3.3. Współpraca z rodzicami

Integracja to jedna z możliwości kształcenia, która powinna być zorganizowana tak aby proces ten był wartościowym doświadczeniem dla dziecka niepełnosprawnego i jego rówieśników z klasy. Rodzice dzieci uczestniczących w procesie integracji podejmują decyzję o jej charakterze i stopniu na każdym poziomie nauczania w szkole masowej. To, że dzieci niepełnosprawne uczą się razem z dziećmi zdrowymi nie wynika że mamy do czynienia z integracją . Należy w pierwszym rzędzie usunąć uprzedzenia i bariery ograniczające stan tolerancji wzajemnej u dzieci. Zadanie to spoczywa w dużej mierze na barkach rodziców dzieci.

Ważny jest aspekt wychowawczy funkcjonowania klasy integracyjnej. Niekiedy dzieci mają poważne problemy z adaptacją w nowym środowisku. Reagują agresywnością, wybuchami płaczu czy śmiechem. Oprócz wychowawcy klasy niezbędna staję wówczas, nawet obecność matki. Jest to początek długiej współpracy terapeutyczno- wychowawczej szkoły z domem rodzinnym dziecka, która musi zaowocować pozytywnymi wynikami wychowawczymi i rewalidacyjnymi w procesie integracyjnego nauczania.(Kołowska B. ,,Dzieci upośledzone umysłowo w klasie integracyjnej'' w:45 Minut- Toruński Przegląd Oświatowy 2000, nr 2(20), s. 29)

W środowisku lokalnym tkwi ogromny potencjał wychowawczy. Uczestnictwo w życiu tego coraz bliższego dziecku środowiska kształtuje silniej niż edukacja jego osobowość (Kapica G. ,, Ku koncepcji zintegrowanego systemu edukacji wczesnoszkolnej'' w:Kultura i Edukacja 1998, nr 2, s.68)

Szkoły toruńskie z oddziałami integracyjnymi otwarte są na współpracę z rodzicami. Wzajemna informacja o dziecku pomiędzy nauczycielami a rodzicami ma bardzo istotne znaczenie. Rodzice bądź opiekunowie dzieci są na bieżąco informowani o postępach i trudnościach pracy wychowawczej lub o warunkach i konieczności prowadzenia z nimi określonych ćwiczeń rewalidacyjnych.

Ważne i istotne dla poznania potrzeb dziecka są systematyczne zebrania klasowe rodziców z udziałem zaproszonych gości np. logopedy, psychologa czy specjalisty rehabilitanta z poradni. Są wówczas wymieniane wzajemne doświadczenia i otrzymywane dokładne i fachowe porady.

Postawy rodzicielskie są uważane za warunek , który odgrywa ogromną rolę w rozwoju dziecka. Pojawiają się one już w pierwszych etapach rozwoju psychicznego dziecka. Wywołują one różne reakcje w postaci specyficznego zachowania tak prawidłowe jak i zaburzone. Styl wychowania a także środków wychowawczych określają skuteczność rodzicielskich działań wobec dziecka.

Przyjmuje się, że te same środki wychowawcze a także działania mające na celu uskutecznienie wspólnej strategii działania wobec dziecka niepełnosprawnego dają różne rezultaty zależne od emocjonalnego nastawienia stosujących je rodziców. Rodzice, którym rodzicielstwo sprawia radość i którzy są szczęśliwi i dobrze przystosowani do małżeństwa przejawiają życzliwą postawę w stosunku do swoich dzieci. Z kolei na postawę rodziców ma duży wpływ dziecko i jego zachowanie wobec działań i czynności wychowawczych rodziców.

Szkoły względem rodziców podejmują celowe działania mające na celu integrację rodziny w postaci spotkań w zespołach klasowych. Są to np. spotkania z okazji Dnia Matki, Dnia Babci, Andrzejki czy Wigilia Świąt Bożego Narodzenia itp.

Rodzice uczestniczą w balach karnawałowych i dyskotekach. Często przygotowują na te imprezy poczęstunek a także współuczestniczą w zabawach ruchowych. Wspólne spotkania odbywają się podczas występów artystycznych i zabaw przygotowywanych przez dzieci wspólnie z wychowawcami. Rodzice angażują się do prac mających na celu wzbogacenie wystroju klasy, wyposażenie w specjalistyczny sprzęt dydaktyczno- wychowawczy. Znane są inicjatywy obywatelskie mające na celu przystosowanie obiektów szkolnych do wymagań i oczekiwań dzieci niepełnosprawnych.

