ODRODZENIE
Odrodzenie to przede wszystkim epoka wielkich indywidualności. Człowiek nie był zorientowany na jedną dyscyplinę, bardzo często pełnił wiele funkcji: zawodowych, społecznych, politycznych, artystycznych. Najlepszym przykładem mogą być Leonardo da Vinci i Michał Anioł, którzy interesowali się nauką, techniką, rozmaitymi dziedzinami sztuki i filozofią. Renesans zrodził wielu geniuszy, których osiągnięcia do dziś wzbudzają szacunek i podziw, gdyż znajdują praktyczne zastosowania.
Odrodzenie się człowieka w Renesansie polegało na
odrzuceniu ideałów średniowiecznej ascezy,
zanegowaniu scholastyki i średniowiecznego systemu gradualnego (hierarchii bytów od najniższych po uduchowione).
Nowa epoka podkreślała niezwykłą godność każdego człowieka, wartości życia ziemskiego.
XV i XVI wiek to czas wielkich odkryć geograficznych i podróży naukowych.
Renesans to również okres odrodzenia nauki i sztuki.
Pojawił się druk, który zrewolucjonizował całą epokę, myślenie o świecie oraz przekaz informacji.
Książki, które dotąd były prawie niedostępne i nieosiągalne ze względu na ich cenę, stały się dobrem powszechnym.
Wydarzenie to wpłynęło na szybkość przekazu idei i myśli.
Nie można również zapominać, iż Renesans jest czasem, w którym obficie korzystano z dorobku antycznego, w którym się do niego odwoływano i stawiano go za wzór.
Renesans nadał Antykowi nowy sens. Antyk stał się więc kryterium oceny dorobku renesansowego, kanonem piękna w sztuce i filozofii. Bardzo popularne stało się hasło powrotu do źródeł – czyli ad fontes.
Zdaniem badaczy epoki na narodziny Renesansu wpływ miały również m.in. kryzys papiestwa, rozluźnienie więzi łączących papiestwo z cesarstwem, rozwój miast, handlu i rzemiosła.
Odrodzenie miało miejsce tylko w łacińskiej części Europy.
W Bizancjum i krajach prawosławnych przełom renesansowy nie nastąpił.
Do głównych przyczyn należą:
kryzys papiestwa i rozwój reformacji,
rozbicie jedności cesarsko - papieskiej Europy
powstawanie, po okresie rozbicia feudalnego, zjednoczonych państw (m. in. Hiszpania, Francja, Szwajcaria, Polska).
Humanizm - (łac. humanitas 'człowieczeństwo', 'ludzkość'), prąd umysłowy renesansu, poprzedził jakby całą epokę, był jej zwiastunem, 'świtem' -.
Waga tego pierwszego objawienia polegała przede wszystkim na uzmysłowieniu sobie wartości własnej, jedynej, ludzkiej osobowości (humanus "ludzki").
Hasłem humanistów było hasło Terencjusza "człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce" (Homo sum et nihil humani a me alienum esse puto).
Stawiało ono nieograniczone możliwości poszukiwaniom wszechstronnej wiedzy o człowieku.
kim i jakim jest człowiek, stanowiło centrum zainteresowania humanistów.
Potrzeba poznania i formowania indywidualnej osobowości poddała program zarówno studiowania siebie, swych wewnętrznych przeżyć, jak i kształcenia się na świetnych zdobyczach i wzorach ludzkiego ducha, najpełniej objawionych w starożytnej wiedzy o człowieku, czyli w antycznej filozofii, literaturze i sztuce.
Reformacja - drugi z głównych prądów renesansu - była także efektem jego odwagi, nie cofającej się nawet przed kwestionowaniem dogmatów religijnych.
Reformacja stworzyła wizerunek człowieka jako istoty o całkowicie skażonej naturze, w której Bóg widzi tylko 'smród i plugastwo'.
Renesansowa harmonia i równowaga zaczęły chwiać się wobec zagrożenia samotnością, wobec rozterek duchowych. REFORMACJA