Szlak pentozofosforanowy:
Glukozo-6-fosforan - dehydrogenaza glukozo-6-fosforanowa, NADP+-NADPH + H+ - 6-fosfoglukonian - dehydrogenaza 6-fosfoglukonianowa,NADP+-NADPH + H+, odczepienie CO2 - rybulozo-6-fosforan (wszystko razy 3, powstają 3 CO2 i 3 produkty z 3 substratów)
Po kilku innych przemianach powstają 2 glukozo-6-fosforany i gliceraldehydo-3-fosforan. Ten ostatni może być przekształcony do glukozo-6-fosforan, dzięki izomerazie, i fosfatazie.
NIE powstaje tu ATP, przekształcenie bez zysku energii.
2 etapy:
etap oksydacyjny, nieodwracalny - glukozo-6-fosforan - dehydrogenaza glukozo-6-fosforanowa, NADP+-NADPH + H+ - 6-fosfoglukonolakton - hydrolaza glukonolaktonowa + H2O - 6-fosfoglukonian - dehydrogenaza 6-fosfoglukonianowa - NADP+ - NADPH + H+ - 3-keto-6-fosfoglukonian - odłączenie CO2 - rybulozo-5-fosforan.
etap nieoksydacyjny, odwracalny - rybulozo-5-fosforan - izomeraza rybozo-5-fosforanowa - forma endiolowa - rybozo-5-fosforan - pirofosfataza rybozofosforanowa, ATP-AMP - PRPP (wykorzystywany do syntezy puryn, oraz częściowo do nukleotydów pirymidynowych),
rybulozo-5-fosforan - 3-epimeraza rybozo-5-fosforanowa - ksylulozo-5-fosforan - transketolaza (ma w sobie difosforan tiaminy), przenosi grupę dwuwęglową z grupą ketonowa - gliceraldehydo-3-fosforan, a przeniesiona grupa dwuwęglowa daje sedoheptulozo-7-fosforan - transaldolaza (przenosi 3C do gliceraldehydo-3-fosforanu) - fruktozo-6-fosforan + erytrozo-4-fosforan - ta ostatnia - transketolaza, pobiera z ksylulozo-5-fosforanu aktywna grupę aldehydową - glicealdehydo-3-fosforan
Znaczenie szlaku: wytwarza równoważniki redukujące NADPH, szczególnie w etapie nieodwracalnym. Potrzebne są one do biosyntezy hormonów steroidowych, cholesterolu, wolnych kwasów tłuszczowych (bardzo duże ilości), niezmiernie ważne w utrzymaniu integralności erytrocytów, chronią go przed hemolizą.
Rola szlaku pentozofosforanowego w reakcji katalizowanej przez peroksydazę glutationową w ochronie erytrocytów przed hemoliza?
Dzialaja tam oksydazy, powstaje H2O2, usuwany jest przez peroksydaze glutationową (aktywowana Se), zużytkowuje glutation, który się utlenia, redukując nadtlenek wodoru do wody. Reduktaza glutationową jest flawoproteina, która redukuje formę utleniona glutationu, wymaga ona jednak NADPH, który jest dostarczany przez szlak pentozofosforanowy (szczególnie dehydrogenaza glukozo-6-fosforanowa - jej uszkodzenie prowadzi do hemolizy)
GLIKOGEN
Posiada rozgałęzenia 1,6-glikozydowe, częstsze odgałęzienia niż w skrobi.
Skład:
Glikogen wątroby - 4% (procentowa zawartość w organie) = 72g
Glikogen mięsni - 0,7% =245g
Glukoza pozakomórkowa - 0,1% = 10g
Suma: 327g
Masa wątroby 1800g
Mięśni 35kg
Całkowita objętość 10 l
W stanie hiperglikemii syntetyzuje się glikogen
Heksokinaza w mięśniach i glukokinaza w wątrobie z glukozy dzięki ATP (nieodwracalna) - glukozo-6-fosforan - fosfoglukomutaza (odwracalna reakcja) - związek pośredni glukozo-1,6-bisfosforan - glukozo-1-fosforan - UDPGlc pirofosforylaza wykorzystuje wiązanie energetyczne z UDP - UDPGlc (aktywna forma glukozy) + reszta fosforanowa PPi; pirofosfataza hydrolizuje resztę fosforanową do P (żeby przesunąć równowagę reakcji na prawo)
Glikogenogeneza zachodzi głownie w mięśniach i wątrobie:
Syntaza glikogenowa przyłącza UDPGlc do primera glikogenu i wydłuża nic cukrowa, lub do zsyntetyzowanej cząsteczki glikogenu, jeśli będziemy mieli 11 reszt glukozy w łańcuchu to zadziała enzym rozgałęziający, amylo [1-4] ->[1-6]-transglukozydaza, przenosi 6 reszt glukozy na inną część cząsteczki glikogenu.
W stanie spoczynku lub w czasie pracy mięsni zostają odłączane glukozy - podłącza się reszta fosforanowa - glukozo-1-fosforan
Glikogenoliza nie jest odwróceniem glikogenogenezy. Fosforylaza hydrolizuje wiązania 1-4 glikozydowe - odłącza po 1 cząsteczce glukozy dołączając P, jeśli od początku rozgałęzienia są 4 jednostki glukozy to enzym bifunkcyjny, transferaza glukanowa (aktywność alfa [1-4] - alfa 1[1-4] tranferaza glukanowa), przenosi 3 reszty glukozy na sąsiedni łańcuch, ta ostatnia reszta usuwana przez enzym odgałęziający, znowu transferaza glukanowa (ale aktywność amylo[1-6]-glukozydazy).
made by witek coś źle? witekto@wp.pl