcona ocenie stanu środowiska w Europie
- 2002 konferencja ONZ - swiatowy szczyt w sprawie zrównoważonego rozwoju
Różnorodność działań w zakresie ochrony i kształtowania środowiska
-swiatopogląd- swiadomość ekologiczna
-edukacja przyrodniczo ekologiczna
- normy prawne- normy czystości elementów środowiska, sformalizowane kategorie odnowy przyrody, zasady planowania przestrzennego, oceny oddziaływania na środowisko
Polityka ekologiczna państwa Polskiego Uchwała Sejmu z 10 maja 1991
-racjonalizacja wykorzystania zasobów wodnych
-racjonalizacja użytkowania kopalin
-skuteczniejsza ochrona żywych zasobów przyrody
- ochrona rolniczej przestrzeni produkcyjnej i poprawa jakości produkowanej żywności
-ekologizacja planowania przestrzennego i użytkowania terenu
-ochrona dziedzictwa przyrodniczego
Główne cele ochrony środowiska
-racjonalne kształtowanie środowiska i gospodarowanie zasobami zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju
- przeciwdziałanie zanieczyszczeniom
-przywracanie elementów przyrodniczych do stanu równowagi
Zasady ogólne prawa ochrony środowiska
-sposoby korzystania ze środowiska
- ochrona zintegrowana - chronimy coś nie niszcząc innych elementów
- przezorność działania prewencyjne , prognoza oddziaływania na środowisko i raport oddziaływania przedsięwzięcia nasrodowisko
-zanieczyszczający płaci
-prawo do informacji i uczestniczenia w postępowaniach
Cele ochrony przyrody
-utrzymanie procesów ekologicznych i stabilność ekosystemu
-zachowanie różnorodności biologicznej
-zachowanie dziedzictwa geologicznego i paleontologicznego
- zapewnienie ciągłości istnienia gatunków wraz z ich siedliskami
- ochrona walorów krajobrazowych
-kształtowanie właściwości ostaw człowieka wobec przyrody
Konwencje miedynarodowe
1 Konwencja Romsarska 1971- o obszarach wodno bałtyckich
2 Konwencja Paryska- 1972 w sprawie światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego Międzynarodowy konwent Ochrony Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO
3 Konwencja Waszyngtońska CITES 1973- o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginieciem
4 Konwencja bońska 1979- o ochronie migrujących gatunków dzikich zwierząt
5 Konwencja berneńska- 1979- o ochronie europejskich gatunków dzikiej flory i fauny oraz ich naturalnych siedlisk
6 Konwencja o ochronie bioróżnorodności biologicznej 1992
Europejska sieć ekologiczna NATURA 2000
1 Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO)
2 Specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO)
Formy ochrony przyrody w Polsce
1ochrona obszarowa- parki narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, obszary NATURA 2000
Park narodowy- obszar wyróżniający się szczególnymi walorami przyrodniczymi naukowymi społecznymi kulturowymi turystycznymi i edukacyjnymi o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe tworzony na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów
Nadrzedne cele parku narodowego
-poznanie funkcjonowania systemu przyrodniczego danego terenu
-zachowanie różnorodności biologicznej zasobów i składników przyrody i walorów krajobrazowych
-przywrócenie właściwego stanu zasobów i składników przyrody
- odtworzenie zdegenerowanych lub znikłych ogniw przyrody
-prowadzenie badań naukowych
Park krajobrazowy-obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu zachowania i popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju tworzony na podstawie rozporządzenia wojewody
Rezerwat- obszar obejmujący zachowane w stanie naturalnym lub małozmienionym ekosystem ostoje i siedliska przyrodnicze oraz twory przyrody nieożywionej wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi naukowymi kulturowymi lub krajobrazowymi tworzony na podstawie rozporządzenia wojewody
Obszar chronionego krajobrazu
- wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach wartościowy ze względu na możliwość zaspokojenia potrzeb związanych z turystyka i wypoczynkiem
- pełnia funkcje korytarza ekologicznego
Obszary NATURA 2000- tworzenie sieci Natura 2000 Instytut Ochrony Przyrody PAN---Zespół specjalistów przy Wojewódzkich konserwatorach przyrody---Ministerstwo Środowiska--- Komisja Europejska
