1. Rodzaje wiązań między atomami: kowalencyjne, jonowe, kowalencyjne spolaryzowane, koordynacyjne, metaliczne, wodorowe.

2. Rodz. Oddziaływań międzycząst: siły van Der Waalsa, wiązania wodorowe, hydrofobowe, oddziaływanie jo-jo, oddziaływanie trwały dipol

3. Wiązanie wodorowe formalnie rzecz biorąc nie jest wiązaniem chemicznym, w tym sensie, że nie powstaje ono na skutek wymiany elektronów i jest zwykle dużo mniej trwałe od "prawdziwych" wiązań, jednak ten rodzaj oddziaływania również łączy ze sobą atomy. Wiązanie wodorowe polega na "dzieleniu" między dwoma atomami (np. tlenu) jednego atomu wodoru, tak, że atom wodoru jest częściowo połączony z nimi oboma. Można to też ująć w ten sposób, że atom wodoru jest powiązany z oboma atomami wiązaniami "połówkowymi", gdyż jedno normalne pojedyncze (czyli dwuelektronowe) wiązanie wodór-inny atom jest dzielone na dwa słabsze "półwiązania" inny atom-wodór i wodór-inny atom.

4. Różnica między wiąz. Chem a oddziaływaniem: Podstawowa różnica między oddziaływaniami międzycząsteczkowymi a wiązaniami chemicznymi, polega na tym, że nie wiążą one atomów na tyle trwale, aby umożliwiało to uznanie powstałych w ten sposób struktur za związki chemiczne w pełnym znaczeniu tego terminu. Granica między oddziaływaniami międzycząsteczkowymi i wiązaniami jest jednak płynna. Np: wiązanie wodorowe - jeśli występuje w obrębie jednej cząsteczki jest często traktowane jak słabe wiązanie chemiczne, jeśli jednak wiąże ono dwie lub więcej cząsteczek w duże konglomeraty o zmiennym składzie, można je traktować jako oddziaływanie międzycząsteczkowe

5. Wiązania wodorowe w : Bakelit, poliacetylen, poli(tlenek etylenu), poli(octan winylu),

6. Wiązania jonowe: jest to rodzaj wiązania chemicznego. Istotą tego wiązania jest elektrostatyczne oddziaływanie między jonami o różnoimiennych ładunkach. Wiązanie to powstaje najczęściej między metalem a niemetalem

7. Różnica między jonowym a metalicznym: Wiązanie jonowe= metal + nie metal, metaliczne = metal + metal, Wiązanie metaliczne jest właśnie oddziaływaniem między gazem elektronowym, a zrębami.
   Dzięki temu, że elektrony - przenośniki ładunku - mogą się w krysztale metalu dowolnie poruszać możliwe jest przewodzenie prądu elektrycznego.

8. Granica między wiązaniami kowalencyjnymi i jonowymi jest bardzo płynna. Z formalnego punktu widzenia, przyjmuje się, że wiązanie kowalencyjne występują, gdy różnica między elektroujemnościami atomów wynosi nie więcej niż 1,7 w skali Paulinga. Jest to jednak granica bardzo umowna. Istnieją liczne przykłady związków chemicznych, w których formalnie powinny występować wiązania jonowe, ale w rzeczywistości mają one charater kowalencyjny (np: we fluorowodorze.

9. Oddziaływania dyspersyjne: w teflonie, acetonie,

10. Oddziaływania między cząsteczkowe od 05-200 kJ·mol^{-1 ,} oddziaływani w. chem: pow 391 kJ·mol

12. Polaryzacja wiązań chemicznych - zjawisko nierównomiernego rozkładu cząstkowego ładunku elektrycznego na atomach połączonych wiązaniem chemicznym.

13. Im więcej rozgałęzień tym produkt jest bardziej lepki, wszelkie procesy krystalizacyjne obywają się lepiej pod względem doskonałości kryształków. Rozpad większej ilości wiązań tym krystalizacja dłuższa

14. Wciąganie wody do kartki: Wciaganie wody to efekt kapilarnosci- ciecz utrzymywana jest pomiędzy gęsto umieszczonymi cienkimi włóknami (wiaze sie to tez z efektem meniska

15. Właściwości pierwiastków a elektroujemność pierwiastków: o przyciągania elektronów podczas tworzenia wiązania.

16. Sposób dostarczania wody do liści: Mechanizm bierny opiera się na sile ssącej liści powstającej na skutek transpiracji, czyli parowania wody z liści Wyparowywanie wody z powierzchniowej warstwy komórek liści powoduje zmniejszenie ich potencjału wody i turgoru, a tym samym wzrost siły ssącej. Na miejsce wytranspirowanej wody podciągane są następne cząsteczki. Komórki powierzchni liści odbierają zatem wodę komórkom sąsiednim, a te następnym itd. - aż do naczyń i cewek. Ubytek wody w naczyniach i cewkach (spowodowany ssącym działaniem transpiracji) wywołuje podciśnienie hydrostatyczne sięgające przez łodygę do korzenia, na skutek czego woda przechodzi z komórek walca osiowego korzenia do naczyń i cewek,

17. Kryształ - rodzaj ciała stałego, w którym cząsteczki, atomy lub jony nie mają pełnej swobody przemieszczania się w objętości ciała i zajmują ściśle określone miejsca w sieci przestrzennej – mogą jedynie drgać wokół położenia równowagi.Kryształy: metaliczny, jonowy, walencyjny, molekularny,

18. Pierwiastki w skorupie ziemskiej: O, Si, AL., Fe, Ca, Na, K

19. Sieć krystaliczna - sposób wypełnienia atomami przestrzeni tak, że pewna konfiguracja atomów zwana komórką elementarną jest wielokrotnie powtarzana. ułożenia atomów jest regularnie i powtarzalne, wystepuje uporządkowanie dalejkiego zasiegu.Amorficzna - atomy SA ułożone w sposób nieregularny- brak uporządkowania dalekiego zasięgu, może jednak wystapowć uporządkowanie bliskiego zasięgu. Kompozytowa - materiały w których główny materiał z jakiego są stworzone (czy to metal, ceramika, czy polimer) jest wzmocniony poprzez dodatek proszku, włókna, lub warstwy pośredniej

20. Laminaty – rodzaj kompozytów: tworzywa powstające z połączenia dwóch materiałów o różnych właściwościach mechanicznych, fizycznych i technologicznych kompozyt - materiał o strukturze niejednorodnej, złożony z dwóch lub więcej komponentów (faz) o różnych właściwościach. Właściwości kompozytów nigdy nie są sumą, czy średnią właściwości jego składników. Najczęściej jeden z komponentów stanowi lepiszcze, Stop - uzyskuje się przez stopienie składników, a następnie schłodzenie. Stop najczęściej posiada odmienne właściwości od jego elementów składowych, w niektórych przypadkach nawet niewielkie dodatki wpływają znacznie na właściwości stopu.

21. Rodzaje materiałów ze względu na sklad atomowy – materialy metaliczne – metale, stopy, materiały ceramiczne, materiały organiczne

22. Polimorfizm, wielopostaciowość, występowanie tej samej substancji w kilku odmianach różniących się własnościami fizycznymi (postać krystaliczna, struktura sieci przestrzennej, odmiany enancjotropowe, odmiany monotropowe) lub chemicznymi. Polimorfizm pierwiastków to alotropia.

23. Ceramika - greckiego określenia κεραμικος (keramikos) i krysztal krystallos

24. Dyfuzja jest to samorzutne przenikanie cząsteczek jednej fazy układu w głąb fazy drugiej, spowodowane bezładnym ruchem cieplnym, a także większych cząstek zawieszonych w płynach.
    Dyfuzja zachodzi w każdej temperaturze. Obserwujemy ją pomiędzy gazami, cieczami i ciałami stałymi

25. Właściwości barierowe to na celu zablokowanie dostępu tlenu i substancji zapachowych do opakowania - zmniejszenie przenikania gazów - a tym samym zachowanie oryginalnego smaku i zapachu produktu

26. Anizotropia - wykazywanie odmiennych właściwości (rozszerzalność termiczna, przewodnictwo elektryczne, współczynnik załamania światła, szybkość wzrostu i rozpuszczania kryształu) w zależności od kierunku. Izotropia - wykazywanie zbieżnych właściwości, na przykład rozszerzalność termiczna, przewodnictwo elektryczne, współczynnik załamania światła, szybkość wzrostu i rozpuszczania, w zależności od kierunku. Ciała izotropowe wykazują jednakowe właściwości bez względu na kierunek, w którym dana właściwość jest rozpatrywana.

