Obliczenia konstrukcyjne i sprawdzające
1. Obliczenia wytrzymałościowe kół zębatych stopnia sprzęgającego
Wymiary kół zębatych
Przyjmuję moduł m=0,8mm
przełożenie ip=2,1
współczynnik wysokości głowy y=1
współczynnik wysokości stopy u=1,4
kąt zarysu zęba: α=20°
Ilość zębów zębnika z1=20
Ilość zębów koła biernego z2=z1*ip=20*2,1=42
Oba koła mają większą liczbę zębów od granicznej (17), zatem dodatkowa korekcja nie jest potrzebna.
d - średnica podziałowa
db - średnica zasadnicza
da - średnica wierzchołków
df - średnica stóp
Obliczenie minimalnego modułu dla przekładni
Moment obciążający zębnik:
Minimalny moduł uzębienia:
mmin - minimalny moduł uzębienia
q - współczynnik kształtu zęba (q=3,3 dla x x=0 i z=20)
ψ=b/m=4,375 (b - szerokość wieńca zębatego)
z - liczba zębów zębnika
kg - dop. naprężenia zginające (dla stali 25, kg=125MPa)
Wybrany moduł 0,8 spełnia obliczone wymagania.
Przyjmuję szerokość uzębienia b=3,5mm
Sprawdzenie naprężeń powierzchniowych (wg Hertza)
Maksymalne naprężenia ściskające:
E1, E2 - moduły Younga materiałów kół, α - kąt przyporu, i - przełożenie,
dc - średnica podziałowa koła czynnego, kH - dopuszczalne naciski powierzchniowe
(dla koła czynnego)
Widzimy, że naprężenia te są mniejsze od dopuszczalnych zarówno dla stali A11 (230 MPa), jak i brązu B7 (160 MPa).
2. Obliczenie siły tarcia sprzęgła
Średnia średnica tarcz sprzęgła:
Moment tarcia sprzęgła:
Siła tarcia sprzęgła:
Obliczenia sprężyny talerzowej według książki „Sprężyny”, S. Żukowski, WNT 1955, rozdz. IV „Sprężyny talerzowe”
przyjmujemy d=11mm - średnica wewnętrzna
D=25mm - średnica zewnętrzna
F=Pt=13,31N - siła docisku sprężyny
- stosunek wysokości stożka do grubości zalecany dla sprężyn realizujących stałe obciążenie
- stosunek średnic
- zalecany stosunek strzałki ugięcia do grubości dla sprężyn realizujących stałe obciążenie
Dla danego a=2,27 współczynnik C1=1,64 (wartość odczytana z wykresu); dla danego
współczynnik C2=1,35 (wartość odczytana z wykresu)
Ponieważ dla sprężyny talerzykowej
, zatem rozwiązując to równanie względem g, otrzymamy:
(dla sprężyny stalowej)
h=g*1,5=0,45mm
f=g*2=0,6mm
Wysokość sprężyny obciążonej h+g=0,75mm
Ze względu na małą strzałkę ugięcia, zastosuję dwie takie sprężyny (długość 1,5mm) oraz podkładki regulacyjne (0,5mm), tak aby całość miała długość 2mm.
Wysokość sprężyny nieobciążonej H=f+h+g=1,35mm.
3. Obliczenie trwałości łożysk tocznych
Wyznaczenie reakcji przenoszonych przez łożyska:
L1=30,5mm - odległość między łożyskami
L2=21,5mm - odległość jednego z łożysk (nieprzenoszącego reakcji wzdłużnej) od miejsca przyłożenia obciążenia poprzecznego
L3=9mm - odległość drugiego łożyska (przenoszącego reakcję wzdłużną) od miejsca przyłożenia obciążenia poprzecznego
Q=60N - obciążenie osiowe popychacza
F=
=3,29N - obciążenie promieniowe pochodzące od momentu napędowego nakrętki
Równania równowagi statycznej:
=>
=>
=>
R1y = 0,97N
R2x = 60N
R2y = 2,32N
Obliczenie trwałości łożysk tocznych:
Dla wybranego przeze mnie łożyska 619/8 są dane następujące parametry:
nośność ruchowa C=1,9kN
nośność spoczynkowa C0=0,735kN
dla łożyska obciążonego siłą skośną (nieprzesuwnego):
Pp=2,32N - obciążenie siłą poprzeczną
Pw=60N - obciążenie siłą wzdłużną
P=XPp+YPw - obciążenie ruchowe zastępcze
Dla danego stosunku
, e ma wartość około 0,27 (odczytana z wykresu). Ponieważ e<
zatem X=0,56, a Y=1,6 (z wykresu)
Zatem P=0,56*2,32+1,6*60=97,3N - obciążenie zastępcze ruchowe łożyska
Trwałość łożyska L wynosi:
mln obr.
W ciągu godziny łożysko wykonuje Lh=60min/h*150 obr./min=9000obr./h
Czas pracy (w godzinach, przy założeniu ciągłej pracy):