Choroby skóry u psów.
Atopia - atopowe zapalenie skóry
Częste i bardzo kłopotliwe
Nadwrażliwość na alergeny wziewne
Pierwotnie występuje sezonowość związana z ekspozycją na alergeny
Występuje u 10% populacji
W wieku najczęściej między 1 a 3 r.ż.
Najczęściej u samic (dwukrotnie częściej)
Występuje z SILNYM ŚWIĄDEM
Jeżeli u zwierzęcia występuje świąd a nie ma on jeszcze 1 roku alergia pokarmowa
Jeżeli u zwierzęcia występuje świąd a ma on już ponad 1 rok atopia
Predylekcja rasowa (Polska):
Bokser
Dalmatyńczyk
Fox terier
Owczarek niemiecki (objaw zapalenie zewnętrznego przewodu słuchowego!!!)
Seter
Terier szkocki
Labrador
Pierwotna lokalizacja zmian skórnych:
Część twarzy
Kończyny (głównie okolica międzypalcowa)
Brzuszna część szyi
Objawy kliniczne:
ŚWIĄD (jako pierwszy) bez uzasadnienia w zmianach skórnych
Zaczerwienienie
Zliszajowacenie
Przebarwienie sierści (u jasno umaszczonych lizanie)
Zapalenie zewnętrznego przewodu słuchowego (do 25% chorych na atopię)
Zapalenie spojówek
Zwiększona wilgotność skóry (10-15% przypadków) głównie u bokserów - skóra w okolicach pachwin - objaw „pocącego się psa”, „pies jak wyciągnięty z wody”
Zmiany w przewodzie słuchowym zewnętrznym powinny być różnicowane z przewlekłym przerostowym zapaleniem zewnętrznego przewodu słuchowego w tym wypadku konieczna ingerencja chirurgiczna. Przy atopii przerost ustępuje (gdyż jest to po prostu obrzęk)
Miejscem predylekcyjnym do wystąpienia zmian, u niektórych psów, jest fałd kolanowy ~dochodzi do zgrubienia i zliszajowacenia tej okolicy.
Bardzo ważnym pytaniem w wywiadzie jest:
Czy pies wylizuje łapy? Pies liże je od góry i po zewnętrznej stronie. Zmiany zlokalizowane są na grzbietowej części palców lub na górnych częściach przestrzeni międzypalcowych. W atopii bark jest zmian międzypalcowych od strony spodniej.
Powikłania lub choroby współistniejące:
Malasezjoza (najczęściej)
Ropowica skóry potem
Zapalenia mieszków włosowych
APZS (najczęściej)
Rozpoznanie:
Testy skórne
Reakcja na GKS (?) „Cudowna” reakcja na GKS (krótkodziałające), rano podany steryd, wieczorem bez drapania
Rozpoznanie różnicowe:
Alergia pokarmowa dieta
Świerzb objawy kliniczne mogą być bardzo podobne, w każdym przypadku należy wykonać zeskrobinę!!! Jednak BRAK świerzbowca w preparacie nie jest jednoznaczne z jego barkiem na pacjencie.
Leczenie:
Odczulanie (do 4 roku życia)
Objawowe zwalczanie świądu
Miejscowe - szampony, natryski
Ogólne
GKS dobrze razem
Leki antyhistaminowe
Leki blokujące wychwyt zwrotny serotoniny
NNKT
Clemastin 0,05 mg/kg 2x dziennie (pies) - GKS + leki p/histaminowe
Lekiem podstawowym są GKS (z wyboru)
Encorton 0,2-0,5 mg/kg 1x dziennie p/7-10 dni, dalej, co 2 dzień, ustalić najniższą i najrzadszą skuteczną dawkę nie blokuje się osi P-P-N, czyli bez Cuschinga.
NNKT:
n-3 ~ Trienyl i inne (Gamolen)
Podać w 2x ↑ dawce niż zaleca producent, minimalnie 8 tygodnie (Efekt działania odległy, uprzedzić właściciela)
Leki blokujące wychwyt zwrotny serotoniny:
(pierwotnie antykoncepcyjne)
Serotonina uczestniczy w r-cji świądowej u psa
Leki tylko dla właścicieli „świadomych”, bo stosować należy przez minimum 4 tygodnie UWAGA! W pierwszych 2 tygodniach stosowania następuje drastyczne zaostrzenie objawów (właściciel musi wiedzieć). W 3 tygodniu następuje uspokojenie, 4 tydzień brak objawów. Stosować należy przez 2-3 miesiące.
Fluoxetin (Bioxetin ew. Prozac) in tabl. a 20 mg; 1 mg/kg m.c. 1x rano
Nie wolno podać zbyt małej dawki.
Świerzb
Sarcoptes scarbei (drążący)
Chorobotwórczość wysoka
Mechanizm działania zapalenie, reakcja uczuleniowa (nadwrażliwość)
Zoonoza u człowieka również zmiany na skórze w postaci drobnych swędzących krostek (mija samoistnie po około 2 tygodniach)
Objawy kliniczne wczesne:
Silny świąd
Przerzedzenie włosa
Drobne krostki
Lokalizacja zmian (pierwotna):
Małżowiny uszne
Klatka piersiowa i łopatki
Łokcie (zewnętrzna powierzchnia) ~w miejscu, gdzie tworzą się modzele
Objawy kliniczne późne:
Zgrubienie skóry (słoniowata)
Przebarwienie (grafitowy)
Zmiany ropne (ropowica - St. intermedius)
Powiększenie węzłów chłonnych (głównie podrzuchwowe i podkolanowe)
Rozpoznanie:
Zeskrobina (50%) ~minimalnie z 3-4 miejsc
Objawy u innych zwierząt
Objawy u ludzi!
Test skórny reakcja krzyżowa między świerzbem a roztoczem kurzu domowego
Reakcja na GKS dermatoza sterydooporna
Leczenie:
Iwermektyna co 7 dni - Ivomec, Ivermectin. Podać S.C. 0,3 mg/kg lub 1 ml na 30 kg, na 3 tygodnie. Po 3 tygodniach ocena kliniczna. W USA zarejestrowany do podawania P.O. w dawce 0,45 mg/kg 1x dziennie p/7 dni
Amitraz x2 tygodnie smarowanie miejsc zmienionych. Tactic 1:250 z wodą, roztwór przygotowany ex tempore, smarować 1,2x tydzień po 1/3 powierzchni ciała, zabieg wykonywać na miejscu w lecznicy
Encorton (mimo oporności) 3-5 dni, P.O. 0,5 mg/kg 1x dziennie aż do zadziałania iwermektyny, amitrazy
Malasezjoza
Może wikłać atopię!
Malessesia pachydermatis - warunkowo chorobotwórczy
Występowanie: 30% nosicieli
Chorobotwórczość względna, istnieją czynniki predylekcyjne
Mechanizm działania: reakcja uczuleniowa (nadwrażliwość)
BARDZO SILNY ŚWIĄD
Charakter:
Postać miejscowa - przewód słuchowy, okolica twarzowa, szyja od strony brzusznej aż do pach i pachwin
Postać uogólniona
Objawy kliniczne:
ŚWIĄD - już wtedy, gdy widoczne objawy kliniczne
Objawy zapalenia skóry
Zliszajowacenie
Zespół keratołojotokowy (bardzo silne złuszczanie naskórka i bardzo wydajna produkcja łoju tłustego) Grube łuski łojotoku tłustego - SMRÓD
Rozpoznanie:
Badanie mikrobiologiczne (Difquick test?)
Hodowla
Antybiogram
Leczenie:
Miejscowe
Enilkonazol 0,2% (Imaverol) 2x tydzień wcierać po rozcieńczeniu, p/2 tygodnie. Niszczy grzyba i dodatkowo hamuje łojotok
Chlorheksydyna 2-3% kąpiele w ciągu 1 tygodnia codziennie
Ogólna kiedy objawy się nie cofnęły a raczej nasiliły
Ketokonazol 10 mg/kg - w dawce podzielonej z jedzeniem przez 6 tygodni. Można też stosować tańszy Flukonazol w dawce 5 mg/kg 1x dziennie
Itrakonazol 5mg/kg
Szampony przeciwłojotokowe
Jeżeli stwierdzi się malasezję w uchu a bez innych d/u to może okazać się, że główną przyczyną zmian jest atopia!!!
Czasami przy zmianach miejscowych warto podać Opticortenol-S do 10 kg 0,8-1 ml I.M.
Pylenie miesiące letnie; Roztocza kurzu domowego zima
U 50% samic może dojść do ustąpienia objawów po ciąży
Po 4 tygodniach od ostatniego podania GKS
Uwaga na nadwrażliwość u Owczarków szkockich, Owczarków szetlandzkich, Bobtail
„Obwisłe uszy” u psów
Częsty u Spanieli
chw5-01
- 1 -