9. Rola warto艣ci geopotencjalnej w definiowaniu wysoko艣ci.
Praca w polu potencja艂u si艂y ci臋偶ko艣ci jest r贸wna potencja艂owi. Zatem przemieszczenie punktu z powierzchni ekwipotencjalnej Wo do powierzchni poziomej przechodz膮cej przez punkt na fizycznej powierzchni Ziemi WA b臋dzie wi膮za艂o si臋 z wykonaniem pracy r贸wnej
-螖W = Wo - WA
D艂ugo艣膰 odcinka, na kt贸rym ta praca jest wykonywana (CZYLI WYSOKO艢膯) jest zale偶na od si艂y towarzysz膮cej przemieszczeniu punktu.
Prosta zale偶no艣膰 pokazuje to dobitniej
g - przyspieszenie si艂y ci臋偶ko艣ci
dh - elementarny odst臋p mi臋dzy dwoma powierzchniami ekwipotencjalnymi mi臋dzy kt贸rymi r贸偶nica potencja艂u wynosi 螖W - nazywany LICZB膭 GEOPOTENCJALN膭 (WARTO艢CI膭 GEOPOTENCJALN膭) i oznaczany C.
Inaczej m贸wi膮c liczba geopotencjalna jest r贸偶nic膮 potencja艂u pomi臋dzy powierzchni膮 ekwipotencjaln膮 danego punktu, a geoid膮 i oznacza prac臋 w polu si艂y ci臋偶ko艣ci przy przenoszeniu punktu z geoidy (o potencjale Wo) do punktu A (na fizycznej powierzchni Ziemi)
o potencjale WA.
*(Tutaj we wzorach oznaczenia s膮 dla punktu P, kt贸ry jest jednoznaczny z punktem A powy偶ej, no nie chcia艂o mi si臋 wzor贸w przerabia膰)
CP (CA) - liczba geopotencjalna punktu a
Wo - potencja艂 geoidy
WP(WA) - potencja艂 powierzchni ekwipotencjalnej punktu A.
Dlatego w艂a艣nie pojawi艂y si臋 cztery systemy wysoko艣ci, kt贸re r贸偶ni膮 si臋 sposobem okre艣lenia warto艣ci g (system wysoko艣ci geopotencjalnych, dynamicznych, orotmetrycznych i normalnych).
Niwelacja: OAP lub OBP lub OP(dh) b臋dzie dawa艂a inne wyniki wyniki
11. Definicja i znaczenie telluroidy oraz quasigeoidy w systemie wysoko艣ci normalnych.
Telluroida -powierzchnia, b臋d膮c膮 aproksymacj膮 powierzchni Ziemi w systemie wysoko艣ci normalnych. Utworzona jest przez punkty, w kt贸rych normalny potencja艂 si艂y ci臋偶ko艣ci jest r贸wny potencja艂owi rzeczywistemu (WP = UT) w punktach na powierzchni Ziemi, le偶膮cych na tych samych normalnych liniach pionu, co punkty telluroidy.
Ost臋py powierzchni Ziemi od telluroidy s膮 praktycznie r贸wne wysoko艣ciom quasigeoidy nad elipsoid膮 odniesienia.
Z kolei potencja艂 normalny na powierzchni elipsoidy ekwipotencjalnej U0 jest z definicji r贸wny potencja艂owi rzeczywistemu na geoidzie W0.
Rys 1
Rys 2
Znaczenie:
Wysoko艣膰 telluroidy nad elipsoid膮 stanowi wysoko艣膰 normaln膮.
Po podzieleniu r贸wnania
CP = W0 - WA = U0 - UT = 蕛 g dH
przez przeci臋tne przyspieszenie normalne si艂y ci臋偶ko艣ci na odcinku elipsoida-telluroida otrzymamy wysoko艣膰 normaln膮:
Quasigeoida -powierzchnia powstaj膮c膮 przez od艂o偶enie od punkt贸w na powierzchni Ziemi w kierunku ku elipsoidzie odniesienia, wzd艂u偶 normalnych linii pionu, wysoko艣ci normalnych tych punkt贸w.
Quasigeoida jest to teoretyczna powierzchnia aproksymuj膮ca swobodny poziom m贸rz i ocean贸w i mo偶na powiedzie膰, 偶e jest praktyczn膮 generalizacj膮 geoidy - stanowi powierzchni臋 pomocnicz膮 przy okre艣laniu modelu Ziemi.
Znaczenie:
Quasigeoida nie jest powierzchni膮 ekwipotencjaln膮 . Poj臋cie quasigeoidy jest wt贸rnym w odniesieniu do wysoko艣ci normalnych, poniewa偶 quasigeoid臋 mo偶na wyznaczy膰 poprzez wysoko艣膰i normalne . W zwi膮zku z tym nie nale偶y traktowa膰 quasigeoidy jako powierzchni odniesienia dla wysoko艣ci normalnych.
22. Metody wykonywania pomiar贸w przyspieszenia si艂y ci臋偶ko艣ci na punktach osn贸w grawimetrycznych i metody kalibracji grawimetr贸w statycznych.
Absolutne (bezwzgl臋dne) pomiary balistyczne (ruch cia艂a w polu si艂y ci臋偶ko艣ci) - odnosz膮 si臋 do obliczenia przyspieszenia sily ci臋偶ko艣ci w danym punkcie
W pomiarach tych mierzymy czas przemieszczenia si臋 masy pr贸bnej. Pomiaru tego dokonujemy na r贸偶nych poziomach (w r贸偶nych punktach przebywanej przez cia艂o drogi) . Znamy odleg艂o艣ci mi臋dzy s膮siednimi poziomami.
Zagadnienie opiera si臋 na r贸wnaniu drogi w polu si艂y ci臋偶ko艣ci
Wzgl臋dne pomiary balistyczne - odnosz膮 si臋 do obliczenia r贸偶nicy przyspieszenia si艂y ci臋偶ko艣ci mi臋dzy dwoma punktami.
Mo偶na wyr贸偶ni膰 dwa rodzaje tych pomiar贸w:
Sposoby kalibracji grawimetr贸w statycznych: