Wewnętrzne uwarunkowania polityki gospodarczej.

1. Stan i struktura zasobów kraju, przyrodniczych, majątkowych i ludzkich.

2. Zagospodarowanie przestrzenne kraju i regionów

3. Wewnętrzna sytuacja polityczna.

4. Stosunki narodowościowe

5. Stosunek społeczny do władzy

6. Układ sił politycznych w kraju

Informacje ogólne:

-Polska jest położona w geograficznym centrum kontynentu europejskiego na wschód od głównych centr UE, graniczy z 9 państwami, w tym z Danią i Szwecją tylko na morzu. Granica 3495kn, w tym lądowej 3055km, powierzchnia wynosi 312685km^2, oraz zamieszkuje 38,2mln ludności. W poszerzonej UE Polska jest 6stym kraje pod względem liczby mieszkańców(po Niemczech, UK, Francji, Włoszech, Hiszpanii), średnia gęstość zaludnienia wynosi 124osoby/km^2. Od 1stycznia 1999 funkcjonuje w PL trójszczeblowy model władzy publicznej z niezależną wybieraną władzą stanowiącą i wykonawczą, na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym. Mamy 16 województw, 314powiatów, oraz 65miast na prawach powiatu, 2489 gmin - czyli podstawowych jednostek samorządu terytorialnego.

Uwarunkowania zewnętrzne:

-Stan i strukuta zasobów kraju reprezentuje możliwości ekonomiczne kraju, chodzi tu o:

1. czynniki tkwiące w środowisku naturalnym

2. czynniki materialne

3. czynniki ludzkie(demograficzne, społeczne)

Z punktu widzenia polityki gospodarczej czynniki przyrodnicze rozpatrywane do niedawne pod kątem racjonalności i intensywności ich zagospodarowania. Obecnie w zakresie środowiska naturalnego państwo musi podejmować zadania jego ochrony. Dokonuje tego poprzez narzędzia, czy instrumenty ochrony środowiska naturalnego, zwłaszcza instrumenty ekonomiczni-prawne, które z jednej strony określają możliwości korzystania ze środowiska naturalnego, a drugiej sankcjonują niewłaściwe korzystanie z tego środowiska. Coraz częściej używa się pojęcia ekorozwój, czyli taki rozwój gospodarki, który zgodny jest z wymogami środowiska naturalnego. Często też używa się pojęcia pojemność ekonomiczna, która oznacza zdolność samo odtwarzania się fauny i flory. W marcu 2001r sejm uchwalił ekologiczny kodeks, czyli prawo ochrony środowiska, liczące ponad 400artykułów. Ten ekologiczny kodeks dostosował nasze przepisy do wymagań unijnych. Ustawa określa zasady ochrony środowiska jako całości, oraz warunki korzystania z jego zasobów. Ustawa wprowadza także standardy jakości środowiska naturalnego i dotyczą one jakości powietrza, wód, gleby, dopuszczalnego poziomu hałasu, a także zwierząt oraz roślin. Wprowadza także monitoring środowiska naturalnego, czyli system pomiarów, oceń i prognoz, oraz system gromadzenia, przetwarzania i rozpowszechniania informacji o szeroko pojętym środowisku naturalnym.

W Polsce pod koniec lat 80tych wydzielono 27 regionów ekologicznego zagrożenia i były to obszary najbardziej zurbanizowane i najsilniej uprzemysłowione. Mieszkało w nich 35% mieszkańców i zajmowały 11% powierzchni i gromadziło się na nich prawie 90% wszystkich zanieczyszczeń, po zmianach systemowych jest lepiej.

