1) Przedsiębiorstwo jednoosobowe

Indywidualna działalność gospodarcza to przedsiębiorstwo prowadzone i reprezentowane przez jednego właściciela, będącego osobą fizyczną, niezależnie od liczby pracowników, których w nim zatrudnia. Właściciel przedsiębiorstwa jednoosobowego odpowiada w sposób wyłączny i bez ograniczeń za wszelkie zobowiązania swojej firmy, zarówno majątkiem przedsiębiorstwa, jak i majątkiem osobistym. Całkowitej osobistej odpowiedzialności za działalność przedsiębiorstwa towarzyszy pełnia kompetencji decyzyjnych przedsiębiorcy.

Utworzenia przedsiębiorstwa jednoosobowego nie wymaga spełnienia wymagań kapitałowych.

Przedsiębiorstwa jednoosobowe tworzą z reguły najliczniejszą grupę firm, działają głównie w takich dziedzinach jak handel, usługi, rolnictwo czy drobna produkcja i stanowią zarówno trwały element struktury gospodarki, jak też jedynie pierwszą formę działalności gospodarczej, podlegającą w późniejszym okresie przekształceniom.

Prowadzenie firmy w formie indywidualnej działalności ma zarówno swoje mocne jak i słabe strony, dlatego warto wcześniej rozpatrzyć wszystkie za i przeciw.

2) Spółka jawna

Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową. W nowej ustawie zrezygnowano z określenia, że spółką jawną jest taka spółka, która prowadzi przedsiębiorstwo zarobkowe w większym rozmiarze. Zamiarem ustawodawcy jest bowiem przywrócenie spółce jawnej należytego znaczenia. Dotychczasowa praktyka obrotu gospodarczego w Polsce pokazuje, że największą popularność w tej dziedzinie cieszyła się spółka cywilna, mimo że jej forma nie jest odpowiednia do prowadzenia działalności gospodarczej - wystarczy wskazać problemy z rozliczaniem składek ubezpieczeniowych.

Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki jawnej bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Nowa ustawa zawiera jednak zastrzeżenie, iż wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Jest to tzw. subsydiarna odpowiedzialność wspólnika, która polega na tym, że w pierwszej kolejności odpowiada spółka, a dopiero wtedy, gdy z jej majątku nie uda się zaspokoić wierzyciela - odpowiadać będą jej wspólnicy. Taka konstrukcja odpowiedzialności nie stanowi jednak przeszkody do wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi, zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

Subsydiarna odpowiedzialność wspólnika nie dotyczy zobowiązań spółki powstałych przed jej wpisem do rejestru.

Umowa spółki jawnej powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności. Jest to nowość, ponieważ do tej pory taki rygor nie obowiązywał i w konsekwencji można było zawrzeć umowę spółki jawnej nawet ustnie. Obecnie umowa musi mieć formę pisemną, a jej niezachowanie powoduje nieważność porozumienia wspólników.

Firma spółki jawnej powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwisko albo firmę (nazwę) jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie "spółka jawna".

Nowa ustawa szczegółowo określa, co powinna zawierać umowa spółki jawnej, a więc:
1) firmę i siedzibę spółki,
2) określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,
3) przedmiot działalności spółki,
4) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.

Nowa ustawa wprowadza obowiązek zgłoszenia spółki do sądu rejestrowego. Od 1 stycznia 2001 r. jest on prowadzony w systemie informatycznym przez sądy rejonowe - sądy gospodarcze obejmujące swoją właściwością obszar województwa lub jego części. Są to tzw. sądy rejestrowe.

Zgłoszenie spółki jawnej do sądu rejestrowego powinno zawierać:
1) firmę, siedzibę i adres spółki,
2) przedmiot działalności spółki,
3) nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) wspólników oraz adresy wspólników albo ich adresy do doręczeń,
4) nazwiska i imiona osób, które są uprawnione do reprezentowania spółki, i sposób reprezentacji.

Podobnie jak dotychczas, również i według nowej ustawy każdy wspólnik ma prawo zgłosić spółkę jawną do rejestru. Do zgłoszenia dołączyć należy złożone wobec sądu albo poświadczone notarialnie wzory podpisów osób uprawnionych do reprezentowania spółki.

