I PRACOWNIA ZAKŁADU FIZYKI
Imię i Nazwisko: Marcin Wąsowicz |
Wydział Zarządzania i Podstaw Techniki GRUPA ZiM 4.6 |
|||
Data wyk. ćwicz. 95.03.22 |
Nr ćwicz. OP / 1.2 |
Temat: Pomiar współczynnika załamania światła przy pomocy mikroskopu |
||
Zaliczenie: |
Ocena:
|
Data: |
Podpis |
1. WYNIKI POMIARÓW I OBLICZEŃ
a). tabelka
Lp. |
Położenie początkowe
|
Ilość obrotów |
Położenie końcowe |
h [m]*10 |
h [m]*10 |
d [m]*10 |
n |
|
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. |
16 16 16 16 16 16 16 16 |
17 17 17 17 17 17 17 17 |
45 38 44 37 36 42 40 43 |
1,758 1,744 1,756 1,742 1,740 1,752 1,748 1,754 |
1,749 |
2.81 |
1,598 1,611 1,600 1,613 1,615 1,604 1,608 1,602 |
|
|
|
|
|
|
|
|
n = 1,606 |
|
b). Przykładowe obliczenie wyników:
17*0,1 [m]*10 - (skok śruby) = 1,7 [m]*10 1 działka = 0,002 [m]*10 (45 - 16) działek = 0,002*29 =
= 0,058 [m]*10 h = 1,7 + 0,058 = 1,758 [m]*
n =
2. KRÓTKA TEORIA TEMATU OGÓLNEGO
Falą nazywamy zaburzenie mechaniczne lub elektromagnetyczne rozchodzące się w czasie i przestrzeni z określoną prędkością, charakterystyczną dla danego rodzaju fal i ośrodka, w którym fale się rozchodzą.
Jeżeli wybraną cząstkę jednowymiarowego ciągłego ośrodka materialnego pobudzimy w dowolny sposób do drgań harmonicznych, to jej drgania można opisać równaniem: y = A sin ( ω t ) , gdzie y jest wielkością wychylenia cząstki z położenia równowagi, A - amplituda drgań ( największym wychyleniem ), ω - częstością kołową,
t - czasem, natomiast ωt fazą drgań.
Drgania te będą się przenosić na cząstki sąsiednie. Wielkość opóźnienia będzie proporcjonalna do odległości x
tych cząstek od cząstki pierwotnej ( źródła fali ). Równanie ruchu dla tych cząstek przyjmuje więc następującą postać: y = A sin ( ωt - kx ). Odległość pomiędzy punktami ośrodka, dla których różnica faz wynosi 2Π stanowi długość fali i oznaczamy ją symbolem - λ . Jeżeli więc ( ωt - kx1 ) - ( ωt - kx2 ) = 2Π, to x2 - x1 = λ.
Podstawiając tak określoną wielkość k do równania y = A sin ( ωt - kx ) oraz przyjmując, że ω = 2Π / T
( T - okres drgań ) otrzymamy: y = A sin 2Π . Jest to równanie dla przypadku jednowymiarowego.
Niektóre zjawiska związane z ruchem falowym można wyjaśnić w oparciu o zasadę Huygensa, według której każdy punkt, do którego dociera czoło fali, można traktować jako źródło fali kulistej, tzw. elementarnej fali cząstkowej.
Rozpatrzmy przypadek, gdy fala płaska przechodzi z jednego ośrodka do drugiego, przy założeniu, że prędkości fali
w obu ośrodkach są różne i wynoszą: w ośrodku I - v1, a w ośrodku II - v2 ( v1 > v2 ); odpowiadające im długości fali są λ1 i λ2. S S
S1 S1
B
I
A C
II
D
S2 S2
Przyjmując, że kierunki SA i SC rozchodzenia się fali padającej tworzą kąt α z prostą prostopadłą do powierzchni rozgraniczającej ośrodki. Na granicy ośrodków fala zostanie częściowo odbita w kierunku prostych AS1 i CS1,
częściowo przejdzie do drugiego ośrodka i będzie rozchodzić się w kierunkach AS2 i CS2. W czasie Δt, w przeciągu którego fala w ośrodku I rozejdzie się na odległość BC = v1 *Δt, w ośrodku II z punktu A rozejdzie się na odległość
AD = v2 * Δt. Z punktów pośrednich, leżących pomiędzy A i C, też rozejdą się fale cząstkowe - oczywiście na odległość odpowiednio mniejsze. Czoło fali rozchodzącej się w ośrodku II, stanowi obwiednię fal elementarnych, będzie płaszczyzną. To oznacza, że po przejściu granicy dwu ośrodków fala płaska pozostaje falą płaską.
