Moederdag in Nederland
Sinds 1922 wordt ook in Nederland moederdag gevierd, officieel vanaf 1928. Aanvankelijk was de datum 20 mei, maar vanaf 1931 gold ook hier de tweede zondag van mei als moederdag. De reden voor de introductie van moederdag was in Nederland zuiver commercieel. Initiatiefnemer was de Koninklijke Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde, die een gouden kans zag om de bloemenverkoop flink te bevorderen. Zij waren in 1926 de eersten die inspeelden op moederdag, tot ongenoegen van de banketbakkersbranche. Het tijdschrift 'De banketbakkerij' schrijft op 23 mei 1928 verbolgen: 'Wij, hier in Nederland, hebben het nog niet verder gebracht dan tot bloemen'. Dat moest snel veranderen, want de banketbakker was toch ook 'de vriend van Moeder'? De Nederlandsche Banketbakkers Vereeniging introduceerde speciale moederdagtaarten, die op reclameplaten werden aangeprezen en in elke banketbakkerij te koop waren. Tot de Tweede Wereldoorlog bleven taart en bloemen de traditionele moederdagcadeaus, maar vanaf de jaren vijftig is het aantal mogelijkheden gestaag uitgebreid en intussen is er geen winkel die niet een speciale moederdagaanbieding heeft.
De Amerikaanse oorsprong van moederdag
Of je het nu viert of niet, om moederdag kun je moeilijk heen. Al weken van te voren worden schuldbewuste kinderen en echtgenoten gewezen op hun verplichtingen aan moeder en commercie: een flesje parfum, ontbijt op bed, bloemen, een handige nagellakdroger. Terwijl het toch begon als zo'n nobel initiatief. De moederdag zoals wij die kennen is afkomstig uit Amerika. De dag werd voor het eerst landelijk gevierd op de tweede zondag van mei 1914. Initiatiefneemster was een lerares uit Philadelphia, Anna Jarvis (1864-1948), die na het overlijden van haar moeder besloot haar leven in dienst te stellen van de moederverering. Na een jarenlange lobby wist ze in 1914 voor elkaar te krijgen dat moederdag werd uitgeroepen tot een officiële landelijke feestdag. Zelf heeft ze overigens nooit kinderen gekregen en is ze ook nooit getrouwd.
Op naar een officiële moederdag
Het was niet toevallig dat juist Anna Jarvis voor het uitroepen van een moederdag heeft gezorgd. Haar eigen moeder, Anna Reeves Jarvis, had zich altijd actief ingezet voor moeders. Ze organiseerde in West-Virginia zogenaamde Mother's Work Clubs, werkgroepjes van moeders die samenkwamen in locale kerken om zich in te zetten voor de bestrijding van ziekte en kindersterfte. De moeders kregen les in eenvoudige medische verzorging en steunden elkaar bij ziekte of andere tegenspoed. Het motto van de Mother's Work Clubs onderstreepte het belang van moeders in de samenleving: 'better mothers, better homes, better men and women'. Moeder Jarvis overleed op 9 mei 1905. Het jaar daarop organiseerde haar dochter een persoonlijk eerbetoon, het volgende jaar gevolgd door de eerste 'General Memorial Day of all Mothers'. Als dag koos ze voor de zondag na de sterfdag van haar moeder: de tweede zondag van mei, de dag waarop ook nu nog moederdag wordt gevierd in Nederland. De eerste moederdag werd in bescheiden kerkelijke kring gevierd, maar dankzij de inspanningen van Jarvis breidde het fenomeen zich snel uit. Ze schreef honderden brieven aan kerkleiders en politici om moederdag te promoten. In 1909 werd al in 45 Amerikaanse staten moederdag gevierd en in 1912 riep de Methodisten Kerk moederdag uit tot een officiele kerkelijke feestdag. Op 8 mei 1914 tenslotte ondertekende president Thomas Woodrow Wilson de 'Mother's Day Bill', waarmee moederdag een officiele nationale feestdag werd waarop moeders in heel Amerika bloemen kregen (traditioneel anjers).