27. Acetylocelulozę (octan celulozy) otrzymuje się w wyniku acetylowania celulozy bezwodnikiem octowym w obecności kwasu octowego i siarkowego. Produkt, prawie czysty trioctan celulozy, o zredukowanym stopniu polimeryzacji nie ma większego zastosowania praktycznego ze względu na złą rozpuszczalność

28. Rozszeżalnoć temperaturowa ciał - rzeczywistości jednak wiemy, że składniki elementarne sieci drgają wokół swych położeń równowagi, mają pewną energię kinetyczną, która rośnie ze wzrostem temperatury ciała stałego. Wzrost drgań atomów

29. Czy woda będzie łatwiej dyfundowac przex polietylen? Woda będzie łatwiej dyfundowac przez poliamid, natomiast przez polietylen latwiej będzie dyfundowac tlen

30. Materiał kompozytowy – włókno szklane, włókno węglowe

31. Materiał warstwowy – np. tworzywo konstrukcyjne do wyrobu aparatury chemicznej, nadwozi pojazdów, łodzi

32. Róznica między laminatem a kompozytem – kompozyt – mieszanka makroskopowa złożona z kilku sklad, laminat – 2 lub więcej warstw zklejonych ze soboą

33. Tetra pak - pierwotnie system aseptycznego pakowania ciekłych produktów spożywczych w charakterystyczne opakowania w kształcie zbliżonym do prostopadłościanu wykonane z trójwarstwowego kompozytu. warstwy grubego papieru - zwykle laminowanego, warstwy folii aluminiowej gwarantującej szczelność, warstwy folii wykonanej z polimeru

34. Wady i zalety pojemników na soki ze szkla a PET, wady: nie odporne na zgniatanie, kruche, nie nadaje się do urządzeń wysokociśnieniowych, zalety: wytzrymalośc na ściskanie, db włazności elektroizolacyjne, odporne na dzialanie kwasow, nie ulegaja deformacji, db odpornośc na zarysowania.

35. Szkło; Bezpostac, stal(), Kwarc górski(), PEHD(), miedz(Poli), szkło org(bezpost), szafir(mono)

36. Różnica między diamentem a grafit - Różnice wynikają z faktu, że w graficie atomy tworzą sześcioczłonowe pierścienie, połączone ze sobą silnymi wiązaniami kowalencyjnymi tylko w jednej płaszczyźnie. Płaszczyzny te trzymają się wzajemnie za pomocą stosunkowo słabych oddziaływań elektrostatycznych, zwanych siłami van der Waalsa. W każdym ze wspomnianych sześcioczłonowych pierścieni znajduje się po sześć zdelokalizowanych elektronów, dzięki czemu grafit bardzo dobrze przewodzi prąd elektryczny i jest często stosowany jako materiał do budowy elektrod.
    Diament ma zupełnie inną budowę. Ta fenomenalnie twarda odmiana węgla powstaje dzięki silnym wiązaniom kowalencyjnym, które łączą każdy atom węgla z czteroma innymi. Jego podstawową "cegiełką" - komórką sieci krystalicznej - jest czworościan foremny.

37. Najczęściej stosowane folie do masowych opakowań – polipropylen, polichlorek winylu, politereftalan etylu,

38. Jak rozróżnić tworzywa : polietylen – palący pachnie jak świeczka, polistyren – twardy, łamie się, śmierdzi przy paleniu, pleksi – twardy, łamliwy, szkło organiczne, PCW – nie pali się sam

39. Styropian – porowaty, piankowaty stosowany do ocieplenia domow, polistyren

40. Ja rozróżnic tworz organiczne: po wyglądzie, pleksi jest przejrzyste, polietylen jest miękki, jak się pali

41. Róznice między polietylenem a paliamidem: Polietylen- wiązania atomowe kowalencyjne, miedzy atomami o identycznej elektroujemności; polega na uwspolnieniu pary elektronów, poliamid – budową przypomina polipeptyd, poszczególne mery powiązane SA między saoba wiazaniami peptydowymi, wiazania wodorowe SA słabe oddziaływania typu elektrostatycznego; powstają miedzy 0 z gr c=o a H grupy – NH dwóch róznych wiazan peptydowych.

