Romantiek in Nederland
Kenmerkend:
originaliteit in vorm en inhoud (nieuwe vormen, kunstvormen mogen gemengd worden, het individualisme, iedereen moet zijn eigen vormen zoeken)
de kunstenaars gefascineerd door de onverklaarbaarheden in het leven (mysterieuze randverschijningen en onheilsplekken, spoken, levende doden, heksen, voorspellingen)
geschiedenis staat niet los van het leven, maar hoort die erbij (in kunst, architectuur, literatuur [de Middeleeuwen als stof voor romans, dichtverhalen, schilderijen] werd het verleden hergebruikt; de romanticus ziet door de hedendaagse verschijningsvorm heen de historie)
contrastwerking - de tegenstelling is het voornaamste middel in de kunst (dood tegenover leven, verval tegenover bloei, landschap versus stad, etc.)
De Nederlandse dichter W. Hecker schreef een lang stuk tegen de Romantiek. Hij noemde de Engelse romantische dichter Lord Byron een schrijver van poëzie uit de hel. De Romantiek zag hij als een ziekte. Krankzinnigheid en dronkenschap paren met wildheid en woestheid.
kenmerken van dit overdreven beeld van de Romantiek als een kunststroming: destructie, waanzin, overdrijving en streven naar het onmogelijke
toepassing op het leven van enkele individuele kunstenaars zoals Lord Byron
de karakters van romanhelden uit de Romantiek, bvb. in Heathcliff uit Emily Brontë's Wuthering Heights. Maar obsessie met de ondergang is niet datgene wat de Romantiek kenmerkt.
De belangrijkste romantische schrijvers in Nederland:
Willem Bilderdijk - dichtte omvangrijke werken over de oorsprong van de wereld, waanzinnige berijmingen van ziektebeelden, en grote leerdichten over het wezen van de poëzie; contrastwerking; probeerde nieuwe genres;
- het historisch dichtverhaal - dit oude middeleeuwse genre werd opnieuw geïntroduceerd door de Engelse schrijver Walter Scott;
in Nederland door Jacob van Lennep en Nicolaas Beets (dichtverhaal Guy de Vlaming)
het nieuwe genre van de historische roman - om de botsing (conflict) der mentaliteiten van verschillende groepen in de samenleving weer te geven (door Walter Scott);
in Nederland werd het genre opgepikt door Aernout Drost, Jacob van Lennep en later door A.L.G. Bosboom-Toussaint. De meest romantische historische romans schreef J.F. Oltmans bvb. De schaapherder
4. In Leiden waren in de jaren dertig enige schrijvende studenten die een `romantische club' oprichtten: Nicolaas Beets (Hildebrand), Johannes Hasebroek (Jonathan) en Jan Kneppelhout (Klikspaan)
- de dichter is een genie, die boven de gewone mensen staat, omdat hij zicht heeft op een hogere werkelijkheid (rzeczywistość);
- `zwarte tijd'
- lazen gedichten voor van buitenlandse romantici en hun eigen werk