Zgodnie z nową ustawą przepisy dotyczące zgłaszania do rejestru stosuje się również do spółki cywilnej, jeżeli jej przychody netto ze sprzedaży towarów lub świadczenia usług w każdym z dwóch kolejnych lat obrotowych osiągnęły równowartość w walucie polskiej co najmniej 400.000 EURO; obecnie jest to kwota ok. 1.400.000 zł (przedsiębiorstwo większych rozmiarów). Z chwilą wpisu do rejestru spółka ta staje się spółką jawną. Niewykonanie tego obowiązku przez wspólników takiej spółki będzie karane grzywną.

Nowością jest to, że współmałżonek wspólnika spółki jawnej może żądać wpisania do rejestru wzmianki o umowie dotyczącej stosunków majątkowych między małżonkami. Dotychczas kodeks handlowy zawężał to pojęcie do "żony" wspólnika.

Określenie stosunku spółki jawnej do osób trzecich, a więc jej stosunków zewnętrznych w nowej ustawie zostało sformułowane inaczej, niż dotychczas. Majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia.

Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę i prawo to dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Nie można go ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich.

Umowa spółki jawnej może przewidywać, że wspólnik jest pozbawiony prawa reprezentowania spółki albo że jest uprawniony do jej reprezentowania tylko łącznie z innym wspólnikiem lub prokurentem. Pozbawienie wspólnika prawa reprezentowania spółki może nastąpić wyłącznie z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu. Pamiętać należy, że osoba przystępująca do spółki odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jej przystąpienia.
Dalsze czynności spółki jawnej, dotyczące uzyskania numeru NIP, REGON, założenia konta bankowego - są takie same jak dla innych przedsiębiorców - zobacz pkt 1 - 4 w spółka cywilna.

3) Spółka komandytowa

Według nowej ustawy spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona. W porównaniu do regulacji kodeksu handlowego, ustawodawca zrezygnował z określenia, że spółka komandytowa to taka, która ma na celu prowadzenie przedsiębiorstwa w większym rozmiarze albo gospodarstwa rolnego. Obecnie więc spółkę komandytową można powołać dla prowadzenia jakiegokolwiek przedsiębiorstwa, także tego "małego".

Firma spółki komandytowej powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie "spółka komandytowa". Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu "sp.k."

Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy) tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem "spółka komandytowa". Nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą fizyczną.

Nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczane w firmie spółki. Jeżeli jednak zostanie tam ono umieszczone, komandytariusz ten odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.

Umowa spółki komandytowej powinna zawierać:
1) firmę i siedzibę spółki,
2) przedmiot działalności spółki,
3) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,
4) oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,
5) oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (sumę komandytową).

Podobnie jak dotychczas, umowa spółki komandytowej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru. Zgłoszenie spółki komandytowej do sądu rejestrowego powinno zawierać:
1) firmę, siedzibę i adres spółki,
2) przedmiot działalności spółki,
3) nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komplementariuszy oraz odrębnie nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komandytariuszy, a także okoliczności dotyczące ograniczenia zdolności wspólnika do czynności prawnych, jeżeli takie istnieją,
4) nazwiska i imiona osób uprawnionych do reprezentowania spółki i sposób reprezentacji; w przypadku gdy komplementariusze powierzyli tylko niektórym spośród siebie prowadzenie spraw spółki - zaznaczenie tej okoliczności,
5) sumę komandytową.

Do sądu rejestrowego należy zgłaszać także wszelkie zmiany wymienionych danych.

Dalsze czynności spółki komandytowej, dotyczące uzyskania numeru NIP, REGON, założenia konta bankowego - są takie same jak dla innych przedsiębiorców - zobacz pkt 1 - 4 w spółka cywilna.

• 4) ??? Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to podstawowa i najczęściej spotykana forma prawna spółki prawa handlowego. Jest to kapitałowa spółka prawa handlowego, choć silnie obecne są w niej elementy osobowe. W tym kontekście należy wymienić przede wszystkim prawo do informacji i kontroli działalności spółki przez wspólników, brak wymogu ustanowienia rady nadzorczej w spółkach o kapitale zakładowym nieprzekraczającym 500.000 PLN i ilości wspólników mniejszej niż 25, możliwość gromadzenia kapitału poprzez nałożenie na wspólników obowiązku dopłat. Specyficznie polskim rozwiązaniem (funkcjonującym od 1933 r.), jest możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności za zobowiązania spółki członków jej zarządu, jeśli nie zgłoszą w odpowiednim terminie wniosku o upadłość spółki (przy czym możliwość ta podlega pewnym obostrzeniom). Rozwiązanie to stanowi swego rodzaju namiastkę rozwiniętej w zachodnich systemach prawnych doktryny odpowiedzialności przebijającej.

Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Opiera się na koncepcji zaangażowania kapitałowego wspólników i ich odpowiedzialności ograniczonej do wkładu w majątek spółki.

Charakterystyczną cechą spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest brak odpowiedzialności co do zasady wspólników za zobowiązania spółki. Spółka nabywa osobowość prawną z chwilą zarejestrowania w Krajowym Rejestrze Sądowym ( w rejestrze przedsiębiorców ). Wpis ten ma więc charakter konstytutywny.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością umożliwia pozyskiwanie kapitału i nowych wspólników, wyłącza odpowiedzialność wspólników za zobowiązania samej spółki oraz daje możliwość pełnej kontroli poczynań zarządu przez udziałowców spółki.

5) Przedsiębiorstwo państwowe jest samodzielnym, samorządnym i samofinansującym się podmiotem gospodarczym posiadającym osobowość prawną. Jako samodzielna jednostka przedsiębiorstwo państwowe jest wyodrębnione zarówno pod względem organizacyjnym, ekonomicznym, jak i prawnym. Osobowość prawna zapewnia przedsiębiorstwu możność samodzielnego działania. Jako osoba prawna przedsiębiorstwo państwowe może dokonywać czynności w zakresie prawa cywilnego, a więc samodzielnie nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, kierując się własnym interesem i podejmując własne decyzje. jednocześnie przedsiębiorstwo samo ponosi odpowiedzialność za swoje zobowiązania.
Zasadniczym aktem prawnym regulującym tryb tworzenia, likwidacji oraz organizację i działalność przedsiębiorstw państwowych jest ustawa o przedsiębiorstwach państwowych z 1981 r. (wielokrotnie nowelizowana). Związana z tą ustawą jest, uchwalona jednocześnie, ustawa o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego.
Przedsiębiorstwa państwowe mogą być tworzone przez naczelne, centralne lub terenowe organy administracji państwowej oraz przez NBP i banki państwowe. Organy, które tworzą przedsiębiorstwo, nazywane są organami założycielskimi.
Utworzenie przedsiębiorstwa państwowego następuje w wyniku wydania aktu administracyjnego, jaki jest akt o utworzeniu przedsiębiorstwa. Wydanie takiego aktu poprzedzone jest postępowaniem przygotowawczym, które ma na celu zbadanie i oceną potrzeby oraz warunków utworzenia przedsiębiorstwa.
Mimo, że przedsiębiorstwa państwowe tworzone są w drodze aktu administracyjnego, swój byt prawny rozpoczynają dopiero z chwilą zarejestrowania, z tą bowiem chwilą stają się dopiero osobą prawną. Organami rejestrującymi są sądy.
Organami przedsiębiorstwa państwowego są:
- ogólne zebranie pracowników (delegatów)
- rada pracownicza
- dyrektor przedsiębiorstwa
Ogólne zebranie pracowników przedsiębiorstwa jest formą bezpośredniego uczestnictwa załogi w zarządzaniu przedsiębiorstwem. W przedsiębiorstwach większych funkcje ogólnego zebrania pełni zebranie wybranych delegatów.
Ogólne zebranie ma prawo wyrażania opinii we wszystkich sprawach dotyczących przedsiębiorstwa. Ma ono również wiele kompetencji stanowiących o istotnych sprawach przedsiębiorstwa. Do takich kompetencji nalezy uchwalanie na wniosek dyrektora statutu przedsiębiorstwa, podejmowanie uchwał w sprawie podziału zysku przeznaczonego dla załogi, dokonywanie rocznej oceny działalności rady pracowniczej i dyrektora.
Rada pracownicza wybierana jest przez ogól pracowników na 2 lata. Kompetencje rady są szerokie i mają charakter trojaki: stanowiacy, opiniodawczy i kontrolny. Do kompetencji stanowiących należy m.in. uprawnienie do podejmowania uchwał co do łączenia, podziału i likwidacji przedsiębiorstwa, powoływania i odwoływania dyrektora. Opinie moze rada pracownicza wydawać we wszystkich sprawach dotyczących przedsiebiorstwa. W licznych wypadkach ustawa nakłada na właściwe organy obowiązek zasięgania opini rady. Szerokie są wreszcie uprawnienia kontrolne. Obejmują one analizę sprawozdania rocznego i bilansu, analizę wykonania umów, analizę sprawozdań dyrektora itd. W posiedzeniach rady pracowniczej uczestniczy dyrektor przedsiębiorstwa.
Organem zarządzającym przedsiębiorstwem i reprezentującym je na zewnątrz jest dyrektor. Dyrektor, działając zgodnie z przepisami, podejmuje samodzielne decyzje i ponosi za nie odpowiedzialnośc.
Uprawnienia dyrektora nie naruszają uprawnień samorządu załogi. Organy samorządu mają określony ustawą zakres uprawnień podejmują w tym zakresie uchwały, których wykonanie jest obowiązkiem dyrektora.
Przepisy nie zakreślają szczegółowo zakresu uprawnień dyrektora. Oznacza to, ze prowadząc działalność operatywną podejmować on może decyzje we wszystkich sprawach nie zastrzeżonych dla innych dyrektorów.
Dyrektora powołuje rada pracownicza spośród kandydatów wyłonionych w drodze konkursu. Tylko w przedsiębiorstwach nowo tworzonym i w przedsiebiorstwach uzyteczności publicznej (np. komunikacji miejskiej) dyrektorów powołuje organ założycielski.

