funkcje sejmu i senatu referat


Funkcje Sejmu i Senatu

  1. Sejm i Senat sprawują w Polsce władzę ustawodawczą. Parlament wybierany jest na 4 lata. Sejm składa się z 460 posłów, wybierany jest w powszechnym, równym, bezpośrednim, proporcjonalnym oraz tajnym głosowaniu. Senat natomiast składa się ze 100 senatorów wybranych w tajnym, powszechnym i bezpośrednim głosowaniu przeprowadzonym wg. systemu większościowego (system większości względnej). Jego kadencja rozpoczyna się z dniem zebranie Sejmu na pierwsze posiedzenie i trwa do dnia poprzedzającego dzień zebrania się Sejmu następnej kadencji. Mamy tu do czynienia z faktycznym brakiem przerwy międzykadencjalnej. Kadencja parlamentu może ulec przedłużeniu z mocy prawa z powodu trwania stanu nadzwyczajnego. Konstytucja przewiduje również skrócenie kadencji parlamentu w trzech sytuacjach:

  1. Podstawowe funkcje (zadania) parlamentu:

    1. Zasadniczą funkcją parlamentu jest reprezentacja Narodu. W jego imieniu Parlament tworzy prawo. Ma on również monopol na reprezentację suwerena.

    1. Funkcję ustrojodawczą Sejm i Senat wykonują przez dokonanie zmiany w konstytucji. Projekt ustawy o zmianie ustawy zasadniczej, może przedłożyć co najmniej 1/5 ogólnej liczby posłów, Senat i Prezydent RP. Ustawę uchwala Sejm większością co najmniej 2/3 głosów (w obecności minimum połowy ogólnej liczby posłów) oraz Senat bezwzględną większością głosów na tych samych warunkach. Do zmiany konstytucji niezbędna jest wysoka większość kwalifikowana.

    1. Funkcja ustawodawcza to władza stanowienia ustaw, jako podstawowych aktów prawnych powszechnie obowiązujących. Jest to zasadnicze zadanie parlamentu. Proces ustawodawczy jest skomplikowany i przebiega wieloetapowo.

        • Pierwszym etapem jest wykonanie inicjatywy ustawodawczej. Uprawnionymi do wniesienia projektu ustawy są: posłowie (co najmniej 15 posłów lub komisja sejmowa), Senat, Prezydent RP i Rada Ministrów. Możliwa jest również tzw. inicjatywa ludowa - projekt ustawy może wnieść grupa co najmniej 100 tys. obywateli mających prawo wyborcze do Sejmu.

        • Drugi etap, to rozpatrzenie projektu ustawy przez Sejm. Sejm rozpatruje projekty w trzech czytaniach.

          • Pierwsze czytanie odbywa się z reguły na forum komisji, chyba że chodzi o materię znacznej wagi ( np. projekt budżetu czy ustaw podatkowych) wtedy pierwsze czytanie ma miejsce na posiedzeniu plenarnym Sejmu. Dotyczy ono ogólnych zasad projektu. W tym stadium projekt jest odrzucany w całości lub kierowany do dalszych prac w odpowiedniej komisji ( jeżeli był prezentowany na plenum Sejmu).

          • Drugie czytanie ma miejsce zawsze na posiedzeniu plenarnym Sejmu. Obejmuje przedstawienie sprawozdania komisji o projekcie ustawy, przeprowadzenia nad nim szczegółowej debaty oraz ewentualne zgłoszenie wniosków i poprawek. Jeżeli zostały zgłoszone-na ogół projekt kierowany jest znów do prac komisji. Po przedstawieniu przez komisję dodatkowego sprawozdania lub zaraz po drugim czytaniu odbywa się trzecie czytanie. W trzecim czytaniu następuje uchwalenie ustawy lub odrzucenie w całości jej projektu.

        • Ustawę uchwaloną prze Sejm Marszałek Sejmu przekazuje do Senatu. Senat może postąpić w trojaki sposób: przyjąć ustawę bez zmian, wprowadzić do tekstu poprawki lub odrzucić w całości. Senat ma na to 30 dni - jeżeli nie skorzysta w tym czasie ze swoich uprawnień, ustawę uznaje się za uchwaloną w formie przyjętej przez Sejm. Przepis ten ma za zadanie zapobiec przedłużaniu się prac legislacyjnych. W przypadku, gdy senat odrzuci ustawę w całości lub wprowadzi poprawki - akt wraca do Sejmu. Uchwałę Senatu odrzucającą lub wprowadzająco poprawki uważa się za przyjętą, jeśli izba poselska nie odrzuciła jej bezwzględną większością głosów.

        • Uchwaloną przez parlament ustawę, Marszałek Sejmu przesyła do podpisu Prezydentowi RP. Prezydent w ciągu 21 dni podpisuje ustawę i zarządza jej publikację w Dzienniku Ustaw RP. Prezydent może jednak odmówić podpisania ustawy i odesłać ja do sejmu z umotywowanym wnioskiem, do ponownego rozpatrzenia. Jest to tzw. weto ustawodawcze. Weto prezydenta uważa się za oddalone, jeżeli Sejmu uchwalił ponownie ustawę kwalifikowaną większością 3/5 głosów. W takiej Sytuacji Prezydent podpisuje w ciągu 7 dni i zarządza jej publikację w Dzienniku Ustaw RP. Prezydent może również wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem w sprawie zgodności ustawy z Konstytucją. Jeżeli Trybunał uzna ze ustawa jest zgodna z przepisami Konstytucji - Prezydent zmuszony jest do jej podpisania. Prezydent musi jednak rozważyć, którego środka użyje - weta czy skierowania ustawy do Trybunału - Konstytucja nie zezwala bowiem na stosowanie obydwu możliwości wobec tej samej ustawy.

        • Ustawa wchodzi w życie 14 dni po jej opublikowaniu w Dzienniku Ustaw RP (jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej). Okres miedzy opublikowaniem ustawy a dniem jej wejścia w życie nazywa się vacatio legis.

        • Postępowanie ustawodawcze może przebiegać inaczej w przypadku, gdy Rada Ministrów określi projekt jako pilny lub gdy rozpatrywana jest ustawa budżetowa.

    1. Funkcja kreacyjna polega na powoływaniu przez Parlament innych organów państwa - wybór:

        • Prezesa Narodowego Banku Polskiego na wniosek Prezydenta

        • Prezesa Najwyższej Izby Kontroli za zgodą Senatu

        • Rzecznika Praw Obywatelskich za zgodą Senatu

        • Czterech członków Rady Polityki Pieniężnej ( na jego czele stoi prezes NBP)

        • Czterech członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji

        • Sędziów Trybunału Konstytucyjnego

        • Członków Trybunału Stanu

Do najważniejszych zadań Senatu w ramach tej funkcji zaliczyć można powołanie trzech członków RPP i dwóch KRRiT i wyrażenie zgody na powołanie przez Sejm Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka, Prezesa NIK oraz Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.

    1. Funkcja kontrolna ( należy wyłącznie do Sejmu)

Najważniejsze formy kontroli sejmowej

Rada Ministrów zobowiązana jest do corocznego przedstawiania Sejmowi sprawozdania z wykonania budżetu państwa. Sejm po zapoznaniu się ze sprawozdaniem i zapoznaniu się z opinią NIK podejmuje, w ciągu 90 dni od daty przedłożenia sprawozdania, uchwale o udzieleniu lub nie udzieleniu RM absolutorium. Absolutorium jest zatem parlamentarna ocena wykonania budżetu przez RM.

    1. Inne funkcje Sejmu

      1. W sprawach bezpieczeństwa państwa może podjąć uchwałę o wprowadzeniu stanu wojny, wyraża zgodę - w drodze uchwały - na przedłużenie stanu wyjątkowego wprowadzonego przez Prezydenta

      2. W sprawach zagranicznych udziela Prezydentowi, w drodze ustawy zgody na ratyfikację lub wypowiedzenie umów międzynarodowych pociągających za sobą obciążenia finansowe państwa lub konieczność zmian w ustawodawstwie

    2. Inne funkcje Senatu

      1. Prawo wystąpienia z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie zgodności z konstytucją aktu ustawodawczego albo innego aktu prawnego z konstytucją lub aktem ustawodawczym

      2. Wyraża zgodę na zarządzenie przez Prezydenta referendum

Bibliografia:

  1. Jerzy Lewandowski „Encyklopedia prawa w zarysie”, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej, Warszawa 2003

  1. Konstanty A. Wojtaszczyk, Wojciech Jakubowski „Społeczeństwo i polityka. Podstawy nauk politycznych”, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2002

  1. Materiały Działu Edukacji Obywatelskiej BliDS, Warszawa 2000r.

Załączniki:

1) schemat: „Proces legislacyjny”, - źródło - Dział Edukacji Obywatelskiej BliDS, Warszawa 2000r.

3)schemat: „Sejm - struktura i kompetencje” - źródło - „Społeczeństwo i polityka. Podstawy nauk politycznych”

4) schemat: „Senat” - źródło - „Społeczeństwo i polityka. Podstawy nauk politycznych”

- 4 -



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
funkcje sejmu i senatu-konspekt, zak, BHP, Szkoła, Prawna Ochrona pracy, Podstawy prawa
Funkcje sejmu i senatu
Funkcje Sejmu i Senatu, PRAWO OGÓLNE
funkcje sejmu i senatu, Medycyna, Zdrowie Publiczne & Organizacja i ekonomika w ochronie zdrowia
Funkcje sejmu i senatu
Organizacja i funkcjonowanie sejmu senatu
1 Władza ustawodawcza np Sejmu i Senatu RP (geneza, struktura i funkcje ustrojowe)
Lekcja 35 Organizacja sejmu i senatu Funkcje parlamentu
Odrynacja do Sejmu i Senatu
Funkcje Sejmu, Polityka (politologia)
ordynacja wyborcza do sejmu i senatu
Marszalkowie Sejmu i Senatu
D19220593 Dekret z dnia 18 sierpnia 1922 r o zarządzeniu wyborów do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej
Organy Sejmu (Senatu)
Zgłaszanie kandydatów w wyborach do sejmu i senatu

więcej podobnych podstron