NAJCZEŚCIEJ CZYNIONE BŁĘDY W MOWIE I PIŚMIE

W JĘZYKU POLSKIM

Najczęstsze błędy w wymowie :

• Błędy w artykulacji - polegające na wymowie głosek niezgodnie z obowiązującą normą , np. lipca - często wymawiane „lypca”

list - często wymawiane „lyst”

trzeba - często wymawiane „czeba”

2. Błędy w akcentowaniu - polegające na niewłaściwym stawianiu akcentu wyrazowego w słowach .

W języku polskim akcent pada na drugą sylabę od końca .

W czasownikach czasu przeszłego liczby mnogiej osoby 1 i 2 na trzecią od końca .

W wyrazach obcego pochodzenia ( - ika , - yka ) akcent pada na trzecią sylabę od końca

Powyższe zasady są często mylone .

3. Błędy w intonacji - polegają na nieprawidłowym umieszczaniu akcentu zdaniowego .

Najczęstsze błędy w pisowni :

1. Błędy ortograficzne

2. Błędy interpunkcyjne

3. Błędy gramatyczne :

1. błędy fleksyjne - problemy przy odmianie wyrazów :

• źle dobrany rodzaj

• źle odmieniony rzeczownik

2. błędy składniowe

• problemy w poprawnym uzgodnieniu związku zgody , przynależności , rzędu

• nadużywanie konstrukcji biernych

• zły szyk wyrazów

• złe użycie spójników i zaimków względnych

• złe zastosowanie imiesłowowych równoważników zdań

4. Błędy stylistyczne - polegają na niedostosowaniu użytego wyrazu do całości wypowiedzenia ze względu na jego treść lub formę :

• stosowanie niepoprawnie wieloznacznych sformułowań , skrótów myślowych

• powtarzanie wyrazów

• wtrącanie w nieodpowiedni sposób sloganów ( niejednolitość stylistyczna )

ĆWICZENIA

1. Popraw błąd i nazwij go :

1. Jego potomkowie ciągnęły rydwan . ( błąd składniowy w zakresie związku zgody )

Jego potomkowie ciągnęli rydwan .

2. Jednak mam dużo książek przeze mnie przeczytanych . (nadużycie konstrukcji biernej - błąd składniowy )

Jednak mam dużo książek , które przeczytałem .

3. Odyseusz by oddał życie za towarzyszy . ( usterka w szyku - błąd składniowy )

Odyseusz oddał by życie za towarzyszy .

4. Mam małe rączek . ( błąd fleksyjny )

Mam małe rączki .

2. Popraw błędne wyrażenia :

1. Przebrała się w „Królową Śnieżkę”.

Przebrała się za „Królową Śnieżkę”.

2. Siedział tylko na majtkach .

Siedział tylko w majtkach .

3. Konia pod rząd temu , kto to zrobi .

Konia z rządem temu , kto to zrobi .

4. Padało kilka dni pod rząd .

Padało kilka dni z rządu.

5. Jest drugi październik 1992 roku .

Jest drugi października 1992 roku .

6. Przybywa nam roków .

Przybywa nam lat .

3. Popraw błędy w zdaniach :

1. Przeczytanie tej książki zajęło mi tydzień czasu .

Przeczytanie tej książki zajęło mi tydzień .

2. W naszym domu mieszka dwanaście lokatorów .

W naszym domu mieszka dwunastu lokatorów .

3. Wojtek cofając się do tyłu potrącił koleżankę .

Wojtek cofając się , potrącił koleżankę .

4. Po ukończeniu szkoły podstawowej chciałbym kontynuować dalej naukę w liceum ogólnokształcącym .

Po ukończeniu szkoły podstawowej chciałbym kontynuować naukę w liceum

ogólnokształcącym .

4. Popraw błędy stylistyczne i gramatyczne :

1. Człowiek ten charakteryzował się wielką siłą charakteru . (błąd stylistyczny)

Człowiek ten odznaczał się wielką siłą charakteru .

2. Należy wystrzegać się przeciągających się przeciągów . (błąd stylistyczny)

Należy wystrzegać się przeciągów .

3. Zajmuje się nie tylko mieszkańcami oceanów , mórz , wielkich jezior i rzek , ale czworonogów , a także ptaków . (błąd gramatyczny)

Zajmuje się nie tylko mieszkańcami oceanów , mórz , wielkich jezior i rzek , ale

czworonogami , a także ptakami .

4. Troje dzieci odniosły bardzo poważne rany . (błąd gramatyczny)

Troje dzieci odniosło bardzo poważne rany .

5. Studentka z Wietnamu chodziła za ryżem po sklepach . (błąd stylistyczny)

Studentka z Wietnamu szukała w wielu sklepach ryżu .

6. W gazecie pisało o nowych przepisach celnych . (błąd gramatyczny)

W gazecie pisano o nowych przepisach celnych .

7. Usiadłszy na ławce , lunął deszcz . (błąd stylistyczny)

Kiedy usiadłem na ławce , lunął deszcz .

8. Będąc mały , las mnie przerażał . (błąd stylistyczny)

Kiedy byłem mały , las mnie przerażał .

9. Dochodząc do wsi , rozszalała się burza . (błąd stylistyczny)

Gdy dochodziłem do wsi , rozszalała się burza .

[ nie można stosować imiesłowu , jeśli w zdaniach składowych podmioty są różne ]

5. Popraw błędy sformułowania :

1. W wypadku samochód doznał poważnych uszkodzeń .

W wypadku samochód został uszkodzony .

2. Podczas wieczoru autorskiego grupa poetycka objawiła swój manifest .

Podczas wieczoru autorskiego grupa poetycka ogłosiła manifest .

3. Nikt jej nie wierzył , gdy usłyszano , że wzruszyła się nad losem Marcina .

Nikt jej nie wierzył , gdy usłyszano , że wzruszyła się losem Marcina .

4. Po wyjściu z kina stwierdzili , że to był bardzo emocjonalny film .

Po wyjściu z kina stwierdzili , że to był bardzo emocjonujący film .

5. Dzięki pożarowi straciłem pamiątki .

Wskutek pożaru straciłem pamiątki .

6. Kajetan przez dwadzieścia lat gładził swój język .

Kajetan przez dwadzieścia lat wygładził swój język .

7. Rejtan leżał w koszuli rozpiętej pod drzwiami .

Rejtan leżał w rozpiętej koszuli pod drzwiami .

8. Wacek wszedł na lód i zaczął pękać .

Wacek wszedł na lód , który zaczął pękać .

9. W Krakowie wybudowano wiele nowych zabytków .

W Krakowie odbudowano wiele nowych zabytków .

10. Powrócę na dniach do Krakowa .

Powrócę wkrótce do Krakowa .

6. Popraw błędy językowe . Jakiej części mowy użyto niepoprawnie ?

1. zrozumienie dla zdań - zrozumienie zdań

2. brać się za robotę - brać się do roboty

3. komisja dla spraw - komisja do spraw

4. stać za biletami - stać po bilety

5. dla wielu powodów - z wielu powodów

6. szukać za butami - szukać butów

7. siedzieć na kasie - siedzieć w kasie

8. za wyjątkiem - z wyjątkiem

9. pracować na zakładzie - pracować w zakładzie

10. kilka dni pod rząd - kilka dni z rzędu

11. być na chorobie - chorować

12. opisać o czymś - opisać coś

13. podszyć się za kogoś - podszyć się pod kogoś

14. ogłosić o czymś - ogłosić coś

15. daj to dla mnie - daj to mnie

16. zrobić coś do trzech dni - zrobić coś w ciągu trzech dni

17. na dniach - w tych dniach

---