DREWNO

Najstarszy materiał budowlany, powstały po ścięciu drzewa.

Drzewo składa się z:

-korzenia (karpina)

-pień , gdzie początkowa część to odziomek (część na drewno - strzała)

-gałęzie

W przekroju poprzeczny ( od środka) :

Rdzeń, twardziel, biel, miazga, łyko, miazga korkowa, korek, kora

Właściwości fizyczne drewna:

-barwa (jasno-brązowa), drewno powinno mieć jednolity kolor, jaśnieje po ścięciu (po ścięciu ciemnieje)

-połysk (im większa twardość drewna tym większy połysk)

-zapach (iglaki - żywica, liściaste -garbnik) -> świadczy o zdrowiu drzewa

-wilgotność drzewa po ścięciu 30%, a do użycia tak od 20-28*-drewno wilgotne, 15-18* -drewno suche. Drewno iglaste schnie szybciej niż liściaste.

-im drewno bardziej suche tym jest lepszym izolatorem

-przewodność cieplna- drewno jest złym przewodnikiem ciepła. Przewodność cieplna drewna jest zależna od jego gęstości, wilgotności i kierunku włókien

-przewodność elektryczna -drewno suche jest złym przewodnikiem elektryczności . Zawilgocone oraz nasycone drewna solami powodują zwiększenie przewodności elektrycznej. Przewodność elektryczna wzdłuż włókien jest prawie dwukrotnie większa od przewodności poprzek włókien

-skurcz i spęczanie- wilgotne kurczy się w trakcie suszenia / suche pęcznieje wchłaniając wilgoć

-higroskopijność- drewno wchłania wilgoć tak długo aż jego wilgotność nie zrowna się z otoczeniem

-ciężar - 1550kg/m³ (zależy od wilgotności)

Właściwości mechaniczne drewna:

-wytrzymałość (wzór ważny w przedziale 8-20% wilgotności)

K15=Kw[1+d |W-15|]

-liściaste -0,05; iglaste -0,04

-wytrzymałość doraźna na ściskanie - największą wytrzymałość na ściskanie wykazuje drewno przy sile działającej wzdłuż włókien, najmniejszą zaś przy sile działającej w poprzek włókien;

-wytrzymałość doraźna na zginanie - jest ok. 2 x większa od wytrzymałości na ściskanie;

-wytrzymałość doraźna na ścinanie - wzdłuż włókien jest znacznie większa niż prostopadle do włókien.

-ścieralność (twarde drewno jest bardziej odporne)

-giętkność (większa w drewnie lekkim, wzrasta pod wpływem temperatury i wilgoci)

Wady drewna:

a)wady kształtu:- zbieżność (z walca robi sie stożek)

-spłaszczenie; zgrubienie; dziury; krzywizna; rozwidlenia (np rozdwojenie)

b)wady w budowie anatomicznej: -sęki (okrągłe, owalne, podłużne, sęk pasierb, sęki skrzydlate)

-byłe sęki (sęk wypada, zostaje dziura)

-zawoje (zniekształcenia słojów rocznych np: falistość)

-pęknięcia żywiczne

-skręt włókien

c)układ włókien: falisty; zawiły; skrętny

d)rdzeń: mimośrodowy; wielordzeniowy

e)fałszywa biel

f)wady zabarwienia: -plamy garbnikowe

-zszarzenia (przez grzyby); -fałszywa twardziel; -zgnilizna (twarda, miękka-drewno ciemnieje)

g)pęknięcia (okrągłe-intensywny wzrost, czołowe i powierzchniowe)

h)zranienia mechaniczne: -zabitka(dziuple, martwy fragment wewnątrz drewna)

-zakorek (wypełnienie otworu korą); -martwice boczne (uszkodzenia bocznego płatu drewna)

g)uszkodzenia przez owady:

na drzewach: korniki, mrówka gmachówka

na drewnie: kołotek domowy, trzpiennik , rydel

h)skupienia żywicy ( by uniknąć w Polsce powinno się ścinać zimą albo w środku lata)

i) uczkodzenia przez grzyby:

na drzewie: huba , wrośniak

na drewnie: piwniczny, domowy biały, kopalniowy, podłogowy,stroczek

Suszenie drewna:

-naturalne: stosy drewna do 5m wysokości układa się na słupach dystansowych, oddzielone od ziemi 10cm warstwą powietrza, zakryte daszkiem

