1.

TAKSONOMIA CELÓW NAUCZANIA
Poziom	Kategoria
I. Wiadomości	A. Zapamiętanie wiadomości B. Zrozumienie wiadomości
II. Umiejętności	C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych D. Stosowanie wiadomości w sytuacjach i problemowych.

A. Zapamiętanie wiadomości oznacza gotowość ucznia do przypomnienia sobie pew­nych terminów, faktów, praw i teorii naukowych, zasad działania. Wiąże się to z elementar­nym poziomem rozumienia tych wiadomości: uczeń nie powinien ich mylić ze sobą

i zniekształcać.

B. Zrozumienie wiadomości oznacza, że uczeń potrafi je przedstawić w innej formie, niżje zapamiętał, uporządkować i streścić, uczynić podstawą prostego wnioskowania.

C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych oznacza opanowanie przez ucznia umiejętności praktycznego posługiwania się wiadomościami według podanych mu uprzednio wzorów. Cel, do którego wiadomości mają być stosowane, nie powinien być bardzo odległy od celów osiąganych w toku ćwiczeń szkolnych.

D. Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych oznacza opanowanie przez ucznia umiejętności formułowania problemów, dokonywania analizy i syntezy nowych dla niego zjawisk, formułowania planu działania, tworzenia oryginalnych przedmiotów, wartoś­ciowania przedmiotów według pewnych kryteriów.

2.

TAKSONOMIA CELÓW WYCHOWANIA
Poziom	Kategoria
I. Działania	A. Uczestnictwo w działaniu B. Podejmowanie działania
II Postawy	C.Nastawienie na działanie D.System działań

A. Uczestnictwo w działaniu polega na świadomym i uważnym odbieraniu określonego rodzaju bodźców oraz wykonywania czynności odpowiadających przyjetej roli, jednak bez wykazywania inicjatywy. Wychowanek ani nic unika danego rodzaju działania, ani też go nie podejmuje z własnej woli, natomiast chętnie dostosowuje się do sytuacji.

B. Podejmowanie działania polega na samorzutnym rozpoczynaniu danego rodzaju działania i wewnętrznym zaangażowaniu w wykonywanie danego rodzaju czynności.

Wychowanek me tylko dostosowuje się do sytuacji, w jakiej się znalazł, ale i organizuje ją w pewien sposób. Jest tu jednak postępowanie mało jeszcze utrwalone.

C Nastawienie na działanie polega na konsekwentnym wykonywaniu danego rodzaju działania na skutek trwałej potrzeby wewnętrznej i dodatniego wartościowania jego wyników. Wychowanek jest zwolennikiem tego działania i zachęca do niego innych, poglądom jego brak jednak szerszego uogólnienia i pełnej spoistości.

D. System działań polega na regulowaniu określonego typu działalności za pomocy harmonijnie uporządkowanego zbioru zasad postępowania, z którymi wychowanek iden­tyfikuje się do tego stopnia, że może je uważać za cechy jego osobowości. Wychowanek nic zawodzi nawet w bardzo trudnych sytuacjach, a jego działania odznaczają się skutecznością oraz swoistością stylu.

3.

TAKSONOMIA CELÓW KSZTAPLCENIA
Etapy	Techniki pomocnicze
1. Zapisanie celu w postaci ogólnej 2. Intuicyjny obraz ucznia osiągającego cel 3. Luźne zapisy celów operacyjnych 4. Selekcja luźnych zapisów 5. Klasyfikacja luźnych zapisów 6. Sformułowanie celów operacyjnych 7. Sprawdzenie celów operacyjnych 8.Ewentualne powtórzenie etapów 2-7	A. Wyobrażenie populacji wzorcowej B. Burza mózgów C. Próba inscenizacji D. Wykorzystanie taksonomii celów kształcenia E. Próba komunikacji F. Egzamin pomyślany (techniki A-F)

A. Wyobrażenie populacji wzorcowej jest myślowym odwołaniem się do własnych doświadczeń z ludźmi, którzy dany cel ogólny w pełni osiągnęli. Zbieramy ich w wyobraźni w grupę społeczną. Co wspólnego mają członkowie tej grupy? Czym różnią się od pozostałych wykonawców podobnych działań?

B. Burza mózgów polega na rozwiązywaniu problemów przez nieskrępowaną dyskusję w grupach liczących od kilku do kilkunastu osób. Uczestnicy konferencji ,,głośno myślą" o zagadnieniu, starając się wytworzyć jak najwięcej pomysłów, a wartościowanie tych pomysłów jest odroczone.

C. Próba inscenizacji jest wykonaniem czynności stanowiącej osiągnięcie celu operacyj­nego. Często wystarcza czynność uproszczona, a nawet objaśnienie, jak byłaby ona wykonana. Jeżeli inscenizacja jest niemożliwa, kontrowersyjna lub wyraźna nietrafnie, to zapis celu powinien być zmieniony.

D. Wykorzystanie taksonomii celów kształcenia jest klasyfikowaniem luźnych zapisów operacyjnych według dziedziny i kategorii. Kilka lub kilkanaście osób dokonuje klasyfikacji niezależnie, a dyskusja rozbieżności zmierza do dokładniejszego określeniu natury każdego celu.

E. Próba komunikacji polega na ułożeniu luźnych zapisów celów operacyjnych \v logicz­ne ciągi i odczytaniu ich, najlepiej dwukrotnie, komuś z zewnątrz. Czy mamy poczucie jasnego opisu odpowiednich osiągnięć? Czy nasz słuchacz /rozumiał ten opis?

F. Egzamin pomyślany jest wyobrażeniem grup uczniów, których dzielimy w myśli na osiągających dany cel ogólny i nie osiągających tego celu. Czy na podstawie sformułowanych celów operacyjnych potrafimy ich tak podzielić? Czy mogą się zdarzyć niesprawiedliwe decyzje?

PLANOWANIE ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH
Etapy	Zasięg	Aspekty (wymiary)
I. Planowanie kierunkowe II. Planowanie wynikowe III Planowanie metodyczne	rok szkolny, semestr dział programowy ,duża jednostka tematyczna lekcja, cykl lekcji	cele poznawcze, cele motywacyjne, materiał kształcenia materiał kształcenia, wymagania programowe wymagania programowe, tok zajęć

I. Planowanie kierunkowe ma za zadanie: powiązać cele poznawcze kształcenia z celami motywacyjnymi oraz dobrać materiał kształcenia. Polega na ustaleniu, jakie jednostki materiału kształcenia umożliwiają osiągniecie poszczególnych celów kształcenia. Nie przesa­dza o ocenie osiągnięć uczniów i sposobie prowadzenia zajęć dydaktycznych, ale ukierun­kowuje te czynności nauczyciela.

II. Planowanie wynikowe powinno doprowadzić do hierarchii wymagań programowych w związku z kolejnymi tematami zajęć. Według tych wymagań nauczyciel będzie oceniał osiągnięcia uczniów i skuteczność własnej pracy. Musza być wice dostatecznie wyraziste i realistyczne.

III. Planowanie metodyczne jest projektowaniem przebiegu zajęć dydaktycznych umoż­liwiających uczniom uzyskanie przewidywanych osiągnięć. Czynności nauczyciela są w nim podporządkowane czynnościom uczniów zmierzających do tych osiągnięć. Jest to najbardziej elastyczne planowanie, otwarte na pomysły uczniów i prowadzącego zajęcia.

1

---