Elwira Bobińska
Wybrane problemy wychowawcze w przedszkolu (organizacja placówki, problemy wychowawcze, metody pracy, nauczyciel )
Organizacja przedszkola
§ 12
1. Przedszkole funkcjonuje przez cały rok szkolny z ewentualną przerwą ustaloną zgodnie z § 4 pkt. 3.
§ 13
Szczegółową organizację wychowania i opieki w roku szkolnym określa arkusz organizacji przedszkola opracowany przez prowadzącego, a zatwierdzony przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny.
W arkuszu organizacji przedszkola określa się czas pracy przedszkola, poszczególnych oddziałów i liczbę zatrudnionych pracowników.
Praca dydaktyczno- wychowawcza i opiekuńcza organizowana jest odpowiednio do potrzeb dzieci i prowadzona w oparciu o obwiązujące podstawy programu wychowania przedszkolnego określone przez MEN.
§ 14
1. Rekrutację dzieci przeprowadza się w oparciu o zasadę powszechnej dostępności. Rekrutacja dzieci na nowy rok szkolny trwa od miesiąca kwietnia każdego roku.
Wychowanie przedszkolne obejmuje dzieci w wieku od 3 do 6 lat. Dopuszcza się przyjęcie dziecka o 3-4 miesiące młodszego, o ile rozwój na to pozwala i jest miejsce w przedszkolu.
Rodzice ubiegający się o umieszczenie dziecka w przedszkolu obowiązani są do złożenia odpowiednio wypełnionej karty zgłoszenia dziecka w kancelarii.
W przypadku wolnych miejsc w poszczególnych grupach wiekowych dzieci przyjmowane są w ciągu całego roku szkolnego.
§ 15
1. Podstawową jednostką organizacyjną przedszkola jest oddział złożony z dzieci zgrupowanych według zbliżonego wieku.
Zasady doboru dzieci mogą być rozszerzone według potrzeb, zainteresowań, uzdolnień, itp.
Liczba oddziałów może ulec zmianie w ciągu roku szkolnego w zależności od potrzeb organizacyjnych i możliwości lokalowych placówki.
Liczba dzieci w oddziale powinna wynosić 25 dzieci.
W uzasadnionych przypadkach ze względu na potrzeby środowiska liczba dzieci w oddziale może wynosić do 30.
6.Organizację pracy grupy wiekowej w ciągu dnia określa ramowy rozkład dnia ustalony na pierwszej radzie pedagogicznej z uwzględnieniem wymagań zdrowia, higieny pracy oraz oczekiwań rodziców.
W przedszkolu nr.289 funkcjonują 4 grupy dzieci w wieku od 3 do 5 lat:
I grupa 3-latki "Żabki"
II grupa 4- latki "Krasnoludki"
III grupa 5-latki "Tygryski"
IV grupa 5-latki "Misiaki"
Ramowy Rozkład Dnia w Przedszkolu Nr.289
7.00 - 8.00 | Schodzenie się dzieci do przedszkola. Tworzenie sytuacji sprzyjających nawiązywaniu kontaktów nauczyciel - rodzic, nauczyciel - dziecko. Przekazywanie wiedzy o dziecku |
---|---|
8.00 - 9.00 | Kształtowanie nawyków higienicznych i zachowań prozdrowotnych. Wyrabianie nawyków kulturalnych związanych ze spożywaniem śniadań. Trening czynności samoobsługowych. |
9.00 - 10.00 | Realizowanie zajęć dydaktycznych według wybranego programu wychowania przedszkolnego. Prowadzenie zajęć sprzyjających rozwijaniu umiejętności intelektualnych dziecka. |
10.00 - 11.00 | Zabawy swobodne dzieci przy niewielkim udziale nauczyciela. Stwarzanie warunków do podejmowania przez dzieci zabaw badawczych, oraz konstrukcyjno-technicznych. Rozwijanie cech motorycznych. |
11.00 - 12.00 | Zajęcia na świeżym powietrzu. Utrwalanie i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa w ogrodzie przedszkola i poza terenem placówki. Wykorzystywanie okazji do poznawania rzeczywistości przyrodniczej poprzez obserwowanie i odkrywanie. |
12.00 - 13.00 | Usprawnianie techniki samoobsługi, oraz samodzielnego spożywania posiłków, posługiwania się sztućcami, przyzwyczajanie do zdrowego żywienia, wprowadzanie w kulturę bycia. Zapewnienie dzieciom różnych form relaksu, kształtowanie postaw prozdrowotnych związanych organizacyjnie z funkcjonowaniem dziecka w przedszkolu. |
13.00 - 15.00 | W różnych grupach wiekowych odpoczynek poobiedni, oraz organizowanie zajęć dodatkowych zgodnie z zapotrzebowaniem rodziców i dzieci. |
15.00 - 15.30 | Wyrabianie nawyków higienicznych i kulturalnych związanych ze spożywaniem podwieczorku |
15.30 - 17.30 | Tworzenie warunków sprzyjających spontanicznej działalności dzieci. |
Przedszkole w Warszawie nr 289 otwarte jest od poniedziałku do piątku w godzinach od 6.30 do 17.30. W trakcie pobytu oferujemy 4 smaczne posiłki o stałych porach:
I śniadanie
10.00 II śniadanie
12.00 obiad
15.00 podwieczorek
Opłata za pobyt dziecka w przedszkolu ustalana jest corocznie uchwałą Rady Miasta. W roku szkolnym 2009/2010 wynosi 150 zł miesięcznie.
Wysokość opłat za żywienie dzieci ustala dyrektor i intendent w porozumieniu z organem prowadzącym przedszkole z uwzględnieniem norm żywieniowych. W roku 2009/2010 dzienna opłata za żywienie dziecka wynosiła 6,50 zł. Koszty wyżywienia dziecka w przedszkolu ponoszą w pełni rodzice.
Problemy wychowawcze
Trudności wychowawcze u dzieci w wieku przedszkolnym staja się coraz powszechniejszym zjawiskiem. Wzrasta liczba dzieci niepokojących rodziców i nauczycieli rożnymi nieprawidłowymi formami zachowań. Jest to objaw nie unikniony wynikający z obecnego rozwoju cywilizacyjnego.
Klasyfikacja rodzajów trudności wychowawczych ( wg Anny Kozłowskiej 1984) obejmuje:
-dzieci przejawiające agresję fizyczną;
-dzieci przejawiające agresję słowną;
-dzieci z nadpobudliwością psychoruchową;
-dzieci z zahamowaniem psychoruchowym.
1. Dziecko agresywne
Agresja jest zachowaniem coraz częściej występującym u dzieci. Najczęściej występującymi w wieku przedszkolnym formami agresji werbalnej są: przezywanie, skarżenia, aroganckie odzywanie się do dorosłych lub rówieśników, wyśmiewanie, czynienie złośliwych uwag mających na celu zrobienie innym przykrości. Agresja niewerbalna występuje pod dwoma postaciami:
— agresji fizycznej
— agresji nie fizycznej
Agresja fizyczna to bezpośrednie zadawanie bólu innym osobom. W momencie wybuch złości dziecko rzuca się z pięściami, bije inne dzieci, niekiedy gryzie lub drapie. Może być tak, że atak złości wyrażony w zachowaniu agresywnym wywołała osoba dorosła, a dziecko uderzy swojego kolegę, kopnie psa lub podrze rysunek. To agresja z przeniesieniem. Agresja nie fizyczna to bardzo częsta forma agresji, występuje szczególnie u dzieci w wieku przedszkolnym. Jest to na przykład przedrzeźnienie, robienie min, pokazywanie języka innemu dziecku z zamiarem zrobienia mu przykrości, różnego typu gesty mające zranić inną osobę.
Brak wyczucia przez osobę dorosłą istoty konfliktu między dziećmi prowadzi do niesprawiedliwego traktowania dziecka jawnie odpowiadającego na niewerbalne i niefizyczne formy agresji Dlatego nie warto ingerować w konflikty dziecięce, jeśli nie przybierają one szczególnie drastycznej formy, ponieważ dzieci lepiej wiedzą, kto naprawdę zawinił i sprawiedliwiej osądzają. Wkraczanie dorosłego może mieć negatywne konsekwencje. Uczy dziecko, które w niewerbalny sposób obraziło kolegę, że można manipulować dorosłym i spowodować że ukarze tego, kto jedynie odpowiadał na niewerbalną agresję. Przyczynia się to do wzrostu konfliktów. Takie zachowanie można zaliczyć do agresji instrumentalnej -jej istotą jest wybieranie przez dziecko takiego sposobu zachowania, który może im przynieść korzyść.
Najczęstszym źródłem zachowań agresywnych jest lęk. To uczucie napięcia emocjonalnego, poczucie bezradności i niepokoju związane z utratą poczucia bezpieczeństwa w kontakcie z najbliższymi osobami. Zachowanie agresywne jest wołaniem dziecko o pomoc w sytuacji, w której samo nie może sobie poradzić. Jest najczęściej skutkiem kilku powiązanych ze sobą czynników, więc przede wszystkim należy usunąć przyczyny zachowań agresywnych.
Warto pamiętać, że każde zachowanie dorosłych wobec dziecka jest wzorem, jaki ono naśladuje i w związku z tym należy kontrolować własne reakcje. Każde dziecko chce być pozytywnie oceniane i jeśli zobaczy, że jego prośby dobrego zachowania są dostrzeżone i znajdują uznanie, będzie je powtarzać po to, aby zasłużyć na pozytywną ocenę.
2. Zaburzenia rozwoju procesów emocjonalnych
Zaburzenia rozwoju procesów emocjonalnych są przyczyną problemów wychowawczych w przedszkolu. Bywają dzieci nadpobudliwe psychoruchowo oraz zahamowane psychoruchowo.
Nadpobudliwość psychoruchowa objawia się: niepokojem psychoruchowym, nadmierną ruchliwością, ruchami zbędnymi, zaburzeniami uwagi, drażliwością, gwałtownością, niecierpliwością, skłonnością do bójek, kłótni i zaczepek, jąkaniem, tikami, grymasami twarzy.
Nadpobudliwość charakteryzuje się gwałtownymi i silnymi reakcjami uczuciowymi: wybuchowością lub wzmożoną lękliwością. Dzieci„wybuchowe" są drażliwe, łatwo popadają w konflikty z rówieśnikami i dorosłymi, są kłótliwe i agresywne. Dzieci o wzmożonej lękliwości są płaczliwe, pocą się, czerwienią lub bledną.
Mają duże trudności w wypowiadaniu się przed grupą, stają się wtedy napięte, niespokojne, skrępowane. Mają utrudniony kontakt z otoczeniem i bardzo przeżywają niepowodzenia.
Zahamowanie psychoruchowe objawia się trudnościami w nawiązywaniu kontaktu słownego, brakiem wiary we własne możliwości, nadmierną wrażliwością, niepewnością, stanami lękowymi, apatią, depresją. Zahamowanie pojawia się w zwolnionym sposobie reagowania intelektualnego.
Dzieci te wolno kojarzą fakty, odpowiedzi ich są opóźnione, na wykonanie zadania potrzebują więcej czasu niż ich rówieśnicy. Sprawiają wrażenie obojętnych, obcy jest im gniew, płacz, głośny śmiech. Powodem zahamowania mogą być wcześniejsze doświadczenia dziecka: krytyka i ośmieszanie, nieopanowane zachowanie emocjonalne najbliższych osób czy kary fizyczne.
3. Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci
Dzieci nadpobudliwe, nie panujące nad swoją potrzebą wzmożonej aktywności ruchowej, są częstym źródłem zamieszania w grupie. Objawy zaburzonego zachowania występują najczęściej w trzech sferach :
— ruchowej
— uczuciowej
— poznawczej
Ekspansja ruchowa, będąca wyrazem wzmożonej potrzeby aktywności ruchowej dziecka, ujawnia się w każdym niemal miejscu. Nie jest ona wyrazem złej woli, odmowy posłuszeństwa, czy chęci robienia„na złość", ale wyrazem ogromnej potrzeby ruchu, niezależnej od woli dziecka. Niepokój ruchowy polega na tym, że dziecko nawet wtedy, gdy siedzi w jednym miejscu, wykonuje stałe ruchy dookoła własnego ciała :
— ogryza paznokcie
— postukuje ołówkiem
— macha nogami
— kręci się i wierci, zmieniając pozycję ciała
Dziecku trzeba pomóc poprzez stworzenie takich sytuacji, które umożliwią, bez kar i gróźb, zaspokojenie wzmożonej potrzeby aktywności ruchowej. Zaleca się:
1. Dużo ruchu na świeżym powietrzu
2. Rozmowy o wykonywanej czynności
3. Dodatkowe zajęcia gry wymagające aktywności ruchowej
Objawy zaburzenia w sferze emocjonalnej dziecka nadpobudliwego ruchowo to:
a. zmienność nastrojów
b. gwałtowne nieopanowane reakcje
c. reakcje nieproporcjonalne do bodźców
Dziecko to ma obniżony próg wrażliwości i rejestruje bodźce nie dostrzegane przez innych. Zrozumienie przyczyn zachowania dziecka pozwoli nam reagować na nie o wiele spokojniej. Spokojnie tłumaczymy, jak nie należy postępować. Nasz spokój przyniesie po pewnym czasie pozytywne rezultaty. Konieczna jest współpraca z domem. Niezwykle ważna jest atmosfera w rodzinie. Przemyślane reakcje osób dorosłych z najbliższego otoczenia dziecka wpłyną na pozytywne zmiany w zachowaniu dzieci. Wiele może być powodów trudności w koncentracji uwagi dziecka, ale nadpobudliwość psychiczna odgrywa istotną rolę. Korzystna jest zaobserwowanie zachowań, w których dziecko potrafiło się skoncentrować na zadaniu i dobrze je wykonało. Pochwała w tym momencie stanie się motywacją do następnych prób pokonania trudności.