42. Elastomer – to tworzywo naturalne i sztuczne które po usieciowaniu odznacza się dużą zdolnością powortu do pierwotnego wymiaru.

43. Materiały organiczne do opakowań – polipropylen – jest twardy , miski talerze, polistyren – opakowania jednorazowe

44. Róznice między elastomere i plastomerem – plastomer to tworzywo sztuczne, a elastomer sztuczne a zarazem naturalne.

45. 5 syntetycznych tworzyw org w opakowaniach: polistyren, polietylen, polichlorek winylu, polpropulenowy, poliamid, poliester

46. 5 tworz org o największym tonażu – polipropylen, polistyren, polietylen, PCV, poliamidy, poliestry

47. Jakie tworzywa syntetyczne oddział. Wzmacniają na skutek rozciągania Np.: poliamid, polipropylen oraz te które mają proste nierozgałęzione łańcuchy w miarę powolnego rozciągania tworzy się więcej wiązań cząsteczkowych i materiał staje się mocniejszy np.: ucho reklamówki wzmacnia się na skutek powolnego rozciągania i trudniej go zerwać w ten sposób niż gwałtownym szarpnięciem ,.świeżej" reldam6wki. Te które maja proste nierozgałęzione łańcuchy, pótniej łańcuchy się Zbliżają i robi się więcej wiązań czast.

48. W jakich tworzywach svntetycznych organicznych wystepują wiązania metaliczne? Wązania metaliczne występują w metalach, a metale nie są związkami organicznymi. W związkach organicznych nie ma wiązań metalicznych

49. Tworzywa org. Wielkocząst wytwarzane w kosmetyce: Są to przeważnie (ale nie zawsze) materiały o znacznie krótszych, łańćuchach (czyii o znacznie mniejszym średnim ciężarze cząsteczkowym) niż tworzywa stosowane jako materialy konstrukcyjne, opakowanioWe a nawet tworzywa do wytwarzania cienkich warstwach w celu zwiększenia lepkości otlZymywanych produkt6w kosmetycznych, przy nie zmienionej ilości tego składnika. Najczęściej: polmier – silkony, akrylany, poliwinyloprolidon - wykorzystuje się jako zagęszczacz w kosmetyce, wielkocząsteczkowe zw. Krzemoorganiczne – nośniki zapachow, poyquaternium 11, propylene glycol, xanthan gum

50. Tworzywa wielkocząsteczkowe winylowe – polisacharydy, poliakrylany, polistyren

51. Co oznaczają skróty. PEHD – Polietylen dużej gęstości, PELLD – polietylen liniowy małej czasteczki, PELD – polietylen malej gęstości, PS – polistyren, PET – poliereftalan etylenu, PA –poliamid, PCV –polichlorek winylu, PVC – polichlorek winylu

52. Podtawowe zastosowania organicznych tworzyw wielkocząst: wytwarzanie elementów konstrukcyjnych lub całych wyrobów technicznych, wytwarzanie opakowań wszelkiego rodzaju, wywarzanie ma1eriałów włókienniczych, wywarzanie klejÓN, farb i lakierów, wytwarzanie materiałów wysoko elastycznych, wytwarzanie materiałów żelo twórczych i zagęszczaczy

53. Róznica między celulozą a ligniną – celuloza – polimer liniowy, lignina – polimer rozbudowany przestrzennie

54. Celuloza pochodzenie i zastosowanie - to wielocukier zwany bIonnikiem. Jest składnikiem budulcowym tkanek roślinnych np. drewno zawiera jej do 50%. BudOłol3 cząsteczki celulozy przypomina budowę skrobi. Pierścienie glukozowe połączone są wiązaniem beta-1,4-gflkozydcmymi. Cząsteczka składa się z wielu tysięcy resz1 glukozowych i tworzą tytko cukry proste. Zastosołłanie: jako główny składnik drewna jest jednym Z najważniejszych materlalów budulcowych. Naturalne v.iókna celulozowe-Ien, bawelna stanowią ważny surowiec dla przemysłu wlókienniczego. Zastosowanie również jako papier.

55. Z jakich surowców wytwarza się wyroby papiernicze – drewno, celuloza, celuloza i lignina

56. Drewno z jakich zbudowane materiałowych – z 40-60% z celulozy oraz hemicelulozy i ligniny, w niewielkiej ilości znajduja się siut nieorganiczne, a szczególnie w drzewach iglastych białka (1-2%)kw. Tłuszczowe, olejki eteryczne i żywica (6%), w niektórych są niewielkie ilości garbników i barwniki.

57. Papier bielony nie niebielony. Silniejszy będzie nie bielony. Ponieważ bielenie powoduju zmniejszenie odporności papieru.

58. Co to jest gramatura papieru – wyrażenie dotyczące wyrobow papierniczych, jest to waga jednego metra kwadratowego wyrobu papierniczego.

59. Tektura a papier rożnica – tektura to grube sztywne wyroby papiernicze o gramaturze 250-4000 g/m a papier to nazwa ogólna wyrobow papierniczych o gramaturze 250 g/m. czynnikiem jest gramatura.

60. Pierwiastki metaliczne najczęstsze – aluminium, żelazo, chrom, miedx, lit, magnez, potas, wapń, tytan

61. Czy w materialach metalicznych występują wiazania jonowe –nie wsytepują, pon materiały metaliczne charakteryzują się małą ilością eletronow i dlatego nie mogą tworzyc wspólnych par elektronowych

62. Cele stosowania cyny – pokrywanie puszek cyn ą powoduje ich zamukanie latwo się ona topi

63. Dlaczego zbierany jest złom alumni nowy – przetwórstwo ze zlomu wymaga mniejszego zuzycia energii i surowca, aluminium jest dobrym przewodnikiem ciepla i wykorzystywane jest do produkcji opakowań np. kawy – ochrona produktu przed utlenieniem.

64. Stal kwasoodporna to stal stopowa odporna na dzialanie większości kwasów i barwnikow oraz korozyjne dzialanie atmosfery. Wytwarza się z dużej zawart chromu, Malo wegla, nieco zwiekszona zawrtością krzemu manganu

65. Ti, Au, Cu, Fe, Al

66. Jak zabezpiecza się artykuly przechowywane w puszkach – należy zabezpieczyc stal przed korozja, pkrywa się żelazo powloką z innego metalu lub powloką z tworzywa.

67. W produktach ze stali kwasoodpornej o koszcie wyrobu decyduje… - koszt żelaza, niklu, chromu

68. Wymienic najwazniesze metale stosowane w materialach metalicz – na bazie żelaza, które zawieraja domieszki innych metali, , glin, cyne miedz. Stopy żelaza – FE-Cr tworzywa żarodporne Fe-Ni-Cr kwasodporne.

69. 49.Co to jest stal kwasoodporna i z czego się wytwarza

Stal kwasoodporna – stal odporna na działanie wszystkich kwasów organicznych i większości nieorganicznych, z wyjątkiem kwasu solnego i siarkowego. Kwasoodporność uzyskuje się dzięki stabilizacji austenitu, co można uzyskać dzięki wysokim zawartościom chromu (17% – 20%) i niklu (8% - 14%), oraz innych dodatków stopowych, takich jak mangan, tytan, molibden i miedź.

1. 50. Jak zabezpiecza się artykuły przechowywane w puszkach żelaznych(stalowych)przed i ch oddziaływaniem z żelazem

2. Aby zabezpieczyć artykuły w puszkach żelaznych nalęży zabezpieczyć stal przed korozją-pokrywa się żelazo powłoką z innego metalu lub powłoką z tworzywa.

3. Podstawowym sposobem ochrony przed korozją chemiczną jest dobór odpowiedniego materiału do warunków środowiska agresywnego.
   Znacznie można obniżyć działanie korodujące niektórych czynników przez zastosowanie inhibitorów (opóźniaczy) korozji. Inhibitory tworzą zwykle na powierzchni metalu warstewki ochronne hamujące szybkość korozji. Dla korozji w środowisku alkalicznym jako inhibitory korozji stosowane są sole cyny, arsenu, niklu i magnezu, zaś w środowisku kwaśnym: krochmal, klej lub białko.

4. Galwanizacja-to proces pokrywania stali warstwą cynku, który jest bardziej reaktywny niż stal. Jeśli powierzchnia zewnętrzna ulegnie zadrapaniu tlen reaguje dalej z cynkiem. Cynowanie-zabezpiecza puszki przed korozją. Na cyne nakłada się poza tym warstwę tworzywa sztucznego

5. 51.Zalety i wady stosowania szkła w opakowaniach

wady:

- duży ciężar

- uszkodzenia mechaniczne, duża kruchość, brak odporności na uderzenia i odkształcenia

- trudniejsza utylizacja

- szkło jest nieekologiczne w sensie rozkładu

zalety:

- odporne na wysoką temperaturę

- nie oddziałowuje na zawartość wewnątrz

- nie przepuszczają wilgoci, tlenu

- są barierowe dla światła

- najtańsze

- wygodne do operowania

- odporna na umiarkowane ciśnienia np. wytrzymuje napoje gazowane

1. 52. Podstawowe pierwiastki występujące w szkłach nieorganicznych, jak wpływają na włściwości materiału

Podstawowym składnikiem masy szklanej jest ditlenek krzemu- nadaje masie szklanej twardość, mały współczynnik rozszerzalności cieplnej, duży gradient temperatury stosowania, szczególnie w wyższych temperaturach. Niestety szkło kwarcowe ma bardzo wysoką temperaturę formowania i mały zakres temperaturowy, w którym może być przetwarzane, małą odporność mechaniczną oraz wytwarza drobny ,bardzo niebezpieczny pył w czasie przetwarzania.

Wzrost zawartości w masie tlenków pierwszej grupy metali alkalicznych - Na₂O, K₂O i Li₂O zmniejsza twardość, zwiększa współczynnik rozszerzalności cieplnej i zmniejsza zakres temperatury stosowania, ale znacznie poprawia możliwości formowania i przetwarzania.

Wynika to z rozrywania silnie spolaryzowanych wiązań Si-O-Si przez wprowadzany tlenek metalu alkalicznego

Obecność niewielkich ilości, poza SiO₂, tlenków kwaśnych takich jak Al₂O₃ czy B₂O₃ nadaje szkłu większą twardość, odporność na uderzenie, większy zakres temperaturowy formowania = bardzo ważny szczególnie przy otrzymywaniu skomplikowanej aparatury laboratoryjnej.

Obok rozszerzalności liniowej, podstawowe znaczenie na odporność termiczną szkła ma przewodność cieplna. Przewodność szkieł mieści się w granicach 0.6 – 1.4 W/m·K. Jego wielkość zależy od zawartości poszczególnych składników masy. I tak najbardziej zwiększa przewodność obecność CaO, SiO₂ i Al₂O₃ a najbardziej obniża K₂O, PbO i MgO

Twardość szkła zależy tez od składu. Szkła zawierające dużo Na₂O należą do miękkich a dużą zawartość Si₂O daje szkła twarde.

1. 53.Co przede wszystkim wpływa na łatwiejsze pękanie w czasie ogrzewania grubych naczyń szklanych w porównaniu do cienkich?

d. małe przewodnictwo cieplne

1. 54.Ustawy i zarządzenia dotyczące ochrony środowiska i gospodarki odpadami, podaj cztery:

a. Prawo ochrony środowiska Dz.U. 01.62.627 ustawa z dnia 27.04.2001

b. Liczne umowy międzynarodowe

c. Odpady Dz.U. 01.62.628 ustawa z dnia 27.04.2001

d. Katalog odpadów Dz.U. 01.112.1206 Rozporządzenie Ministra Środowiska 27.09.2001

1. 55. Jak należy sortować odpady komunalne stałe?

Rozdziela się je wstępnie na odpady organiczne – kompost oraz resztę odpadów na szkło, papier, materiały syntetyczne i metal (w Europie Zachodniej). Jest to sortowane na taśmach i szkło rozdzielane jest na kolory.

1. 56. Czy ze śmieci można uzyskać materiały pędne?

Tak (z mieszaniny polipropylenu, polietylenu, polistyrenu) można otrzymać: benzynę, olej i gazy pędne np. polietylen. Część produktów odpadowych ulega zwęgleniu i spaleniu w tym procesie zwanym pirolizą, czyli rozkładem w wysokiej temperaturze.

