Kształt dachu a wielkość poddasza
Iwona Mere
2008-08-12, ostatnia aktualizacja 2008-08-12 13:37
Ilość miejsca i swoboda aranżacji poddasza w dużym stopniu zależą od formy dachu, rodzaju konstrukcji oraz kąta nachylenia połaci.
Dach dwuspadowy
Dach, w którym dwie prostokątne, skośne połacie stykają się górą w kalenicy, daje największe możliwości.
Od zewnątrz.
Zadaszenie pozbawione koszy i załamań sprawnie odprowadza wodę i śnieg, a ściany szczytowe w kształcie trójkątów ułatwiają doświetlenie przestrzeni poddasza zwykłymi pionowymi oknami (ograniczając ingerencję w połacie).
Wewnątrz.
Duże płaszczyzny połaci i regularny układ skosów sprzyjają harmonijnemu kształtowaniu przestrzeni.
Na dodatek obniżenia znajdują się tylko wzdłuż okapów, zatem nie ograniczą nadmiernie powierzchni poddasza.
Zależnie od rozpiętości ścian zewnętrznych budynku stosuje się konstrukcję krokwiową lub krokwiowo-jętkową.
Dopiero przy szerokości powyżej 11 m w przestrzeni poddasza mogą pojawić się charakterystyczne dla więźby płatwiowo-kleszczowej słupy, które trzeba będzie wziąć pod uwagę przy podziale i aranżacji wnętrz.
Pod dwuspadowym dachem bez większych kłopotów zmieści się całą strefę prywatną domu, a powierzchnia użytkowa poddasza będzie tylko trochę mniejsza niż ta dostępna na parterze.
Dach czterospadowy
Ten typ dachu składa się z czterech połaci: dwie mają kształt trapezów i zbiegają się w kalenicy, kolejne - trójkątne - sięgają przeciwległych końców kalenicy tylko wierzchołkami.
Połacie schodzą się w narożach dachu.
Szczególnym rodzajem czterospadowego zadaszenia jest dach namiotowy, którego wszystkie połacie są trójkątami o jednym, wspólnym wierzchołku.
Od zewnątrz.
Widziany z góry dach przypomina kopertę; kąty wypukłe powstające na styku połaci ułatwiają odprowadzenie wody oraz osuwanie się śniegu zimą.
Bryła dachu tworzy zamkniętą całość, równie atrakcyjnie prezentującą się w każdym ujęciu.
Wewnątrz.
Do faktycznego wykorzystania nadaje się niewielka ilość miejsca (50-60%).
Powierzchnię poddasza znacznie trudniej podzielić - z każdej strony ograniczają ją skosy przy ścianach zewnętrznych, a prostopadłe ścianki działowe mają nieregularne, ścięte kształty.
Co gorsza, dachy czterospadowe mają przeważnie konstrukcję płatwiowo-kleszczową i w przestrzeni poddasza mogą pojawić się słupy.
Powierzchnia użytkowa poddasza jest wyraźnie mniejsza niż parteru; zmieści się tam pracownia, apartament rodziców albo pokoje dzieci - a więc raczej część niż komplet prywatnych pomieszczeń.
Większe poddasze powstanie, jeśli w bryle domu zaplanujemy garaż (budynek będzie miał większą podstawę).
Dachy wielospadowe
Dachy wielospadowe powstają w wyniku połączenia dachów różnego kształtu (dwuspadowych, czterospadowych czy pulpitowych) nakrywających budynki o bardziej skomplikowanych rzutach.
Od zewnątrz.
W tego rodzaju dachach prócz kalenic i naroży wymagających starannego, a przez to kosztownego wykończenia pojawiają się jeszcze bardziej kłopotliwe wklęsłe krawędzie dachu, czyli kosze (wzrasta tam ryzyko zalegania śniegu, zawilgocenia, przecieków, trudno też o dobre wentylowanie połaci).
Wewnątrz.
Atrakcyjne i stosunkowo obszerne poddasze użytkowe powstaje pod przenikającymi się dachami dwuspadowymi.
Pojawia się większa liczba ścian szczytowych, przy których łatwo wydzielić przestronne pomieszczenia z symetrycznie rozłożonymi skosami, doświetlone przez pionowe okna bądź portfenetry.
Gdy bazą wielospadowego zadaszenia staje się dach czterospadowy, skomplikowana forma pełna koszy i naroży radykalnie ogranicza możliwość zagospodarowania poddasza.
Wymarzone warunki do mieszkania na poddaszu tworzy dach mansardowy, z dwiema albo czterema połaciami.
Przełamane połacie są w dolnej części strome (<60 stopni), a u góry bardziej płaskie (ok. 30 stopni).
Ponieważ ponad stropem skosy ostro się wznoszą, niemal cała powierzchnia poddasza nadaje się do użytku.
Tradycyjna ciesielska konstrukcja takiego zadaszenia jest dość skomplikowana, ale można ją też wykonać ze specjalnych wiązarów kratowych (co znacznie upraszcza sprawę).
Mankamentem dachu mansardowego jako przekrycia domu jednorodzinnego jest za to jego wyrazista, obca w polskim krajobrazie forma.
Źródło: Ładny Dom