RYNKI FINANSOWE

Irena Pyka

Wykład 1 19.02.2014

LITERATURA

• Podręcznik "Rynki finansowe" I. Pyka, UE Katowice 2010

• "Rynki finansowe" Sławiński, PWE Warszawa 2006

• "Rynek finansowy i jego mechanizmy" Dębski, PWN Warszawa, 2010

EGZAMIN

• pisemny bez możliwości korzystania z podręczników

• pierwszy termin: test wielokrotnego wyboru + otwarte (z definicji)

*** jest zaznaczone, jeśli pytanie ma tylko jedna dobrą odpowiedź

*** punkty ujemne za złe odpowiedzi

*** definicje pisać z wykładów (to co mówi to parafrazy i można je źle odczytać)

• drugi termin - pytania otwarte, ale z cząsteczkowymi punktami

• nie ma zerówki

ZASADY FUNKCONOWANIA I ORGANIZACJI RYNKU FINANSOWEGO

RYNEK FINANSOWY

1. ważny element systemu finansowego (ogólne znaczenie)

2. miejsce zawierania transakcji funduszami pieniężnymi (najbardziej prawidłowa definicja)

3. mechanizm alokacji zasobów pieniężnych

Ad. 1

• trudno jest określić rynek finansowy

• nie można powiedzieć, że rynek tworzy się poprzez grę popytu i podaży na pieniądz

• nie jest również tak, że na rynkach finansowych przepływ kapitału jest całkiem swobodny

• im bardziej rynek jest regulowany tym trzeba mieć większą wiedzę aby zawierać na nim transakcje

• są pewne reguły ogólne, aby uniknąć nadmiernego procesu regulowania rynku (bo jest to niekorzystne)

• wszelkie nowe reguły generują koszty, dlatego też coraz częściej pojawia się bankowość równoległa, która lepiej zaspokaja potrzeby klientów a jednocześnie nie powoduje nadmiernych kosztów

• rynek finansowy służy głównie gromadzeniu oszczędności

• aby tego dokonać tworzone są coraz to nowsze instrumenty finansowe

Ad. 2

• Podstawowy parametr rynku finansowego:

• stopa zwrotu z zainwestowanego kapitału = stopa procentowa

• SPEKULACJA - podstawowy motyw popytu na pieniądz (teoria Keynsa) to czego nie możemy przeznaczyć na konsumpcje, oszczędności, powinno być przeznaczone na spekulację

• obecnie spekulacja jest podstawową strategia na rynkach finansowych

• spekulacja służy krótkoterminowemu inwestowaniu w celu osiągnięcia dochodu

• im mniej społeczeństwo może przeznaczyć na bieżącą konsumpcje i oszczędności i im więcej na spekulacje tym rynek jest lepiej rozwinięty

• dzieje się tak ponieważ jest więcej nagromadzonego kapitału i jedna ze stron przekazuje go drugiej za odpowiednią opłatą

• zawsze jest tak, że bardziej oszczędzają te państwa, które są bogatsze

Ad. 3

• im więcej oszczędzamy to jesteśmy w stanie transformować poprzez rynki ten kapitał w celach gospodarczych państwo się bogaci i rozwija

• gospodarka zawsze potrzebuje kapitału

• oszczędzamy po to oby wydawać ponieważ na rynku jest zawsze ktoś, kto potrzebuje tego kapitału

• Kapitał wymaga:

• organizacji,

• logistyki,

• liczenia,

• mądrych głów

• nie jest takie proste inwestować na rynkach, aby czerpać z tego korzyści

• nasz rynek finansowy musi rozwijać się znacznie szybciej razem z gospodarką

• Zbyt mała ilość kapitału nie służy gospodarce, trzeba go pożyczać, aby państwo sprawnie funkcjonowało

FUNKCJE RYNKU FINANSOWEGO

• alokacja oszczędności

• Jeśli gospodarka ma oszczędności to są one przenoszone do tych, który potrzebują kapitału na rozwój (transformacja do gospodarki)

• Jest to podstawowa równowaga ekonomiczna

• Finansyzacja/ Finansalizacja - budowanie tzw. dużych instytucji finansowych, które żyją z własnego kapitału, budują instrumenty, aby zwiększyć swój kapitał.

• pośrednictwo finansowe

• dotyczy alokacji,

• jest to transformacja pieniądza,

• jest to również transformacja czasu, ponieważ niesie ze sobą również odpowiedzialność za czas trwania inwestycji

• jest to tez zarządzanie ryzykiem, które powstaje podczas tych transformacji czasowych

• 
  kształtowanie stopy procentowej (stopy zwrotu)

• Wyrażane są w okresie jednego roku

• Wyznaczane są dla pewnych przedziałów inwestowania podstawowe parametry

• 
  Baza stanowi podstawę rachunku inwestycyjnego rynku finansowego

• kształtowanie kursu walutowego

• również jest to stopa zwrotu, ale wyznaczana jako skapitalizowana stopa roczna

• jest ważny, ponieważ transakcje przebiegają na rynkach między narodowych,

• wyznaczane są dla pieniądza gotówkowego

• są kształtowane poprzez popyt i podaż; nie mogą być kontrolowane przez Banki Centralne

• wycena wartości kapitału inwestycyjnego

• głównie instrumentów wierzycielskich i udziałowych

• każdy kapitał musi mieć swoją cenę

• Formy pieniądz:

• Gotówkowy - w formie fizycznej (bilon lub monety)

• Bezgotówkowy - pewna abstrakcja; forma umowy miedzy dwoma podmiotami (np. zapis na koncie)

CECHY RYNKÓW FINANSOWYCH

• efektywność

• 
  płynność

• rzetelność te 3 cechy są specyficzne, charakterystyczne na rynku finansowego

• przejrzystość

• Jeżeli rynek posiada wszystkie te cechy, wtedy funkcjonuje sprawnie

1. Efektywność rynku finansowego

• w jaki sposób alokowany jest kapitał na rynkach,

• poszukuje się optymalnego przepływu

Rodzaje efektywności rynku finansowego:

1. informacyjne

2. alokacyjna

3. operacyjna

Zdolność informacyjna rynku dotyczy szybkości i skali przetwarzania informacji i reakcji inwestorów

na jej zaistnienie

Zdolność operacyjna rynku dotyczy atrakcyjności warunków dokonywanych transakcji

Zdolność alokacyjna runku dotyczy możliwości rynku w zakresie optymalnej alokacji środków finansowych między sektorami

Ad a) Efektywność informacyjna rynku kapitałowego (jest najważniejsza)

• zdolność do przetwarzania transakcji na instrumentach finansowych, tak, aby w cenach instrumentów finansowych zawarte były wszystkie informacje niezbędne do podjęcia decyzji inwestycyjnej

• gdy informacyjna efektywność rynku kapitałowego jest silna rynek ma doskonały charakter, co oznacza, ze ceny instrumentów finansowych mają losowy charakter

• rynek kapitałowy może być mniej lub bardziej efektywny - słaba, półsilna, silna - Eugene Fama

• ceny losowe - takie, które kształtują się pod wpływem popytu i podaży

• ceny bieżące - odzwierciedlają wszystkie dostępne w danym momencie informacje dotyczące aktywów

• wolumen - ile aktywów finansowych było obracanych

• analiza techniczna - budowana w oparciu o dane rynkowe

• analiza fundamentalna - sięga w obszar funkcjonowania spółki

Słaba efektywność rynku finansowego

• występuje, gdy bieżące ceny aktywów finansowych w pełni odzwierciedlają wszystkie dostępne informacje dotyczące cen tych aktywów

• historyczne informacje o cenach i wolumenach aktywów finansowych nie mają wpływu na ich wartość prognozowaną

• inwestor na takim rynku nie może bazować na analizie technicznej w oczekiwaniu na ponadprzeciętne zyski

Półsilna efektywność rynku finansowego

• na ceny aktywów finansowych mają wpływ bieżące informacje

• są one wystarczające dla wyceny aktywów finansowych

• inwestor nie powinien, więc w ocenie zmienności cen tych aktywów stosować analizy fundamentalnej

Silna efektywność rynku finansowego

• ceny aktywów finansowych odzwierciedlają wszelkie informacje o nich; historyczne o cenach i wolumenach, publiczce i niepubliczne

• na rynku żadna grupa inwestorów nie może osiągnąć ponadprzeciętnych zysków

• nie ma przegranych ani wygranych; każdy na rynku może DOBRZE funkcjonować

2. Płynność rynku finansowego

• oznacza zdolność zmiany aktywów rynku na gotówkę

• wysoka płynność = niskie ryzyko odzyskania zainwestowanego kapitału i dochodu

• niska płynność = wysokie ryzyko odzyskania zainwestowanego kapitału i dochodu

• Jeśli rynek ma jakiekolwiek problemy to zmienia się wycena aktywów

płynność rynku finansowego mierzona jest:

• dzienną koncentracją obrotów

• wysoka koncentracja dziennych obrotów instrumentami finansowymi stabilizuje ich ceny tzw. kursy rynkowe instrumentów finansowych

3. Rzetelność rynku finansowego

• dotyczy sposobu i trybu przekazywania informacjo o instrumentach finansowych

4. Przejrzystość rynku finansowego

• wyraża się w sposobie zawierania transakcji

Wykład 2 05.03.14r.

Rynek pieniężny - można powiedzieć, że jest to jeden z ważniejszych segmentów rynku finansowego,

• to specyficzny rynek, który jest regulowany decyzjami Banku Centralnego. - ta cecha różnicuje rynek pieniężny od kapitałowego

• jest rynkiem krótkoterminowym instrumentów finansowych- na rynku pieniężnym mamy do czynienia obrotem instrumentami krótkoterminowymi, okres ich zapadalności nie dłuższy niż 1 rok.

• rynek pieniężny reguluje głownie płynność podmiotów gospodarczych, sprzyja temu, aby można było na krótkie okresy pożyczać sobie pieniądza między różnymi podmiotami gospodarczymi i finansowymi.

Regulator płynności - specyficzna cecha.

• rynek pieniężny charakteryzuje się tym, że tam kształtowane są przede wszystkim krótkoterminowe stopy procentowe, na rynku kapitałowym też stopy procentowe są bardzo ważne, ale tam operujemy stopą zwrotu.

W przypadku rynku pieniężnego mówimy o stopach procentowych , głównie krótkoterminowych, które kształtują się wskutek popytu i podaży, ale nie są swobodne, bo są określane w znacznym stopniu decyzjami BC.

• na rynku pieniężnym ważnym parametrem jest kurs walutowy -kursy walutowe powinny zmieniać się w tym samym kierunku

oczywiście resztę doczytamy w książce

Rynek Pieniężny możemy dzielić w różny sposób.

segmenty rynku pieniężnego :

1) rynek walutowy

2) rynek bankowy

3) rynek międzybankowy

ad2. rynek bankowy

• specyfika rynku charakteryzuje się tym, że współczesny rynek bankowy przekazuje sobie informacje bardzo szybko.

• rynek bankowy jako rynek hurtowy - mamy postrzegać ten rynek jako rynek obrotu dużymi kwotami kapitału finansowego, transakcje z reguły są transakcjami zawieranymi w systemie dealerskim

• to nie jest rynek detaliczny - banki występują jako detaliści, ale pomimo tego, że obsługa bankowa dotyczy wielu różnych, drobnych podmiotów, to jest to rynek hurtowy

• banki jako pośrednicy finansowi

• cechą charakterystyczną jest to ze podaż pieniądza bankowego jest kontrolowana i nadzorowana przez bank centralny

• bank centralny mimo, że kontroluje podaż pieniądza kredytowego (ilość udzielanych kredytów przez banki) , to jednak dokonuje to poprzez stopy procentowe ,całą politykę monetarną itd. to wynika z tzw. ilościowej teorii pieniądza, która cały czas dominuje w relacji pomiędzy bankami centralnymi a bankami komercyjnymi

Dlaczego podaż ma pozostawać pod kontrolą? bo bank jest tym organem, który monetyzuje te zobowiązania ostateczne : udziela gotówki, aby te zobowiązania mogły znaleźć pokrycie w pieniądzu.

Kreacja pieniądza kredytowego - powinna być omówiona na bankowości

• rynek bankowy jest rykiem depozytowo - kredytowym.

depozyt i kredyt - trzeba je traktować jako instrumenty odrębne. Depozyty są instrumentem finansowym, który służy przede wszystkim zaopatrywaniu banków w kapitał (głównie krótkoterminowy) - depozyt będzie w pasywach (źródło finansowania działalności banku). Kredyty - jest to forma inwestycji dla banków to jest inaczej pieniądz zgromadzony w banku przekazany na inwestycje, banki na kredytach zarabiają. - są to instrumenty NIEZBYWALNE.

instrumenty rynku finansowego:

1) zbywalne

2) niezbywalne - kredyt i depozyt - to jest taki instrument, z którego prawa wynikające nie mogą być swobodnie przekazywane na podmioty trzecie, jest on przypisany do danego podmiotu, może to być osoba, może być instytucja finansowa albo firma.

współczesny rynek bankowy - jeżeli popatrzymy na tradycyjny rynek bankowy, to można powiedzieć, że opierał się on tylko na kredytach i depozytach, czyli na niezbywalnych instrumentach, co powodowało, że transakcje między bankami zamykały się w systemie bankowym.

niezbywalne instrumenty finansowe można zbywać, czyli upłynniać, to oznacza, ze banki sprzedają na rynkach finansowych swoje należności kredytowe. To oznacza, ze banki dochodzą do nowej formy swojego finansowania.

sekuratyzacja aktywów w bankach służy upłynnieniu kapitału - niezbywalne instrumenty stają się zbywalne!

aby był bezpieczny musi być wspomagany przez działalność innych instytucji finansowych, mówi się, że jest wspomagany działalnością sieci bezpieczeństwa finansowego. Sieć bezpieczeństwa finansowego - poza bankami centralnymi pojawiają się nowe instytucje finansowe, które przyczyniają się do tego, aby ten współczesny rynek bankowy funkcjonował bardziej bezpiecznie.

ad 1) rynek walutowy

• integralny segment rynku pieniężnego

• rynek transakcji kupna i sprzedaży walut na dowolny termin

• rynek wymiany waluty krajowej na walutę zagraniczna i odwrotnie

funkcje rynku walutowego

• kształtuje kursy walutowe

• sprzyja wymianie towarowej - nie chodzi o to, że tak kształtuje sie kurs wymiany, ale sposób kształtowania tego kursu jest podstawą do zawierania korzystnych transakcji

• współczesny rynek walutowy sprzyja inwestycjom zagranicznym - tym inwestycjom, które maja charakter długoterminowych (kapitałowych) - bezpośrednie. To taka, w której partner zagraniczny kupuje część przedsiębiorstwa.

