Politechnika Koszali艅ska
Katedra Konstrukcji Betonowych
膯wiczenie nr 1
Statystyczne opracowanie wynik贸w pomiar贸w wytrzyma艂o艣ci betonu na 艣ciskanie.
Sprawdzi艂: Wykona艂a:
Jednym z najbardziej wygodnych sposob贸w przedstawienie danych obserwowanych wydaje si臋 by膰 wykres s艂upkowy zwany histogramem .
W celu zapoznania si臋 ze sposobem wykonywania histogramu, poddane badaniom niszcz膮cym zostaje 36 pr贸bek sze艣ciennych o boku 15 cm. Wyniki badania podano w tabeli nr 1, w postaci nieuporz膮dkowanego zbioru warto艣ci wytrzyma艂o艣ci betonu na 艣ciskanie.
Tabela nr 1. Wyniki bada艅 wytrzyma艂o艣ci na 艣ciskanie badanych pr贸bek [MPa]
22,8 |
29,0 |
17,2 |
32,0 |
25,7 |
29,9 |
27,8 |
19,1 |
29,3 |
23,8 |
25,1 |
27,8 |
32,6 |
26,8 |
21,6 |
36,5 |
23,0 |
31,5 |
24,6 |
23,0 |
32,9 |
26,1 |
34,7 |
26,2 |
21,0 |
23,5 |
29,2 |
28,2 |
22,1 |
27,9 |
27,9 |
19,8 |
25,9 |
27,4 |
28,5 |
18,3 |
Dla podanych wynik贸w bada艅 wytrzyma艂o艣ci betonu na 艣ciskanie okre艣limy:
wytrzyma艂o艣膰 艣redni膮
miary rozproszenia wynik贸w
,
wytrzyma艂o艣膰 gwarantowan膮
,
poziom wytwarzania mieszanki betonowej,
cz臋艣ciowy wsp贸艂czynnik bezpiecze艅stwa
,
wytrzyma艂o艣ci charakterystyczne i obliczeniowe.
Ustalenie liczby przedzia艂贸w.
Histogram jest to wykres s艂upkowy, w kt贸rym na osi odci臋tych s膮 liczbowe przedzia艂y obserwowanej cechy, natomiast na osi rz臋dnych liczb臋 obserwacji w przedziale, b膮d藕 cz臋sto艣膰 obserwacji w danym przedziale.
Przy ustaleniu liczby przedzia艂贸w bardzo pomocny jest wz贸r Sturges
gdzie: n - liczba wynik贸w
k -liczba przedzia艂贸w
Przyj臋to
Okre艣lenie szeroko艣ci przedzia艂贸w.
Przy ustaleniu szeroko艣ci przedzia艂贸w pomocnicze s膮 skrajne wynikli tj. najwy偶szy i najni偶szy wynik pomiaru.
W uzyskanym zbiorze wynik贸w: - najni偶sza warto艣膰 wynosi 17,2 MPa
- najwy偶sza warto艣膰 wynosi 36,5 MPa
Szeroko艣膰 przedzia艂u:
, przyj臋to
Ustalenie 艣redniej warto艣ci pomocniczej.
Podzia艂 otrzymanych wynik贸w bada艅 na przedzia艂y oraz zestawienie niezb臋dnych danych potrzebnych do sporz膮dzenia histogramu przedstawiono w Tabeli nr 2.
Tabela nr 2. Zestawienie wynik贸w pomiaru wytrzyma艂o艣ci betonu na 艣ciskanie.
Przedzia艂 [MPa] |
Warto艣膰 艣rednia w przedziale [MPa] |
Liczba wynik贸w m w przedziale [szt.] |
Cz臋sto艣膰 wynik贸w [%] |
Kolejne sumy wynik贸w [szt.] |
Cz臋sto艣膰 sumaryczna wynik贸w [%] |
16 |
17,5 |
2 |
5,56 |
2 |
5,56 |
19,1 |
20,5 |
4 |
11,11 |
6 |
16,67 |
22,1 |
23,5 |
7 |
19,44 |
13 |
36,11 |
25,1 |
26,5 |
11 |
30,56 |
24 |
66,67 |
28,1 |
29,5 |
6 |
16,67 |
30 |
83,33 |
31,1 |
32,5 |
4 |
11,11 |
34 |
94,44 |
34,1 |
35,5 |
2 |
5,56 |
36 |
100 |
Suma: |
- |
36 |
100 |
- |
- |
Histogram wynik贸w bada艅 wytrzyma艂o艣ci betonu na 艣ciskanie sporz膮dzony na podstawie danych zawartych w Tabeli nr 2.
Rys. nr 1. Histogram wynik贸w pomiar贸w wytrzyma艂o艣ci betonu na 艣ciskanie.
Na podstawie przedstawionego powy偶ej histogramu mo偶na stwierdzi膰, 偶e najwi臋cej warto艣ci uzyskanych wynik贸w wytrzyma艂o艣ci betonu na 艣ciskanie zawiera si臋 w przedziale25
28 MPa.
Dystrybuanta - rozk艂ad cz臋sto艣ci skumulowanej.
