4. Scharakteryzuj dorobek naukowy Taylor'a i Fayol'a.
F.W. Taylor - amerykański inżynier - TWÓRCA NAUKOWEJ ORGANIZACJI PRACY
- zastosował znane w technice metody analizy i projektowania do rozwiązywania problemów organizacyjnych w
pracy produkcyjnej
- badania nad ustaleniem dla każdej pracy najkrótszego czasu, w którym może ja wykonać najlepszy robotnik
- podział pracy, specjalizacja pracy kierowniczej, oddzielenie przygotowania pracy od jej wykonania
- stworzył „funkcjonalny system zarządzania” ( Polegał on na tym że każdy pracownik, począwszy od
kierownika, a skończywszy na najniższym stanowisku kierowniczym, ma możliwie najniższą ilość czynności
do wykonania
- duże zadania dzienne
- znormalizował warunki pracy
- metody nagrody i kary
H. Fayol - francuski inżynier
- jako pierwszy sklasyfikował czynności występujące w przedsiębiorstwie przemysłowym. Jego zadaniem są
czynności:
a) techniczne ( produkcja)
b) handlowe (kupno, sprzedaż)
c) finansowe ( poszukiwanie kapitału i obrót nim)
d) ubezpieczeniowe ( ochrona majątku)
e) rachunkowościowe (bilanse, statystyka)
f) administracyjne
- zależność umiejętności kierowniczych ( umiejętności administracyjne kierownika powinny zależeć od jego
szczebla i wielkości organizacji)
- „ Kładka Fayol'a” - mówi o drodze przesyłania informacji wewnątrz organizacji
- zasady sprawnego zarządzania ( jest ich 14 )
6. Przedstaw dorobek szkoły stosunków międzyludzkich? ( teoria w latach 30 i 40 )
a) o powodzeniu organizacji w dłuższych okresach decydują nie tylko czynniki techniczne ale także ludzki
b) większa efektywność działania, większa elastyczność i możliwości dostosowania się organizacji do zmiennych warunków zależy od wyższego stopnia integracji pracowników, ich zaangażowania i współuczestniczenia w pracy.
c) zasadniczym stosunkiem występującym w organizacji jest stosunek między przełożonym i podwładnym
d) działania podwładnego jest uwarunkowane sposobem odnoszenia się do niego kierownika
e) w systemie społecznym przedsiębiorstwa ważną rolę odgrywają grupy nieformalne
7. Na czym polega podejście systemowe?
Jest jedną z najbardziej charakterystycznych cech rozwoju nauki w drugiej połowie XX w. Podejście to zostało zapoczątkowane przez L. Von Bertalanffy'ego - twórcę ogólnej teorii systemów i N. Wienera - twórcę cybernetyki. Jego istota jest traktowanie badanych obiektów jako systemów otwartych, czyli zbiorów elementów powiązanych w taki sposób, że tworzą one pewną nową całość wyróżniającą się w otoczeniu. Jedną z najbardziej popularnych definicji określa system jako zbiór elementów mających właściwości, przy czym elementy te poprzez stosunki są ze sobą powiązane.
Istnieje wiele klasyfikacji systemów, na przykład podział na systemy otwarte i zamknięte, jednak z punktu widzenia teorii organizacji ważny jest podział ze względu na ich sposób zachowania się. Te kryterium wyodrębnia 4 systemy
a) System perseweracyjny
b) System zmierzający do celu
c) System zachowujący się umyślnie
d) System zachowujący się rozmyślnie
Organizacje są zaliczane do tej ostatniej kategorii systemów. Niezależnie od celów, dla których realizacji są one tworzone i które mogą one osiągać w sposób umyślny, czyli dobierając środki i sposoby ich realizacji, organizacje mogą modyfikować swoje cele, w skrajnym przypadku zmieniać je całkowicie.
8. Na czym wg. podejścia sytuacyjnego polega główne zadanie kierownika?
Jego zadaniem jest postawienie prawidłowej diagnozy sytuacji i wybór właściwych, odpowiednich do sytuacji rozwiązań w zakresie struktury organizacji i metod zarządzania. Nie ma tu gotowych recept, natomiast jest wachlarz rozwiązań i sugestie co do ich przydatności w różnych warunkach i okolicznościach.
9. Jaki wkład wniósł Karol Adamiecki to rozwoju nauki o org i zarz.?
- organizacja pracy produkcyjnej
- prawo harmonii
- prawo podziału pracy, polegająca na dzieleniu, zróżnicowania pracy, prowadzące do specjalizacji
- prawo koncentracji, czyli łączenie się wyspecjalizowanych komórek w celu wspólnego działania
- stosowanie harmonogramów
- badanie kształtowania się kosztów własnych produkcji zależnie od intensywności pracy. Badania te pomogły mu w ustaleniu zależności między poziomem kosztów własnych zakładu wytwórczego a wielkością jego produkcji i sformułował tak zwanego prawa optymalnej produkcji
- zasady o inercji przyzwyczajeń i przekory u ludzi
10. Przedstaw genezę nauki o organizacji i zarządzaniu?
Już człowiek pierwotny uświadomił sobie, że aby osiągnąć upragniony cel ponosząc przy tym jak najmniejsze koszty należy odpowiednio zorganizować działania. Do najstarszych zabytków o OiZ zaliczmy Biblię czy też Państwo i Prawo Platona. Genezę nauki o organizacji i zarządzaniu często wiąże się z przełomowym odkryciem przez Adama Smitha prawa technicznego podziału pracy. Jako pierwszy wprowadził on podział pracy i obserwował skutki takiego posunięcia. Początek nauki wiąże się z wynalezieniem i zastosowaniem w XVIII wieku urządzeń produkcyjnych. Gwałtowny wzrost przemysłu spowodował wzrost wielkości organizacji i liczby zatrudnionych. Postępował proces koncentracji przemysłu. Pierwszym źródłem zasad kształtujących praktykę zarządzania napisał H. Metcalfe w dziele „ The Cost of Manufactures anf the Administration of Workshops.”