6) Umowa o dzieło jest umową cywilnoprawną regulowaną  przez kodeks cywilny w artykułach 627-646 ( zatrudnieni w oparciu o tą umowę nie są więc objęci ochroną kodeksu pracy). Wykonawca zobowiązuje się do wykonania określonego dzieła zaś zamawiający do wypłaty wynagrodzenia.

Umowa o dzieło stanowi atrakcyjną formą zatrudnienia zarówno dla pracowników jak i pracodawców z wielu względów:

-         nie są od tej umowy odprowadzane składki ZUS

-         bez względu na wydatki ponoszone przez przez zatrudnionego koszt uzyskania przychodu wynosi minimum 20%

Przykładowo przy nakładzie pracodawcy wynoszącym 2500 zł, przy umowie o pracę pracownik otrzyma tylko 1412 zł podczas gdy przy umowie o dzieło 2120 zł.

Jeśli pracodawca w zakładzie pracy zatrudnia też osoby na podstawie umowy o dzieło to ma obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

Warto zwrócić uwagę czy czynnikiem decydującym który odróżnia umowę o dzieło od umowy o pracę czy też umowy zlecenie nie jest nazwa lecz treść.  Zgodnie z definicją : przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania określonego dzieła. Widać tu wyraźnie na czym polega różnica w stosunku do umowy o pracę gdzie mamy do czynienia z pracą określonego rodzają  wykonywaną  w miejscu i czasie wyznaczonym pracodawcę i pod jego kierownictwem.

Główym czynnikiem który musi zaistnieć w praktyce by uniknąć zakwalifikowania umowy o dzieło jako umowy o pracę jest samodzielność przejawiająca się jako brak kierownictwa oraz wyznaczonego miejsca i czasu wykonywania pracy. Niespełnienie któregokolwiek z tych warunków spowoduje zakwalifikowanie umowy o dzieło jako umowy o pracę.

Umowa o dzieło jest umową skutku w odróżnieniu od umowy zlecenia która jest umową starannego działania. W konkretnym przypadku o tym czy mamy do czynienia z umową o dzieło czy umową zlecenia decyduję przedmiot umowy. Przykładowo przedmiotem umowy o dzieło będzie czynność : “rozdanie 1000 ulotek” podczas gdy umowy zlecenia : “rozdawanie ulotek”.  Oczywiście nie wszytskie rodzaje czynności mogą zostać wykonywane zarówno w formie umowy o dzieło jak i umowy zlecenia.

Warto też wspomnieć o minusach dla pracownika zatrudnienia w oparciu umowy o dzieło, mimo, argument finansowy może okazać się kuszący. Zatrudniony w opraciu o umowę o dzieło pozbawiony jest świadczeń socjalnych takich jak:

• wypłat z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na wypadek niewypłacalności pracodawcy.

• ubezpieczenia chorobowego

• zasiłku dla bezrobotnych;

• ubezpieczenia zdrowotnego

• ubezpieczenia emerytalnego

• ubezpieczenia rentowego

• ubezpieczenia wypadkowego

Ważne też jest że w razie wyrządzenia szkody pracodawcy lub osobie trzeciej zatrudniony odpowiada całym swym majątkiem.

7) Umowa zlecenie jest jedną z umów zawieranych na czas określony, regulowaną podobnie jak umowa o dzieło w kodeksie cywilnym. Szczegółowe regulacje znajdują się w  art. 734-751  Polega ona na tym, że przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do wykonywania określonych czynności dla zleceniodawcy. Strony umowy zlecenia tradyjnie nazywa się zleceniodawcą ( dającym  zlecenie) i zleceniobiorcą ( wykonującym zlecenie).

Umowa zlecenie może być umową zarówno odpłatną jak i nieodpłatną, w zależności od ustaleń stron.  Jeśli zarówno z okoliczności, jak i z zapisów umowy, nie da się ustalić, czy mamy do czynienia z umową odpłatną czy nieodpłatną, to wówczas należy przyjąć, że za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie.

Umowa zlecenie może być wypowiedziana, jednakże wówczas strona, która wypowiedziała umowę w zależności czy jest to przyjmujący zlecenie czy zleceniodawca, odpowiada wobec drugiej strony za powstałą szkodę ( przyjmujący zlecenie), bądź powinien zwrócić poniesione przez drugą stonę wydatki oraz w razie odpłatnego zlecenia uiścić odpowiednią część wynagrodzenia ( zleceniodawca).

Ponieważ do umów zlecenia mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego, a nie kodeksu pracy, zleceniobiorcy nie przysługują uprawnienia pracownicze, takie jak m. in. prawo do urlopu wypoczynkowego.

• Umowa o dzieło - różnice

Różnica między umową o dzieło a umową zlecenia polega na tym, że ta pierwsza jest umową rezultatu,a ta druga umową starannego działania. Wynagrodzenie w umowie zlecenia otrzymuję się więc za określone staranne działanie, nie zaś za jego rezultat, jak ma to miejsce w przypadku umowy o dzieło.

• Umowa o pracę - różnice

Różnic między umową o pracę a umową zlecenia jest wiele. Wynikają one głównie z charakteru stosunku łączącego obie strony. Umowa o pracę musi zostać wykonana osobiście, w przypadku zaś umowy zlecenia, dopuszczalne jest wykonanie zlecenia przez osobę trzecią.

W umowie o pracę występuje duża zależność pracownika od pracodawcy, stosunek podporządkowania oraz obowiązek świadczenia pracy  w określonym miejscu i czasie. Brak jest któregokolwiek z tych obowiązków w przypadku umowy zlecenia. Umowa o pracę może być świadczona tylko przez osobę fizyczną, podczas gdy umowę zlecenie mogą wykonać także osoby prawne i inne podmioty nieposiadające osobowości prawnej ( warunkiem jest posiadanie zdolności do czynności prawnych).

Należy pamiętać, że zawarcie umowy zlecenia, zamiast umowy o pracę, jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika podlegającym karze grzywny.