Obok histogramu innym sposobem przedstawienia uporz膮dkowanego zbioru wynik贸w obserwacji jest rozk艂ad cz臋sto艣ci skumulowanej zwanej dystrybuant膮 do艣wiadczaln膮. Dane do sporz膮dzenia wykresu zawarte s膮 w Tabeli nr 2. W celu sporz膮dzenia dystrybuanty konieczne jest obliczanie-dla ka偶dego punktu przedzia艂u-kolejnych sum cz臋艣ciowych wynik贸w, naniesienie tych warto艣ci na wykres i po艂膮czeniu wszystkich s膮siednich punkt贸w odcinkami prostymi. Ostatecznie otrzymujemy lini臋 艂amana, tj. wykres monotonicznej, niemalej膮cej funkcji, przyjmuj膮cej warto艣ci od zera do jedno艣ci.
Rys. nr 2. Rozk艂ad cz臋sto艣ci skumulowanej - dystrybuanta do艣wiadczalna.
Z wykresu dystrybuanty mo偶na odczyta膰, 偶e cz臋sto艣膰 wyst臋powania wytrzyma艂o艣ci betonu mniejszych ni偶 22 MPa wynosi 16,67%. A warto艣膰 poszukiwana sredniej statystycznej zbioru (okre艣lona po艂o偶eniem punktu przegi臋cia wykresu) znajduje sie w przedziale warto艣ci 25
28 MPa.
Wyznaczenie 艣redniej, odchylenia standardowego i wsp贸艂czynnika asymetrii (sko艣no艣ci) zbioru.
Tymczasowa zmienna:
, x - 艣rednia warto艣膰 w przedziale.
Wytrzyma艂o艣膰 艣rednia:
Odchylenie standardowe:
Wska藕nik zmienno艣ci:
Miara asymetrii uk艂adu (sko艣no艣膰 rozk艂adu):
Tabela nr 3. Pomocnicze dane do obliczania
Warto艣膰 艣rednia w przedziale x [MPa] |
Liczba wynik贸w m w przedziale [szt.] |
Zmienna wprowadzona
|
|
|
|
17,5 |
2 |
-3,0 |
-6,0 |
18,0 |
-54,0 |
20,5 |
4 |
-2,0 |
-8,0 |
16,0 |
-32,0 |
23,5 |
7 |
-1,0 |
-7,0 |
7,0 |
-7,0 |
26,5 |
11 |
0 |
0 |
0 |
0 |
29,5 |
6 |
1,0 |
6,0 |
6,0 |
6,0 |
32,5 |
4 |
2,0 |
8,0 |
16,0 |
32,0 |
35,5 |
2 |
3,0 |
6,0 |
18,0 |
54,0 |
Suma: |
36 |
- |
-1,0 |
81,0 |
-1,0 |
Zestawienie uzyskanych wynik贸w:
艣rednia z pomiar贸w wynosi:
odchylenie standardowe:
wska藕nik zmienno艣ci:
oznacza, 偶e zbi贸r charakteryzuje si臋 prawostronn膮 asymetri膮.
Wyznaczenie rz臋dnych krzywej rozk艂adu normalnego.
Tabela nr 4. Obliczenie rz臋dnych krzywej rozk艂adu normalnego.
Warto艣膰 艣rednia w przedziale x [MPa] |
|
|
|
|
17,5 |
-8,92 |
-1,98 |
0,0562 |
3,75 |
20,5 |
-5,92 |
-1,32 |
0,1669 |
11,13 |
23,5 |
-2,92 |
-0,65 |
0,3230 |
21,53 |
26,5 |
0,08 |
0,02 |
0,3989 |
26,59 |
29,5 |
3,08 |
0,68 |
0,3166 |
21,11 |
32,5 |
6,08 |
1,35 |
0,1604 |
10,69 |
35,5 |
9,08 |
2,02 |
0,0519 |
3,46 |
Suma: |
- |
- |
- |
98,26 |
Rys. nr 3. Histogram i teoretyczny rozk艂ad wytrzyma艂o艣ci betonu na 艣ciskanie.
Testowanie normalno艣c
Test Ko艂mogorowa-Smirnowa.
Tabela nr 5. Test Ko艂mogorowa-Smirnowa.
Warto艣膰 艣rednia w przedziale x [MPa] |
Cz臋sto艣膰 sumaryczna wynik贸w |
Cz臋sto艣膰 teoretyczna f(x) |
Sumaryczna cz臋sto艣膰 teoretyczna |
R贸偶nica cz臋sto艣ci sumarycznych D |
17,5 |
0,0556 |
0,0375+0,0074 |
0,0449 |
0,0107 |
20,5 |
0,1667 |
0,1113 |
0,1562 |
0,0105 |
23,5 |
0,3611 |
0,2153 |
0,3715 |
-0,0104 |
26,5 |
0,6667 |
0,2659 |
0,6374 |
0,0293 |
29,5 |
0,8333 |
0,2111 |
0,8485 |
-0,0152 |
32,5 |
0,9444 |
0,1069 |
0,9554 |
-0,011 |
35,5 |
1,0000 |
0,0346+0,01 |
1,0000 |
0 |
Suma: |
- |
1,0000 |
- |
- |
Na pocz膮tku nale偶y obliczy膰 warto艣膰
w skrajnych przedzia艂ach, aby teoretyczna cz臋sto艣膰 sumaryczna by艂a jak najbli偶sza warto艣ci 1,0.
,
,
,
,
,
,
Dla
,
otrzymano
.
Poniewa偶
<
nie ma podstawy do odrzucenia hipotezy, 偶e obserwowane dane wytrzyma艂o艣ci betonu na 艣ciskanie maj膮 normalny rozk艂ad cz臋sto艣ci.
Ostateczne wnioski dotycz膮ce analizowanego zbioru wytrzyma艂o艣ci betonu na 艣ciskanie.
Na podstawie testu Ko艂mogorowa-Smirnowa mo偶na przyj膮膰, 偶e cz臋sto艣膰 wytrzyma艂o艣ci betonu na 艣ciskanie ma rozk艂ad normalny o 艣redniej
i odchyleniu standardowym
.
Warto艣ci minimalne, wytrzyma艂o艣膰 gwarantowana.
Wytrzyma艂o艣膰 gwarantowana.
Korzystaj膮c z tablicy warto艣ci P(t) dla rozk艂adu normalnego dla
warto艣膰 odci臋tej
, dlatego wytrzyma艂o艣膰 gwarantowana przyjmuje warto艣膰:
Wytrzyma艂o艣膰 charakterystyczna.
Wytrzyma艂o艣膰 minimalna w konstrukcji tj. wytrzyma艂o艣膰 charakterystyczna:
Jest to zale偶no艣膰 pomi臋dzy wytrzyma艂o艣ci膮 na 艣ciskanie pr贸bek sze艣ciennych o boku 15 cm, a wytrzyma艂o艣ci膮 na 艣ciskanie pr贸bek s艂upowych o wymiarach 20 x 20 x 80 cm, uznanych za miarodajne do oceny wytrzyma艂o艣ci betonu w konstrukcji.
W analizowanym przyk艂adzie:
Wytrzyma艂o艣膰 charakterystyczna na rozci膮ganie:
Wytrzyma艂o艣膰 obliczeniowa.
Wytrzyma艂o艣膰 obliczeniow膮 betonu na 艣ciskanie zgodnie z PN-80-03264:2002 obliczamy wg wzoru:
w kt贸rym:
wsp贸艂czynnik uwzgl臋dniaj膮cy wp艂yw obci膮偶enia d艂ugotrwa艂ego, niekorzystny efekt sposobu przy艂o偶enia obci膮偶enia, a w przypadku s艂up贸w r贸wnie偶 wp艂yw ma艂ych przekroj贸w na wytrzyma艂o艣膰 obliczeniow膮 betonu na 艣ciskanie. Warto艣膰 tego wsp贸艂czynnika przyjmuje si臋
z wyj膮tkiem element贸w konstrukcyjnych o wyj膮tkowym znaczeniu oraz element贸w 艣ciskanych o przekroju poprzecznym
, gdy jeden z bok贸w lub 艣rednica przekroju s膮 mniejsze ni偶 0,25m.
cz臋艣ciowy wsp贸艂czynnik bezpiecze艅stwa; dla konstrukcji 偶elbetowych i spr臋偶onych przyjmuje si臋
w sytuacjach trwa艂ych i przej艣ciowych, za艣
w sytuacjach wyj膮tkowych; dla konstrukcji betonowych przyjmuje si臋
w sytuacjach trwa艂ych i przej艣ciowych, za艣
w sytuacjach wyj膮tkowych.
W analizowanym przypadku otrzymano:
Wytrzyma艂o艣膰 obliczeniow膮 betonu na rozci膮ganie zgodnie z norm膮 obliczamy wg wzoru:
w kt贸rym:
wsp贸艂czynnik uwzgl臋dniaj膮cy wp艂yw obci膮偶enia d艂ugotrwa艂ego oraz niekorzystny efekt sposobu przy艂o偶enia obci膮偶enia na wytrzyma艂o艣膰 obliczeniow膮 betonu na rozci膮ganie. Warto艣膰 tego wsp贸艂czynnika przyjmuje si臋
z wyj膮tkiem element贸w konstrukcyjnych o wyj膮tkowym znaczeniu.
cz臋艣ciowy wsp贸艂czynnik bezpiecze艅stwa o warto艣ciach jak dla 艣ciskania.
W analizowanym przypadku otrzymano:
Na podstawie wsp贸艂czynnika zmienno艣ci z pr贸by mo偶na okre艣li膰 jednorodno艣膰 mieszanki betonowej wg instrukcji ITB nr 210. W analizowanym zbiorze wytrzyma艂o艣ci betonu na 艣ciskanie otrzymano:
co odpowiada dostatecznej jednorodno艣ci betonu.
Zestawienie wynik贸w.
;
;
,
co odpowiada niedostatecznej jednorodno艣ci betonu
;
,
;
.
2