1. 57. Sposoby sterylizacji naczyń i narzędzi w medycynie i kosmetyce

Metody sterylizacji:

- termiczne

- plazmowa (argon, ozon) – zjonizowane cząstki gazu

- promieniowanie

- mechaniczna (filtracja)

- chemiczne

Metody termiczne:

- gorące powietrze

- wyżarzanie, spalanie

- przegrzana para wodna

Gorące powietrze:

- suszarki – wysoka temperatura (temperatura 160-190^oC)

- czas w zależności od temperatury (od 2,0 do 0,5 godziny)

- ważne: czas liczymy od osiągnięcia właściwej temperatury w komorze urządzenia

- niektóre przedmioty mogą ulec uszkodzeniu (spaleniu, stopieniu)

Autoklaw:

- autoklawy grawitacyjne i próżniowe – temp. pary wodnej 121-134^oC najczęściej121 przy nadciśnieniu 1 atm., przez 15 minut lub 134 przy nadciśnieniu 2 atm., przez 5 min.

Promieniowanie:

- gamma (najczęściej bomba kobaltowa)

- elektronowa (akceleratory liniowe)

- UV-UVC

Sterylizacja mechaniczna:

- filtry – szklane, azbestowe, porcelanowe, ziemia okrzemkowa, nitroceluloza

Sterylizacja chemiczna:

- aldehydy: glutarowy, mrówkowy

- kw. nadoctowy

- tl. etylenu (gaz)

- ozon

1. 58. Jak należy dzielić odpady w systemie selekcjonowanym?

Sortowanie papieru, tworzyw sztucznych, szkła, metalu. Papier jest najlżejszym z materiałów odpadowych, jednak objętościowo zajmuje najwięcej miejsca, jest łatwy w przeróbce (ekologiczne rolki papieru). Należy umieszczać go w specjalnie do tego przeznaczonych kontenerach lub oddawać do skupu makulatury. Tworzywa sztuczne są łatwe do przeróbki, nie niszczą urządzeń przetwarzających śmieci, można je zgniatać (mniejsza objętość odpadów), należy je sortować do odpowiednich kontenerów na plastik. Szkło nie ulega rozkładowi (niebezpieczne i nieekologiczne), w przeróbce śmieci złom szklany niszczy urządzenia przetwarzające śmieci (jest twardsze od podzespołów tych urządzeń), należy je oddawać do skupów szkła bądź wrzucać do kontenerów na szkło (w krajach Europy Zachodniej szkło sortuje się jeszcze ze względu na zabarwienie – domieszki tlenków metali). Metale powinno się oddawać do skupów złomu.

1. 59. Jak można wykorzystać opakowania niezwrotne z PET?

2. Butelkę z tworzywa PET (poli(tereftalanu etylenu)) można użyć do produkcji opakowań, materiałów technicznych, części samochodowych i dzianiny na ubrania sportowe np. polar. PET jest semikrystalicznym technicznym tworzywem sztucznym o wysokiej wytrzymałości i ciągliwości, doskonałej skrawalności, co zapewnia szeroki zakres jego zastosowań. PET + środek samosmarny jest politereftalanem etylenu zawierającym równomiernie rozprowadzoną substancję smarującą. Produkuje się z nich także lakiery.

Właściwości PET:

- wysoka wytrzymałość mechaniczna,- sztywność oraz twardość,

- wysoka wytrzymałość trwała także w wysokich temperaturach,

- dobra ciągliwość,

- dobra sklejalność i spawalność,

- bardzo wysoka odporność na pełzanie

- niski i stały współczynnik tarcia,

- bardzo wysoka odporność na ścieranie (porównywalna lub wyższa niż w przypadku poliamidów),

- bardzo dobra stabilność wymiarowa (lepsza niż w przypadku poliacetalu),

- doskonała odporność na zabrudzenia,

- lepsza odporność na działanie kwasów niż w przypadku PA i POM,

- obojętność fizjologiczna (wyroby z PET są dopuszczone do kontaktu z żywnością),

- wysoka odporność na działanie promieniowania wysokoenergetycznego (gamma oraz X),

- niska udarność (niższa niż w przypadku poliamidu i poliacetalu),

- bardzo dobrze izolujący elektrycznie,

- dobra skrawalność i polerowalność,

- odporność na rozcieńczone kwasy, środki czyszczące, liczne rozpuszczalniki.