• są tez inwestycje portfelowe - to inwestycje krótkoterminowe dokonywane zarówno na rynku walutowym, kapitałowym, jak i na wszystkich segmentach rynku finansowego. Cechą jest to, że mają głównie charakter spekulacyjny - prowadzi się je w oczekiwaniu na duże zyski w krótkim okresie czasu.

• Umożliwia on Zarządzanie ryzykiem walutowym- dokonuje sie poprzez ubezpieczanie tego ryzyka w instrumentach finansowych. Są to tzw. instrumenty pochodne walutowe, które pozwalają ubezpieczyć ryzyko tego rynku walutowego.
  

ROZWÓJ RYNKU WALUTOWEGO :

• rozwój rynku walutowego. prężny rozwój mamy na początku lat 50tych, tam pojawia się pojęcie eurorynku - to nie jest rynek EURO.

• rośnie znaczenie dolara po II WŚ

• pojawienie się petrodolarów, czyli bogacenie się państw w związku z dynamicznym wzrostem gospodarczym i zapotrzebowaniem na ropę

• w latach 70tych wzrasta kontrola Banków Centralnych - porozumienia z Breton Wood ustanawiają dolar amerykański jedynym pieniądzem wymienianym na złoto, kończy sie era pieniądza kruszcowego, tylko ten dolar pozostaje w sferze wymiany. Porozumienia 1976 upadają, pojawiają się waluty wymienialne, Są to waluty poszczególnych państw, które uzyskują status waluty rozliczeniowej,
  

wynika z tych wszystkich czynników to, że od 50tych lat pojawiają się duże centra walutowe

- Londyn

- Szwajcaria

- Lukasemburg

- Dublin

- Frankfurt

cechy współczesnego rynku walutowego:

• rynek pozagiełdowy - nie mamy giełd na rynkach walutowych

• najważniejsze centra to Nowy Jork, CZIKAGO, Paryż

• rynek zdominowany przez banki : handel walutą opiera sie przed wszystkim na bankach komercyjnych,

• transakcje zawierane są przez dealerów rynku walutowego

• nie istnieje w rzeczywistości jeden rynek walut, tylko istnieją rynki poszczególnych grup walut mniej lub bardziej ze sobą powiązanych.

• najsilniejszy segment rynku walutowego : DOLAR - EURO , zniknęła nam marka niemiecka, drugim kablem transaskgbnekbnwondzkim… jest dolar amerykański - jen japoński , wykształcił się po II wojnie światowej

kolejna para - euro- frank szwajcarski , kiwi - dolar nowozelandzki : para USD i Dolar nowozelandzki.

• Handluje się walutami wymienialnymi, stabilnymi. Stabilna waluta to taka, która reprezentuje kraj o dużym potencjale gospodarczym : dolar australijski lub waluta kanadyjska

• współczesny rynek walutowy : FOREX , rozwija sie bardzo dynamicznie, przesłanką tego rozwoju jest pojawienie się różnych możliwości nie tylko zakupu waluty na tym rynku, ale też wykonywania całego szeregu transakcji spekulacyjnych,

Wykład 3 19.03

Rynek bankowy: depozytowo - kredytowy

CECHY:

• Rynek o charakterze pozagiełdowym (over - the - counter), na którym transakcje zawierane sa przez telefon lub łącza elektroniczne

• Rynek hurtowy

• Rynek pierwotny (niepubliczny) (między dwoma kontrahentami)

• Rynek znacznej liczby pośredników bankowych

• Banki oferują w tym rynku pieniądz jako detaliści

• Transakcje hurtowe na rynku zawierają tzw. dealerzy

• Silne powiązany z decyzjami banku centralnego

kredyty bankowe

- aktywa bankowe - budowane na pieniądzu wkładowym (depozytach)

- kredyty konsumpcyjne i inwestycyjne

- kredyty krótko i długoterminowe

- kredyty dla ludności, przedsiębiorstw i różnych organizacji

- wymagają posiadania zdolności kredytowej

RYNEK MIĘDZYBANKOWY

• jeden z bardzo ważnych segmentów rynko finansowego, głównie krótkoterminowy, konsoliduje działania banków komercyjnych, bank centralny kontroluje ten rynek

Bank centralny wpływa na banki komercyjne po przez rynek między bankowy dzięki takim instrumentom jak:

- kredyt refinansowy

- kredyt redyskontowy

- kredyt lombardowy

- rezerwa obowiązkowa

- operacje otwartego rynku

Zależnie od tych operacji bank centralny może:

- zmniejszyć podaż pieniądza odpływ pieniądza bankowego

- doprowadzenie pieniądza do banków komercyjnych wzrost płynności

• Każdy bank komercyjny ma takie samo prawo. Oddaje lub pożycza swoje środki na rynku międzybankowym.

• Bank Centralny nie ma władzy absolutnej, jednak banki komercyjne poddają się jego wpływom

RYNEK WALITOWY

• Integralny segment rynku pieniężnego

• Rynek transakcji kupna i sprzedaży walut na dowolny termin

• Rynek wymiany waluty krajowej na walutę zagraniczną i odwrotnie

FUKNCJE:

• Kształtuje kursy wymiany walut

• Umożliwia zarzadzanie ryzykiem walutowym

• Umożliwia wymianę towarową między państwami

• Sprzyja inwestycja zagranicznym

ROZWÓJ:

• Eurorynek - lata 50-te; prężnie rozwijającym się pod wpływem:

• Okresu zimnej wojny - ZSRR - paryski Eurobank

• Rosnącego znaczenia dolara w gospodarce światowej

• Problemów gospodarczych USA - lokowanie dolara w rynkach europejskich

• Pojawienia się „petrodolarów” - państwa OPEC

• Lata 70-te - wzrost znaczenia na rynku banków centralnych

• Rozwój rynku offshore - tradycyjnych centrów bankowości międzynarodowej - Szwajcaria i Londyn a potem Luksemburg, Dublin, Frankfurt

CECHY:

• rynek pozagiełdowy; największe centra handlowe Nowy York, Zurych, Chicago, Londyn, Bahrajn, Paryż, Singapur

• zdominowany przez banki

• transakcje zawierają dealierzy rynku walutowego, specjalizujący się w handlu z jedna walutą lub grupą walut powiązanych ze sobą

• w rzeczywistości nie istnieje jeden rynek walutowy lecz grupa walut mniej lub bardziej ze sobą powiązanych:

• dolar/euro - najsilniejszy segment

• dolar amerykański / jen japoński - „kabel transatlantycki”

• EUR/CHF - euro/ frank szwajcarski

• NZD/USD - „kiwi” dolar nowozelandzki

• AUD/USD - „aussie”

• na rynku handluje się najczęściej walutami państw:

• funt brytyjski (GBP)

• dolar kanadyjski (CAD)

• jen japoński (JPY)

• dolar amerykański (USD)

• euro (EUR)

• frank szwajcarski (CHF)

• dolar australijski (AUD)

• przyczyną jest niska płynność walut egzotycznych

WRW to inaczej Forex - (foreigen exchange market, f/x)

• jest to rynek walutowy

• jest największym rynkiem na świecie

• rozwija się bardzo dynamicznie

• istotną przesłanką jego rozwoju jest foreksowa obecność par walutowych z udziałem głównych gospodarek wschodzących:

• Yuan - chińskiego reniminbi (CNY)

• dolara hongkońskiego (HKD)

• brazylijskiego reala (BRL)

• hinduskiej rupii (INR)