-sztuczne: wentylatory, gazy spalinowe, przegrzana para, pary substancji organicznych, metody próżniowe, sybstancje toksyczne

-nowoczesne: tunelowe ciągłe (60-80˚C)

Wilgotność optymalna ~20%

Trwałość materiałów drewnianych i zabespieczenie

Problem grzybów:

Zmniejszają one trwałość niszcząc drewno

-niszczące (grzyb domowy właściwy) -korodujący (grzyb domowy biały) -pleśniowe (grzyb piwniczny)

Rozwój grzyba:

-miejsca zaciszne, odpowiednia temperatura i wilgotność (warunki sprzyjające)

-zarodnik znajduje sobie miejsce, tworzy grzybnię

-grzybnia wytwarza sznury

-sznury szukają miejsca gdzie grzyb może się rozwijać

-powstaje owocnik z zarodnikami i wszystko się powtarza

Środki zapobiegające grzybom:

-używać tylko drewna wysuszonego

-nie używać drewna z rozbiórki

-świeżych elementów nie malować farbami nieprzepuszczającymi powietrza

-intensywnie wietrzyć; -wymrażanie; -izolacje przeciwwilgociowe

-dokładne wymierzenie

-zabezpieczenia przeciw-grzybicze:

-impregnacja powierzchniowa

-kąpiele w roztworach solnych o podwyższonej temp

-metody dyfuzyjne

-metody ciśnieniowe

Poroblem owadów

Środki przeciw owadom:

-nasączanie środkami chemicznymi, różnego rodzaju kąpiele w takich środkach

Szkodniki:

szkodnik fizjologiczne(żyją w żywym drzewie)

szkodniki techniczne (drewno martwe)

-cykl rozwoju: jaja-> larwa -> poczwarka ->owad -> jajo ->...

Typowe szkodniki: spuszczel, kołatek domowy, kołatek uparty, kornik

f)Zabezpieczenia przeciwogniowe:

-staranne zabezpieczanie kominów

-zastosowanie odpowiednich środków konstrukcyjnych

-tynki i okładziny

-stosowanie środków chemicznych (środki, które stopnieją w czasie pożaru; materiały, które w czasie spalania nie wydzielają tlenu; związki amonu, przy spalaniu wydzielają dużą ilość gazu, a w przypadku drewna to węglan amonu czy siarczan)

Najbardziej pożądane drzewa:

a)drzewa liściaste:

dąb - drewno twarde, ciężkie, stolarka budowlana, deszczułki posadzkowe, okleiny, posadzki płytowe

akacja - bardzo twarde, ciężkie, wytrzymałe, ograniczone zastosowanie z powodu niewielkiej grubości pnia

jesion - ciężkie, twarde, trudno łupliwe, łatwo się obrabia, boazerie, materiały posadzkowe, wykończenie wnętrz

buk - ciężkie i bardzo twarde drewno, bardzo wysoka wytrzymałość, poręcze , balustrady, schody, posadzki, do produkcji narzędzi

wiąz - wytrzymałe, średnio twarde, na boazerie, posadzki, okleiny

olcha - lekkie, miękkie, łatwo się obrabia i łupie, do produkcji sklejek i płyt wiórowych

b)drzewa iglaste:

sosna - drewno lekkie, miękkie, łatwe w obróbce, stolarka budowlana (okna , drzwi), konstrukcje dachowe, legary , belki, deski, sklejka;

świerk - lekkie, miękkie, łupliwe drewno, trudne w obróbce, zastosowanie podobne jak sosna, należy uniknąć stosowania w miejscach narażonych na zawilgocenie, używa się do okien i drzwi;

Produkty

-elementy wykończeniowe: okleiny, podłogi, parkiety, posadzki, odłogi

-forniny(cieńkie płaty drewna, inaczej okleiny- nakleja się na drewno w celu nadania mu bardziej szlachetnego wyglądu)

-sklejki (nieparzyste ilości zlepianych, sklejanych forninów)

-płyty wiórowe, pilśniowe (z odpadów tartarcznych)

-nawierzchnia drogowa

-pozorne odpady: wełna drzewna - materiał izolacyjny

-słupy, pale, więźby dachowe

-kłody

-kostka brukowa

4

Drewno

---