Choroby układu oddechowego
Postępowanie diagnostyczne
Wiek:
Młode:
Choroby infekcyjne - u kotów katar koci (Herpes virus); u psów wirus parainfluenzy, wirus nosówki
Choroby pasożytnicze - glisty u kotów
Ciała obce
Starsze
Choroby rozrostowe (u psów długoczaszkowych lub na skutek przewlekłych zapaleń po katarze kocim)
Średnie
Polipy w nosie, towarzyszy temu polipowatość zewnętrznego przewodu słuchowego
Rasa:
Krótkoczaszkowe
Przerost skrzydełek nosowych Zespół oddechowy psów krótkoczaszko-
Zbyt długie podniebienie miękkie wych Pekińczyk, Buldog
Zapaść tchawicy
Wynicowanie bocznych kieszonek krtaniowych
Skurcz krtani i tchawicy
Wsteczne kichanie (kilka sekund pies zachowuje się jakby nie mógł złapać powietrza, podobne do astmy Pudle, Cocker spaniel)
Długoczaszkowe
Nowotworzenie jamy nosowej
Płeć:
Suki częściej
Przewlekły nieżyt oskrzeli (u psów miejskich, u ras małych i średnich, powyżej 7-8 roku życia, u otyłych)
Nowotwory płuc (przerzuty z gruczołów sutkowych ~ również do OUN)
Utrzymanie i rodzaj środowiska:
Hodowla
Pies domowy czy podwórzowy
Koty domowe czy wychodzące
Właściciel palący czy nie
Warsztaty, chlewnie, fabryki itp.
Wywiad…
Przebyte choroby
Zabiegi chirurgiczne ze znieczuleniem (np. zachłystowe zapalenie płuc)
Urazy, wypadki (wstrząs) powstrząsowy obrzęk płuc na skutek DIC. Nie należy odwadniać zwierzęcia tylko nawodnić i podać heparynę, aby zapobiec DIC
Objawy zaobserwowane przez właściciela
Rodzaj kaszlu
Suchy (górne drogi oddechowe, rozedma)
Wilgotny (jest element połykania, podobny do wymiotów)
Czas występowania kaszlu
Ranny
Nocny
Powysiłkowy
W ciągu dnia (po zmianie środowiska; podniecenie, zdenerwowanie)
Stały (w ciągu dnia, w nocy)
Duszność
Wdechowa
Wydechowa
Mieszana
Restrykcyjna (trudności związane z małą ilością miejsca w jamie opłucnej na skutek gromadzenia się tam płynu lub gazu, przy urazach klatki piersiowej - złamania żeber). Oddychanie wtedy jest typowo brzuszne, gdy złamanie żebra zwierze kładzie się na stronę uszkodzoną.
Postawa zwierzęcia
Kiedy się nasila?
Wypływ z nosa
Obustronny
Jednostronny
Charakter wypływu
Surowiczy
śluzowy
Ropny
Posokowaty
Krwisty
Krew
Zapach - często ma słodki zapach, który towarzyszy procesom gnilnym np. przy zgorzelinowym zapaleniu płuc
Męczenie się
Leczenie
Leki immunosupresyjne
Nitrofuranotoina Objawy osobniczej nadwrażliwości ze strony
Sulfonamidy układu oddechowego
Parafina (może dojść do zachłyśnięć, kropla zbiera się w drzewie oskrzelowym i dochodzi do zachłystowego zapalenia płuc)
Badanie:
Zwierzęta z objawami silnej duszności badanie skrócone
Zwierzęta z objawami niewielkiej duszności badanie pełne
KOT Najważniejszą rzeczą jest NAWODNIENIE 20-25 ml/kg m.c. Zawsze dochodzi do poprawy stanu zwierzęcia
Nawodnienie
Powiększenie węzłów chłonnych (podejrzenie choroby nowotworowej, grzybicy narządowej)
Błony śluzowe
Tętno
Typ oddychania
Szmery
Rodzaj wypuku
Badania dodatkowe:
RTG
Badanie hematologiczne
Badanie gazometryczne
Bronchoskopia (najbardziej wskazane, przy chorobach rozrostowych i alergicznych
Przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa
Nie wyleczą się tylko zaleczą.