• randa południowoafrykańskiego (ZAR)

• to rynek globalny - transakcje ponadgraniczne stanowią 65% wszystkich operacji

• dzieli się na:

• rynek kasowy (spot, natychmiastowy) z rozliczeniem transakcji do 2 dni roboczych

• rynek terminowy - z dostawą waluty w przyszłości o standardowych lub niestandardowych, łamanych terminach dostaw waluty;

SPR samemu - jakie są instrumenty pochodne rynku walutowego

Sposoby kwotowania walut:

1. kwotowanie bezpośrednie (sposób europejskie)

- jednostka waluty obcej przypadająca na zmienną ilość waluty krajowej

- ile złotych kosztuje jeden dolar 1USD/PLN = 3,0668 PLN

- dolar jest walutą BAZOWĄ (stała), złoty jest walutą KWOTOWANĄ (zmienna)

2. Kwotowanie pośrednie (sposób amerykański)

- jednostka waluty krajowej przypadająca na zmienną ilość waluty obcej

- ile dolarów płacimy za jednego funta 1 GBP/USD = 1,6393

- waluta krajowa - funt - jest walutą BAZOWĄ, a dolar jest walutą KWOTOWANĄ

USD / EURO

waluta bazowa USD / PLN waluta kwotowana

GBP / USD

GBP / EUR

kwotowanie USD / PL

3,0665 3,06669

kurs kupna waluty obcej kurs sprzedaży waluty obcej

• waluty na rynku walutowym kwotowane są dwustronnie

bit - offer (ask)

stawka kupna - stawka sprzedaży

• stawka kupna jest zawsze niższa

• SPREAD - różnica między kursami, która daje zyski dla

• im szersze spread'y tym rynek walutowy jest mniej płynny i odwrotnie

FOREX

• najważniejszą walutową bazową jest dolar amerykański

• uczestnikami forex'u o ważnym znaczeniu są:

• spekulanci (80-90%) - głównie instytucje finansowe i ich klienci obstawiający zmiany kursów i ich natężenie

• zabezpieczający ryzyko walutowe (hedging) - głównie przedsiębiorstwa

• Arbitrażyści - głównie instytucje finansowe o znacznym kapitale i wysokiej dźwigni finansowej - wykorzystują różnice kursowe na transakcjach na rynku walutowym

• zmiany notowań kursów walutowych podawane są w pipsach (pip - percentage in point) lub bipsach (basis point - punkt bazowy), które są na czwartym miejscu po przecinku, czyli setną częścią procenta np. wzrost ceny EUR/PLN 4,3158 do 4,3143 oznacza wzrost kursu euro o 15 pipów czyli punków bazowych (bps)

Czynniki zmiany kursu walutowego:

• zmiana kursu walutowego

• dewaluacja/deprecjacja - spadek kursu walutowego

• rewaluacja/aprecjacja - wzrost kursu walutowego

• preferencje inwestorów

• trendu rynku w ostatnim okresie

• nastrojów dealerów rynku

• płynności rynku ; dużej lub niskiej/ więcej długich pozycji czy krótkich

• reakcji banków centralnych

• stanu finansowego pośredników rynkowych

• czynniki ekonomiczne

• parytet siły nabywczej

• relatywne stopy procentowe

• sytuacja gospodarcza kraju

• podaż i popyt kapitału

• czynniki polityczne

• charakter polityki rządu

• stopień wiarygodności politycznej

• regulacje banku centralnego

• interwencje walutowe

SPR co to jest dewaluacja, aprecjacja itd. - będzie pytać na następnym wykładzie

• Omówienie czynników:

POLITYCZNE

• zależą od tego jak jest prowadzona polityka (kłótnie w rządzie, brak stabilności, ograniczanie długu)

EKONOMICZNE:

• są okresowe

• są ważne, dla niektórych rynków

Parytet siły nabywczej:

• jest to możliwość nabywania dóbr i usług

• Najważniejszy z czynników ekonomicznych

Relatywne stopy procentowe:

• Przejawiają się w tym jakim poziom oprocentowania jest w poszczególnych gospodarkach

Sytuacja gospodarcza:

• Jeżeli jest źle w kraju to automatycznie waluta będzie słaba

PREFERENCJE INWESTORÓW

• Zależą od oczekiwań rynkowych

Działalność banku centralnego:

• Najważniejszy czynnik z tej grupy

• Jest to wyznacznik dla inwestorów jak wygląda sektor finansowy (dobrze czy źle)

NAJWAŻNIESZE TRENDY DOTYCZACE RYNKU WALUTOWEGO:

• coraz więcej transakcji przeprowadzają instytucje publiczne w tym baki centralne

• główni uczestnicy rynku to banki (trading) handlujący w imieniu klientów (brockerage) lub własnym (dealing)

• od dekady największym trendem jest Deutsche Bank (15% rynku) potem City Grup (12%) Barcyleys, UBS (po 10%) i HSBC w sumie obsługują 50% globalnego rynku walutowego

• rośnie dynamicznie udział handlu elektronicznego (e-trading) walutą (39%)

RYNEK MIEDZYBANKOWY

• emisji i obrotu instrumentami finansowymi w systemie bankowym (bank centralny i banki komercyjne)

• od końca lat pięćdziesiątych rozwija się dynamicznie, jako rynek eurowalutowych depozytów bankowych - pożyczki powyżej 1 mln USD i EUR

• transakcje przeprowadzają:

• dealerzy- zawierają transakcje

• pracownicy tzw. bank office - obsługa księgowa dealerów

• pracownicy wydziałów nostro : określający zapotrzebowanie na pieniądz

• market makers - kwotują wysokość stóp procentowych

• instytucje brokerskie - pośrednicy transakcji

• bardzo ważny rynek, decyduje o być albo nie być całej gospodarki

• zwykły człowiek go nie odczuwa bo uczestnikami tego rynku są banki

• często mówi się, że jest to rynek zamknięty

• reguluje płynność międzybankową

• jest nazywany rynkiem płynności ogólnogospodarczej

• PŁYNNOŚĆ - bieżąca zdolność do regulowania zobowiązań

• PŁYNNOŚĆ MIĘDZYBANKOWA - polega na tym, że banki mają obowiązek przygotowywania stanów płynności (czy mają za dużo czy za mało pieniądza gotówkowego). Jeśli mają nadmiar to odprowadzają je na rynek w postaci pożyczki, jeśli mają za mało to pożyczają środki od innych banków z nadpłynnością.