• Składki ZUS

O tym, czy od umowy zlecenia płaci się składki czy nie, decyduje fakt posiadania przez zleceniobiorcę  innego tytułu do ubezpieczeń. Zależy to też od tego, czy umowa zlecenia jest odpłatna czy nie.

• Wady umowy zlecenia

Osoby decydujące się zawrzeć umowę zlecenia muszą pamiętać, że żadne przepisy nie gwarantują im minimalnego wynagrodzenia za wykonanie zlecenia. Mogą też pojawiać się problemy z udzielaniem urlopów czy pracą ponad ustalone w zleceniu godziny - ale zależy do głównie od charakteru pracy i stosunków z przełożonym.

Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy, w razie odmiennych ustaleń umownych, będzie miała miejsce w pełnej wysokości - co też odróżnia umowę zlecenia od umowy o pracę.

W razie sporu między zleceniobiorcą a zleceniodawcą ich pozycja procesowa oparta będzie o zasadę równości. Natomiast w przypadków sporów między pracownikiem i pracodawcą mamy raczej do czynienia z uprzywilejowaniem pracownika jako strony słabszej w sporze.

• Zalety umowy zlecenia

Często to, co dla jednej strony umowy zlecenia jest wadą, dla innej jest zaletą. Przykładowo, zarówno wadą jak i zaletą może być stosunkowa łatwość  wypowiedzeniu tej umowy.  Zaletą dla pracownika będzie brak ścisłego podporządkowania, tak jak ma to miejsce przy umowie o pracę.  Przy umowie zlecenie nie występuje też obowiązek osobistego spełnienia świadczenia i możliwe jest dalsze zlecenie ( substytucja) komuś innemu - czyli również odmiennie niż w przypadku stosunku pracy, gdzie właśnie osobistość świadczenia jest jedną z jego głównych cech.

• Student na zleceniu

Pracodawca, decydując się na zatrudnienie studenta na umowę zlecenie, nie opłaca od tego typu umowy składek na ubezpieczenie społeczne, pod warunkiem, że ze zatrudniony student nie ukończył 26 roku życia. Ponadto sam student, w ramach tej umowy, zwolniony jest z obowiązku płacenia składek na ZUS i ubezpieczenie chorobowe, jednak również tylko do 26 roku życia. Oczywiście może on zdecydować się na dobrowolne opłacanie wyżej wymienionych składek, jednak w praktyce taka sytuacja rzadko ma miejsce, bowiem związana jest z koniecznością wnoszenia składek przez zleceniodawcę.

Te same zasady dotyczą również studentów pobierających rentę rodzinną, jednak tacy studenci powinni pamietać, że przychód uzyskany z umowy - zlecenie może mieć wpływ na zmniejszenie lub zawieszenie renty. Student uprawniony do pobierania renty rodzinnej, który podjął pracę na umowę zlecenie, powinien niezwłocznie powiadomić o tym fakcie właściwą placówkę ZUS, jak również określić, jaki z tego tytułu zamierza osiągać przychód. W tym celu należy wypełnić druk ZUS Rw - 73 Oświadczenie emeryta - rencisty o zamiarze osiągania lub nieosiągania przychodu.

Uzyskiwane przez studenta przychody z tytułu wykonywanej umowy zlecenie podlegają jednak opodatkowaniu. Przychody, których wysokość nie przekracza w danym miesiącu 200 zł podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wyskości 18 % przychodu. Obowiązek pobrania podatku spoczywa na pracodawcy. Przychodu opodatkowanego w formie ryczałtu student nie wykazuje w rocznym zeznaniu podatkowym. Natomiast jeżeli wysokość uzyskanego przychodu z tytułu umowy zlecenia przekracza w danym miesiącu 200 zł, to wówczas stosuje się ogólne reguły opodatkowania podatkiem dochodowym tj.z uwzględnieniem kosztów uzyskania przychodów. Najpierw pobierana jest zaliczka na podatek dochodowy w wysokości 18 % należności pomniejszona o koszty uzyskania przychodu, wynoszące 20 %. Koszty te mogą wzrosnąć do 50 % jeżeli konkretne zlecenie ma charakter działalności twórczej.