,,Integracja uczy traktowania dzieci niepełnosprawnych jak wszystkie inne''

,,Zapisałabym dziecko do klasy integracyjnej, ponieważ uczy współżycia z dziećmi, które są troszeczkę inne''

,,Jestem zadowolona z faktu, iż moje dziecko chodzi do klasy integracyjnej i polecam takie klasy wszystkim moim znajomym''

(Z wypowiedzi rodziców dzieci uczęszczających

do Zespołu Szkół nr 16 z oddziałami

integracyjnymi w Toruniu)

Nauczyciele mogą liczyć na pomoc rodziców podczas organizacji i przebiegu wycieczek szkolnych. Pozostałe formy współpracy polegają na udziale dorosłych w zebraniach klasowych, udziale w wywiadach środowiskowych prowadzonych przez wydelegowanych do tej pracy pracowników macierzystej szkoły. Kontakt nie- bezpośredni z rodzicami czy opiekunami dzieci prowadzony jest za pośrednictwem dzienniczków uczniowskich. Rodzice dzieci, w tym dzieci niepełnosprawnych mają prawo udziału w zebraniach Rad Rodzicielskich czyli gremium społecznym i obywatelskim w znacznym stopniu wpływającym na kształt i styl pracy wychowawczo- dydaktycznej szkoły.

Szkoły wspierają materialnie dzieci i ich rodziny ze środowisk ubogich oferując pomoc w dofinansowywaniu obiadów, organizując koncert charytatywne, loterie fantowe oraz zbiórki zabawek i słodyczy ( np. w Zespole Szkół nr 5 )

W tej placówce nauczyciele zapewniają opiekę dzieciom w czasie wolnym przez organizację zajęć świetlicowych, półkolonii, oraz zajęć muzycznych, rekreacyjnych oraz sportowych.

,,Uważam, że klasa integracyjna mobilizuje moje dziecko do nauki...''

,,Michał uwielbia swoją klasę i płacze kiedy z powodu choroby nie może uczestniczyć w zajęciach...''

,,Szkoła do której chodzi obecnie Paulina została wybrana przez nas na zasadzie kolejnej próby. Mieliśmy nadzieję, że tym razem będzie dobrze i nie zawiedliśmy się...''

,,Kamila w tej klasie czuje się bezpiecznie, dzieci zdrowe akceptują ją i są jej przyjaciółmi a nawet opiekunami. Nauczyciele to osoby o wysokiej kulturze osobistej, a jednocześnie dobrzy fachowcy w nauczaniu dzieci zdrowych i chorych....Obserwując moje dziecko widzę, że jest szczęśliwe...''

(Z wypowiedzi rodziców dzieci uczęszczających

do Zespołu Szkół nr 5 z oddziałami

integracyjnymi w Toruniu)

Ważnym warunkiem prawidłowego funkcjonowania systemu integracji jest otwarta współpraca z rodzicami nastawiona na wzajemne zrozumienie i pomoc .

Dokładne i bieżące informowanie o przebiegu i skuteczności procesu dydaktyczno- wychowawczego, częste wspólne spotkania i imprezy a także współuczestnictwo rodziców w różnych formach zajęć mają na celu wdrożenie do systemu integracyjnego.

Duże korzyści dziecku przynosi dobrze zorganizowana i konsekwentna współpraca szkoły z domem rodzinnym. Wpływa znacznie na podniesienie warunków życia i pracy dziecka . Jest ważnym czynnikiem sukcesu w procesie rewalidacyjnym.

Dzieci te niejednokrotnie mają za sobą przeszłość wielu długotrwałych pobytów w szpitalach , sanatoriach, doświadczenia operacji i bolesnych działań rehabilitacyjnych. Wiele z dzieci jest pozbawionych ważnych doświadczeń życia przedszkolnego. Jest to z całą pewnością odmienny start życiowy niż większości ich zdrowych rówieśników.

Ogólny klimat i atmosfera zespołu klasowego a także dobra relacja między uczniem, rodzicem a nauczycielem są ważnymi elementami procesu wychowawczego o czym wiedza wszyscy ci, którzy ten proces współtworzą.

,, Jesteśmy rodzicami otwartymi na każdą współpracę z klasą i szkołą. Dziecko bardzo chętnie chodzi do szkoły i cieszy się, że będzie mogło wejść do klasy ( ma indywidualny tok nauki). Jest akceptowane i lubiane przez dzieci''

,,Nasze dziecko chętnie chodzi do tej szkoły i bardzo ją lubi. Czuje się swobodnie i bezpiecznie. W tej szkole są bardzo dobre warunki do nauki''

,, Wierzymy, że w razie jakichkolwiek problemów związanych z nauką nauczyciel odpowiednio zareaguje i da nam odpowiednie wskazówki abyśmy mogli pomóc naszemu dziecku''

,,Szkoła jest przede wszystkim nowa, bardzo dobrze wyposażona, bezpieczna, posiadająca zaplecze psychologiczne, terapeutyczne, medyczne itd.''

(Z wypowiedzi rodziców dzieci uczęszczających

do klasy I c - integracyjnej, Szkoły

Podstawowej nr 2 w Toruniu)

1

126

---