W Polsce mamy doczynienia ze specyfiką bilansu paliwowo-energetyczne i polega to na tym że zasoby energetyczne w PL są 2x większe niż w innych krajach. Udział paliw w produkcji energetycznej. Koszty wydobycia rosną,

	Polska	UE15(dane na 2003r)
węgiel kamienny 55, węgiel brunatny 37 elektrownie wodne 3 paliwa ciekłe 2 gaz ziemny 1 inne 2 jądrowa 0		17,5 7,4 13,6 6 17,5 5 33

Oszacowano że krajowy węgiel wystarczy na 15-17lat(bez dokonywania inwestycji), a z dokonaniem inwestycji wystarczy na 30-40, węgiel brunatny na 200, ropa 20, gaz ziemny 35lat. Gdyby Polska nie musiała ponosić gigantycznych kosztów polityki redukcji gazów cieplarnianych do oszczędności pozwoliłby na budową nawet kilki eletroni atomowych. Polska jest jedynym krajem w UE, która nie posiada własnych reaktorów jądrowych, np. we Niemczech 17, UK 19, Hiszpanii 8, Szwecji 10. Elektrownie atowowe zaspokajają 35% UE. Z kolei na świecie pracuje ponad 400 reaktorów, najwięcej 151 w Europie, 124 w Ameryce płn, a na dalekim wschodzie 92. Z energii jądrowej pochodzi 16% ogółu uzyskiwanej energii. UE jest największym producentem tego typu energii na świecie. Europejskim potentatem jest Francja, która jest także największym transporterem energii elektrycznej.

Siłownie atomowe w Europie:

Energia pochodząca z atomu w [%] na 2007.

-Francja 78%

Litwa 72

Słowacja55

Szwecja 52

Ukraina 51

Szwajcaria 40

Słowenia 39

Węgry 34

Niemcy 32

Czechy 31

Hiszpania 23

UK 19

Rosja 16

Rumunia 10

Holandia 4,

93% energii w PL jest wytwarzane z węgla brunatnego i kamiennego

Ministerstwo gospodarki planuje w krótkim Czesie budowę siłowni, prawdopodobnie będzie ona zlokalizowana a żarnowcu, rozpoczęłaby produkcję prądu w 2020r. Odnotować należy, że PL wraz z Litwą, Łotwą i Estonią uczestniczy w budowie siłowni atomowej w litewskim Ingnalinie

Drugim elementem stanu i struktury zasobów kraju, są zasoby majątkowe. W każdym kraju dużą rolę odgrywa wyposażenie w majątek trwały zrówno produkcyjny jak i infrastrukturalny. Od wielkości stanu struktury majątku trwałego zależy poziom efektywnego zatrudniania zasobów pracy, a także wykorzystanie zasobów naturalnych. Stan infrastruktury społecznej, do której zalicza się m.in. zasoby gospodarki mieszkaniowej, urządzenia ochrony zdrowia, pomocy społecznej, administracji, wymiaru sprawiedliwości, określa poziom i jakość życia społeczeństwa, a także warunkuje funkcjonowanie aparatu państwowego i samorządu terytorialnego. Z punktu widzenia gospodarki istotne są jakościowe cechy majątku, czyli stopień jego nowoczesności, ale także stopień zużycia ekoinomiczego i technicznego, czyli tzw dekapitalizacja majątku trwałego. Reprodukcja majątku zależy od rozmiarów i kierunków inwestycji. W Polsce największy niedostatek majątku trwałego odnotowuje się w infrastrukturze podstawowych działach produkcji i gospodarce komunalnej. Na uwagę zasługuje fakt, iż majątek trwały jest w Polsce bardzo nie równomiernie rozmieszczony. Najwięcej jest go na zachodzie, a najmniej na wschodzie i południu kraju. Dużą rolę w poprawie kondycji majątku trwałego, a tym samym i w gospodarce odgrywają inwestycje zagraniczne. Te inwestycje okazałly się najważniejszym czynnikem rozwoju gospodarki światowej, a ich dynamiczny rozwój nastąpił w latach 80tych. W PL szczególna rola w nadrabianiu dystansu w dziedzinie innowacyjności przepada napływowu kapitału zagranicznego który stanowi szansę na najtańsze i najszybsze dostarczenie nowoczesnych rozwiązań technologicznych organizacyjnych, które poprawiają konkurencyjnośc kraju i regionu. Inwestycje mogą przyjąc formę BIZ lub inwestycji portfelowych. BIZ polegają na utworzeniu, lub kupnie przedsiębiorstwa nad, którym inwestor ma pełną konrolę. BIZ typu greek field oznaczają że inwestor zagraniczny rozpoczyna swoją działalność od podstaw, czyli tworzy nowe miejsca pracy. W 2004r taką formą inwestycji przyjęło w PL blisko 60% inwestycji zagranicznych. Z kolei inwestycje portfelowe polegają na tym, że inwestor zagraniczny wykupuje głównie rządowe papiery wartościowe, a także mniejsze udziały czy akcje firm polskich. Nie zapewnia to kontroli nad firmą, ale może mieć udział w jej zyskach. Znaczenie BIZ dla rozwoju gospodarki jest bardzo istotne a wśród korzystnych skutków dla kraju przyjmującego najczęściej wymienia się:

-wypełnienie luki niedoboru kapitałowego

-transfer technologii, wiedzy i umiejętności w obszarze organizacji i zarządzania, czyli zmniejszenie dystansu technologicznego pomiędzy krajami,

-poprawę poziomu konkurencji

-tworzenie nowych miejsc pracy

-wzrost wpływów budżetowych,

-zwiększenie konkurencyjności kraju przyjmującego inwestycje;

Transfer międzynarodowey, czyli przenoszenie technologi, przyjmuje dwujaką postać: uprzedmiotowioną, obejmującą nowe technologie, oraz postać nieuprzedmiotowioną, określaną mianem przepływów idei. Głównym kanałem transferu technologii w postaci uprzedmiotowionej jest wymiana towarowa produktów i usług, a z kolei przepływ idei dokonuje się poprzez migrację personelu, czy obrót wartościami niematerialnymi, tj licencje czy patentu. Natomiast transfert łącznym transferu obydwu technologii jest przepływ w formie BIZ. Polska przyciąga coraz więcej inwestycji zagranicznych i powoli stajemy się potentatem produkcji technologii m.in. ekranów LCD, swoje fabryki stawiają Sharp, Dell, Toshiba, Funai, do tego dochodzą inwestycje w branży paliwowej, motoryzacyjnej, spożywczej(Toyota, Shell, Carsberg) Firmy te tworzą nowe miejsc pracy i wpływają na napływ nowych technologii. Do końca 2006 zainwestowały ok. 108mld$, ale w przeliczeniu na jednego mieszkańca, to tylko 2800$, podczas gdy na jednego Czecha przypada 6300$, a Węgra 6700$. Inwestycje zagraniczne wpływają nie tylko na unowocześnienie gospodarki, ale także wpływają na handel zagraniczny Polski, firmy z kapitałem zagranicznym mają ponad 60% udział w eksporcie i imporcie, to dzięki temu handel tak szybko rośnie. Inwestorzy zagraniczni preferują obszary zurbanizowane, czyli bogatę w infrastrukturę, wykwalifikowaną siłę roboczą i dostęp do biur. Najwięcej BIZ ulokowano w woj. Mazowieckim(ponad 63%), dolnośląskim ok10%, wlkp 9%, najmniej w podlaskim 0,7%, świętokrzyskim 0,9%, lubelskim 1,3%. Największymi inwestorami są kraje UE15 z których pochodzi 85% wartości skumulowanej BIZ i ok. 13% z USA. W 2008r miało być 15mldEuro, ale będzie ok 12€. Zagraniczne koncerny nie będą budowąć fabryk, bo przedsiębiorstwa przżucają się na usługi. W 2009r wg państwowej agencji informacji i inwestycji zagranczych będą ograniczone przesdsięwięcia w motoryzacji, agd, TV, spodziewany jest spadek produkcji w sektorach eksportowych i fabryki w PL będą musiały ograniczyć eksport nawet 30-40% głównym powodem jest spowolnienie gospodarki światowej. W PL obecnie na inwestycje produkcyjne przeznacza się ok. 80% kapitału, a 20% na centra usługowe i badawczo-rozwojowe. Ta obecna sytuacja w świece może na trwałe odwrócić proporcje napływających inwestycji. W krajach UE 60% napływu BIZ stanowią usługi, reszta produkcja. Jeśli chodzi o PL to o zmianie proporcji mają m.in. zdecydować niższe koszty inwestycji w usługi. PAINZ zakłada że atrakcyjność PL wzrośnie po wejściu do strefy Euro, ponieważ spowoduje to: 1. wzrost stabilności gospodarczej, 2. zmniejszenie ryzyka kursowego, 3. spadek stóp procentowych spowodowanych większą dostępnością kapitału.