Przyczyny:
Młode:
Powikłania ostrych chorób wirusowych (koty)
Grzybica (Crypotococcosa, Aspergillosa)
Ciało obce
Starsze:
Grzybica
Przewlekłe zakażenia
Zmiany nowotworowe
Objawy kliniczne:
Wypływ z nosa początkowo jednostronny potem obustronny
Charakter wypływu od śluzowego do posokowatego
Od kilku miesięcy do kilku lat
Napadowe kichanie
Wypływ z oczu
Zapalenie migdałków podniebiennych
Przemijająca poprawa po zastosowaniu antybiotyku
Rozpoznanie:
Wywiad
Objawy kliniczne
Badania RTG (czy zmiany tylko w jamie nosowej, czy doszło do uszkodzenie kości)
Badanie mikrobiologiczne
Endoskopia jamy nosowej = rhinoskopia
Leczenie:
Antybiotykoterapia
Szeroki zakres działania
3-6 tygodni
Stosowanie ogólne
Z wyboru Chloramfenikol i Tetracykliny
Doksycyklina 3-5 mg/kg 1x
Enrofloksacyna 5 mg/kg 1x
Środki obkurczające błonę śluzową jamy nosowej
Ogólne i miejscowe (Phenylopheryna, Ksylometazolina - stosować nie dłużej niż 3-4 tygodnie)
GKS
Ostrożnie, gdy przyczyną jest nadwrażliwość
Prednizolon 0,5 mg/kg m.c. co 2 dni
W przypadku infekcji grzybiczej
Ketokonazol 5-10 mg/kg m.c. 2x dziennie przez 6 tygodni, ALE wiele szczepów niewrażliwych
Flukonazol i Itrakonazol 5 mg/kg 1x p/6 tygodni
Przepłukiwanie jamy nosowej roztworami jodu
Etiologia:
Infekcyjna (np.: 3-5 dni po wystawie)
W wyniku podrażnienia
Powikłanie (np.: przy zapaści tchawicy)
Pasożytnicza
Zapalenie tchawicy
Objawy kliniczne:
Stan ogólny dobry
Silny napadowy suchy kaszel
Choroba zaczyna się nagle
Odruch wymiotny po kaszlu
Kaszel reakcyjny łatwy do wywołania
Migdałki podniebienne powiększone
Rozpoznanie różnicowe:
Ciało obce
Zapaść tchawicy
Lewokomorowa niewydolność krążenia
Leczenie:
W trakcie napadu kaszlu leki uspokajające Promazyna 4-8 mg/kg m.c, Acepromazyna / 0,5 mg/kg m.c.
Leki przeciwkaszlowe (gdy suchy) - kodeina Thiocodin in. tabl. a 15 mg w dawce dla psa 2 mg/kg m.c. 2-3x /doba
Leki rozszerzające oskrzela - Diprofilina 3-5 mg/kg 2-3x
Antybiotyki o szerokim spektrum działania - leczenie traw 3-7 dni. Amoksycilina + kwas klawulanowy - Sinolux, Amoksiklav; Amoksycilina Betamox
Zapaść tchawicy
Zmniejszenie światła tchawicy
Boczne - sporadyczne na skutek urazu, zabiegu
Grzbietowo-brzuszne - często
Lokalizacja
Odcinek szyjny
Odcinek szyjny i piersiowy
Odcinek piersiowy
Kaszel reakcyjny przy zapaści w 3 miejscach:
Pierwsze pierścienie tchawicy Szukamy miej-
Wpust do klatki piersiowej sca kiedy odka-
Uciśnięcie klatki piersiowej szlnie
Przy RTG najlepiej zrobić zdjęcie czołowe.
Przyczyny:
Pierwotna z.t. nieznana
Wtórna z.t. uraz szyi
Występowanie:
Psy ras małych i miniaturowych
Pudel miniaturowy
Szpic
Yorkshire terier
Maltańczyk
Chihuahua
Wiek
Objawy dopiero w średnim wieku a pokasływanie wieku szczenięcym
Objawy kliniczne:
Kaszel napadowy, przewlekły, suchy lub charczący, podobny do krzyku dzikiej gęsi
Rozpoczyna się w ciągu dnia i zanika wieczorem
Kaszel wywołują: podniecenie, zdenerwowanie, ucisk, podczas picia i jedzenia, podnoszenie
Kaszel może być wywołany „szantażem” (?)
Badanie kliniczne:
Stan ogólny dobry
Kaszel reakcyjny łatwy do wywołania
Układ krążenia bez zmian, akcentacja tonu II
Niekiedy zaostrzony szmer oskrzelowy
Powiększenie wątroby
Badania dodatkowe:
RTG
EKG
Rozpoznanie różnicowe:
Zapalenie migdałków (powiększone wystające z krypt)
Przerost podniebienia miękkiego
Zapalenie tchawicy
Ciało obce
Niewydolność krążenia
Leczenie:
Większość przypadków można leczyć zachowawczo!
Leki uspokajające - Acepromazyna 0,5 mg/kg wg reakcji
Przeciwkaszlowe - przez 5-6 dni
Rozszerzające oskrzela - Aminofilin in gutt. 5-8 mg/kg 2-3x
Modyfikacja diety (tłuszcze) WKT z ryb Trienyl 1 amp. na 2 dni dla „Yorka”, tran nie dłużej niż 2-3 tygodnie 1-2 kaps. na 2 dni
Zwierzęta otyłe należy odchudzić
Korekcja chirurgiczna
20 kg - 3,5 litra. I doba 75% a reszta 2-3 dnia
chw7-01
- 5 -