Pojęcie obywatelstwa w prawie międzynarodowym


  1. Pojęcie obywatelstwa w prawie międzynarodowym- nabycie i utrata

Obywatelstwo - szczególny węzeł łączący jednostkę z państwem. Wynika z niej obowiązek wierności i lojalności w stosunku do państwa oraz jurysdykcja nad własnymi obywatelami. Każde państwo samo określa, kto jest jego obywatelem.

Nabycie obywatelstwa - pierwotne i wtórne

Utrata obywatelstwa - decyduje prawo wewnętrzne poszczególnych państw i ich władze. Utrata obywatelstwa może nastąpić przez

Podwójne i wielorakie obywatelstwo - jest stanem uważanym za niepożądany i może doprowadzić do konfliktów np. jeśli chodzi o służbę wojskową, opiekę dyplomatyczną. Może do niego dojść w wyniku rozbieżności między prawami wewnętrznymi poszczególnych państw już w chwili urodzenia dziecka albo później kiedy jednostka nabywa obywatelstwo nie tracąc starego. Aby wyeliminować taki stan stosuje się prawo opcji, lub umowy Bancrofta.

Stosunki międzynarodowe - stosunki społeczne, które przekraczają granice jednego państwa, ich uczestnikami mogą być same państwa, inne organizacje nie podlegające władzy żadnego państwa lub osoby fizyczne i prawne w tym stowarzyszenia i przedsiębiorstwa z jednego państwa, które wchodzą w różnorodne kontakty z osobami fizycznymi i prawnymi innych państw.

  1. Podmioty prawa międzynarodowego, - co oznacza podmiotowość prawa międzynarodowego jakie występują podmioty w prawie międzynarodowym

Podmiotem prawa międzynarodowego jest ten, kto posiada prawa i obowiązki wynikające bezpośrednio z prawa międzynarodowego.

Podmiot prawa posiada zdolność do działania tj. zdolność do wywołania skutków prawnych przez swoje działanie.

Podmioty prawa międzynarodowego: państwa, organizacje międzynarodowe, niesuwerenne organizacje terytorialne, Watykan, powstańcy i strona wojująca, w niektórych przypadkach osoby fizyczne i prawne.

  1. Ochrona ofiar wojny- jakie obowiązują zasady i podstawy prawne

Kwestie dotyczące traktowania chorych i rannych w wojnie lądowej uregulowane są w I konwencji genewskiej z 1949r. (jest ona stosowana przy współudziale mocarstw opiekuńczych lub instytucji międzynarodowych - MKCK). Chorzy i ranni powinni być traktowani w sposób humanitarny oraz leczeni przez tę stronę konfliktu, we władzy której się znajdują. Zabronione są wszelki zamachy na ich życie, a w szczególności ich dobijanie lub świadome pozostawienie bez opieki lekarskiej. Ochronie podlegają stałe zakłady służby zdrowia, szpitale i ruchome formacje sanitarne. Prawo do ochrony upada, jeżeli wbrew zadaniom humanitarnym, zakładów lub formacji takich używa się do działań na szkodę nieprzyjaciela. Z ochrony korzystają także transporty chorych i rannych oraz sprzętu sanitarnego. Państwa mogą tworzyć na swym terytorium lub na obszarach okupowanych sanitarne strefy lub miejscowości, w celu ochrony chorych i rannych przed skutkami wojny. Personel sanitarny, który dostał się we władzę nieprzyjaciela, może być zatrzymany tylko wówczas, gdy tego wymaga potrzeba opieki lekarskiej nad jeńcami wojennymi. Emblematem i znakiem odróżniającym wojskowe służby sanitarne jest znak czerwonego krzyża na białym polu, albo czerwony półksiężyc, czy też czerwony lew i słońce - na białym polu.

Jeńcy wojenni
Jeńcem wojennym jest członek sił zbrojnych państwa wojującego, który znalazł się we władzy nieprzyjaciela.
Kwestie traktowania jeńców wojennych reguluje III konwencja genewska z 1949r. i regulamin haski z 1907r. Jeńcy wojenni powinni być traktowani w sposób humanitarny. Ten, kto dostaje się do niewoli, znajduje się we władzy obcego państwa, nie zaś jednostki lub oddziału biorącego go do niewoli. Osoby te pozostają pod ochroną prawa międzynarodowego od chwili pojmania do chwili ich uwolnienia i ostatecznej repatriacji. Państwo zatrzymujące może jeńca internować w obozach, miastach lub innych miejscowościach. Poza tym jest zobowiązane zapewnić jeńcom odpowiednie pomieszczenia, wyżywienie i umundurowanie. Prawo nie zakazuje ucieczki jeńca wojennego, który nie może być za nią karany (jedynie dyscyplinarnie). Państwo zatrzymujące może jednak w ostateczności użyć broni wobec uciekającego jeńca. W czasie niewoli jeńcy podlegają prawu, regulaminom i zasadom obowiązującym w państwie zatrzymującym i muszą tych norm przestrzegać. Mogą być zatrudniani jako robotnicy, wyżsi ranga jako nadzorcy - nie można ich do pracy zmuszać. Jeńcy muszą być traktowani honorowo i z czcią, na zasadzie równości.

Ochrona ludności cywilnej
Ludność cywilna, nie biorąca udziału w wojnie, musi być zabezpieczona przed skutkami działań wojennych. Kwestie te reguluje IV konwencja genewska z 1949r., normy zwyczajowe i umowy międzynarodowe. Ochronie ogólnej podlega cała ludność cywilna na zasadzie równości. Szczególna ochrona należy się rannym, chorym, kobietom ciężarnym i dzieciom. Osoba chroniona nie może działać na szkodę interesów państwa, pod którego władzą się znajduje. Sposoby ochrony ludności cywilnej: strefy bezpieczeństwa i strefy zneutralizowane (zapewniają schronienie chorym, rannym, kalekom, starcom, dzieciom poniżej 15 lat, kobietom ciężarnym i matkom dzieci poniżej lat 7), ewakuacja stref oblężonych lub otoczonych, ochrona szpitali cywilnych i wolność przewozu pomocy dla ludności.

Traktowanie osób chronionych
Osoby chronione maja prawo do poszanowania ich godności, honoru, praw rodziny, przekonań i praktyk religijnych, zwyczajów i obyczajów. Kwestie te reguluje IV konwencja genewska . Kobiety są chronione przed wszelkim uwłaczaniem ich czci, gwałtem, zmuszaniem do nierządu. Zabrania się stosowania przymusu (zwłaszcza w celu uzyskania informacji), środków mogących wywołać cierpienia fizyczne lub wyniszczenie osób chronionych, nadmiernych kar oraz wszelkich środków zastraszania ui terroru. Także rabunek i branie zakładników jest wzbronione.

  1. Obszary morskie państwa- klasyfikacja obszarów, konwencja NZ 1982

Podział obszarów morskich (wg zmniejszającej się kompetencji państwa nadbrzeżnego):

  1. obszary należące do terytorium państwa nadbrzeżnego:

  • obszary nie należące do terytorium państwa nadbrzeżnego: