ZABURZENIA

STATYKI

NARZADU

RODNEGO

Przepona miednicy zbudowana jest z trzech warstw mięśni

leżących na sobie.

Najgłębiej położona warstwa mięśni przepony miednicy składa się

z mięśni:

•mięśnia opuszkowo-gąbczastego

•mięśnia łonowo-guzicznego.

•mięśnia dźwigacza odbytu

•więzadła poprzecznego krocza

•mięśnia obejmującego pochwę i odbytnicę.
Włókna mięśni tych trzech warstw biegną na przemian z przodu

do tyłu od strony

prawej do lewej  i z powrotem, tworząc jakby ósemki, co daje ich

siatkową

strukturę.
 

PRZEPONA

MIEDNICY

1.

Zespół więzadeł

:

- podstawowe macicy
(PM)
- odbytniczo-maciczny
(OM)

2.

Powięzie zawierające

włókna
- mięśniówki gładkiej

:

- łonowo-szyjkowa (PŁS)
- odbytniczo-pochwowa
(POP)

3.

Powiezie przepony

miednicy

Powiezie przepony miednicy

Włókna wiązadła odbytniczo-macicznego

Mechanizm prawidłowego trzymania moczu u kobiet nie jest jeszcze
do końca poznany. Do niedawna panowała teoria, wg której za
prawidłowy mechanizm trzymania moczu odpowiada urodynamiczny
układ ciśnień. Jednak w okresie ostatnich trzech lat teoria ta powoli
wypierana jest przez inną- anatomiczną. Powszechnie dotychczas
uznawaną tzw.

Hipotezę Przenoszenia Ciśnienia

(PTH = Pressure

Transmission Hypothesis) zastępuje obecnie inna, zwana

Teorią

Hamaka

. Według hipotezy przenoszenia, wzrost ciśnienia w jamie

brzusznej oddziałuje jednocześnie na pęcherz moczowy i bliższy
koniec cewki moczowej warunkując prawidłowe trzymanie moczu.
Istnieje jednak wiele przesłanek przeczących tej teorii, z których
najważniejszą jest układ anatomiczny pomiędzy połączeniem
cewkowo-pęcherzowym i mięśniem dźwigaczem odbytu. Układ ten
nie jest zgodny z anatomicznymi założeniami

teorii przenoszenia

ciśnień.
Teoria Hamaka

zakłada, że wzrost ciśnienia w jamie brzusznej

powoduje przyciśnięcie cewki moczowej do przedniej ściany pochwy
i powięzi łonowo-szyjkowej, które napięte i prawidłowo zawieszone
razem stanowią odpowiednie oparcie. Uszkodzenie tego aparatu
podparcia prowadzi do nadmiernej ruchomości cewki moczowej
i wysiłkowego nietrzymania moczu (WNM).

Teoria "przenoszenia ciśnienia" (PTH, Pressure Transmission
Hypothesis)
w prawidłowym mechanizmie trzymania moczu u kobiet.
Wzrost ciśnienia w jamie brzusznej oddziałuje jednocześnie na
pęcherz moczowy
i bliższy koniec cewki moczowej, co warunkuje prawidłowe
trzymanie moczu.

W wysiłkowym nietrzymaniu moczu dochodzi do
wycieku moczu podczas kaszlu, kichania, wysiłku
fizycznego lub w wyniku podobnych czynności.
Jest to zjawisko szczególnie częste u kobiet.

Prawdziwe

wysiłkowe nietrzymanie moczu (diagnozowane na podstawie
badań urodynamicznych) występuje, gdy nie funkcjonuje
prawidłowo szyja pęcherza moczowego oraz inne
mechanizmy biorące udział w utrzymywaniu moczu.

Szyja pęcherza moczowego

jest znacznie silniejsza u

mężczyzn niż u kobiet, choć może dojść do jej osłabienia w
wyniku operacji gruczołu krokowego.
Jej rola jest mniej istotna w procesie trzymania moczu u
kobiet i słabnie
wraz z wiekiem.
Inny mechanizm, jakim jest

zwieracz cewki moczowej

, jest

szczególnie
ważny dla prawidłowego trzymania moczu u kobiet (bardziej
niż u mężczyzn). Składa się on z mięśnia otaczającego cewkę
moczową oraz jego połączeń z mięśniami dna miednicy. Aby
zwieracz cewki moczowej funkcjonował prawidłowo, nie
może być uszkodzona tkanka podtrzymująca dno miednicy,
zwana powięzią.
Po porodzie może dojść do rozerwania powięzi, co
spowoduje utratę
podparcia dla szyi pęcherza moczowego. Po pewnym czasie
defekt staje się bardziej widoczny, a podczas wykonywania
pewnych czynności dochodzi
do zbytniego przemieszczania się niepodpartej szyi pęcherza
moczowego
w dół, co powoduje wyciek moczu. To przemieszczanie się
szyi pęcherza moczowego nazywamy nadmierną
ruchomością.