Należy pamiętać, że nadpobudliwość psychoruchowa utrudnia życie przede wszystkim samym dzieciom.
Niektóre schorzenia mogą swymi objawami przypominać zespół nadpobudliwości psychoruchowej. Niepokojące są wszystkie dzieci alergiczne, zwłaszcza, gdy zmiany skórne są widoczne i męczące. Zaburzenia uwagi mogą występować przy chorobach somatycznych, takich jak: nadczynność tarczycy, astma, choroby reumatyczne, choroby wątroby, wady serca. Kłopoty z koncentracją mają dzieci niedożywione, z anemią, jak również zażywające niektóre leki.
Przyczyną problemów może być również środowisko rodzinne: narażone na silny stres( rozwód rodziców, choroba czy śmierć kogoś z rodziny), maltretowanie fizyczne i psychiczne oraz wykorzystanie seksualne powodują niepokój i pobudzenie, rodzą agresję.
4. Zaburzenia mowy dziecka
Język jest jednym z przekazów, jakim posługuje się dziecko, aby wyrazić co czuje, czego doświadcza. Dziecko potrzebuje dzielić się komunikatami z dorosłym, opisać swoje przeżycia. Wiele dzieci w przedszkolu wadliwie wymawia podstawowe dźwięki mowy. Zaburzenia te utrudniają dzieciom kontakty z rówieśnikami i stanowią często przyczynę wielu niepowodzeń. Trudnościom tym towarzyszą nieśmiałość, kłopoty z koncentracją, przeżycia lękowe i nadpobudliwość. Usunięcie nieprawidłowości, usprawnienie narządów mowy poprzez ćwiczenia słuchowo-oddechowe i ćwiczenia słuchu fonematycznego ma ogromny wpływ na akcelerację rozwoju ogólnego dziecka.
5. Dzieci izolowane i odrzucone
Dziecko uczy się życia wśród ludzi twierdził Novalis, niemiecki poeta i myśliciel romantyczny. Najlepszym sposobem uczenia się jest doświadczenie społeczne. Grupa przedszkolna powinna być dla dziecka miejscem przyjaznym. Początkowo stanowi ona zbiór obcych sobie dzieci. Z czasem dzieci poznają się coraz lepiej i powstają między nimi sympatie i antypatie, stosunki zwierzchności i uległości. Zaspokojona zostaje potrzeba przynależności do grupy, wytwarzają się normy grupowe regulujące zachowanie dzieci w różnych sytuacjach. Można zauważyć dzieci akceptowane, które cieszą się uznaniem rówieśników. Mają możliwość zaspokajania potrzeb psychicznych w grupie, szansę prawidłowego rozwoju społecznego i emocjonalnego. Przebywanie w grupie zapewnia im bezpieczeństwo, dodatkowo wpływa na ich samoocenę, jest źródłem ich sukcesów.
Dzieci izolowane pozostają na uboczu, inni odnoszą się do nich obojętnie. Często nie interesują się nim i nie dostrzegają ich.
Największe problemy wychowawcze w grupie sprawiają dzieci odrzucone Nie są lubiane, nie znajdują warunków do zaspokojenia potrzeby bezpieczeństwa i akceptacji. Pozostałe dzieci nie lubią ich i nie wciągają do innych zabaw i zajęć. Dzieci odrzucone często są w konflikcie z grupą, czasem usiłują zwrócić na siebie uwagą, ale zachowanie ich odbiega od przyjętych norm.
