PODROZDZIAŁ 55.10.00

STATECZNIK PoziOmY

OPIS I DZIAŁANIE

Statecznik poziomy (Rys. 1) służy do ustateczniania lotu poziomego śmigłowca. Zabudowany jest w końcowej części belki ogonowej symetrycznie pod statecznikiem pionowym i ustawiony na stały kąt -7°. Statecznik poza nielicznymi częściami metalowymi wykonany jest z kompozytu epoksydowo-szklanego pokrytego z zewnątrz emalią epoksydową.

Statecznik składa się z dwóch płatów 1 i 2 połączonych nierozłącznie wspólnym dźwigarem 3.

Płaty statecznika składają się z pokrycia górnego 4 i pokrycia dolnego 5 .

Pokrycia płatów w części spływowej usztywnione są segmentami wypełniacza komórkowego 6, a w części nasadowej żebrami przekładkowymi 7 równomiernie rozmieszczonymi na całej długości statecznika.

Główny element statecznika - dźwigar 3 ma kształt rury o zmiennym profilu i przekroju wzdłuż rozpiętości.

W końcowych częściach dźwigara wlaminowane są wsporniki 8 do mocowania anten radiowych. Między płatami statecznika znajdują się wsporniki 9 , 10 i dźwignia 11 mocowane do dźwigara laminatowymi opaskami 12. Wsporniki 9, 10 z wmontowanymi samosmarującymi łożyskami 13 łączą się poprzez śruby 14 ze wspornikami mocowanymi do belki ogonowej.

Rys. 1 Statecznik poziomy

1.	Płat statecznika	8.	Wsporniki
2.	Płat statecznika	9, 10.	Wspornik
3.	Dźwigar	11.	Dźwignia
4.	Pokrycie górne	12.	Opaski laminatowe
5.	Pokrycie dolne	13.	Łożysko
6.	Wypełniacz komórkowy	14.	Śruby
7.	Żebro przekładkowe

STATECZNIK PoziOmY

TECHNOLOGIA OBSŁUGI

Wykaz kart technologicznych

Tytuł karty Nr karty

Sprawdzenie stanu technicznego statecznika poziomego 55.10-1

Demontaż i montaż statecznika poziomego 55.10-2

Obsługa bieżąca 55.10-3

Pomiar luzu osiowego łożysk we wspornikach i wymiana łożysk 55.10-4

KARTA TECHNOLOGICZNA Nr 55.10-1	Na stronach 2
Rodzaj pracy: SPRAWDZENIE STANU TECHNICZNEGO STATECZNIKA POZIOMEGO	Pracochłonność (rob. godz.)
Rodzaj operacji i wymagania techniczne (WT)	Prace wykonywane przy odstępstwach od WT
1. Oczyścić statecznik z zanieczyszczeń kierując się zaleceniami zawartymi w Podrozdz. 20.40.00.
2. Sprawdzić powierzchnie płatów statecznika w celu wykrycia ewentualnych uszkodzeń (zadrapań, wgnieceń, pęknięć).	Ubytki lakiernicze uzupełnić wg KT 20.20-6.
3. Sprawdzić krawędź natarcia, krawędź spływu, oraz dźwigar na wypadek uszkodzeń mechanicznych; szczególną uwagę zwrócić na rysy pokrycia lakierniczego dźwigara.	Jeżeli po usunięciu lakieru na powierzchni dźwigara będą widoczne uszkodze-nia kompozytu w postaci zmiany barwy syciwa na białą lub pęknięć włókien szklanych tkaniny, statecznik wymienić na nowy. Wymianę przeprowadzić wg KT 55.10-2.
4. Sprawdzić węzły mocowania wsporników i dźwigni: - czy na wspornikach i dźwigni nie ma pęknięć, odkształceń trwałych i śladów korozji, - czy w łożyskach 13 (rys. 1) we wspornikach 9 i 10 nie występuje luz osiowy (KT 55.10-4)
5. Sprawdzić stan przyklejenia pokrycia do dźwigara i wypełniacza komórkowego, zwłaszcza w miejsce występowania wybrzuszeń.
6. Sprawdzić mocowanie dźwigni i wsporników zwracając uwagę na stan opasek laminatowych.

Rodzaj operacji i wymagania techniczne (WT)			Prace wykonywane przy odstępstwach od WT
7. Do dalszej eksploatacji dopuszcza się stateczniki z następującymi uszkodzeniami : a) przetarcia, drobne ryski i zadrapania na pokryciu lakierniczym, b) płynne wgniecenia bez rozerwania pokrycia w obszarze wypełniacza komórkowego i końcówek płatów, c) niedoklejenia pokrycia płatów statecznika do wypełniacza komórkowego: - pojedyncze o powierzchni do 20 (3,1 ) - o powierzchni sumarycznej do 150 (23,3 ) na jedną stronę płata, d) niedoklejenia pokrycia do dźwigara : - pojedyncze o powierzchni do 10 (1,6 ) - o powierzchni sumarycznej do 80 (12,4 ) na jedną stronę płata, e) luz osiowy łożysk we wspornikach o wartości mniejszej niż 0,4 mm , oddzielnie dla każdego łożyska.
Aparatura kontrolno-sprawdzająca	Narzędzia i urządzenia	Materiały pomocnicze
	Skrobak 30.91.639.00.90

KARTA TECHNOLOGICZNA Nr 55.10-2	Na stronach 3
Rodzaj pracy: DemontaŻ i montaŻ statecznika poziomego	Pracochłonność (rob. godz.)
Rodzaj operacji i wymagania techniczne (WT)	Prace wykonywane przy odstępstwach od WT
1. Demontaż 1.1. Odłączyć dźwignie statecznika 6 (Rys. 201) od popychacza 5 w następujący sposób: odłączyć łącznik metalizacji od dźwigni 6 wyjąć zawleczkę 1 odkręcić nakrętkę 2 zdjąć podkładkę 3 wyjąć śrubę 4 z dźwigni 6 i popychacza 5. 1.2. Wymontować wsporniki statecznika od przegubu i wspornika zamontowanych do belki ogonowej w następujący sposób : wyjąć zawleczki 7 i 13 odkręcić nakrętki 8 i 14 zdjąć podkładki 9 i 15 wyjąć sworzeń 16 z przegubu 17 i wspornika statecznika 18 wyjąć sworzeń 10 ze wspornika montowanego 11 przy belce i wspornika statecznika 12. 2. Montaż UWAGA: Przed założeniem statecznika na śmigłowiec śruby i sworznie oraz otwory elementów łączonych (tulejek, wsporników, dźwigni i popychacza) posmarować smarem. 2.1. Montaż dźwigni 6 statecznika do popychacza 5 połączyć śrubą 4 dźwignię 6 z popychaczem 5 założyć podkładkę 3 założyć i dokręcić nakrętkę 2 założyć zawleczkę 1.

Rys. 201 Demontaż i montaż statecznika poziomego

1.	Zawleczka	10.	Sworzeń
2.	Nakrętka	11.	Wspornik
3.	Podkładka	12.	Wspornik
4.	Śruba	13.	Zawleczka
5.	Popychacz	14.	Nakrętka
6.	Dźwignia	15.	Podkładka
7.	Zawleczka	16.	Sworzeń
8.	Nakrętka	17.	Przegub
9.	Podkładka	18.	Wspornik

Rodzaj operacji i wymagania techniczne (WT)			Prace wykonywane przy odstępstwach od WT
2.2. Połączyć wsporniki statecznika z belką ogonową : połączyć sworzniem 10 wspornik 12 ze wspornikiem belki ogonowej 11 połączyć sworzniem 16 wspornik 18 i przegub 17 założyć podkładki 9 i 15 założyć nakrętki 8 i 14 następnie dokręcić M=19,6  24,5Nm (200 250 kGcm) (173 217 in lb) założyć zawleczki 7 i 13 przymocować łącznik metalizacji do dźwigni 6. OSTRZEŻENIE: DEMONTAŻ, MONTAŻ PRZEPROWADZIĆ MINIMUM W 2 OSOBY, ABY NIE USZKODZIĆ PŁATÓW STATECZNIKA.
Aparatura kontrolno-sprawdzająca	Narzędzia i urządzenia	Materiały pomocnicze
	Wyciągacz zawleczek uniwersalnych 50.91.100.01.00 Klucz płaski s=10 Klucz płaski s=17 Nasadka s=17 30.91.665.00.01 Klucz dynamometryczny 50.91.610.00.00 Wkrętak 50.91.638.00.00	Zawleczka S-Zn-2-32 (2 szt.) Zawleczka S-Zn-1,6-20 Smar - patrz Podrozdz.12.40.00, pkt 6

KARTA TECHNOLOGICZNA Nr 55.10-3			Na stronach 1
Rodzaj pracy: OBSŁUGA BIEŻĄCA			Pracochłonność (rob. godz.)
Rodzaj operacji i wymagania techniczne (WT)			Prace wykonywane przy odstępstwach od WT
W celu zapewnienia prawidłowych warunków eksploatacyjnych statecznika wykonywać następujące prace : 1. Pył, kurz z powierzchni płatów usuwać przy pomocy miękkich szmatek. 2. Zanieczyszczenia, sadzę usuwać miękką szmatką zmoczoną w 3% roztworze mydła technicznego (obojętnego) i wyciśniętą, a następnie suchymi szmatkami. 3. Tłuste plamy usuwać czystymi szmatkami lekko zmoczonymi w nieelylizowanej benzynie i następnie powierzchnie wytrzeć suchymi szmatkami. 4. Sprawdzić stan pokrycia lakierniczego. UWAGA : Powierzchnie płatów należy wycierać ostrożnie, aby nie dopuścić do powstawania zadrapań na pokryciu lakierniczym. Szmatki używane do czyszczenia powinny być czyste, suche bez jakichkolwiek twardych wtrąceń (piasek, wióry metalowe itp.).
Aparatura kontrolno-sprawdzająca	Narzędzia i urządzenia	Materiały pomocnicze
		Miękkie szmatki (flanela)

KARTA TECHNOLOGICZNA Nr 55.10-4			Na stronach 1
Rodzaj pracy: POMIAR LUZU OSIOWEGO ŁOŻYSK WE WSPORNIKACH I WYMIANA ŁOŻYSK			Pracochłonność (rob. godz.)
Rodzaj operacji i wymagania techniczne (WT)			Prace wykonywane przy odstępstwach od WT
1. Zdemontować statecznik ze śmigłowca (KT 55.10-2). 2. Pomiaru luzu osiowego łożyska dokonać wg poniższych czynności : a) wycisnąć tulejkę z łożyska, b) w wewnetrzny pierścień łożyska włożyć trzpień przyrządu do pomiaru luzu i zablokować. Zamocować na przyrządzie końcówkę z czujnikiem, c) poruszając trzpieniem przyrządu w kierunku osiowym odczytać wskazania czujnika. Luz osiowy nie powinien przekraczać wartości dopuszczalnej (KT 55.10-1). 3. Wymiany łożyska dokonać wg poniższych czynności : a) z główki wspornika wycisnąć łożysko, b) oczyścić i przemyć otwór we wsporniku po wyjęciu łożyska, c) w otwór wspornika wcisnąć nowe łożysko i zabezpieczyć przez zapunktowanie, d) wcisnąć w łożysko nową tulejkę, e) sprawdzić płynność ruchu łożyska. 4. Zamontować statecznik na śmigłowiec (KT 55.10-2).
Aparatura kontrolno-sprawdzająca	Narzędzia i urządzenia	Materiały pomocnicze
Przyrząd do pomiaru luzu 30.09.114471 Suwmiarka MAUg 160/0,05 PC	Oprawka do wyciskania tulejki 30.62.114473 Oprawka do wciskania i wyciskania łożysk 30.62.114472 Punktak 50.91.010.01.00	Benzyna nieetylizowana Szmatki bawełniane

---