„Shop Management” (1903) F.W. Taylora uznaje się za moment powstania nauki organizacji i zarządzania.
Dział 3
11. Opisz podstawowe walory sprawnego działania ( skuteczność, korzystność i ekonomiczność)?
Skuteczność
Skutecznym nazywamy takie działanie, które prowadzi do skutku zamierzonego jako cel. Miarą skuteczności jest stopień osiągnięcia celu. Warunkiem skuteczności jest intensywność działania, wyrażająca się nasileniem i (albo) zagęszczeniem w czasie i przestrzeni. Ocena skuteczności pomija jednak całkowicie koszty działania oraz skutki oceniane pozytywnie, lecz niezamierzone.
Korzystność
Jest to różnica miedzy wynikiem użytecznym a kosztami działania, z tym zastrzeżeniem, że bierzemy pod uwagę wszystkie elementy kosztu i wyniku użytecznego, w więc i skutki niezmierzone.
W - wynik użyteczny
K - koszty działania
W > K - działania korzystne
W = K - działania obojętne pod względem korzystności
W < K - działania niekorzystne
Ekonomiczność
Jest to stosunek wyniku użytecznego do kosztów działania uwzględniający wszystkie koszty, zarówno materialne jak i moralne. Te same symbole i mamy:
W/K > 1 - działania ekonomiczne
W/K = 1 - działania obojętne pod względem ekonomicznym
W/K < 1 - działania nieekonomiczne
Uwaga: Jak chcecie poczytać na temat pojęć związanych z ekonomicznością to jest to na stronach 80,81,82
13. Podaj cechy cyklu działania zorganizowanego?
Cykl działania zorganizowanego charakteryzuje się:
a) uniwersalizmem - musi się odnosić do wszelkich działań, które należy traktować jako całość, i zaczynać od określenia celów a kończyć weryfikacją.
b) kompletnością - ujmuje on normami modelu wszystkie czyny, które określają działanie, poczynając od uznanych za przyczynę działania, a kończąc na weryfikacji zamierzeń i kontroli.
c) racjonalnością - jest teoretycznie wzorcem osiągnięcia sprawności wszelkich działań
d) elastycznością - istnieje szansa na dostosowanie działania do konkretnych warunków.
5. Opisz cykl działania zorganizowanego wg. H. Le Chatelier'a ?
Autorem cyklu działania zorganizowanego jest Francuz H. Le Chatelier, który jako pierwszy określił jego etapy w następujący sposób:
- powstanie jasnego i ściśle określonego celu
- zbadanie warunków i środków, które trzeba zastosować, aby osiągnąć cel
- przygotowanie warunków i środków uznanych za niezbędne do zastosowania
- urzeczywistnienie - osiągnięcie zamierzonych celów
- kontrola otrzymanych wyników i wyciągnięcie wniosków
12. Jakie główne etapy można wyróżnić w każdym cyklu działania zorganizowanego?
J. Zieleniewski opracował pięcioetapowy cykl działania, nawiązując do klasycznego cyklu Chatelier'a, składający się z pięciu elementów.
1. Uświadomienie rzeczywistych celów działania i ich wzajemnego stosunku.
2. Planowanie działania, czyli obmyślenie środków i sposobów działania, dostosowanych zarówno do celów jak i do warunków.
3. Pozyskanie i rozmieszczenie zasobów potrzebnych do wykonania planu.
4. Realizacja planu
5. Kontrola realizacji
14. Co oznacza i skąd pochodzi pojęcie synergia?
Efekt synergiczny jest także zwany efektem 2+2=5 lub efektem organizacyjnym działania zbiorowego. Jest on podstawowym warunkiem tworzenia i funkcjonowania organizacji. Pojęcie to pochodzi z biologii, gdzie oznacza pracę między różnymi organami. Współcześnie przez pojęcie synergia rozumie się takie zestawienie elementów, by ich oddziaływanie dawało skutek większy niż suma skutków wywołanych przez każdy z elementów oddzielnie. Synergia oznacza, że całość to coś więcej niż prosta suma części.
15. Jakie są źródła zjawiska synergii?
Efektem synergii na gruncie organizacji i zarządzania pracował już A. Smith, który twierdził, że ta sama liczba ludzi może w następstwie podziału pracy wykonać znacznie większą ilość pracy na skutek trzech okoliczności:
a) wzrost sprawności każdego robotnika
b) zaoszczędzenie czasu, który zwykle się traci przy przechodzeniu od jednego rodzaju pracy do innego
c) wynalezienie wielu maszyn, które ułatwiają i skracają pracę, i pozwalają jednemu człowiekowi wykonywać pracę wielu ludzi.
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl