LITERATURA W KRAJU

III. POEZJA

4. POGŁOSY KATASTROFIZMU

JERZY ZAGÓRSKI (1907- 1984)

• charakterystyka:

• elementy klasycystyczne

• tonacja biblijna

• odejście od fantastyki baśniowej

• elementy wizjonerstwa

• twórczość:

• antologia Pieśni niepodległej

• Ballada o Serbii

• Pieśń niewidomych Niemców;

• elementy baśniowe i fantastyczne

• ostre spojrzenie na Niemców

• Modlitwa do Matki Boskiej Poczajowskiej;

• program pojednania polsko- ukraińskiego

ALEKSANDER RYMKIEWICZ (1913- 1983)

• charakterystyka:

• pozostał w Wilnie

• nie ogłosił żadnych utworów; lektura na spotkaniach konspiracyjnych

• katastrofizm

• tematyka kampanii wrześniowej na Wileńszczyźnie

• twórczość:

• Wojenna jesień;

• poemat

• mała kresowa wioska nawiedzona przez kataklizm

• połączenie reportażu z refleksją religijną

• Siedem dni;

• przedśmiertelne majaczenia żołnierza

• rejestr zbiorowych grzechów

JERZY KAMIL WEINTRAUB (1916- 1943)

• charakterystyka:

• przedwojenna twórczość sielankowo- katastroficzna

• w wojennej Warszawie z przyjaciółmi założył Bibliotekę Sublokatorów Przyszłości

• żydowskie pochodzenie; konieczność nieustannej zmiany miejsca pobytu

• lęk

• przypadkowa śmierć z zakażenia

• przyjaźń z Baczyńskim; zaraz po wojnie jemu przypisywano część tekstów Weintrauba; podobieństwa:

• dialog wierszowy poetów

• podobne tytuły

• postaci: Spartakusa, Don Kichota (Śmierć Don Kichota)

• zainteresowanie Rilkem

• nastrojowa przyroda oddająca stan ducha poety

• elementy skamandryckie i młodopolskie

• wspomnienia z dzieciństwa

• animizacje, ożywiona natura ułatwiająca prezentację bohatera

• sympatie lewicowe

• wizjonerstwo:

• rzeka

• bohaterami nadludzie wyposażeni w moc daną przez naturę

• twórczość:

• Tropy zimowe. Poemat o sercu człowieczym 1942

• Orfeusz w lesie;

• wpływ Sonetów do Orfeusza Rilkego

• średniowieczne postaci i rekwizyty

• estetyzm

JÓZEF STACHOWSKI (1913- 1944)

• charakterystyka:

• „Okolica Poetów” Czernika przed wojną

• wpływy Czechowicza

• wizje baśniowo- fantastyczne

• mieniący się świat ukrywa za sobą odmienny porządek

• motywy mitologiczne i średniowieczne

• człowiek zakończył proces ewolucji, ale wznosząc się nad inne twory został pozbawiony pomocy ze strony sił przyrody

• twórczość:

• Ku ziemi- zbiorowy tomik powojenny

2

---