Wymagania przeciwpożarowe stawiane wysokościowym budynkom szpitalnym.

Zagrożenia pożarowe w obiektach szpitalnych

Pożary w budynkach szpitalnych podobnie jak w pozostałych obiektach lecznictwa zamkniętego jak i otwartego, stanowią poważne zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi znajdujących się w tych budynkach. Pożar jest również poważnym dla wartościowego wyposażenia pomieszczeń szpitalnych, sprzętu medycznego, technicznego, dokumentacji lekarskiej i innego cennego mienia szpitalnego. Głównymi czynnikami zagrożenia w czasie pożaru są:

1. bezpośrednie działanie płomieni i wysokich temperatur,

2. niedobór tlenu w środowisku otaczającym strefę spalania,

3. zadymienie,

4. występowanie substancji toksycznych (CO , CO₂, HCl, H₂S, tlenki azotu, cyjanowodór HCn)

5. możliwość uszkodzenia konstrukcji budynku,

6. możliwość wystąpienia wybuchów.

Obecność tych czynników wpływa na konieczność szybkiego przeprowadzenia ewakuacji i akcji gaśniczej, znacznie wpływa na psychikę ewakuowanych, a także ratowników co przejawia się możliwością pojawienia się stanów lękowych. Panika głównie wśród osób ewakuowanych, jest jednym z podstawowych elementów zagrożenia życia i zdrowia ludzi w warunkach pożaru. Ludzie ci, wiedząc że nie mogą się sami ewakuować, pozostawieni przez chwilę bez opieki personelu, ulegają psychozie lękowej, która łatwo może przekształcić się w panikę.

Odporność pożarowa budynku

Budynek i urządzenia z nimi związane powinny być usytuowane, zaprojektowane i wykonane tak aby zapobiec powstaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru a w przypadku gdyby do niego doszło powinien zapewnić:

• nośność konstrukcji przez założony czas,

• ewakuację ludzi,

• prowadzenie akcji ratowniczej oraz ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru w obiekcie i na sąsiednie budynki.[3]

Według § 212.2. Rozporządzenia Ministra gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 14.12.1994 r. klasę odporności pożarowej budynku lub jego części, zaliczanego do kategorii zagrożenia ludzi ZL, ustala się zgodnie z poniższą tabelą:

Tabela nr 1

Klasa odporności pożarowej	Budynki zaliczone do kategorii ZL
B	Liczące powyżej 2 kondygnacji kategorii: ZL I, ZL II, ZL V Wysokie i wysokościowe kategorii ZL III Wysokościowe kategorii ZL IV
C	Dwukondygnacyjne kategorii: ZL I, ZL II, ZL V Powyżej 2 kondygnacji niskie i średniowysokie kategorii ZL III Powyżej 3 kondygnacji niskie, średniowysokie i wysokie kategorii ZL IV
D	a)jednokondygnacyjne kategorii ZL II b) do 2 kondygnacji kategorii ZL III c) trzykondygnacyjne kategorii ZL IV
E	Jednokondygnacyjne z elementów nie rozprzestrzeniających ognia kategorii: ZL I i ZL V do 2 kondygnacji kategorii ZL IV

Dla podziemnej części budynku klasę odporności pożarowej ustala się odrębnie w zależności od występującego w tej części budynku obciążenia ogniowego lub kategorii zagrożenia ludzi, przy czym nie może być ona niższa niż C. Jeżeli część podziemna budynku jest zaliczona do kategorii zagrożenia ludzi, to przy ustalaniu klasy odporności pożarowej budynku liczbę jego kondygnacji określa suma kondygnacji podziemnych i nadziemnych.

W budynku wielokondygnacyjnym, którego kondygnacje są zaliczone do różnych kategorii zagrożenia ludzi klasy odporności pożarowej określa się dla poszczególnych kondygnacji odrębnie. Klasa odporności pożarowej części niższej budynku nie może być niższa od klasy odporności pożarowej części budynku położonej nad nią. W przypadku szpitala znajdującego się w budynku wysokościowym, gdy jest on chroniony samoczynnymi stałymi urządzeniami gaśniczymi, nie możemy obniżyć klasy odporności pożarowej o jedną w stosunku do klasy wynikającej z tabeli.

Elementy budynku zaliczonego do odpowiedniej klasy odporności pożarowej powinny spełniać wymagania w zakresie odporności ogniowej i rozprzestrzeniania ognia określone w tabeli nr 2.

Tabela nr 2

Klasa odporności pożarowej	Elementy budynku
		Główna konstrukcja nośna (ściany, słupy)		Stropy		Ściany działowe i ściany osłonowe		Konstrukcja nośna dachu, tarasy
		Min.odporność ogniowa w min.	rozprzestrzenianie ognia	min.odporność ogniowa w min.	Rozprzestrzenianie ognia	min.odporność ogniowa w min.	Rozprzestrzenianie ognia	min.odporność ogniowa w min.	rozprzestrzenianie ognia
A	240	NRO	120	NRO	60	NRO	30	NRO
B	120	NRO	60	NRO	30	NRO	30	NRO
C	60	NRO	60	NRO	15	NRO	15	NRO
D	30	NRO	30	NRO	-	SRO	-	SRO
E	-	SRO	-	SRO	-	SRO	-	SRO

W przypadku stosowania okładziny zewnętrznej i izolacji na ścianie zewnętrznej budynku na wysokości powyżej 25 metrów od poziomu terenu, wymienione elementy jak i ich mechaniczne zamocowanie muszą być wykonane z materiałów niepalnych. Jeżeli okładzina wykonana jest ze szkła powinno cechować się ono podwyższoną wytrzymałością na uderzenia i tłuc się na drobne, nieostre odłamki.

Pomieszczenie zagrożone wybuchem należy sytuować na najwyższej kondygnacji budynku. W wypadkach uzasadnionych względami technologicznymi dopuszcza się inne usytuowanie pomieszczeń pod warunkiem zapewnienia odpowiednich instalacji i urządzeń przeciwwybuchowych, jeżeli wyrazi na to zgodę właściwy organ państwowego nadzoru budowlanego. Ściany oddzielające takie pomieszczenie od innych pomieszczeń powinny być odporne na parcie o wartości 15 kPa. Natomiast nad pomieszczeniem należy stosować lekki dach, wykonany z materiałów niepalnych lub trudno zapalnych, o masie nie przekraczającej 75 kg/m² rzutu, licząc bez obciążeń od elementów konstrukcji nośnej dachu, takich jak podciągi, wiązary, belki. Powyższy przepis nie dotyczy pomieszczenia, w którym łączna powierzchnia urządzeń odciążających jak przepony, klapy jest większa niż 0,065m²/m³ kubatury pomieszczenia.

Ściany i stropy oddzielenia przeciwpożarowego powinny być wykonane z materiałów niepalnych i odpowiadać wymaganiom określonym w tabeli nr 3.

Tabela nr 3

Klasa odporności pożarowej budynku	MinimaLNA odporność ogniowa oddzielenia pPOŻ w [min].	MinIMALNA odporność ogniowa drzwi w [min].
A	240	120 lub 2*60
B i C	120	60 lub 2*30
D i E	60	30 lub 2*15

Ścianę oddzielenia przeciwpożarowego należy wznosić na własnym fundamencie lub na stropie, którego odporność ogniowa nie jest niższa od odporności ogniowej tej ściany.

W przypadku gdy zostaną zastosowane podwójne drzwi należy wykonać przedsionek o najmniejszym wymiarze rzutu poziomego 1,4 m. z materiałów niepalnych, wentylowany (co najmniej wentylacja grawitacyjna), o odporności ogniowej ścian i stropu co najmniej 60 minut. Drzwi powinny być zaopatrzone w samozamykacze lub urządzenia zamykające je samoczynnie w razie pożaru.[3]

Strefy pożarowe

W Rozporządzeniu Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 14 grudnia 1994 mówi się, że strefę pożarową, w budynkach zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi, może stanowić każda kondygnacja budynku, oddzielona od innych kondygnacji w sposób zabezpieczający przed przenikaniem ognia zgodnie z tabelą nr 2.

W przypadku budynków o wysokości powyżej 25 m i zakwalifikowanych do ZL II strefa nie może być większa niż 2000 m². Strefy pożarowe w podziemnej części budynku nie mogą przekroczyć 50 % powierzchni wyżej określonej dla pierwszej kondygnacji budynku. Dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej dla pomieszczeń zagrożonych wybuchem wynosi dla budynku wysokościowego 500 m² przy obciążeniu ogniowym do 500MJ/m² (przy czym obciążenie ogniowe nie powinno przekraczać tej wartości).

Jeśli ze względów technologicznych lub użytkowych jest niezbędne zastosowanie nie zamykanego otworu w ścianie oddzielenia przeciwpożarowego pomieszczenia po obu jej stronach powinny być połączone korytarzem (tunelem) o długości co najmniej 4 m, obudowany ścianami i stropem z materiałów niepalnych o odporności ogniowej co najmniej 60 min. Korytarz na całej długości powinien być chroniony urządzeniem tryskaczowym lub zraszaczowym uruchamianym samoczynnie.

Elementy wykończenia wnętrz

W budynkach zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi , stosowanie do wykończenia wnętrz materiałów łatwo zapalnych, których produkty rozkładu są bardzo toksyczne lub intensywnie dymiące, jest zabronione.

W pomieszczeniach użyteczności publicznej , w których jednocześnie może przebywać więcej niż 50 osób, stałe elementy wyposażenia oraz wystroju wnętrz powinny być wykonane z materiałów co najmniej trudno zapalnych.

Stosowanie materiałów łatwo zapalnych na drogach komunikacji ogólnej, służących celom ewakuacji oraz wykonanie osłon, przegród i ścianek działowych w salach konferencyjnych z materiałów łatwo zapalnych jest zabronione.

Okładziny sufitów oraz sufity podwieszane należy wykonywać z materiałów niepalnych lub niezapalnych, nie kapiących i nie odpadających pod wpływem ognia.

Stosowanie łatwo zapalnych wykładzin podłogowych jest zabronione:

• w pomieszczeniach budynków zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi ZL II,

• w pomieszczeniach , w których może przebywać jednocześnie więcej niż 50 osób.

Oświetlenie awaryjne

Dla budynków wysokościowych użyteczności publicznej wymaga się stosowanie oświetlenia awaryjnego.

Zasilanie awaryjne

Instalacja i urządzenia elektryczne powinny spełniać wymagania zapewnienia ciągłej dostawy energii elektrycznej o odpowiednich parametrach technicznych, stosownie do potrzeb użytkowych.

Budynek, w którym zanik napięcia elektrycznego sieci może spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, poważne zagrożenie środowiska, a także straty materialne, należy zasilać co najmniej z dwóch niezależnych, samoczynnie załączających się źródeł energii elektrycznej oraz wyposażać w samoczynnie załączające się oświetlenie awaryjne.

Do awaryjnych zródeł zasilania powinny być podłączone:

• centralna dyspozytornia, jej urządzenia i oświetlenie,

• urządzenia dźwigowe,

• pompy elektryczne, zasilające sieć wodociągową przeciwpożarowa wewnętrzną,

• urządzenia służąc wentylacji i wytwarzania nadciśnienia na klatkach schodowych,

• przeciwpożarowe urządzenia gaśnicze uruchamiane elektrycznie,

• oświetlenie ewakuacyjne i bezpieczeństwa.

Oświetlenie bezpieczeństwa i ewakuacyjne

Oświetlenie bezpieczeństwa w budynku wysokościowym wymagane jest dla węzłów ruchu pieszego pozbawionego oświetlenia naturalnego oraz pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi oświetlonych wyłącznie światłem sztucznym.

Średnie natężenie oświetlenia bezpieczeństwa nie powinno być mniejsze niż 10 % wymaganego natężenia oświetlenia podstawowego oraz czas pojawienia się nie może przekraczać 15 sekund po zaniku oświetlenia podstawowego.

Oświetlenie ewakuacyjne wymagane jest w każdym budynku wysokościowym. Należy je instalować na pionowych i poziomych drogach komunikacji ogólnej oraz przy wyjściach ewakuacyjnych.

Natężenie oświetlenia na powierzchni dróg ewakuacyjnych nie powinno być mniejsze niż 0,5 lx oraz czas jego pojawienia się po zaniku innych rodzajów oświetlenia elektrycznego nie może być dłuższy niż 2s.

Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne

Urządzenia i przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne w pomieszczeniu należy wykonywać zgodnie z poniższymi warunkami:

• palne izolacje termiczne i akustyczne oraz inne palne okładziny przewodów wentylacyjnych mogą być stosowane tylko na ich zewnętrznej powierzchni, w sposób zabezpieczający przed rozprzestrzenianiem ognia,

• przewody wentylacyjne prowadzone przez pomieszczenia, których nie obsługują, powinny być obudowane elementami ( ściankami, okładzinami, itp. ) o klasie odporności ogniowej przewidzianej dla ścianek działowych tych pomieszczeń,

• odległość nie izolowanych przewodów wentylacyjnych od wykładzin i powierzchni palnych powinna wynosić co najmniej 0,5 m,

• w budynku zaliczonym do kategorii zagrożenia ludzi (ZL) prowadzenie przez pomieszczenia przewodów wentylacyjnych z materiałów palnych jest zabronione,

• drzwiczki rewizyjne stosowane w kanałach i przewodach wentylacyjnych powinny być wykonane z materiałów niepalnych,

• dopuszcza się przeprowadzenie przewodów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych przez ścianę i strop oddzielenia przeciwpożarowego, pod warunkiem , że nie będą nimi przepływały gazy, pary wybuchowe, włókna i pyły palne, tworzące w połączeniu z powietrzem mieszaniny wybuchowe,

• przewody wentylacyjne powinny być obudowane lub wyposażone w klapy odcinające, w sposób zapobiegający rozprzestrzenianiu się pożaru między strefami pożarowymi,

• odporność ogniowa obudowanego przewodu, klapy odcinającej lub obudowanego przewodu, wraz z klapą, powinna wynosić połowę odporności ogniowej oddzielenia przeciwpożarowego,

• przewody oddymiającej wentylacji pożarowej powinny mieć odporność ogniową równą odporności ogniowej dla stropów.

- w pomieszczeniach zagrożonych wybuchem przewody wywiewne

należy instalować oddzielnie dla każdego pomieszczenia, stosując przy

tym wentylator wywiewny nie wywołujący iskier, które mogą

spowodować zapalenie substancji palnych.

Dźwigi pożarowe i przystosowane do potrzeb ekip ratowniczych

Zgodnie z §253 Rozporządzenia Ministra gospodarki Przestrzennej i budownictwa w budynkach wysokościowych zaliczanych do kategorii zagrożenia ludzi ZL II przynajmniej jeden dźwig w każdej strefie pożarowej powinien być przystosowany do potrzeb ekip ratowniczych. Dźwig taki powinien mieć nośność co najmniej 1000 kg i kabinie o wymiarach poziomych nie mniejszych niż 1,1 x 2,1 m. Czas przejazdu dźwigu między przystankami końcowymi nie powinien być dłuższy niż 1 minuta. Spocznik dźwigu powinien być dostępny z przedsionka klatki schodowej,

Dopuszcza się przystosowanie do potrzeb ekip ratowniczych dźwigu, który nie spełnia powyższych wymagań, jeżeli hol , w którym on się znajduje, jest zamykany w razie pożaru drzwiami o odporności ogniowej co najmniej 60 minut, zaopatrzonymi w urządzenia zapewniające ich zamknięcie w razie pożaru.

Ściany nośne i strop szybu dźwigowego do celów przeciwpożarowych powinny mieć odporność ogniową wymaganą dla ścian nośnych i stropów budynku. Szyb takiego dźwigu powinien być wyposażony w urządzenia do oddymiania.

1. Instalacja elektroenergetyczna

Budynek wysokościowy należy zasilać co najmniej z dwóch niezależnych, samoczynnie załączających się źródeł energii elektrycznej. Szyby kablowe powinny być podzielone na strefy pożarowe szczelnymi grodziami pożarowymi o odporności ogniowej co najmniej 60 minut i powinny być rozmieszczone co trzy kondygnacje lub w odległości nie przekraczającej 9 m. Od wysokości 25 metrów przegrody takie należy umieszczać na każdej kondygnacji.

Dla każdej strefy pożarowej powinien być zapewniony dostęp z odpowiedniej kondygnacji budynku przez drzwi o odporności ogniowej 60 minut.

Przeciwpożarowa sieć wodociągowa

Instalacja wodociągowa wewnętrzna.

Przeciwpożarowa sieć wodociągowa w budynkach wysokościowych ZL II powinna być nawodniona. W przypadku, gdy w budynku, w jednej strefie pożarowej znajdują się dwie lub więcej klatkach schodowych, nawodnione piony przewodów powinny być połączone ze sobą na najwyższej kondygnacji, do której jest doprowadzony przewód sieci wodociągowej.

W każdym pionie i na każdej kondygnacji należy instalować:

• jeden zawór hydrantowy 52 do wysokości 25 m,

• dwa zawory hydrantowe 52 od wysokości 25 m i w kondygnacjach podziemnych.

Zaleca się instalowanie zaworów hydrantowych na klatkach schodowych lub w innych przedsionkach przeciwpożarowych.

We wszystkich budynkach wysokościowych, oprócz budynków mieszkalnych i kondygnacji mieszkalnych, w holach lub na korytarzach przed klatkami schodowymi powinny być instalowane hydranty wewnętrzne 25. Należy je instalować na każdej kondygnacji przeznaczonej na stały pobyt ludzi i przy każdej klatce schodowej.

Ustala się jednoczesność poboru wody z czterech zaworów hydrantowych. Średnica przewodu zasilającego zawory hydrantowe nie może być mniejsza niż D_nom= 80mm.

Sieć powinna być zasilana przez pompownię czerpiącą wodę ze zbiornika zlokalizowanego w podziemnych lub parterowych częściach budynku lub ze zbiornika zlokalizowanego na najwyższej kondygnacji budynku lub na tarasie znajdującym się nad najwyższą kondygnacją.

Zbiorniki zasilające sieć nie mogą mieć mniejszej pojemności niż 100 m³.

Zasilanie zbiorników w wodę powinno umożliwiać ich napełnienie lub uzupełnienie przy wydajności źródła zasilania co najmniej 10 l/s.

Sieć wodociągowa zewnętrzna przeciwpożarowa

Każda sieć zewnętrzna wodociągu przeciwpożarowego powinna być budowana jako sieć wodociągowa obwodowa.

Należy stosować hydranty zewnętrzne nadziemne. Dopuszcza się stosowanie hydrantów podziemnych, gdy stosowanie hydrantów nadziemnych jest szczególnie utrudnione lub niewskazane.

Odległość między hydrantami nie powinna przekraczać 100 m.

Rozmieszczone powinny być możliwie wzdłuż dróg i ulic oraz przy skrzyżowaniach. Odległość hydrantu w kierunku prostopadłym do ścian budynku nie może być mniejsza niż 5 m i nie większa niż 20 m i należy ustalać ją na podstawie przewidywanej wielkości promieniowania cieplnego przy pożarze budynku.

Tablice informujące o usytuowaniu hydrantu zewnętrznego powinny być umieszczone w sposób widoczny w odległości
2 m od oznaczonego miejsca na wysokości 2 m.

Tablice informacyjne powinny przedstawiać czarną literę H na białym pasie pionowym na czerwonym tle.

Drogi pożarowe

W Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w rozdziale 3 mówi się, że drogi pożarowe o utwardzonej i odpowiednio wytrzymałej nawierzchni powinny być doprowadzone do budynków wysokich i wysokościowych zakwalifikowanych do wszystkich kategorii zagrożenia ludzi. Przejazd po takich drogach powinien być możliwy o każdej porze roku.

Droga pożarowa powinna przebiegać wzdłuż dłuższego boku budynku od strony wejść do klatek schodowych. Jeśli szerokość budynku przekracza 60 m wówczas drogi pożarowe powinny przebiegać co najmniej z dwóch stron budynku. Jej odległość od wejścia do dźwigu pożarowego nie powinna przekroczyć 50 m.

Szerokość dróg pożarowych na całej długości obiektu a także 10 m przed i 10 m za obiektem powinna wynosić minimum 4m. Na odcinku tym należy także zapewnić utwardzone pobocze dla ruchu pieszego o szerokości co najmniej 1m. poza tym między obiektem a drogą nie powinny znajdować się stałe elementy zagospodarowania terenu oraz drzewa i krzewy, których wysokość przekracza 3 metry.

Odległość krawędzi drogi pożarowej od budynku ustala się w każdym przypadku indywidualnie biorąc pod uwagę obciążenie ogniowe, stopień przeszklenia obiektu i inne okoliczności istotne dla ochrony przeciwpożarowej. Odległość ta zawierać powinna się w granicach od 5 do 25 m.

Droga pożarowa powinna umożliwić przejazd pojazdu bez zawracania. Drogę pożarową bez możliwości zawracania należy zakończyć placem manewrowym o wymiarach co najmniej 20x20 m, objazdem pętlicowym lub innym równorzędnym rozwiązaniem. Najmniejszy promień zewnętrznych łuków drogi nie powinien być mniejszy niż 11 m.

Podręczny sprzęt gaśniczy

Obiekty zakwalifikowane do kategorii zagrożenia ludzi powinny być wyposażone w podręczny sprzęt gaśniczy . Rodzaj jednostki podręcznego sprzętu gaśniczego uzależniony jest od grup pożarów, które mogą wystąpić w danej strefie. Jedna jednostka sprzętu o masie 2 kg ( lub 2 dm³ ) powinna przypadać na każde 150 m² powierzchni w strefach pożarowych zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi ZL II.

Rozmieszczenia sprzętu w obiekcie należy dokonać zgodnie z poniższymi punktami:

• sprzęt powinien być umieszczony w miejscach łatwo dostępnych i widocznych, przy wejściach i klatkach schodowych, przy przejściach i korytarzach, przy wyjściach na zewnątrz pomieszczeń,

• w przypadku obiektów wielokondygnacyjnych sprzęt należy umieszczać możliwie w tych samych miejscach na każdej kondygnacji,

• do sprzętu powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m,

• odległość dojścia do sprzętu nie powinna być większa niż 30 m,

• sprzęt należy umieszczać w miejscach, w których nie będzie narażony na uszkodzenia mechaniczne oraz bezpośrednie działanie źródeł ciepła,

• miejsca usytuowania sprzętu powinny być oznakowane zgodnie z PN.

Instalacja sygnalizacyjno-alarmowa

Przy doborze systemu wykrywania pożaru w obiektach szpitalnych powinny być uwzględnione następujące założenia:

• odpowiedni dobór konfiguracji centrali sygnalizacji pożarowej, uzależniony od wielkości obiektu,

• zastosowanie linii dozorowych w formie pętli,

• odpowiedni dobór czujek pożarowych,

• możliwość uruchamiania przez CSP urządzeń przeciwpożarowych.

Najlepszym rozwiązaniem jest system, w którym centrala:

• powiadomi o pożarze personel i chorych; w tym celu w obiekcie powinny być rozmieszczone odpowiednie sygnalizatory akustyczno-optyczne,

• zapoczątkuje procedurę ewakuacji ludzi z zagrożonej strefy,

• zapewni odpowiednie warunki ewakuacji poprzez włączenie systemów oddymiania,

• nie dopuści do rozprzestrzeniania się pożaru na inne strefy poprzez zamknięcie drzwi pożarowych, klap w systemach wentylacji, itp.,

• powiadomi Jednostkę Ratowniczo-Gaśniczą PSP za pośrednictwem systemu transmisji alarmów pożarowych

• będzie aktywnie walczyć z pożarem przy pomocy urządzeń gaszących.

Funkcje te są możliwe ze względu na elastyczność oprogramowania central mikroprocesorowych, które są zintegrowane z systemami bezpieczeństwa budynku.

Ewakuacja. Drogi ewakuacyjne.

Wymagania dla pomieszczeń i przejść w pomieszczeniach

Z pomieszczeń, w których mogą przebywać ludzie, należy zapewnić bezpieczne wyjście, prowadzące bezpośrednio lub pośrednio na otwartą przestrzeń, do innej strefy pożarowej bądź na poziome lub pionowe drogi komunikacji ogólnej czyli drogi ewakuacyjne.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 14 grudnia 1994 długość przejścia w pomieszczeniach , mierzona od najdalszego miejsca, w którym może przebywać człowiek , do wyjścia na drogę ewakuacyjną nie powinna przekraczać 40 m.

W pomieszczeniach o wysokości powyżej 5 m długość przejść może być powiększona o 25% . Przy zastosowaniu urządzeń tryskaczowych długość przejść może być powiększona o 100% , a zastosowanie samoczynnych urządzeń oddymiających pozwala na wydłużenie ich o 50% . Gdy w pomieszczeniu zainstalowane są urządzenia oddymiające i tryskaczowe jednocześnie, długość przejść może być zsumowana.

Z pomieszczenia należy zapewnić co najmniej dwa wyjścia , jeżeli:

• powierzchnia pomieszczenia magazynowego o obciążeniu ogniowym powyżej 500 MJ/m² lub kategorii ZL II przekracza 300 m²

• liczba osób mogących przebywać jednocześnie w pomieszczeniu przekracza 50, a w pomieszczeniu zaliczonym do kategorii ZL II- 30

• powierzchnia pomieszczenia zagrożonego wybuchem przekracza 100 m².

Wyjścia ewakuacyjne z pomieszczenia zagrożonego wybuchem, prowadzące na drogę ewakuacyjną, powinny być zamknięte przedsionkami i odpowiadać wymaganiom stawianym ścianom i stropom oddzieleń przeciwpożarowych.

Szerokość wyjścia ewakuacyjnego ( drzwi ) należy dostosować do liczby osób mogących przebywać jednocześnie w pomieszczeniu, przyjmując 0,6 m szerokości wyjścia na 100 osób , lecz nie mniej niż 0,9 m w świetle.

Drzwi ewakuacyjne z pomieszczeń , w których może przebywać więcej niż 50 osób , zagrożonych wybuchem, do których możliwe jest niespodziewane dostanie się mieszanin wybuchowych lub substancji trujących, duszących bądź innych mogących utrudniać ewakuację, przeznaczonych dla więcej niż 6 osób o ograniczonej zdolności poruszania - powinny otwierać się na zewnątrz. Nie można stosować drzwi obrotowych i podnoszonych na drogach ewakuacyjnych, jak też drzwi rozsuwanych jeżeli służą one wyłącznie do ewakuacji.

Wymagania dla poziomych dróg ewakuacyjnych

Szerokość poziomych dróg ewakuacyjnych powinna wynosić 0,6 m na 100 osób mogących przebywać na danej kondygnacji, jednak nie mniej niż 1,4 m w świetle. Wysokość nie może być mniejsza niż 2,2 m , natomiast wysokość przejścia, drzwi lub lokalnego obniżenia - 2 m.

Korytarze należy dzielić na odcinki nie dłuższe niż 50 m za pomocą drzwi dymoszczelnych zaopatrzonych w urządzenia zapewniające ich zamknięcie w razie pożaru, z możliwością ręcznego ich otwierania lub innych urządzeń technicznych zapobiegających rozprzestrzenianiu się dymu.

Dopuszczalna długość dojść ewakuacyjnych od wyjścia z pomieszczenia na drogę ewakuacyjną do wyjścia na zewnątrz budynku, mierzona wzdłuż osi dojścia, wynosi:

• przy jednym dojściu - 20 m,

• przy wielu dojściach - 45 m .

W budynku wysokościowym należy przewidzieć rozwiązania zabezpieczające przed zadymieniem poziomych dróg ewakuacyjnych. W przypadku, gdy droga ewakuacyjna jest chroniona przed zadymieniem , wówczas długość dojść może być zwiększona o 50 %.

Wymagania dla pionowych dróg ewakuacyjnych

W budynku wysokościowym powinny być co najmniej dwie obudowane klatki schodowe, oddzielone od poziomych dróg komunikacji ogólnej przedsionkiem , zamykanym obustronnie drzwiami o odporności ogniowej co najmniej 30 min. ,zaopatrzonymi w urządzenia zapewniające ich zamknięcie w razie pożaru.

Klatki schodowe i przedsionki w budynku wysokościowym kategorii ZL II należy wyposażyć w urządzenia zapobiegające ich zadymieniu.

Znaki ewakuacyjne

Kształt znaków ewakuacyjnych określa Polska Norma PN-92/N-01256/02 Są to znaki w kształcie kwadratu lub prostokąta. Dopuszcza się zaokrąglanie naroży znaków ewakuacyjnych.

Odchyłki graniczne wymiarów boków znaków ewakuacyjnych, w stosunku do wymaganych zgodnie z , mogą wynosić ± 3 mm. Szerokość ramki znaku ewakuacyjnego powinna wynosić minimum 5 % szerokości znaku. Ramki, napisy , strzałki i inne elementy graficzne znaku ewakuacyjnego powinny być wykonane farbą fluorofoscencyjną ( oprócz znaków podświetlanych ). Tło znaku ewakuacyjnego powinno być barwy zielonej, i powinna stanowić nie mniej niż 50 % powierzchni znaku. Znaki ewakuacyjne podświetlane powinny posiadać oświetlenie własne, gwarantujące oświetlenie powierzchni znaku przez dwie godziny, z minimalnym natężeniem 0,5 lx, od momentu zaniku napięcia w sieci oświetlenia podstawowego.

Znaki ewakuacyjne powinno się umieszczać w miejscach widocznych na wysokości około 1,6-1,8 m od podłogi. Na ciągach komunikacyjnych (korytarzach) należy stosować strzałki określające kierunek ewakuacji, szczególnie na ścianach w pobliżu skrzyżowań korytarzy ze względu na możliwość pomyłki. Nad odpowiednimi drzwiami należy umieścić znak WYJŚCIE EWAKUACYJNE.

1

---