INSTRUMENTY RYNKU MIĘDZY BANKOWEGO

• depozyty i lokaty a) typu call

b) terminowe

dziś jutro pojutrze

O/N T/N S/N

(over night) (tomorrow next) (spot next)

• Inne:

• jednotygodniowe 1 W lub 1 T

• 2 tygodniowe 2 W, 2 T

• miesięczne 1M

• 3 miesięczne

• operacje repo

• operacje swapowe - zamiany waluty i stopy procentowej

• certyfikaty depozytowe, obligacje bankowe - w Polsce bankowe papiery wartościowe

Dealerzy określają cenę zakupu i sprzedaży:

1. dla każdego instrumentu na którym zawierane są transakcje

2. kwotowania są dwustronne/ kwotowanie podwójne

3. procentowe np. 6,75 % - 6,90 %

4. W punktach bazowych : 5 punktów bazowych to 0,05%

UWAGA: gdy stopa procentowa przyjmuje postać ułamka dziesiętnego mówimy, że jest wyrażona w punktach bazowych. Punkt bazowy równa się 1/100 punkta procentowego

Rynek międzybankowy znajduje się pod wpływem regulacji banku centralnego

Wpływ banku centralnego

skup walut i dewiz obcych
na rynek międzybankowy

spłaty kredytów

wkłady

Płynność popyt i podaż stawki rynku

banków komercyjnych pieniądza w bankach międzybankowe (bid i offer)

udzielone kredyty - budżet państwa,

wypłaty z rachunków - emisja papierów skarbowych,

sprzedaż dewiz - wtórny rynek papierów

(bonów) skarbowych)

• Wpływy

• Wypływy

SPR - co to są skarbowe papiery wartościowe i jak się dzielą

• WYPYCHANIE PIENIĄDZA BANKOWEGO Z GOSPODARKI - konkurowanie o płynne rezerwy bankowe

STAWKI RYNKU MIĘDZYBANKOWEGO

Stopa procentowa depozytów międzybankowych

• Bid - cena przyjęcia depozytu (lokata)

• Offer - cena oddania depozytu (pozyczka, kredyt)

Polska:

• WIBOR - Warsaw Interbank Offered Rate

• WIBID - Warsaw Interbank Bid Rate

Londyn - rynek międzynarodowy - LIBID i LOBOR

• LIBOR - London Interbank Offered Rate - jest stawką na londyńską rynku międzynarodowym, określa stopy % o godz. 11.00 czasu lokalnego, obowiązujące w kilku londyńskich badaniach dla pożyczek międzybankowych w podstawowych eurowalutach na stałe terminy.

LIBOR jest wykorzystywany dla ustalenia oprocentowania kredytów, papierów dłużnych o zmiennym oprecentowaniu i instrumentów pochodnych na stopy procentowe.

• Jest zawsze powiązany z konkretną waluta - zasadniczo 10 walut i 15 okresów zapadalności

• Odnosi się do eurorynki a nie rynku krajowego

• Stawka referencyjna - benchmark w wycenie instrumentów finansowych na rynkach międzybankowych

• LIBID - London Interbank Bid Rate - oprocentowanie depozytu, niższe zwykle o 0,1%

Inne:

• HIBOR - stopa procentowa na rynku eurowalutowym w Honkongu

• SIBOR - stopa procentowa na rynku eurowalutowym w Singapurze

Rynek międzybankowy strefy euro - liczona przez EBF - European Banking Federation

• EURIBOR - Euro Interbank Offered Rate - stopa procentowa depozytu międzybankowego na rynku europejskim liczona w Brukseli

• EURIBID - Euro Interbank Bid Rate

• W okresie globalnego kryzysu finansowego 20duzych banków globalnych manipulowało tymi stawkami. W czerwcu 2012 roku brytyjski Barkleys ukarany został grzywną w wysokości 290 mln GBP. Pół roku później także szwajcarski UBS - 1,5 mld USD. W lutym 2013 roku Royal bank of Scotland 615 mln USD

RYNEK KAPITAŁOWY

• rynek finansowy na którym następuje mobilizacja kapitału długoterminowego

• alokacja i transformacja kapitałów

• instrumentów finansowych średnio i długoterminowych

• kształtowania długoterminowych stóp procentowych

• zmiennych stóp zwrotu z instrumentów udziałowych

Rynek kapitałowy zważywszy na różnorodność kryteriów prawnych dzieli się na:

• nieregulowany (nie definiuje się go - po prostu przeciwieństwo regulowanego)

• regulowany - tworzone jest prawo rynku kapitałowego

w Polsce

• alternatywne systemy obrotu

• rynek regulowany

Rynek papierów wartościowych to:

• rynek instrumentów finansowych o charakterze legitymacyjnym

• rynek zorganizowany - posiadający swe odrębne struktury organizacyjne i funkcjonalne

• rynek pieniężny i kapitałowy

• rynek niezinstucjonalizowany - alternatywny wobec rynku zinstytucjalizowanego (bankowego)

Rynek papierów wartościowych może występować jako:

• rynek regulowany i nieregulowany

• rynek pierwotny i wtórny

• publiczny i niepubliczny

• Jest też rynek instrumentów finansowych, które nie są papierami wartościowymi

Rynek pierwotny

• miejsce sprzedaży aktywów finansowych - papierów wartościowych - ich pierwszym posiadaczom

• rynek emisji papierów wartościowych

• musi być analizowany do konkretnego kraju

Rynek wtórny

• rynek obrotu instrumentami finansowymi

Wykład 16.06.14r.

INSTRUMENTY FINANSOWE

Instrument finansowy - rodzaj zobowiązania pieniężnego jednego podmiotu gospodarczego wobec drugiego

Instrumenty finansowe występują w postaci :

1) dokumentu; środek dowodowy zapisu księgowego lub elektronicznego zobowiązania np. pożyczka lub kredyt
bankowy

2) legitymacji; gdy zobowiązanie zapisane w dokumencie daje możliwość dochodzenia inkorporowanych (zawartych)
w nim praw. Samoistna forma zobowiązania.

PAPIERY WARTOŚCIOWE

• to takie instrumenty finansowe, z których dochodzenie praw możliwe jest wyłącznie na podstawie posiadania dokumentu

• Reprezentują instytucję długu na okaziciela

POJĘCIE INSTRUMENTÓW RYNKU KAPITAŁOWEGO

• Formy zobowiązań pieniężnych rodzące różne prawa majątkowe

• Długoterminowe formy zobowiązań pieniężnych

• Formy długoterminowego inwestowania indywidualnego, zbiorowego i instytucjonalnego

• Formy zobowiązań pieniężnych o okresie zapadalności dłuższym niż rok

KLASYFIKACJA INSTRUMENTÓW RYNKU KAPTAŁOWEGO

1. Kryterium czasu

- średnioterminowe od 1 roku do 3-5 lat

- długoterminowe powyżej 5 lat

2. Charakter emitenta

- bankowe instrumenty finansowe

- pozabankowe instrumenty finansowe

3. Sposób obrotu

- niezbywalne instrumenty finansowe

- zbywalne instrumenty finansowe

4. Charakter prawny

- instrumenty o charakterze dokumentowym

- PAPIERY WARTOŚCIOWE

PAPIERY WARTOŚCIOWE NA RYNKU KAPITAŁOWYM

• mogą występować w postaci materialnej i niematerialnej

• dematerializacja papieru wartościowego oznacza, iż wszystkie dane o papierze wartościowym zawarte są w zapisie komputerowym. Papier wartościowy jest złożony w depozycie papierów wartościowych - w Polsce : KRAJOWY DEPOZYT PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH.

PODZIAŁ PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH

1. Ze względu na prawa majątkowe

- wierzycielskie papiery wartościowe

- udziałowe papiery wartościowe

2. Kryterium czasu

- krótkoterminowe papiery wartościowe - certyfikaty depozytowe, bony skarbowe (emitowane przez skarb państwa) i
pieniężne, komercyjne papiery
wartościowe itd.

- długoterminowe papiery wartościowe

3. Plasowanie na rynku

- papiery wartościowe rynku pieniężnego

- papiery wartościowe rynku kapitałowego

INSTRUMENTY DŁUŻNE NA RYNKU KAPITAŁOWYM

- przynoszą stały dochód w przeciwieństwie do instrumentów udziałowych

- ich wartość zależy od warunków emisji; wielkości nominalnej angażowanego kapitału, wysokości oprocentowania i okresu
inwestowania

- zalicza się do nich : obligacje, listy zastawne, dłużne instrumenty finansowe w postaci długoterminowych pożyczek
bankowych i rynkowych

POJĘCIE OBLIGACJI ZGODNIE Z USTAWĄ O OBLIGACJACH Z DNIA 29 CZERWCA 1995 Z późn. zmianami.