2ochrona obiektów- pomniki przyrody, stanowiska dokumentacyjne, uzytki ekologiczne
Pomnik przyrody- pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej naukowej kulturowej historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami wyróżniającymi je wśród innych tworów nadaje wojewoda lb rada gminy
Stanowisko dokumentacyjne- przyroda nieozywiona nie wyodrębniające się na powierzchni lub możliwe do wyodrębnienia ważne pod względem naukowym i dydaktycznym miejsce występowania formacji geologicznych nagromadzeń skamieniałości lub tworów mineralnych oraz fragmentu ekosystemowego
Uzytki ekologiczne-zasługujace na ochronę pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej unikatowych zasobów genowych i typu środowisk nadaje wojewoda lub rada gminy
Zespoły przyrodniczo krajobrazowe- fragmenty krajobrazu naturalnego i kulturowego zasługujące na ochrone ze względu na ich walory widokowe lub estetyczne nadaje wojewoda lub rada gminy
3ochrona gatunków roślin i zwierząt
Celem ochrony gatunkowej jest zapewnienie przetrwania
- dziko występujących roślin zwierzat grzybów oraz ich siedlisk
- gatunków rzadko występujących endemicznie podatnych na zagrorzenia i zagrorzonych wyginieciem
-gatunków objętych ochrona na podstawie umów międzynarodowych
Europejska sieć ekologiczna ECONT -obszary węzłowe+ korytarze ekologiczne
CORINE-przyrodniczy system informacji dla obszarów Europy
Międzynarodowe Rezerwaty Biosfery UNESCO-promowanie i demonstrowanie zróżnicowanych relacji między ludżmi a biosfera
Edukacja ekologiczna
1 przed wejściem na obszar chroniony- muzea centra edukacyjno informacyjne , wystawy, laboratoria
2 w trakcie zwiedzania parku- obszar chroniony szlaki turystyczne z gablotami i tablicami edukacyjnymi
3po opuszczeniu obszary chronionego - wydawnictwa monograficzne przewodniki foldery albumy
Formy edukacji ekologicznej- wystawy czasowe i tematyczne, prelekcje i wykłady, seminaria i konferencje, warsztaty terenowe, filmy, konkursy wiedzy, warsztaty plastyczne, akcje ekologiczne]
Plan miejscowy zagospodarowania przestrzeni
1 etap wstępny dane o środowisku przyrodniczym- opracowanie fizjograficzne A charakterystyka środowiska B waloryzacja środowiska C stan środowiska D diagnoza stanu i funkcjonowania środowiska
2 projekt roboczy planu miejscowego- A pr4ognoza finasowa B prognoza oddziaływania na środowisko( zgodność z ekofizjografia, zastępowanie zapisów prawnych ochrony środowiska, walory przyrodnicze i krajobrazowe)
3 ocena komisji
4 publiczne wyłozenie planu
5 opiniowanie
6 zatwierdzenie planu przez Radę Miejską
Etapy oceny wpływu na środowisko
-pierwotny stan środowiska
-zmiany w trakcie tworzenia inwestycji
-konsekwencje środowiskowe po powstaniu inwestycji
Kategorie ochrony- scisła, czynna, częściowa, krajobrazowa
Plany ochrony parków i rezerwatów zawierają
-cele ochrony i jej przyrodniczo społeczne uwarunkowania realizacji
- obszary ochrony scisłej czynnej i krajobrazowej
-programy działań ochronnych na poszczególnych obszarach
-miejsca gdzie może być prowadzona działalność wytwórcza handlowa i rolnicza
-sposoby eliminacji olub minimalizacji zagrożeń dla przyrody
- obszary i sposoby ich udostępnienia dla celów naukowych edukacyjnych turystycznych
- ustalenia do studiów uwarunkowań i planów zagospodarowania przestrzennego
Plany ochrony obszarów NATURA 2000 zawieraja
-opis i ocene zagrożeń oraz sposoby ich eliminacji i ograniczenia
-opis warunków zachowania lub przywrócenia właściwego stanu ochrony siedlisk i gatunków
-wykaz zadań ochronnych
-określenie zakresu monitoringu przyrodniczego
Główne zasady idealnej ochrony przyrody
1ochrona gatunków przez ochrone ich siedlisk
2ochrona całych grup ekosystemów
3 ochrona In situ
4strefy buforowe wokół obszarów cennych przyrodniczo
5 powierzchnia chronionych ekosystemów powinna być jak największa
6 utrzymywanie łączności ekologicznej i ciągłości między ekosystemami
Ekoturystyka to podróżowanie przyjazne środowisku, które odbywa się z zwykle na obszarach atrakcyjnych przyrodniczo i krajobrazowo, i która przyczynia się do ochrony środowiska naturalnego oraz kulturowego tych regionów. Jej uczestnikami są ludzie o dużej świadomości ekologicznej i wrażliwości przyrodniczej.
Trzy najważniejsze cechy ekoturystyki wyróżniające ją spośród innych form podróżowania to:
ekoturystyka jest formą aktywnego i dogłębnego zwiedzania obszarów o wybitnych walorach przyrodniczych i kulturowych,
ekoturystyka strzeże harmonii ekosystemów przyrodniczych i odrębności kulturowej lokalnych społeczności,
ekoturystyka dostarcza środków finansowych skutecznej ochronie wartości dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego oraz przynosi realne korzyści ekonomiczno-społeczne ludności miejscowej.
Koncepcja, istota i filozofia podróżowania zwanego ekoturystyką nie jest czymś nowym, ale dopiero w ostatnich latach nastąpiło jej uściślenie i zdefiniowanie. Styl aktywnego i dogłębnego zwiedzania miejsc przyrodniczo cennych, przyjazny przyrodzie i kulturze, jest pewnego rodzaju powrotem do tradycji podróżowania zapoczątkowanych już ponad 100 lat temu.
Ekoturystyka obejmuje różne rodzaje turystyki: kwalifikowaną, krajoznawczą, wypoczynkową, przygodową itp., pod warunkiem, że osoba uczestnicząca w podróży świadomie nie ingeruje w naturalne ekosystemy, wyraża szacunek dla otaczającej ją przyrody i kultury ludności miejscowej, a jej turystyczne wydatki dostarczają funduszy dla ochrony przyrody i lokalnej gospodarki.
W dziale "Warto zobaczyć" prezentujemy miejsca o wyjątkowych przyrodniczych walorach, do których poznania Państwa zachęcamy.
Ekoturystyka często utożsamiana jest z agroturystyką, czynią tak również osoby związane z branżą turystyczną.
Agroturystyka jest formą turystyki wiejskiej związaną z rolnictwem. Gospodarstwo rolne stanowi jednocześnie bazę noclegową i główną atrakcję turystyczną dla potencjalnego agroturysty. Agroturystyka może mieć wiele wspólnego z ekoturystyką i często odpowiada wielu jej priorytetom, takim jak: podtrzymywanie dobrobytu lokalnych mieszkańców, korzystanie z już istniejącej bazy noclegowej lub dostarczanie turystom zdrowych posiłków z miejscowych produktów rolnych. Niektórzy właściciele gospodarstw agroturystycznych, szczególnie położonych w obrębie lub okolicach obszarów chronionych, wykazują dużą wrażliwość na sprawy ochrony przyrody, a postawą i poglądami wpływają na zachowanie i sposób bycia odwiedzających ich turystów.
Agroturystyka jednak, jako forma spędzania czasu, przybiera często formę stacjonarnego wypoczynku, natomiast podstawowym celem ekoturystyki jest aktywne odkrywanie dzikiej przyrody i rdzennej kultury i ich dogłębne poznawanie. Różnica polega zatem głównie na podstawowym motywie podróży. Gospodarstwa wiejskie mogą w wielu wypadkach stanowić bazę noclegową i żywieniową dla ekoturystyki.
Ekoturystyka to ruch turystyczny, którego głównym celem jest zachowanie trwałego, zrównoważonego rozwoju zasobów i walorów turystycznych poprzez: integrację działalności turystycznej z celami ochrony przyrody oraz życiem społeczno-gospodarczym, kształtowanie nowych postaw i zachowań turystów i organizatorów ruchu turystycznego, bazowanie na potencjale społecznym i gospodarczym danego obszaru .
Ekoturystyka kładzie szczególny nacisk na:
rozwijanie aktywności turystycznych związanych z bezpośrednim kontaktem turysty:
z przyrodą w obrębie otwartych nie zdewastowanych obszarów (szczególnie przyrodniczych obszarów chronionych), co pozwala na poznawanie, podziwianie i czerpanie przyjemności z piękna krajobrazu naturalnego, ciszy i spokoju,
ze społecznością lokalną, co pozwala na poznawanie tradycyjnego stylu jej życia i kultury regionalnej oraz nawiązywaniu bezpośrednich kontaktów międzyludzkich;
dostosowanie wielkości ruchu turystycznego do chłonności turystycznej oraz preferowanie małej skali rozwoju w odniesieniu zarówno do grup uczestników ruchu, jak również bazy i urządzeń turystycznych;
aktywizowanie życia społeczno-gospodarczego w obrębie obszarów Natura 2000 oraz w ich otoczeniu, poprzez wskazywanie działań związanych z tworzeniem pakietów usług dla różnych form aktywności w ramach ekoturystyki .
Obszar Natura 2000 - element programu Europejskej Sieci Ekologicznej - programu ochrony przyrody mającego na celu zoptymalizowanie działań na rzecz zachowania dziedzictwa przyrodniczego Europy, poprzez wydzielenie sieci obszarów ochrony na terenie Europy, a przede wszystkim UE. Celem wyznaczania tych obszarów jest ochrona cennych, pod względem przyrodniczym i zagrożonych składników różnorodności biologicznej Europy. Obszary wchodzące w skład sieci są bardzo zróżnicowane. Idea sieci opiera sie na tradycyjnych metodach ochrony (ochrona obszarowa i gatunkowa) i ujednoliceniu działań administracyjno prawnych. Do tej pory w Polsce wydzielone zostały 72 obszary obszary.
W myśl Ustawy o ochronie przyrody z 2004 r. są to obszary obejmujące:
obszary specjalnej ochrony ptaków
specjalne obszary ochrony siedlisk
Celem powstania było ujednolicenie wspóldziałania wielu instytucji wspierających ochronę danych obszarów, pokonanie niedostatku wiedzy o krajowych zasobach różnorodności przyrodniczej, mobilizacja znacznych środków fianansowych oraz uzyskanie powszechnej społecznej akceptacji obszarów proponowanych do ochrony. Poszczególne kraje członkowskie są odpowiedzialne za zachowanie na obszarach wchodzących w skład sieci NATURA 2000 chronionych walorów w stanie niepogorszonym, co nie wyklucza jednak ich gospodarczego wykorzystania.
ROLNICTWO ZRÓWNOWAŻONE (KOD S01)
Polega na stosowaniu metod przyjaznych środowisku, tak aby zmniejszyć negatywny wpływ rolnictwa na środowisko. Gospodarowanie zrównoważone uwzględnia wprowadzenie zintegrowanej ochrony roślin i planowanie nawożenia oparte na zbilansowaniu potrzeb azotowych.
Celem tego działania rolnośrodowiskowego jest:
· Wprowadzenie i propagowanie planowania środowiskowego w gospodarce rolnej;
· Promocja dobrej praktyki rolnej pozwalającej na ograniczenie zanieczyszczeń pochodzących z rolnictwa.
Zrównoważone zarządzanie środowiskiem i jego zasobami: badanie interakcji pomiędzy klimatem, biosferą, ekosystemami i działalnością człowieka, opracowanie nowych technologii, narzędzi i usług w celu rozwiązywania ogólnoświatowych problemów ekologicznych. Wykorzystywanie wyników dla poprawy pozycji Europy na rynkach technologii środowiskowych oraz dla potrzeb polityki. Działania
|
|
||
Ochrona przyrody |
||
|
||
Ochrona przyrody w lasach to nie tylko dbałość o zachowanie siedlisk, gatunków czy też pojedynczych tworów przyrody w formach określonych w ustawie o ochronie przyrody ale przede wszystkim nieustanne wysiłki w kierunku zachowania całych ekosystemów leśnych jako przedmiotu gospodarowania i jednocześnie spełniania licznych funkcji ochronnych i społecznych. Trwale zrównoważona gospodarka leśna prowadzona jest według planu urządzenia lasu, którego częścią składową jest program ochrony przyrody. PROGRAMY OCHRONY PRZYRODY
FORMY OCHRONY PRZYRODY
Obszary te razem tworzą przestrzenny układ - system obszarów chronionych. Najcenniejsze zasoby, twory i składniki przyrody żywej i nieożywionej obejmowane są ustawowo przewidzianymi formami ochrony. Istniejące na terenie Lasów Państwowych RDLP Lublin formy ochrony przyrody przedstawia poniższe zestawienie. |
||
Forma ochrony |
Ilość |
Powierzchnia LP |
Rezerwaty przyrody w tym ścisłe |
72 4 |
9,9 tys. ha tj. 2,5% pow. lasów RDLP 143 ha |
Parki krajobrazowe |
17 |
106 tys. ha |
Obszary chronionego krajobrazu |
16 |
51 tys. ha |
Obszary specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 |
12 |
93 tys. ha |
Pomniki przyrody w tym powierzchniowe |
352 17 |
22 ha |
Stanowiska dokumentacyjne |
1 |
5,73 ha |
Uzytki ekologiczne |
1106 |
3,3 tys. ha |
Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe |
1 |
24 ha |
Strefy ochronne zwierząt |
297 |
20 tys. ha |
OCHRONA BIORÓŻNORODNOŚCI
Wymienione wyżej zasady wdrażane są przy opracowywaniu planów urządzenia lasu we wszystkich nadleśnictwach , uwzględniane przy wykonywaniu bieżących prac gospodarczych w lasach . Promocję tych zasad mają na celu leśne kompleksy promocyjne. OCHRONA GATUNKOWA
Teren Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Lublinie cechuje duże zróżnicowanie siedlisk przyrodniczych i występujących na nich gatunków rzadkich i chronionych roślin oraz zwierząt. Najcenniejsze stanowiska objęte są różnymi formami ochrony, jako rezerwaty, użytki ekologiczne, pomniki przyrody. Tworzone są wokół nich strefy ochrony ścisłej i częściowej. W strefach tych istnieje całkowity zakaz prowadzenia zabiegów gospodarczych bądź ich ograniczenie.
|
||
|
||
pytania z egzaminu
PEREYMA
smog los angeles składniki cehcy charakterystyczne
smog londyński czynniki
przyczyny i lata katastrofy w sudetach [problem lasów karkonowskich i izerskich]
ile razy metan bardziej wpływa na podgrzanie atmosfery niż co2 i co jest miernikiem podgrzania atmosfery [co2 które ma wartość 1]
jak sie podniesie poziom wód oceanów do 2100 roku
i inne dziwactwa
AGNIESZKA LATOCHA
ekoturystyka co to jest jak to jest w polsce jak w europie
program Natura 2000
powierzchniowe formy ochrony przyrody w polsce i europie przykłady
Gospodarowanie zrównoważone co to jest jak w polsce a jak w europie
KIDA
rekultywacja gruntów zdewastowanych i zdegradowanych
wymienić wszystkie[!!!!!] formy zanieczyszczenia litosfery
odpady jak zanieczyszczają jak z nimi postępowac
ustawy o wodzie użytkowaniu i korzystaniu
1