Dlaczego Polska jest/była krajem atrakcyjnym dla inwestycji?

1. jesteśmy członkami UE, Mamy ugrunowaną pozycję w NATO i OECD, co przekłada się na postrzeganie PL, jako pewnego i rzetelnego partnera dla inwestorów zagranicznych

2. Nie wątpliwym atutem jest położenie zagraniczne i wynikające z niego potencjały tranzytowe. PL jest w centrum Europy.

3. Mamy 38mln ludzi i stanowi jeden z istotniejszych rynków zbytu na produkty i usługi

4. Dynamicznie rozwijająca się gospodarka, przy jednoczesnym wzroście siły nabywczej

5. Ważną kartą przetargową jest zaplecze intelektualne, w PL jest ponad 400 wyższych uczelni, państwowych i prywatnych co przekłada się na wysoki procent ludzi z wyższym wykształceniem

6. Strefy ekonomiczne, w których inwestorzy zagraniczni mogą prowadzić działalność gosporaczą na preferencyjnych warunkach. Powstały one aby niwelować strukturalne bezrobocie w najsłabszych regionach. W strefach ekonomicznych dochody uzyskane z działalności nie podlegają podatkowi CIT/VAT, niektóre gminy zwalniają od podatku od nieruchomości, a dodatkowym ułatwieniem dla inwestycji zagranicznych jest to że gminy wyposażają teren w infrastrukturę techniczną.

Co hamuje napływ BIZ.

1. W ocenie międzynarodowych koncernów jest słaba znajomość języków obcych.

2. Niedostosowanie szkolnictwa do wymogów rynku pracy

3. Ryzyko utraty pracownika związane z emigracją

4. Niedostateczna infrastruktura komunikacyjna

5. Wysokie koszty pracy,

Co oznacza przyjęcie waluty:

1. Nie będzie zmian kursowych dużych

2. Spadną koszty transakcji

3. Łatwiejszy będzie dostęp do kapitału zagranicznego

4. Mniejsze będzie ryzyko inwestowania,

Trzecim elemeten satnu i zasobów kraju jest czynnik ludzki.

1. Struktura,

2. Liczba konsumentów

3. Wykształcenie

4. Przedsiębiorczość

5. Kultura

6. Rzetelność

7. Dyscyplina

Wg spisu powszechnego z czerwca 2002r było nas 38,2mld i tworzyliśmy 13,3mln gospodarstw domowych.

W Polsce jest dużo kobiet i wdów i samotnych. Mało mężczyzn, a wśród nich jest dużo rencistów i wiejskich kawalerów.

8,7mln

22,8%

0-17
18-60k(65k)	23,8mln	62,3%
Seniorzy	5,7mln	14,9%

Miliony osób wymagają wsparcia ze strony państwa, mało jest tych którzy żyją z pracy. Jednymy pocieszeniem jest to, że jesteśmy coraz lepiej wykształceni. W 2030 będzie o 2,5mln osób mniej, a w 2050 będzie 30-31 mln osób. Przewidywane jest spowodowane proceami demograficznymi, może być większe w skutkach niż związane z WW2. Na dodatek bardzo niekorzystnie zmienia się struktura wiekowa. O ile obecnie na jednego emeryta przypada 4 osóby oracujące, to w 2030 będze 2x mniej. Dramat w 2050r bo na 15mln pracującyh będzie 13mln osób w wieku poprodukcyjnym.

---