W związku z założeniem, że v1 ≠ v2 promien fali rozchodzącej się w ośrodku II, będzie tworzył z normalną do powierzchni rozgraniczającej β ≠ α. Kąt β nazywamy kątem załamania fali. Z konstrukcji geometrycznej przedstawionej na rysunku wynika, że
AC * sin α = BC = v1 * Δt = λ1
oraz AC * sin β = AD = v2 * Δt = λ2
Dzieląc stronami równanie pierwsze przez drugie otrzymamy 21 . A więc stosunek sinusa kąta padania do sinusa kąta załamania fali, dla danych dwu ośrodków, jest wielkością stałą i równą stosunkowi prędkości fali w tych ośrodkach. Wielkość tę oznaczamy przez n21 i nosi ona nazwę współczynnika załamania ośrodka drugiego względem pierwszego. W oparciu o zasadę Huygensa można wykazać, że α = α`, oraz że promień padający , promień odbity i normalna w punkcie padania leżą w jednej płaszczyźnie. Formuła ta stanowi prawo odbicia fali.
3. OPIS WYKONANIA ĆWICZENIA
Zjawisko załamania światła wywołuje pewne złudzenie przy oglądaniu przedmiotów wtedy, gdy przedmiot i
obserwator znajdują się w dwu oddzielnych ośrodkach, o różnych współczynnikach załamania światła. Rozpatrzmy obraz jaki widzi obserwator oglądający dno płytki o grubości d umieszczonej w powietrzu. Dla znalezienia obrazu punktu O wystarczy określić bieg dwu promieni wychodzących z tego samego punktu pod pewnym kątem.
A B Przejście promienia przez płytkę
płasko-równoległą.
h
O1
d
O
4. RACHUNEK BŁĘDÓW
Błąd względny maksymalny pomiaru;
δm(n) = + Δdm = niedokładność odczytu ze śruby Δhm = 2*(Δh1 + Δh2)
Δdm = 0,01 [m]*10
Δh1 = 0,002 [m]*10
Δh2 = 0,004 [m]*10
Δhm = 2*( 0,002 + 0,004 ) = 0,016 [m]*10
δm (n) = = 0,0036 + 0,009 = 0,0126
procentowo: 0,0126*100% = 1,26%
Błąd bezpośredni maksymalny:
Δn = 0,0126*1,606 = 0,020
Wynik pomiaru zapisujemy: n = 1,606 ± 0,020
1,586 < n < 1,626
1. WYNIKI POMIARÓW I OBLICZEŃ
a). tabelka
Lp. |
Położenie początkowe
|
Ilość obrotów |
Położenie końcowe |
h [m]*10 |
h [m]*10 |
d [m]*10 |
n |
|
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. |
16 16 16 16 16 16 16 16 |
17 17 17 17 17 17 17 17 |
45 38 44 37 36 42 40 43 |
1,758 1,744 1,756 1,742 1,740 1,752 1,748 1,754 |
1,749 |
2.81 |
1,598 1,611 1,600 1,613 1,615 1,604 1,608 1,602 |
|
|
|
|
|
|
|
|
n = 1,606 |
|
b). Przykładowe obliczenie wyników:
17*0,1 [m]*10 - (skok śruby) = 1,7 [m]*10 1 działka = 0,002 [m]*10 (45 - 16) działek = 0,002*29 =
= 0,058 [m]*10 h = 1,7 + 0,058 = 1,758 [m]*
n =