Cyklaza adenylowa występuje w wewn powierzchni błony komórkowej. Zamienia ATP na cAMP, integruje on glikogenogenezę i glikogenolizę.
Jest aktywowana przez adrenaline i NA za pośrednictwem receptorów beta-adrenergicznych w błonie komórek mięsni (przygotowanie do glikolizy)
W wątrobie ta role (adrenaliny i NA) spełnia glukagon!
cAMP jest hydrolizowana przez fosfodiesterazę, która jest indukowana insulina w wątrobie.
Fosforylaza wątroby różni się od fosforylazy mięsni. Fosforylaza a (aktywna forma jest ufosforylowana - przez kinazę fosforylazy), fosfataza-1 białek może fosforylazę odfosforylować i powstanie fosforylaza b (nieaktywna zdefosforylowana).
Fosforylaza mięśniowa, genetycznie i immunologicznie odmienna od wątrobowej. Jest dimerem każdy monomer zawiera 1 cząsteczkę fosforanu pirydoksalu. Epinefryna i NA zwiększają ilość cAMP aktywuje fosforylazę mięśniowa.
Aktywacja fosforylazy mięśniowej:
Po polaczeniu amin katecholowych do receptorów beta-adrenergicznych dochodzi do aktywacji cyklazy adenylowej - zwiększenie stężenia cAMP, wiąże się z kinazami białek (dwie podjednostki regulatorowe i 2 jednostki z aktywnymi miejscami) do ich części regulatorowych (4 cAMP) i jednostki aktywne uwalniają się - aktywny enzym jest zdolny do szybkiej fosforylacji kinazy fosforylazy b do aktywnej kinazy fosforylazy a, która to aktywuje fosforylazę mięśniowa b (zdefosforylowana) do fosforylazy mięśniowej a.
Ca2+ synchronizuje aktywacje fosforylazy mięśniowej ze skurczem mięsni. Kinaza fosforylazy mięśniowej - jedna z jej podjednostek (delta) jest identyczna z kalmodulina, wiąże Ca2+. Skurcz mięśnia również powoduje zwiększenie glikolizy w mięśniach (kilkusetkrotnie). Kiedy kinaza jest nieufosforylowana to Ca2+ (skurcz mięśnia ale bezstresowo) wiąże się z podjednostka delta i powoduje to aktywacje miejsca katalitycznego gamma (oddysocjowanie od kompleksu).
Glikogenoliza w wątrobie może być zależna od cAMP, ale może nie być zależna (glukagon). Receptory alfa1-adrenergiczne są mediatorami adrenaliny i NA - wzrost w cytozolu jonów Ca2+ - wiążą się one z kalmodulina co aktywuje kinazę fosforylazy która... jak wyżej. Wazopresyna, oksytocyna, angiotensyna II (?)
Aktywność syntazy glikogenowej i fosforylazy są regulowane wspólnie i odwrotnie.
Syntaza glikogenowa występuje w formie a - aktywnej, 7 miejsc fosforylacji (seryna), dwie z nich są zależne od Ca2+/kalmoduliny (jedna z nich jest kinaza fosforylazy) - ufosforylowanie daje syntazę glikogenowa b (nieaktywna - zdefosforylowana), fosfataza-1 białek może zdefosforylować syntazę do formy aktywnej.
Glukozo-6-fosforan stymuluje defosforylację i aktywacje syntazy glikogenu. Defosforylacja syntazy b glikogenowej odbywa się podczas działania fosfatazy-1 białek, która jest pod kontrolą cAMP-zaleznej kinazy białek.
Fosfataza-1 białek jest hamowana przez białko zwane inhibitorem-1, które jest aktywowane przez ufosforylowanie przez cAMP-zależne kinazy białek.
GLIKOGENOZY |
|||
Glikogenoza |
Nazwa |
Przyczyna zaburzenia |
Charakterystyka |
Typ I |
Choroba von Gierkiego |
Niedobór gliukozo-6-fosfatazy |
Komórki wątrobowe i komórki kanalików nerkowych przeładowane glikogenem. Hipoglikemia, kwasica mleczanowa, ketoza, hiperlipidemia, hiperurykemia |
Typ II |
Choroba Pompego |
Niedobór lizosomalnej alfa-1-4,alfa-1-6 glukozydazy (kwaśnej maltazy) |
Choroba śmiertelna, nagromadzenie glikogenu w lizosomach zwłaszcza serca, niewydolność krążenia |
Typ III |
Dekstrynoza graniczna, choroba Forbesa lub choroba Corich. |
Brak enzymu odgałęziającego |
Nagromadzenie charakterystycznego rozgałęzionego polisacharydu |
Typ IV |
Choroba Andersena |
Brak enzymu rozgałęziającego |
Nagromadzenie polisacharydu o niewielkiej liczbie punktów rozgałęzień. Zejście śmiertelne wśród objawów niedomogi krążenia lub niedomogi wątroby w pierwszym roku życia |
Typ V |
Syndrom McArdley'a niedobór miofosforylazy |
Brak fosforylazy w mięśniach |
Zmniejszona zdolność do wysiłku fizycznego, mięsnie zawierają nienormalnie dużo glikogenu (2,5 - 4,1%) po wysiłku we krwi nie zjawia się w ogóle kwas mlekowy lub jest go bardzo mało |
Typ VI (rzadko) |
Choroba Hersa |
Niedobór fosforylazy w wątrobie |
Duża zawartość glikogenu w war tobie, tendencja do hipoglikemii |
Typ VII (rzadko) |
Choroba Tarui |
Niedobór fosfofruktokinazy w mięśniach i erytrocytach |
Tak jak w typie V, ale także możliwość niedokrwistości hemolitycznej |
Typ VIII (rzadko) |
|
Niedobór kinazy fosforylazy w wątrobie |
Jak w typie VI |
Szlak kwasu glukuronowego.
Nie dostarcza ATP ale dostarcza aktywnego kwasu glukuronowego (UDP glukuronian), który łączy się ze związkami i tworzy z nich jony, są dzięki temu rozpuszczalne i możliwe do usunięcia.
made by witek coś źle? witekto@wp.pl