OBLIGACJA jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligariusza) i zobowiązuje się wobec niego o spełnienia określonego świadczenia , które może mieć charakter pieniężny lub niepieniężny.

Obligacja jest :

• rodzajem pożyczki, w której emitent jest pożyczkobiorcą, a obligariusz pożyczkodawcą

• źródłem pozabankowych możliwości - alternatywną techniką finansowania podmiotów gospodarczych

• inwestycją finansową średnio i długoterminową rynku finansowego

FUNKCJE OBLIGACJI

• pożyczkowa - reprezentuje dług na okaziciela

• lokacyjna - źródło inwestycji pozabankowych

• płatnicza - reguluje wierzytelności podmiotów (np. obligacje restrukturyzacyjne)

• obiegowa - odsprzedaż na rynku wtórnym

• gwarancyjna - np. obligacje zamienne

• zabezpieczająca - np. kredyt lombardowy

ŚWIADCZENIE Z TYTUŁU OBLIGACJI - WG USTAWY

• W przypadku świadczenia pieniężnego, emitent zobowiązany jest do zwrotu pożyczanej kwoty w ściśle określonym terminie wraz z naliczonymi odsetkami

• W przypadku świadczenia niepieniężnego natomiast emitent zobowiązany jest do spełniania świadczenia określonego w obligacji w terminie określonym w obligacji. Świadczeniem tym mogą być :

Udziały w przyszłych zyskach remitenta

Zmiana obligacjami na akcje remitenta

Prawo do pierwszeństwa nabycia akcji remitenta

• Występują również obligacje, z których świadczenie jest częściowo pieniężne a częściowo na niepieniężne. Przykładem mogą tu być obligacje, z których odsetki płacone są obliariuszowi w formie pieniężnej, natomiast spłata kwoty podstawowej następuje w akcjach emitenta obligacji.

WARTOŚC NOMINALNA OBLIGACJI

• (face value) - kwota środków pieniężnych określająca wysokość długu emitenta wobec inwestora (nabywcy). Stała w okresie wykupu , a pot terminie wykupu podlega spłacie wg zasad określanych w procesie emisji

• wartość emisyjna - wyznaczana w procesie emisji obligacji

• papierem wartościowym rynku kapitałowego o charakterze wierzycielskim

RYNEK PIERWOTNY OBLIGACJI - SPRZEDAŻ OBLIGACJI

WN > WE - obligacja z dyskontem - taka, której wartość nominalna jest mniejsza niż emisyjna

WN > WE - obligacja z premią

WN = WE - obligacja (al par lub at par)

WARTOŚĆ PRZYSZŁA OBLIGACJI - OKRESLONA PRZEZ WARUNKI WYKUPU OBLIGACJI

• wysokość nominału

• sposób oprocentowania

• wysokość oprocentowania

• termin wykupu

Wartość przyszła obligacji jest tym większa , im wyższe jest jej nominałem oprocentowania (kupon) dla danego terminu obligacji

WARTOŚĆ RYNKOWA OBLIGACJI - rynek wtórny, obrót na rynku;

• wyznaczona jest przez podaż i popyt, wynikająca ze zbywalności tej obligacji

Czynniki określające wartość rynkową obligacji:

1. Warunki brzegowe emisji obligacji (kupon, wysokość i sposób oprocentowania, termin wykupu)

2. Rodzaj obligacji

3. Płynność rynku obligacji

4. Przepisy podatkowe

5. Koniunktura gospodarcza

6. Wartość obligacji rządowych o podobnych okresach zapadalności

RYNEK OBLIGACJI

• obligacje są papierami wartościowymi przeznaczonymi do obrotu

• handel nimi odbywa się na różnorodnych rynkach finansowych np. na rynku międzybankowym oraz ba giełdach papierów wartościowych

• na rynkach regulowanych i nieregulowanych

• w formie oferty publicznej i niepublicznej

• na rynku giełdowych i pozagiełdowym

• obligacje te w Polsce muszą zostać dopuszczone do obrotu giełdowego przez KNF

EMITENTEM OBLIGACJI MOGĄ BYĆ:

• Skarb Państwa - Skarb Państwa emituje obligacje skarbowe - aby sfinansować dług publiczny

• Gminy bądź miasta - Gminy i miasta emitują obligacje komunalne

• Przedsiębiorstwa prywatne -Firmy prywatne emitują obligacje korporacyjne

RODZAJE OBLIGACJI

• Obligacje zero kuponowe - obligacje nie wypłacające ODSETEK OD KWOTY PODSTAWOWEJ. Te sprzedawane są z reguły z dyskontem , czyli poniżej wartości nominalnej. Ich wykup natomiast następuje po wartości nominalnej. Różnica nazywana dyskontem jest zyskiem obligariusza

• Obligacje kuponowe - Obligacje te sprzedawane są aż po wartości nominalnej. Zobowiązują one emitenta do okresowego płacenia tzw. kuponu (odsetek od wartości nominalnej)

Ze względu na sposób ustalenia odsetek obligacje możemy podzielić na :

• obligacje o stałym oprocentowaniu - oprocentowanie w tym przypadku ustalone jest w momencie sprzedaży i obowiązuje aż do okresu wykupu.

• obligacje o zmiennym oprocentowaniu - oprocentowanie takiej obligacji oparte jest z reguły o tzw., stopę referencyjną i powiększone o marżę. Stopą bazową może być stopa inflacji lub stopy procentowe określane przez Bank Centralny

RODZAJE OBLIGACJI

• obligacje zamienne - dają obligariuszowi prawo do zamiany obligacji na akcje emitenta obligacji lub na inny instrument finansowy

• obligacje z prawem poboru (opcyjnie) - dają obligariuszowi prawo (opcje) do zakupu w określonym terminie akcji remitenta

• obligacje z opcją wykupu na żądanie - dają emitentowi prawo żądania wykupu przed ustalonym terminem

• obligacje z opcją sprzedaży na żądanie właściciela - dają obligariuszowi prawo zażądania od emitenta wykupu obligacji przed ustalonym terminem

RODZAJE OBLIGACJI

• obligacje imienne

• obligacje na okaziciela

• Euroobligacje - określenie nadawane obligacjom notowanym na międzynarodowym rynku finansowym. Euroobligacje są to obligacje emitowane w walucie innej niż waluta kraju, w którym dokonywana jest emisja. Euroobligacjami bedą na przykład obligacje dolarowe emitowane w Polsce

• Obligacje zagraniczne - obligacje emitowane w walucie kraju, w którym dokonywana jest emisja, których emitentem jest podmiot zagraniczny

WARTOŚĆ BIEŻĄCA OBLIGACJI - wartość zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych obligacji

-> kwota, którą należy zainwestować dziś, aby w przyszłości otrzymać przepływy pieniężne z obligacji zgodne z
warunkami jej emisji

-> wartość wewnętrzna obligacji - wyznaczana przy określonych warunkach brzegowych

-> w dużym przybliżeniu cena rynkowa obligacji

Cena obligacji zwykłej w dowolnym dniu po emisji jest więc sumą bieżących (tzn. zdyskontowanych) wartość zarówno odsetek jak i nominału zwracanego w dniu wykupu

