STANY ZAPALNE I ZAKAŻENIA NARZĄDU RODNEGO KOBIETY -
UDZIAŁ POŁOŻNEJ / PIELĘGNIARKI
w zapobieganiu stanom zapalnym i zakażeniom narządu rodnego u kobiety potrzebna jest znajomość przyczyn ich występowania (w zależności od wieku pacjentki), oraz podjęcie stosownych działań informacyjnych i wychowawczych w odniesieniu do poszczególnych grup osób.
WIEK DZIECIĘCY I MŁODZIEŃCZY :
nauczenie podstawowych zasad higieny osobistej - ze szczególnym uwzględnieniem sposobów oczyszczania okolicy odbytu (po oddaniu stolca),
uświadomienie o potrzebie codziennego podmywania się, kąpieli, noszenia czystej bielizny (luźnej, bawełnianej),
dyskretna obserwacja dziewcząt (przez matki) w kierunku zmian chorobowych narządu płciowego - drapanie okolicy krocza, obecność wydzieliny z pochwy na bieliźnie,
zachęcanie matek do korzystania z porad ginekologa dziecięcego (przy zauważeniu jakichkolwiek zmian w obrębie narządów płciowych) - przekonanie o słuszności takiego postępowania,
informowanie o pożądanym sposobie zachowania podczas trwania krwawień miesiączkowych (częstsze podmywanie, zmiana podpasek, stosowanie tamponów - utrudniają odpływanie krwi miesiączkowej, nie wolno wykonywać w tym czasie irygacji, nie stosować tabletek dopochwowych),
uświadomienie, że niektóre zachowania (masturbacja, golenie sromu, częste płukania pochwy w celach higienicznych) zwiększają ryzyko wystąpienia stanów zapalnych sromu i pochwy,
omówienie znaczenia prawidłowego odżywiania, które decyduje o odporności organizmu i jego podatności na zakażenia.
Źle pojęta higiena ułatwia rozwój stanu zapalnego, a nie sprzyja zdrowiu !!!
- owłosienie łonowe - bariera ochronna przed wnikaniem drobnoustrojów do pochwy, odrastające włosy powodują swędzenie skóry, a jej drapanie - stan zapalny i możliwość rozszerzenia się infekcji,
- częste płukania pochwy niszczą jej naturalną florę bakteryjną, zwłaszcza pałeczki kwasu mlekowego, kwaśne środowisko zmienia się w kierunku zasadowym, umożliwiając w ten sposób działanie czynników szkodliwych.
WIEK DOJRZAŁY :
podkreślenie znaczenia stałego partnera seksualnego,
zwrócenie uwagi na higienę współżycia płciowego.
OKRES PRZEKWITANIA :
kształtowanie pożądanych zachowań związanych z zachodzącymi procesami starzenia się organizmu i pojawieniem się określonych chorób i dysfunkcji ciała :
szczególna dbałość o higienę
w okresie klimakterium - nadmierne pocenie się ->powstawanie ognisk zapalnych, w tym też ropnych,
problemy z „utrzymaniem moczu” (zaburzenia statyki narządu rodnego); okolica krocza jest mokra, pacjentki noszą stale podpaski ->przy zaniedbaniach higienicznych-> stany zapalne dróg moczowych, sromu i pochwy,
dyskomfort odczuwany podczas współżycia płciowego (ścieńczenie i zmiany zanikowe ścian błony śluzowej pochwy), można stosować środki hormonalne i inne zwiększające wilgotność pochwy.
Udział w rozpoznawaniu stanów zapalnych i zakażeń narz. rodnego kobiety polega na:
zbieraniu i przekazywaniu lekarzowi informacji dotyczących objawów, dolegliwości i skarg zgłaszanych przez pacjentkę,
obserwacji zachowania pacjentki podczas rozmów oraz wsparcie i pomoc w werbalizacji tego, co chce przekazać,
przygotowaniu pacjentki do badania ginekologicznego i innych badań,
pobraniu (w ramach swoich kompetencji) materiału do badań laboratoryjnych,
opisaniu i przekazaniu pobranego materiału do laboratorium,
prowadzeniu dokumentacji.
Udział w ambulatoryjnym leczeniu stanów zapalnych narządu rodnego polega przede wszystkim na upewnieniu się, że wszystkie zalecenia lekarza, dotyczące stosowania leków i zabiegów, zostały przez pacjentkę dobrze zrozumiane, oraz na wyjaśnieniu ewentualnych wątpliwości, ponadto :
poinformowanie, gdzie można nabyć przepisane leki i środki,
omówienie i zapisanie sposobu przyrządzania zleconych płynów (np.; do irygacji pochwy),
praktyczne nauczenie techniki wykonywania zleconych zabiegów leczniczych,
informowanie o konieczności stosowania diety (np. przy antybiotykoterapii),
udzielanie informacji, jak chronić innych członków rodziny przed zakażeniem (np. w przypadku grzybiczego, rzeżączkowego czy rzęsistkowego zapalenia pochwy), w tym o konieczności leczenia także i partnera,
upewnienie, czy pacjentka zapamiętała termin wizyty kontrolnej, zleconych badań dodatkowych oraz omówienie sposobu przygotowania się do nich.
Przy wszystkich zabiegach pielęgniarskich należy chronić sferę intymności !!!
Podczas leczenia szpitalnego do obowiązków należy:
prowadzenie dokumentacji (kontrola stanu ogólnego pacjentki),
zwracanie uwagi na lokalne objawy zapalenia i upławy, obserwacja pod kątem występowania bólu,
dbałość o wygodę w łóżku (np. przy ostrym zapaleniu przydatków - zmniejszenie napięcia powłok brzusznych, a przez to odczuwanie bólu),
częsta zmiana bielizny pościelowej,
pomoc przy wykonywaniu niektórych czynności higienicznych,
kontrola regulacji wypróżnień (podpowiedzenie różnych sposobów) - np.: wypicie szklanki przegotowanej ciepłej wody na czczo, spożywanie jogurtu, kefiru, kompotu z suszonych śliwek; /- zaparcia przy ostrym zapaleniu przydatków - obniżenie aktywności fizycznej, stosowanie leków p/bólowych, rozkurczowych, błędy dietetyczne/,
pomoc podczas wstawania z łóżka i chodzenia,
wykonywanie zleceń lekarskich, w tym zabiegów: okłady, przymoczki, płukanie pochwy, nasiadówki oraz podawanie leków, ponadto przygotowywanie naparów, wywarów z ziół lub innych płynów do tych zabiegów,
informowanie o celu i sposobie wykonania każdego zabiegu pielęgnacyjnego u pacjentki oraz uzyskanie jej zgody,
okazywanie zrozumienia, wsparcia, rozmowy prowadzące do rozwiązania problemów natury psychicznej (wiążących się z bólami w okolicy narządów płciowych, ograniczeniem aktywności płciowej, ewentualnie z zakażeniem partnera lub przez partnera),
przygotowanie kobiety do samodzielnego wykonywania w domu niezbędnych zabiegów leczniczych i pielęgnacyjnych.
1