8) Umowa sprzedaży

Zawarcie umowy sprzedaży następuje w momencie uzgodnienia wzajemnych zobowiązań przez sprzedawcę i kupującego, w szczególności poprzez określenie: kto komu sprzedaje, co sprzedaje oraz za jaką cenę. Na mocy umowy sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść własność rzeczy i wydać ją drugiej stronie, a kupujący zobowiązuje się tę rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy określoną cenę.
Umowa sprzedaży jest najczęściej zawieraną umową w obrocie gospodarczym. W Polsce tego typu umowy określają dwie ustawy:


1. Kodeks cywilny

Umowie sprzedaży poświęcony jest oddzielny tytuł kodeksu cywilnego. Znajdujące się w nim przepisy mają zastosowanie tylko do następujących sytuacji:

• Przedsiębiorca kupuje coś od innego przedsiębiorcy

• Konsument sprzedaje towar konsumentowi

2. Ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz zmianie kodeksu cywilnego

z 5 września 2002 r.

Ustawa ta reguluje tylko jedną sytuację - kiedy przedsiębiorca (zazwyczaj sklep) sprzedaje rzecz ruchomą konsumentowi, czyli osobie prywatnej.

• Sprzedaż konsumencka

Umowę sprzedaży konsumenckiej zawieramy niemal codziennie, gdy kupujemy w sklepie żywność, artykuły przemysłowe, odzież, książki. Sprzedaż konsumencka dotyczy jedynie rzeczy ruchomych. Tak więc przepisami ustawy o sprzedaży konsumenckiej NIE będzie objęta sprzedaż gruntów, budynków czy mieszkań (nawet jeżeli nabywa się je od dewelopera). Do sprzedaży nieruchomości zastosowanie będą miały przepisy kodeksu cywilnego.

Sprzedaż energii, wody, gazu również nie będzie objęta przepisami ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. Ustawa nie będzie miała zastosowania również do sprzedaży w drodze postępowania egzekucyjnego.

9) Umowa najmu nieruchomości polega na oddaniu przez Wynajmującego na rzecz Najemcy określonej nieruchomości do używania. W zamian za to, Najemca zobowiązuje się płacić Wynajmującemu umówiony czynsz. Strony w umowie najmu nieruchomości powinny:

1. opisać jak najdokładniej nieruchomość będącą przedmiotem umowy (tak aby jej identyfikacja nie powodowała żadnych trudności)

2. ustalić sposób korzystania z nieruchomości przez Najemcę (np. nieruchomość przeznaczona na cele mieszkaniowe)

3. określić na jaki okres umowa jest zawierana (oznaczony lub nieoznaczony). Maksymalny okres na jaki można zawrzeć umowę na czas oznaczony to 10 lat (powyżej tego okresu umowa traktowana jest jako zawarta na czas nieoznaczony).

4. ustalić wysokość, termin i sposób płatności czynszu. Należy zauważyć, że czynsz nie musi być określony kwotowo, może stanowić również świadczenia innego rodzaju (np. usługi)

5. ustalić dodatkowe koszty związane z nieruchomością i sposób ich rozliczeń w czasie trwania umowy (np. koszty ubezpieczenia nieruchomości)

6. ustalić kaucję, która ma zabezpieczyć należności z tytułu najmu i ewentualnych szkód, a także jej wysokość (maksymalnie dwunastokrotność miesięcznego czynszu za lokal).

W przypadku umów zawieranych po 28 stycznia 2010 roku umawiający się mogą skorzystać z nowej konstrukcji najmu okazjonalnego. Dotyczy on jednak TYLKO umów najmu lokalu służącego do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, którego właściciel, będący osobą fizyczną, nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie wynajmowania lokali, zawartych na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat. Najem okazjonalny ułatwia Wynajmującemu pozbycie się niechcianego Najemcy z lokalu i jest korzystniejszy dla niego pod względem podatkowym. Instytucja najmu okazjonalnego określona została w nowelizacji ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.

---