C = E (suma) O_t /(1+d)^t + Wn / (1+d)ⁿ

Gdzie:

C - cena obligacji

O - płatności odsetkowe (kuponowe obligacji)

d - stopa dyskontowa - odzwierciedla ona poziom rynkowej stopy procentowej lup założonej przez inwestora dochodowości,
oczekiwana stopa dochodu z inwestycji

t - okresy odsetkowe od dnia zakupy obligacji do dnia jej wykupu, gdzie i = 1,2,3...n

WYCENA WARTOŚĆI AKTURALIALNEJ OBLIGACJI RYNKOWEJ - W OBROCIE RYNKOWYM

zależy jednak od różnych czynników

• warunków emisji obligacji

• zasad kapitalizacji dochodu z obligacji

• warunków jej wykupy

• kierunku zmian rynkowych stóp procentowych

Przyjmuje się, że

- dla danego horyzontu czasowego inwestycji i wartości przyszłej

-> im wyższa oczekiwana stopa procentowa, tym niższa wartość bieżąca

-> im niższa oczekiwana stopa procentowa , tym wyższa wartość bieżąca

- dla danej stopy dyskontowej i wartości przyszłej

-> im dłuższy okres zapadalności , tym niższa wartość bieżąca

-> im krótszy okres zapadalności, tym wyższa wartość bieżąca

Oczekiwana stopa zwrotu

Stopa zwrotu porównywalna do innych inwestycji przy zakładanym poziomie i kierunku zmian bazowych stóp procentowych w sektorze bankowym

LISTY ZASTAWNE

• papier wartościowy imienny bądź na okaziciela. którego podstawą emisji jest wierzytelność banku hipotecznego zabezpieczona hipoteką

• emitowany jest przez banki hipoteczne

• służy upłynnianiu wierzytelności bankowych wynikających z udzielonych kredytów hipotecznych

KLASYFIKACJA LISTÓW ZASTWNYCH

• hipoteczne listy zastawne - wcześniej definiowane

• publiczne listy zastawne - szczególna forma listu zastawnego- w świetle prawa zabezpieczona gwarancją lub poręczeniem skarbu państwa lub innych instytucji państwowych i międzynarodowych organizacji a także ich wierzytelności hipotecznych

KREDYT HIPOTECZNY

• jest długoterminowym kredytem bankowym, którego zwrotność zabezpiecza ustanowiona hipoteka na nieruchomości / hipoteczne zabezpieczenia w świetle prawa mogą być różne

• banki hipoteczne mogą też emitować obligacje w drodze sekuratyzacji wierzytelności hipotecznych tzw. MBO/ - bardziej ryzykowne niż listy zastawne

• nie są one listami zastawnymi

• banki mogą tez emitować inne obligacje zwane obligacjami korporacyjnymi, które pełnią funkcje bankowych papierów wartościowych

wykład 5 21.05

Prawo poboru - zasada obowiązująca na rynku kapitałowym umożliwiająca co najmniej zachowanie przez dotychczasowych akcjonariuszy proporcjonalnego działu w kapitale akcyjnym danej spółki akcyjnej po nowej emisji jej akcji. Według tej zasady objęci odpowiedniej ilości nowych akcji przez akcjonariuszy zależy od już posiadanego stanu ilościowego.

teoretyczna wartość prawa poboru

V = (M-S)/ (n+1)

V - teoretyczna wartość pp

M - cena rynkowa starych akcji

S - cena emisyjna nowych akcji

n - liczba ..................

CZAS ROZLICZENIA TRANSAKCJI NA GPW

T - dzień transakcji

T - kontrakty terminowe

T+1

T+2 - obligacje, prawa poboru

T+3 - akcje, certyfikaty inwestycyjne, ETF-y

WSKAŹNIK CENA DO KSIĘGOWEJ (C/WK)

C/WK = kapitalizacja / wartość księgowa

Wprowadzono nowy system notujący UTP który jest szybszy i bardziej wydajny oraz gwarantuje organizację obrotu zgodnie z globalnymi trendami.

Nowe rodzaje zleceń

- PEG - zlecenie które podąża za najlepszym limitem zlecenia kupna sprzedaży

- WNF (ważne na fixing) - zlecenia, które przyjmowane są do systemu podczas każdej z faz sesji giełdowej, jednak aktywowane są tylko na najbliższym fixingu. Niezrealizowana cześć zleceń jest usuwana z systemu po zakończeniu fixingu

- WNZ (ważne na zamknięcie) - zlecenia, które sa przyjmowane do systemu podczas każdej fazy sesji giełdowej, jednak biorą udział tylko odczas końcowego fixingu. Niezrealizowana część jest usuwana.

- WDC (ważne do czasu) - zlecenia, dla których inwestor będzie mógł określić dokładny czas ich wygaśnięcia podczas danej sesji giełdowej

struktura rynku kapitałowego

w zależności od tego, czy transakcja papierami wartościowymi dokonuje się po raz pierwszy czy po raz kolejny rozróżnia się dwa segmenty rynku:

- pierwotny - pierwsza sprzedaż papierów wartościowych za pośrednictwem instytucji finansowych ; służy to zgromadzeniu kapitału na rozpoczęcie lub rozszerzenie działalności; transakcji dokonuje się pomiędzy emitentem a inwestorami.

- wtórny - ponowy obrót papierami wartościowymi; transakcji kupna sprzedaży dokonuje się pomiędzy inwestorami

RYNEK PODSTAWOWY

to jeden z dwóch segmentów rynki giełdowego, przeznaczony dla papierów wartościowych dopuszczony do publicznego obrotu, charakteryzujący się odpowiednio wysokim kapitałem i wysoka płynnością

Jakie spółki są klasyfikowane:

- z nieograniczoną zbywalnością

- musza mieć odpowiednia wartość i rozproszenia tzw. free float

- z ogłoszonymi sprawozdaniami finansowymi za ostatnie 3 lata

- nie mogą się toczyć procesy likwidacyjne

RYNE RÓWNOLEGŁY

jeden z dwóch segmentów rynku giełdowego przeznaczony dla papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu, charakteryzujących się mi.in.: mniejszym kapitałem i płynnością.

zasady klasyfikacji są takie same

jakie musza być dokumenty aby spółka mogła być notowana

- prospekt emisyjny

- raporty okresowe

- raporty bieżące

--> jest to ważne bo każdy inwestor musi mieć taki sam dostęp do informacji o spółce aby wiedzieć czy warto zainwestować czy też nie

Indeks giełdowy

- informują w sposób syntetyczny o sytuacji na giełdzie

- stanowi punkt odniesienia przy ocenie efektywności inwestowania na rynkach akcji, gdyż inwestorzy porównują stopę zwrotu własnych inwestycji ze stopą zwrotu indeksu giełdowego

- jest instrumentem bazowym dla instrumentów pochodnych, takich jak kontrakty terminowe i opcje

Wartość indeksu

określona jest na podstawie cen akcji oraz innych wielkości charakteryzujących akcji (liczby akcji; wielkości dywidendy) i zmienia się w trakcie obrotów na giełdzie

rynek prowadzany przez GPW (detaliczny )

- regulowany

- alternatywny

Rynek prowadzony przez BonSpot (hurtowy)

- regulowany

- alternatywny

Inne rynki:

NEW CONNECT - rynek przeznaczony jest dla powstających małych firm o stosunkowo niewielkiej przewidywanej kapitalizacji działających przede wszystkich w sektorach tzw. nowych technologii: IT, media elektroniczne, biotechnologia, energia alternatywna itp. opartych gównie na aktywach niematerialnych

warniki które musi spełnić aby być notowanym na tym rynku :