Popularność dziecka w grupie uwarunkowana jest wieloma czynnikami. Najczęściej są to: stosunek do kolegów, koleżeńskość, aktywność, Wygląd zewnętrzny, pozycja społeczno-ekonomiczna i warunki rodzinne oraz stan fizyczny.
Dzieci nieśmiałe i apatyczne też są niedostrzegane przez rówieśników i odsunięte, gdyż ich zachowanie nie odpowiada normom działania obowiązującym w grupie. Inne dzieci, choć energiczne, też są niepopularne, gdyż kierują swoją energię w niewłaściwym kierunku, starają zdobyć sobie uznanie, dokuczając innym lub popisując się.
Luźne i nietrwałe relacje z rówieśnikami hamują rozwój uczuć społecznych, utrudniają formowanie postaw sprzyjających zgodnej współpracy. W tych warunkach może ukształtować się egocentryzm dziecka, zamiłowanie do samotności, nieufność do ludzi i postawa aspołeczna.[4]
M. Pilikiewicz i A. Samson mówią o dwojakiego rodzaju trudnościach w kontaktach społecznych: odczuwanych subiektywnie i obiektywnych. Trudności subiektywne to takie, w których dziecko na pozór uczestniczy w życiu grupy, nie częściej od innych popada w konflikty i wydaje się, że jest przez wszystkich akceptowane, ale jednocześnie nie odczuwa satysfakcji z tych kontaktów, ma wobec nich postawę lękową i bierną. W związku z tym są one nietrwałe i nie przekształcają się w zażyłość czy przyjaźń. Broniąc się przed lękiem i napięciem towarzyszącym kontaktom z grupą, dzieci zaczynają zachowywać się agresywnie. Źródło tych trudności leży w większości wypadków w psychice dzieci.
Dziecko zagrożone negatywną samooceną jest spięte, odczuwa niepokój, który może być rozładowany przez różne zachowania:
— może ono przejawiać zachowania agresywne, wyzywające, maskując ten sposób wewnętrzne zagrożenie,
— może wykazywać tendencje do unikania innych, do izolacji,
— może redukować zagrożenie własnej wartości przez zmianę obrazu sytuacji wywołującej zagrożenie ( np. oskarżanie i pomniejszanie wartości innych),
może wykazywać nadmierną zależność w stosunkach społecznych, stając się bardziej wrażliwe na ocenę kolegów.6
Sytuacja dziecka niepopularnego w grupie wpływa na niego niekorzystnie, wywołuje poczucie niższości, nieprzydatności i braku bezpieczeństwa. Ważne jest, aby ułatwić dziecku zdobycie pewności siebie, tak aby zdecydowało się samo wejść do grupy, zanim zostanie odosobnione i rozwinie formy kompensacji, utrudniające jego późniejsze uznanie wśród rówieśników.
Dziecko potrzebuje aprobaty rówieśników i osób dla niego znaczących, dlatego należy organizować życie w grupie, tak aby zaspokajać potrzebę bezpieczeństwa i kontaktu emocjonalnego dziecka, tworząc odpowiedni klimat, atmosferę pogody, spokoju i zaufania. Przy powitaniu wszyscy stajemy w kręgu i trzymamy się za ręce. Przekazujemy uściskiem dłoni iskierkę przyjaźni, odrobinę dobroci. Masujemy swoje głowy i głośno wypowiadamy- jesteśmy bardzo mądrzy, masując brzuszki stwierdzamy -jesteśmy bardzo dobrzy. Nauczyciel — wychowawca podchodzi do każdego dziecka, podaje rękę i mówi: dobrze że jesteś. Dzieci czynią to samo. Niby nic, a jednak… Krąg łączy nas ze sobą dostarcza radości z tego, że znów się spotykamy i będziemy razem pracować, bawić się. Panuje ciepły, domowy nastrój. Zaczynając od elementarnych, prostych czynności w codziennym działaniu, wprowadzamy dziecko w świat
6. Dom rodzinny dziecka
Wiele niepowodzeń wychowawczych w przedszkolu ma swoje źródło w domu rodzinnym. Prawidłowe funkcjonowanie rodziny nie jest możliwe bez kultury współżycia, a więc takiego układu wzajemnych stosunków, które pozwalają na zaspokojenie potrzeb wszystkich członków wspólnoty rodzinnej: dzieci i dorosłych. O kulturze współpracy świadczy życzliwość i opiekuńcza postawa wobec dzieci. Opiera się na więzach emocjonalnych łączących członków rodziny. Za kształt miłości odpowiadają rodzice. Miłość rodzicielska nadaje sens naszemu życiu. Powinno być mądre i dobre. Mieszczą się w niej najpiękniejsze ludzkie pragnienia i postawy ograniczające zdolność do świadczenia na rzecz innych, bezinteresowność, wyrzeczenie i trud, życzliwość i ufność, a także rozumienie inności zainteresowań czy zamiłowań. W rodzinie dzieci uczą się dostrzegać potrzeby drugiego człowieka, rozumieć inny punkt widzenia, sens i wartość norm regulujących społeczne współżycie.
Metody pracy
W przedszkolu nr 289 w Warszawie
-umożliwiony jest wszechstronny rozwój osobowości dziecka
-rozwijane są zdolności i zainteresowania artystyczne
-pomaga się w odkrywaniu potencjału twórczego każdego dziecka
Oprócz tradycyjnych metod opartych na:
działaniu,
bezpośrednim spostrzeganiu i przeżywaniu,
słowie,
wykorzystujemy wiele interesujących koncepcji z dziedziny pedagogiki. Są to między innymi:
1.Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne
Ma na celu stworzyć dziecku okazję do poznania własnego ciała, usprawnienia motoryki, poczucia swojej siły, sprawności i w związku z tym możliwości ruchowych. Dziecko zaczyna mieć zaufanie do siebie, zyskuje też poczucie bezpieczeństwa. Podczas ćwiczeń ruchowych dziecko może poznać przestrzeń, w której się znajduje, przestaje ona być dla niego groźna. Czuje się ono w niej bezpiecznie, staje się aktywne, przejawia większą inicjatywę, może być twórcze. Dzielenie przestrzeni z drugą osobą nie musi być zagrażające, może stać się źródłem nawiązania bliskiego kontaktu, opartego na zaufaniu i współpracy, daje możliwość poczucia wspólnoty i przeżycia szczęścia.
Warunkiem prowadzenia zajęć jest zabawowa, radosna atmosfera, możliwość osiągania sukcesu w każdym ćwiczeniu i wspólna satysfakcja z pokonywania trudności.
2. Metoda twórczego ruchu Carla Orffa
Polega na twórczym obcowaniu z muzyką realizującym się w różnych formach ruchu: tańcu, śpiewie, mowie, grze na instrumentach, pantomimie. Twórca tej metody wyszedł z założenia, iż ćwiczenie gimnastyczne należy rozwijać w ścisłej korelacji z kulturą rytmiczno - muzyczną oraz kulturą słowa. Głównym celem i zadaniem metody jest wyzwolenie u dzieci tendencji do samo ekspresji i rozwijania inwencji twórczej (zwłaszcza w powiązaniu muzyki z ruchem). Zarówno muzyka jak i ruch oraz żywe słowo przenikają się wzajemnie, przy czym w konkretnych ćwiczeniach dominuje zwykle jeden z wymienionych elementów. Tworzenie, odtwarzanie i słuchanie stanowią integralną całość, a rozumiana w ten sposób aktywność muzyczna jest instrumentem twórczego rozwoju. Nie ma w metodzie Orffa miejsca dla bierności, gdyż by naprawdę zrozumieć i odczuć sens jego idei, należy samemu aktywnie uczestniczy we wspólnym działaniu.
3.Metoda gimnastyki twórczej (ekspresyjnej) Rudolfa Labana
To improwizacja ruchowa bez pokazania wzorca ruchu przez nauczyciela. Ważną rolę odgrywa tu inwencja twórcza ćwiczących, ich pomysłowość, fantazja doświadczenie ruchowe. W metodzie tej posługuje się różnymi formami ruchu, takimi jak: odkrywanie, naśladowanie, inscenizacja, gimnastyka wykorzystująca ruch naturalny, pantomima, ćwiczenia muzyczno-ruchowe, taniec, opowieść ruchowa, itp. Nauczyciel staje się współuczestnikiem i współpartnerem zabaw. Metoda ruchowa ekspresji twórczej daje możliwość rozwijania się w zakresie między innymi: wyczucia własnego ciała, wyczucia przestrzeni, wyczucia ciężaru ciała (siły), doskonaleniu płynności ruchu, w zakresie kształtowania umiejętności współdziałania z partnerem lub grupą.
4.Wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci wg Edyty Gruszczyk - Kolczyńskiej i Ewy Zielińskiej
Jest niezmiernie ważne u wszystkich dzieci, nawet u tych, u których rozwój mieści się w normie. W szczególności jednak powinniśmy poświęcić uwagę dziecku, gdy pojawiają się trudności rozwojowe. Pani Edyta Gruszczyk Kolczyńska i Ewa Zielińska na podstawie długich obserwacji stworzyły program wspomagania rozwoju umysłowego łącząc go w jeden proces:
intensywne wspomaganie rozwoju inteligencji operacyjnej dzieci,
kształtowanie odporności emocjonalnej potrzebnej dzieciom do pokonywania trudności,
rozwijanie umiejętności matematycznych dokonywanych w naturalnych sytuacjach życia codziennego, podczas nadarzających się okazji i wymaganych potem na lekcjach matematyki.
Co wyróżnia ten program spośród innych form? Przedstawiany program, nawet gdy przeprowadza się go z dzieckiem bardzo intensywnie, nie jest dla dziecka przykry. Nie wiąże się z długotrwałym wysiłkiem. Jest to forma zabawy, radosnego działania dziecka.
5.Metoda Dobrego Startu Marty Bogdanowicz
Jej założeniem jest jednoczesne rozwijanie funkcji językowych i funkcji spostrzeżeniowych: wzrokowych, słuchowych, dotykowych, kinestetycznych i motorycznych oraz współdziałania między tymi funkcjami, czyli integracji percepcyjno-motorycznej. Metoda dobrego startu wszechstronnie oddziaływuje na rozwój psychomotoryczny dziecka i ułatwia naukę czytania i pisania. Może być wykorzystywana w pracy z dziećmi prawidłowo rozwijającymi się w celu stymulowania rozwoju, jak i z dziećmi o zaburzonym rozwoju w celu rehabilitacji zaburzeń. Metoda spełnia również rolę profilaktyczną. Zapobiega występowaniu dysleksji rozwojowych, czyli specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu, a tym samym niepowodzeniom szkolnym. Elementem uatrakcyjniającym zajęcia są odpowiednio dobrane do ćwiczeń piosenki o tematyce dziecięcej.
Nauczyciel
1. Nauczyciel prowadzi pracę wychowawczą, dydaktyczną i opiekuńczą i jest odpowiedzialny za jakość i wyniki tej pracy oraz bezpieczeństwo powierzonych jego opiece dzieci.
2. Do zadań nauczyciela należy :
a )odpowiedzialność za życie, zdrowie i bezpieczeństwo dzieci,
b)tworzenie warunków wspomagających rozwój dzieci, ich zainteresowań i zdolności,
c)prowadzenie i odpowiedzialność za realizację pracy wychowawczo-dydaktycznej opartej na pełnej znajomości dziecka, jego środowiska rodzinnego, programu wychowania i nauczania,
d) współpraca ze specjalistami świadczącymi kwalifikowaną pomoc psychologiczną, pedagogiczną, zdrowotną i inną,
e)nauczyciel prowadzi dokumentację pedagogiczną dotyczącą oddziału zgodnie z odrębnymi przepisami.
3.Nauczyciel otacza indywidualną opieką każdego ze swoich wychowanków i utrzymuje kontakt z rodzicami w celu :
a)poznania i ustalenia potrzeb rozwoju dzieci,
b)ustalenia form pracy i ujednolicenia oddziaływań wychowawczych,
c)włączenia ich w działalność przedszkola do tworzenia warunków zapewniających prawidłową realizację programu wychowania przedszkolnego.
4.Do nauczyciela należy także :
a) wytwarzanie w przedszkolu rodzinnej atmosfery, sprzyjającej dobremu samopoczuciu dzieci,
b)doskonalenie kwalifikacji zawodowych,
c)przygotowanie sali do zajęć, dbanie o jej wystrój, pomoce dydaktyczne, utrzymanie w sali ładu i porządku,
d)zaangażowanie i twórcze uczestnictwo w posiedzeniach Rady Pedagogicznej i jej pracach,
e)każdy nauczyciel jest wychowawcą.
Od dawna w wielu krajach jest akceptowany pogląd , że osobowość nauczyciela ma istotny wpływ na skuteczność nauczania. Mimo wielu badań w których starano się ustalić związki miedzy osobowością nauczyciela a nauczaniem ,a zwłaszcza jego skutecznością ,nie wiele dało. Nie udało się ustalić relacji miedzy określonymi cechami osobowości a skutecznością nauczania. A przedstawione wyniki badań nie pozwalają na nakreślenie pożądanego modelu osobowości nauczyciela . Nie wiele też uwagi poświecono temu jaki powinien być nauczyciel i jak należy go kształcić. Gdyby chcieć zarysować charakterystykę osobowości nauczyciela , to z konieczności składałaby się ona z wielu ogólników ,choćby takich jak to, że ma być dobrze wykształcony , ze ma mieć ciekawa osobowość czy że ma znać przedmiot nauczania .
Kierowanie rozwojem dziecka jako procesem wychowawczym, wymaga od nauczyciela dobrej orientacji w indywidualnych możliwościach rozwojowych swych wychowanków.
Współistniejące wspieranie, stymulowanie to również kompensacje i korelacje ogólnorozwojowe dziecka. To wspieranie intelektualne, fizyczne, społeczne nauczyciela, mającego swobodę wyboru metod, treści, form i pomocy. Wszyscy potrzebujemy akceptacji i tolerancji, dajemy sobie i„innym" szansę na rozwój, edukację i integrację. Przecież od wychowania i edukacji zależy, jaki będzie człowiek.
Nauczyciel przedszkola jak sama nazwa wskazuje pracuje w przedszkolu. Mogą to być zarówno placówki publiczne, integracyjne jak i prywatne. Zajęcia i zabawy, które organizuje nauczyciel przedszkola prowadzone są w sali przedszkolnej, sali gimnastycznej oraz – jeżeli przedszkole posiada - w ogrodzie lub na placu zabaw. W niektórych sytuacjach praca może się też odbywać poza przedszkolem, gdy dzieci udają się np. na spacer, wycieczkę, do teatru.
Praca nauczyciela przedszkola ma charakter samodzielny choć grupy mogą być prowadzone przez dwóch wychowawców. Nauczyciel ma nieustanny kontakt z dziećmi. Często spotyka też rodziców, których informuje o postępach w rozwoju dziecka lub ewentualnych problemach wychowawczych.
W oparciu o Kartę Nauczyciela tygodniowy czas pracy nauczyciela w przedszkolu w zależności od wieku dzieci wynosi 22 lub 25 godzin. Średnio wychodzi około 5 godzin dziennie. Praca odbywa się w systemie zmianowym, gdyż dzieci spędzają w przedszkolu czas od wczesnych godzin rannych do czasem nawet późnego popołudnia. W przedszkolach prywatnych nauczyciele pracują około 8 godzin dziennie.
Zarobki nauczycieli w przedszkolach nie są wysokie. Stażysta w przedszkolu publicznym może zarobić miesięcznie około 1400 zł brutto. Wraz z kolejnymi stopniami rozwoju zawodowego pensja wzrasta. W przypadku nauczyciela kontraktowego to około 1 tys. zł netto. Nauczyciel dyplomowany może liczyć na około 1600 zł netto. Zarobki są większe w przedszkolach prywatnych.
Nauczycielem przedszkolnym może zostać osoba, która ukończyła studia pedagogiczne, najlepiej ukierunkowane na pracę z dziećmi w wieku przedszkolnym. Mimo iż zawód ten jest bardzo mocno sfeminizowany nie ma formalnych przeciwwskazań, by pracowali w nim mężczyźni. Nie ma też ograniczeń co do wieku, w którym można podjąć pracę nauczyciela przedszkolnego. Warunkiem jest posiadanie wykształcenia pedagogicznego.
Bibliografia
Debese M., Etapy wychowania, Wwa 1983
Hebel M., Zespół nadpobudliwości psychoruchowej, Życie Szkoły 10/2005
Kozłowska A., Dziecko agresywne, Edukacja Przedszkolna 3/1998
Pilikiewicz M., Samson A., Trudności w kontaktach społecznych i ich przyczyny, Oświata i Wychowanie 11/1977
Skura M., Opieka nad dzieckiem z zadurzonym rozwojem, Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze 1/1999
Pachociński R.,Pedagogika porównawcza Wwa 2003
Zaborowski Z., Podstawy wychowania społecznego, Wwa 1976