Rozróżniamy dwa rodzaje WNM:

pierwszy

-związany z nadmierną ruchomością połączenia
cewkowo-pęcherzowego

drugi

- związany z niewydolnością zwieracza wewnętrznego
(bez nadmiernej ruchomości połączenia cewkowo-
pęcherzowego).

EPIDEMIOLOGIA

 17-60% KOBIET
 WZROST Z WIEKIEM
 20-29 LAT=4,4%


w USA:

 JEDNA Z 10 NAJCZĘSTSZYCH DOLEGLIWOŚCI
 NAJCZĘSTSZA PRZYCZYNA ZAMIESZKANIA

W DOMU STARCÓW
 KOSZTY LECZENIA W 2000 ROKU OK. 29 MLD $
 DANE EPIDEMIOLOGICZNE W POLSCE NIEŚCISŁE

CZYNNIKI RYZYKA

 PORODY (DUŻE PŁODY)
 SZYKI PRZEBIEG DRUGIEGO OKRESU PORODU
 PRZEBYTE ZABIEGI GINEKOLOGICZNE
 OTYŁOŚĆ (BMI>30)
 CHOROBY PRZEWLEKŁE Z KASZLEM
 PRZEWLEKŁE ZAPARCIA
 NIEKTÓRE LEKI (DIURETYKI, P/LĘKOWE,

ANTYHIPERTENSYJNE)

PODZIAŁ



NIETRZYMANIE MOCZU Z PARCIA NAGLĄCEGO

(NADREAKTYWNOŚĆ MIĘŚNIA WYPIERACZA, NISKA PODATNOŚĆ

POJEMNOŚĆ PĘCHERZA MOCZOWEGO)



WYSIŁKOWE NIETRZYMANIE MOCZU

(NADMIERNA

RUCHOMOŚĆ SZYJI PĘCHERZA, NIEWYDOLNOŚĆ ZWIERACZA

CEWKI MOCZOWEJ)





NIETRZYMANIE Z PRZEPEŁNIENIA

(PRZESZKODA W

ODPŁYWIE MOCZU, NIEDOCZYNNOŚĆ MIĘŚNIA WYPIERACZA)



NIETRZYMANIE POZAZWIERACZOWE

(WADY ROZWOJOWE,

PRZTOKI)



MIESZANA POSTAĆ (30%)

Prawostronne uszkodzenie przypochwia

u pacjentki z WNM

STOPNIE NASILENIA

STOPIE

Ń

CHARAKTERYSTYKA

0

STABN PAWIDŁOWY

I

NIEWIELKA UCIECZKA MOCZU W POZYCJI

STOJĄCEJ PRZY DUŻYM WYSIŁKU FIZYCZNYM

II

UCIECZKA MOCZU PRZY PRZECIĘTNEJ

CODZIENNEJ PRACY, KASZLU, KICHANIU

III

UCIECZKA MOCZU TAKŻE W POZYCJI LEŻĄCEJ, BEZ

WYSIŁKU LUB PRZY MAŁYM WYSIŁKU

DIAGNOSTYKA



WYWIAD



KARTA MIKCJI

(NORMA:ILOŚĆ MIKCJI<8 W

DZIEŃ I <2 W NOCY, ŚREDNIA OBJĘTOŚĆ-
300 ml, 1100-1800/dobę



BADANIA DODATKOWE

(STANY ZAPALNE!)



TEST PODPASKOWY



METODY OBRAZOWANIIA

(UROGRAFIA

CYSTOGRAFIA MIKCYJNA, USG, NMR)



URODYNAMIKA

(CYSTOMETRIA,

PROFILOMETRIA, UROFLOWMETRIA,
OCENA OBJĘTOŚCI ZALEGAJĄCEGO
MOCZU)

TEST PODPASKOWY

OBIEKTYWNA OCENA STOPNIA NIETRZYMANIA MOCZU

TEST JEDNOGODZINNY



WAŻENIE PODPAKI 500 ml PŁYNU 30 minut



10 PRZYSIADÓW, 10 X SILNY KASZEL,

1 min. BIEGANIE W MIEJSCU, TEST PROWOKACYJNY

WAŻENIE

WYNIK

:

<PONIŻEJ 2 gram = NORMA
2-10 gram = NIETRZYMANIE MIERNEGO STOPNIA
10-50 gram = INTENSYWNE WYPŁYWANIE MOCZU
> 50 gram = BARDZO INTENSYWNE WYPŁYWANIE MOCZU

PROFILAKTYKA

ROZPOCZĘCIE U KOBIET MŁODYCH



ZAPRZESTANIE PALENIA (KASZEL)



ĆWICZENIE MIĘŚNI MIEDNICY



UNIKANIE NADMIERNEGO PARCIA



ZWALCZANIE ZAPARĆ



ZAPOBIEGANIE OTYŁOŚCI



OGRANICZENIE NADMIENEGO WYSIŁKU
FIZYCZNEGO

PROFILAKTYKA W CIĄŻY

I PORODZIE



NIETRZYMANIE MOCZU U 80% CIĘŻARNCH –
PRZEJŚCIOWE

PRZYCZYNY:



LICZNE I CZĘSTE PORODY



PŁÓD > 4000g



ŹLE GOJĄCE SIĘ RANY KROCZA



PRACA FIZYCZNA W POŁOGU

ZAPOBIEGANIE:



ĆWICZENIA MIĘŚNI DNA MIEDNICY (Kegla)



‘’ ‘’ ‘’ ‘’ PO PORODZIE
(Hendersona)



PASYWNE PROWADZENIE II OKRESU PORODU



OGRANICZENIE ILOŚCI PORODÓW ZABIEGOWYCH

LECZENIE

NIEZABIEGOWE



KINEZYTERAPIA

(zachowanie proporcji

pomiędzy włóknami mięśniowymi typu I-
wolno kurczącymi się,

i typu II-szybko kurczącymi się; deficyt):

o

ODDAWANIE MOCZU MAŁYMI PORCJAMI +
SKURCZE

o

6 x W CIĄGU DNIA ĆWICZENIA MIĘŚNI
ZWIERACZY

o

NADZÓR TERAPEUTY

BIOFEEDBACK

=

BIOLOGICZNE DODATNIE SPRZĘŻENIE ZWROTNE:

LECZENIE NIEZABIEGOWE-1

PRZEKAZYWANIE PACJENTCE SYGNAŁU
UMOŻLIWIAJĄCEGO UŚWIADOMIENIE
ZMIAN FIZJOLOGICZNYCH W ODPOWIEDZI
NA DZIAŁANIA POZOSTAJĄCE POD KONTROLĄ
JEJ WOLI

 SONDY DOPĘCHERZOWE, DOREKTALNE

 OBSERWACJA SKURCZU WYPIERACZA POPRZEZ BODŹCE
AKUSTYCZNE LUB WZROKOWE

LECZENIE

NIEZABIEGOWE-2

ELKTROSTYMULACJA:



WYSIŁKOWE NIETRZYMANIE MOCZU



NIETRZYMANIE MOCZU Z POWODU PARCIA
NAGLĄCEGO

*



SIŁA SKURCZU



DŁUGOŚĆ SKURCZU MAKSYMALNEGO



NAPIĘCIE SPOCZYNKOWE



ROZLUŹNIENIE WYPIEACZA

*

LECZENIE

NIEZABIEGOWE-3

TERAPIA BEHAWIORALNA:

WYKSZTAUCENIE U PACJENTKI PRZYZWYCZAJEŃ
I ODRUCHÓW UMOŻLIWIAJĄCYCH KONTROLOWANE
ODDAWANIE MOCZU O WYZNACZONYCH GODZINACH



ZASTOSOWANIE WE WSZYSTKICH TYPACH
NIETRZYMANIA MOCZU



HIPNOZA



AKUPUNKTURA

LECZENIE OPERACYJNE

BRAK WSKAZAŃ

1.

NADREAKTYNOŚĆ PĘCHERA

2.

W PRZEBIEGU NIEKTÓRYCH CHORÓB
NEUROLOGICZNCH/PSYCHICZNYCH

3.

Z PRZEPEŁNIENIA

4.

POLEKOWE

LECZENIE OPERACYJNE-

1

WSKAZANIA

1.

WADY WRODZONE

2.

PRZETOKI

3.

ZABURZENIA STATYKI POŁĄCZENIA CEWKOWO-
PĘCHERZOWEGO (PRAWIDŁOWA FUNKCJA ZWIEACZA)

4.

NIEWYDOLNOŚĆ ZWIERACZA

5.

ZBLIZNOWACENIE OKOŁOCEWKOWE

LECZENIE OPERACYJNE-

2

RODZAJE

1.

PODPIERAJĄCE

:

PRZYWRACAJĄCE PRAWIDŁOWE STOSUNKI

ANATOMICZNE W OBRĘBIE PRZEPONY

MIEDNICY (m.in.

PLASTYKI)

2.

PODWIESZAJĄCE

:

POPRAWIAJĄCE UKŁAD UTRZYMUJĄCY MACICĘ,

PĘCHERZ MOCZOWY I CEWKĘ MOCZOWĄ

PVR – objętość moczu zalegająca
po mikcji
VCUG - wideocystouretrografia