- spółka musi sporządzać jedynie krótki dokument informacyjny

- zbywalność akcji jest nieograniczona

- spółka nie może być w upadłości

- musi korzystać z pomocy tzw. autoryzowanego doradcy

CATALYST - system obrotu i autoryzacji i obrotu dłużnymi instrumentami finansowymi. Prowadzony jest na platformach transakcyjnych GPW

systemy notowań na GPW

1. system kursu jednolitego

2. system kursu ciągłego

Każdy instrument finansowy jest notowany tylko w jednym systemie. decyzje odnoście systemu którym jest notowany dany instrument podejmuje zarząd giełdy przy czym podstawowym kryterium jest tutaj płynność obrotu

Harmonogram notowań ciągłych

- faza otwarcia

- ustalanie kursu

- notowanie ciągłe

- dogrywka

harmonogram kursu jednolitego

faza otwarcia

ustalenie kursu

faza interwencji

dogrywka

wykład 6 4.03

Materiał do egzaminu:

• wypadają wyceny obligacji, analiza fundamentalna, techniczna, wypadają instrumenty pochodne , wycena akcji.

• egzamin testowy, i jednokrotnego, i wielokrotnego wyboru + test uzupełnień

• lepiej odpowiadać na mniej bo są cząstkowe punkty

• książka cała obowiązuje

Temat : Ryzyko systemowe w warunkach niestabilności rynków finansowych.

NIESTABILNOŚC FINANSOWA

• przeciwieństwo stabilności finansowej (gdyby tak akademicko rozważyć to pojęcie to byłby też problem - stabilność finansowa jest często łączona z sytuacją w której NIE występuje kryzys finansowy)

• stabilność finansowa jest wtedy, gdy nie występują kryzysy finansowe

• stabilność finansowa zapewnia efektywne funkcjonowanie krajowych systemów finansowych gospodarki światowej

STABILNOŚĆ FINANSOWA

• stabilność finansowa oznacza stan, w którym działalność gospodarcza pozostaje niezakłócona

• gdy system finansowy pełni wszystkie swoje funkcje w sposób ciągły i efektywny, nawet w przypadku wystąpienia nieoczekiwanych i niekorzystnych zaburzeń w znacznej skali

Stabilność finansowa oznaczająca w istocie stabilność systemu finansowego

występuje, gdy:

• stabilnie funkcjonują rynki finansowe - mamy jakiś stan normalny (?)

• stabilnie działają pośrednicy finansowi

• bez zakłóceń funkcjonuje infrastruktura finansowa

Formy niestabilności rynków finansowych:

• gwałtowne zmiany cen aktywów finansowych - najczęściej spotykana niestabilność,

• brak płynności rynku

• niewypłacalność uczestników rynku

• szoki popytowo - podażowe

• problemy instytucji finansowych związane z należytym wywiązywaniem się z ich zobowiązań

• bąble spekulacyjne

• kryzysy finansowe

KRYZYS FINANSOWY

oznacza zaburzenie funkcjonowania rynków finansowych, któremu towarzyszy spadek cen aktywów oraz upadłość dłużników i pośredników, co powoduje niezdolność rynków do alokowania kapitału w gospodarce.

Międzynarodowy kryzys finansowy

zaburzenia przekraczają granice narodowe, zakłócając zdolność rynków do alokowania kapitału w skali międzynarodowej

Kryzys bankowy

oznacza sytuację, w której rzeczywisty lub potencjalny run na banki bądź ich upadłości skłaniają banki do zawieszenia regulowania ich zobowiązań względnie zmuszają rząd do interwencji na dużą skalę, aby temu zapobiec.

Kryzys walutowy

to zjawisko masowej wyprzedaży waluty krajowej oraz aktywów w niej wyrażonych, powodującej silną presję na deprecjację waluty krajowej i w efekcie prowadzący do skokowego spadku nominalnego kursy walutowego lub utraty rezerw walutowych w przypadku obrony kursu walutowego przez władze monetarne tego kraju

Kryzys (krach ) giełdowy

oznacza gwałtowne i utrzymujące się przez dłuższy czas załamanie kursów akcji na giełdzie papierów wartościowych.

Kryzys zadłużenia zagranicznego

oznacza sytuację, w której kraj nie jest zdolny do obsługi długu zagranicznego, wszystko jedno czy suwerennego czy prywatnego,

Współczesny system finansowy jest niestabilny

Wg MFW w okresie od 1970r. do 2007r. doszło do:

• 124 kryzysów bankowych,

• 208 kryzysów walutowych,

• 63 przypadków niewywiązania się dłużników suwerennych ze…..

2000r. - internetowa bańka spekulacyjna

2007-2010 ? - globalny kryzys finansowy

Bańska internetowa (dot-com buble)

Podłoże kryzysu :

• Swoista moda na zakupy akcji spółek z branży informatycznej i z sektorów pokrewnych w latach 1995-2000, pobudzona nadziejami na szybko wzrost ich wartości, co wiązało się z powstaniem pierwszej wersji przeglądarki internetowej Netscape, nowego systemu operacyjnego Windowsa 95 oraz języka programowania Java.

• Szczególną aktywność wykazywały fundusze venture capital

• Łatwa dostępność kapitału w warunkach obowiązywania niskich stóp procentowych w USA

Czynniki sprzyjające powstawaniu współczesnych kryzysów finansowych:

• Deregulacja wielu dziedzin gospodarki oraz współczesnego rynku finansowego,

• Liberalizacja przepływów kapitałowych,

• Globalizacja rynków finansowych,

• Rosnąca liczba rynków off-shore oraz oaz podatkowych,

• Innowacyjność w zakresie tworzenia instrumentów finansowych,

• Rozwój sektora IT co umożliwiło powstanie i rozwój pieniądza elektronicznego i wirtualnych platform transakcyjnych, a w konsekwencji zwiększenie strumieni międzynarodowych przepływów kapitału odznaczających się zarazem dużą zmiennością

GLOBALIZACJA - poczytać w literaturze co to jest,

SEKURYTYZACJA - głównie polega na krótko mówiąc odsprzedaży aktywów finansowych, które można przekazać i przekazuje się na tzw. spółkę celową.

Głównie swoje aktywa sekurytyzują banki.

Aranżer - podmiot sprzedający aktywa

Spółka celowa - emitent sekurytyzowanych papierów wartościowych

Inwestorzy - nabywcy sekurytyzowanych papierów wartościowych

Ryzyko systemowe na współczesnym rynku finansowym:

• Rośnie w warunkach globalizacji, liberalizacji, deregulacji rynków i instytucji finansowych

• Trudno go ograniczyć

• Teoretycznie może go spowodować nieistotna przyczyna

• W efekcie zarażania powstają poważne skutki finansowe i ekonomiczne.

• Było znane ale w okresie globalnego kryzysu finansowego okazało swą moc

• Ryzyko wynikające ze współzależności

Ryzyko systemowe - ryzyko wystąpienia zakłóceń w funkcjonowaniu systemu finansowego, które może mieć poważne negatywne skutki dla sfery realnej gospodarki

Kierunki zmian wobec doświadczeń globalnego kryzysu finansowego:

• Wzmocnienie transparentności i odpowiedzialności rynków finansowych

• Zwiększenie współdziałania państw

• Wzmocnienie zdrowych regulacji w gospodarce światowej

---