SPAWANIE

1.Spawanie w lewo i w prawo:

W prawo: stosuje się do blach o grubości>4mm, palnik wyprzedza spoiwo, a płomień jest stale skierowany na spoinę, przez co chłodzenie jest wolniejsze (możliwość powstawania naprężeń spawalniczych jest mniejsze). Uzyskujemy łatwy przetop, lico bywa brzydsze ale spoina jest mocniejsza.

W lewo: stosuje się do blach o gr.<4mm, podczas trzymania palnik trzymany w prawej ręce przesuwa się w lewo, a spoiwo trzymane w lewej ręce przesuwane jest przed palnikiem wzdłuż spoiny. Płomień palnika jest stale skierowany na materiał jeszcze nie spawany. Metoda jest szybsza, lico ładniejsze jednak spoina jest mniej trwała, gdyż za palnikiem ma dostęp powietrze i spoina jest szybko chłodzona.

2.Spawanie gazowe:

Polega na stopieniu brzegów łączonych metali, za pomocą płomienia gazowego, spoina powstaje z nadtopionych brzegów łączonego metalu oraz dodatkowego pręta metalowego. Najczęściej acetylenowo-tlenowego(3100stC). Metoda pozwala na spawanie we wszystkich pozycjach i uzyskanie gładkiego lica. Jako gaz palny można także stosować wodór(2500stC) lub propan-butan(2400stC). W butli z acetylenem panuje ciśnienie 1,5MPa 15atm, a z tlenem 15Mpa 150atm.

3.Zastosowanie spawania tlenowo-gazowego:

-stale niskostopowe i niestopowe

-stale niskostopowe żarowytrzymałe

- żeliwa

-metale nieżelazne i ich stopy np. miedź, ołów

0. Strefy płomienia acetylenowe-płomieniowego z doprowadzonym topnikiem lotnym.

Jądro 400st, stożek płomienia 1500-2500, strefa robocza 5-10 mm przed wierzchołkiem stożka płomienia 3100stopni, kita 1200-2500st.

4.Rodzaje spoiw (drutów):

-druty niskostopowe (stale kontr. o podwyższonej wytrzymałości)

-druty niskowęglowe (konstrukcje stali węglowych)

-druty wysokostopowe (stale nierdzewne kwaso i żaroodporne)

5.Butle gazowe:

Wszystkie butle są wykonane ze stali o podwyższonej wytrzymałości na gorąco bez szwu. Podlegają okresowym badaniom co 5lat, najbardziej rozpowszechnione są o poj.40l.

6.Rodzaje otulin elektrod:

-kwaśne, celulozowe, utleniające, zasadowe, rutylowe

7.TIG (oznaczona kodem 141):

Metoda sp. nietopliwą elektrodą wolframową, w osłonie gazów ochronnych takich jak argon, hel i ich mieszaniny. Zastosowanie: do sp. ręcznego lub automatycznego, wszystkie gatunki stali, zwłaszcza stale wysokostopowe, metale nieżelazne. Łączenie aluminium i stopów aluminium. Podczas sp. elektroda nie dotyka materiału, bezdotykowe zajarzenie, elektroda powinna być zaostrzona. Elektrodę podłącza się do -, a materiał do +.

8.MIG(131)/MAG(135):

Metoda sp. topliwą elektrodą w osłonie gazów (MIG gazy obojętne argon, hel i ich mieszaniny, MAG gaz aktywny CO2). Przy gazach obojętnych elektroda stapia się grubokulkowo bez rozprysku, przy aktywnych z rozpryskiem do kilkunastu procent.MAG stale węglowe, niskostopowe<5%, MIG stale wysokostopowe, aluminium, miedź.

11.Spawanie łukiem krytym:

Polega na łączeniu elementów metalowych za pomocą elektrody w otulinie granulowanego topnika. Ze względu na tworzenie się wysokiej temp. przez łuk elektryczny, topnik stapiając się tworzy ochronną warstwę żużla, pokrywającego spoinę i nie dopuszcza do utlenienia się spawu.

KLEJENIE

1.Kleje anaerobowe:

Jednoskładnikowe kleje utwardzające się w przypadku kontaktu z metalem lub odcięcia tlenu.Stosowane powszechnie do operacji montażowych, w połączeniach metalowych: kasowanie luzów, wypełnianie szczelin, zapewnienie szczelności i zabezpieczenie przed odkręceniem w połączeniach śrubowych. Wytrzymałość na ścinanie rzędu 35MPa, możliwość pracy do 150stC. Ich stosowanie pozwala na przedłużenie żywotności wyrobów i obniżenie kosztów.

2.Kleje oparte na żywicach metakrylowych:

Zazwyczaj utwardzane na zimno za pomocą utwardzaczy w postaci past, proszków, płynów.W krótkim czasie osiągają 75% wytrzymałości mechanicznej. Wytrzymałość na ścinanie wynosi średnio 25-35MPa. Przykład klejenie szczotek silników elektrycznych.

3.Kleje cyjanoakrylowe:

Znane jako kleje „sekundowe” albo kropelkowe. Wytrzymałość na ścinanie 20-30MPa. Możliwość stosowania w szerokim zakresie temp. -50 do 100stC. Bardzo krótki czas reakcji wiązania dzięki pochłanianiu wilgoci z powietrza. Nadają się doskonale do zastosowania w automatycznej produkcji seryjnej.

4.Kleje epoksydowe:

Produkowane są jako jedno lub dwuskładnikowe (żywica+utwardzacz). Utwardzane są zwykle w temp. pokojowej ale utwardzanie w wyższych temp. prowadzi do szybszego wiązania oraz zwiększenia odporności na ścinanie. Czas „życia” klejów wynosi zwykle 2godz i w tym czasie są używane do klejenia. Charakteryzują się one doskonałą wytrzymałością mechaniczną i odpornością chemiczną.

5.MS-Polimery:

Jednoskładnikowe materiały na bazie polimeru modyfikowanego krzemowodorem. Utwardzają się przez pobieranie wilgoci z powietrza. Są odporne na promieniowanie UV, można je pokrywać farbami i lakierami. Ze względu na małą wytrz. na ścinanie 2MPa, łączy się elementy o dużych powierzchniach, a kleina może osiągnąć nawet grubość kilku milimetrów.

6. Kleje oparte na żywicach poliuretanowych:

Bezrozpuszczalnikowe produkty służące do klejenia dużych elementów w budowie maszyn i pojazdów. Charakteryzują się doskonałą elastycznością i przyczepnością, wykazują dużą odporność chemiczną. Nieszkodliwe dla środowiska naturalnego. Termoplasty i duroplasty, przezroczyste i nieprzezroczyste.

7.Nanoszenie klejów:

Natryskowe, zanurzeniowe, kroplowe, wałek powlekający, lanie, pędzel, szpachla, nóż zgarniający, stemplowanie.

LUTOWANIE

1.Lutowanie miękkie: =<450stC

Siły adhezji muszą występować inaczej wystąpi klejenie. Lut nie ma czasu żywotności. Należy doprowadzić do jak największych sił adhezji. Połączenie to ma małą wytrzymałość.

2.Lutowanie twarde: =>450stC

Polega na procesie dyfuzji (ruch atomów), zwiększa się wytrzymałość materiału, nie zależy to od stopienia tylko od rozgrzania powierzchni. Lutowanie gazowe (propan butan).

ZGRZEWANIE

1.Zgrzewanie oporowe:

W procesie zgrzewania oporowego metale są łączone bez stosowania materiałów dodatkowych. Przez obszar, w którym ma powstać złącze, jest przepuszczany prąd elektryczny, doprowadzany za pomocą wywierających nacisk elektrod. Ilość generowanego ciepła zależy m.in. od oporności elektrycznej styku łączonych elementów. Właściwość ta ma istotny wpływ na przebieg procesu, od niej też pochodzi jego nazwa. Ilość ciepła wydzielającego się podczas zgrzew. Oporowego q = I² * R

2.Zgrzewanie doczołowe:

3.Zgrzewanie punktowe:

Polega na łączeniu elementów w oddzielnych miejscach zwanych punktami, przy czym jednocześnie może tworzyć się jedna, dwie lub kilka zgrzein. Podczas zgrzewania punktowego należy zwrócić uwagę na odległość między sąsiednimi zgrzeinami(nie może być zbyt mała), wywołującymi zjawisko bocznikowania prądu zgrzewania. Minimalna dopuszczalna odl. Między zgrzeinami nosi nazwę podziałki szwu punktowego.

4.Zgrzewanie garbowe:

Zgrzeina powstaje w miejscu punktu kontaktowego, specjalnie ukształtowanego na materiale roboczym. Na przykład, punktem kontaktowym (garbem) może być wybrzuszenie lub pierścieniowe bądź wydłużone występy technologiczne. Łączenie elementów może odbywać się jednocześnie w kilku punktach. Odpowiednio duże elektrody obejmują wszystkie punkty, które mają zostać zgrzane w jednej operacji. Tworzone są złącza zakładkowe lub doczołowe.

5.Zgrzewanie liniowe:

Metoda przede wszystkim umożliwiająca wykonywanie szczelnych zgrzein łączących blachy. Zgrzewanie liniowe jest procesem ciągłym, w którym elektrody krążkowe oddziałują na elementy robocze ustawione (zazwyczaj) na zakładkę.

6.Zgrzewanie tarciowe:

Używana do spajania materiałów metalowych, obecnie głównie aluminium, bez osiągania punktu topnienia. Zniszczenie tlenków na powierzchni poprzez tarcie. Jeden element w szczękach stałych, drugi w obrotowych.

7.Zgrzewanie dyfuzyjne:

w przypadku gdy należy zgrzać materiały niezgrzewalne, umożliwia zgrzanie np. ceramiki i złota, grafit+stal, krzem+stal, półprzewodniki+ceramika, stale niezgrzewalne; 1.opróżnienie komory z O₂; 2.docisnięcie el. do siebie; 3.włączenie nagrzewania poprzez ukł. grzewczy; 4.zgrzewanie kilkadziesiąt minut-kilka godzin; 5.odł.grzania, el. stygnie, wyjęcie i cięcie na paski;

8.Zgrzewanie indukcyjne:

Proces zgrzewania indukcyjnego jest bezkontaktowym procesem zgrzewania, w którym wkładka z folią aluminiową zgrzewa się z szyjką pojemnika.

9.Zgrzewanie ultradźwiękowe:

Fale akustyczne o wysokich częstotliwościach są wykorzystywane jako nośniki energii. Oddziałująca na dociśnięte do siebie elementy fala ultradźwiękowa, powoduje ich uplastycznienie i stopienie, co w efekcie daje trwałe połączenie zgrzewanych materiałów. Powszechnie stosuje się do łączenia elementów plastikowych.

10.Zgrzewanie wybuchowe:

Zgrzewanie wybuchowe zalicza się do grupy mechanicznych metod spajania. Polega na łączeniu dwóch lub więcej elementów metalowych za pomocą energii wyzwalającej się przy detonacji materiału wybuchowego. Łączone płyty mogą być ustawione względem siebie pod określonym kątem α, bądź równolegle. Na płycie ułożonej na masywnym podłożu umieszczona jest podpora oddzielająca łączoną cieńszą płytę, na powierzchnię której nałożona jest podkładka ochronna z warstwą kruszącego materiału wybuchowego i detonatorem.

11.Zgrzewanie zgniotowe:

Jest to proces, w którym uzyskuje się połączenie bez doprowadzenia ciepła przez zastosowanie docisku wystarczającego do otrzymania odkształcenia plastycznego łączonych powierzchni. Miejscowe nagrzanie umoŜliwia lub ułatwia ten proces.

---