Fitopatologia Wykłady egzamin- podstawa:

Zestaw 1

1. Opisać metody ochrony przed opieńką i uzasadnić

Opieńkowa zgnilizna korzeni

1. Patogeny: Armillaria mellaa sensu lata

Armillaria mellea sensu stricto

Armillaria obscura –Opieńka ciemna; najbardziej szkodliwa

A. Borealis

A. Bulbosa

A. Cepistipes

Ochrona A.Obscura

• Przebudowa litych drzewostanów iglastych

• Unikanie zakładania drzewostanów iglastych po liściastych

• Dbałość o stan sanitarny lasu

• Ograniczenie mechanicznego przygotowania gleby przed zakładaniem upraw, żeby nie przerwać rosnących w glebie ryzofor, które po zranieniach regenerują się i łatwiej zanikają

Pniaki – biopreparaty

Iglaste – Phlebiopis gigantea

Liściaste- Plenrotus ostreatus

1. Wrota infekcji

Specjalne drogi wejścia patogenów do roślin, łatwo dostępne ,jak szeroko otwarte wrota- np. zranienia, organów rośliny nie przykryte kutykulą oraz naturalne otwory( szparki, przetchlinki, hydatody, miejsca wyrastania korzeni bocznych).

Wirusy- rany

Bakteria – rany, naturalne otwory, miejsca nieokryte tkanką okrywającą

Grzyby- rany , naturalne otwory, miejsca nieokryte tkanką okrywającą, ( nieuszkodzona tkanką okrywającą?)

1. Budowa i funkcjonowanie wirusów

Rdzeń DNA i płaszcz białkowy

Kształt: kulisty, pałeczkowaty, nitkowaty

30nmX20nmx1200nm (1nm=10-9mm)

Zestaw 2

1. Co to jest choroba i jej stadia,

Choroba roślin ( Mańka)- odpowiednie silne zakłócenie przez czynniki zewnętrzne proces fizjologiczny, na tyle długotrwały, że prowadzący do nieodwracalnych zmian strukturalnych ( wyrażających się objawami) tego organizmy a tym samym do śmierci lub nieodwracalnego rozwoju danej rośliny.

Wg Karola Zalewskiego: roślina zdrowa- obfity plon dobrej jakości; roślina chora- niski plon złej jakości.

1. ochrona przed zgorzelą siewek,

2. budowa bakterii właściwej i jak zakażają roślinę

wymiary 0,6-4,0mm (10-6 mikrometra)

kształt: paleczkowaty,

Zestaw 3

1. Budowa i funkcjonowanie huby,

2. opisać zgorzel siewek - objawy z podziałem tych objawów i metody ochrony

????Objawy zewnętrzne i wewnętrzne

Objawy makroskopowe( to takie, które można dostrzec okiem nieuzbrojonym i przez lupę) i mikroskopowe ( z użyciem mikroskopu )

Objawy istotny= stale związany występowaniem danej choroby objawy nieistotny- nie wykazuje tej stałości

a) obecność owocnika na strzale,

b) po opadnięciu owocnika pozostają wgłębienia z resztkami miąższu

c) zjawisko pustowatości, czyli zmiennej reakcji akustycznej surowca na opukiwanie,

d) zgnilizna biała jamkowata – obejmuje tylko twardziel nazywana czerwoną zgnilizna pierścieniową.

Zestaw 4

1. Opisać metody ochrony przed hubą sosny i uzasadnić,

2. IPM-definicja, czego dotyczy i data wprowadzenia w EU,

Integralna ochrona roślin to całościowy kolejność nie przypadkowa multidyscyplinarny system działania, łączący na bazie zasad ekonomicznych wszystkie metody ochrony roślin przed czynnikami dziś plagami koegzystującymi w agroekosystemie lub hydroekosystemie.

01.01.14

Wg FAO IPM to łączne wykorzystanie różnych dostępnych metod i sposobów zwalczania agrofagów, a wykorzystywaniem metod agrotechnicznych, odmian odpornych, wrogów naturalnych oraz biologicznych i chemicznych metod ochrony w celu skutecznego bezpiecznego i opłacalnego obniżenia populacji agrofagów do poziomu przy którym nie wykazuje one już szkód gospodarczych.

1. Abiotyczne czynniki

Abiotyczne czynniki chorobotwórcze – mają wpływ na występowanie choroby infekcyjnej

-czynniki pogodowe

Zbyt niskie lub zbyt wysokie temperatury

Wyładowania atmosferyczne

Gwałtowne wiatry oraz opady deszczu, śniegu lub gradu

- zaopatrzenie w wodę- deficyt lub nadmiar wody

-czynniki pokarmowe – zaburzeniu w odżywianiu

- skażenie środowiska- trujące substancje w środowisku (w wodzie, powietrzu , glebie)

Ozon w powietrzu – marmurkowatość igieł sosny

- czynniki pokarmowe, zaburzenie w odżywianiu niedobór magnezu w liściach winorośli

-herbicydy Randap – oparzenie herbicydami

Fitotoksyczność

Zestaw 5

1. sposoby ochrony przed huba korzeni

a) w okresie czyszczeń usuwamy wszystkie drzewa martwe razem z korzeniami,

b) pniaki po trzebieżach okorowywać,

c) trzebieże wykonywać w zimie lub w okresie wczesnowiosennym,

d) w trakcie trzebieży staramy się usuwać najcieńsze drzewa,

e) metoda biologiczna – stosowanie na pniaki zawiesiny z grzybem Phlebiopsis gigantea(biopreparat),

f) metody chemiczne – obecnie nie stosowane,

g) metoda mechaniczna – korowanie pniaków i ścinanie z pni krążka o grubości 5-10 cm w czasie od 2 tygodni po ścięciu do kilku miesięcy – zależnie od pogody, krążek ten jest już zarażony ale pniak pod nim zdążył przeschnąć,

h) usuwanie pniaków wraz z korzeniami przed założeniem nowy d-stanów,

i) na gruntach porolnych powinno się najpierw sadzić gatunki odporne liściaste, a dopiero po 30-40 latach wprowadzać sosne lub świerka.

1. źródła infekcji

Źródła infekcji:

- organy wegetatywne

- nasiona

- rośliny wieloletnie

- pasożyty, w tym rośliny nasienne

- owady

- nicienie

- gleba (resztki zakażonych roślin)

1. Basydiomycetes

Basidiomycota – wytwarzają podstawkę

a) Owocniki u podstawczaków mogą mieć charakter gymnokarpiczny(zarodniki powstają na odsłoniętych częściach owocnika i oddzielają się czynnie od podstawek – przykład – huby, grzyby kapeluszowe) oraz angiokarpiczny(zarodniki podstawkowe powstają i dojrzewają we wnętrzu owocników i oddzielają się od podstawek biernie – przykład- purchawka). Ponadto możemy podzielić owocniki ze względu na złożoność nibytkanki owocnikowej: dzielimy na monomityczne(tylko cienkościenna strzępka generatywna), dymityczne oraz trymityczne(zawierają strzępki szkieletowe ze zgrubiałymi ścianami oraz łącznikowe z grubymi ścianami i mocno rozgałęzione). Angiokarpiczne złożone ze ścianki zewnętrznej, nibytkanki(trama) w której znajdują się wolne przestrzenie wypełnione hymenium workowym.

Możemy wyróżnić następujące typy podstawek: rozgałęzione, podzielone poprzecznie, podzielone podłużnie i niepodzielone.

Zestaw 6

1. opisać metody ochrony przed hubą korzeniową i zrobić ich podział,

2. opisać glomeromycota

Grzyby mikoryzowe

Brak rozmnarzania płciowego

Plecha wielojądrowa

Obligatoryjne synbioty

Mikoryzy arbuskularne

1. co to jest kwarantanna

KWARANTANNA

- zwyczajowe określenie metody ochrony roślin składające się z systemu prawnego (ustawa) I organizacyjnego (Inspektorat Ochrony Roślin I Nasiennictwa) którego celem jest niedopuszczenie do zawleczenie groźnych szkodników I patogenów do kraju (kwarantanna zewnętrzna) lub ograniczenie ich rozpowszechniania w kraju (kwarantanna wewnętrzna)

- ustawa z dnia 12.07.1995

- Rozporządzenie Ministra Gospodarki Żywnościowej z dnia 1 I 6 02. 1996 r oraz 12.03.1996

- ustawa o ochronie roślin z dnia 16.02.2001

a) Jest to metoda ochrony roślin oraz składające się na nią czynności urzędowe, które mają na celu niedopuszczenie do zawleczenia groźnych patogenów, szkodników i chwastów z kraju do kraju(kwarantanna zewnętrzna) bądź też ograniczenie rozprzestrzeniania się ich wewnątrz danego kraju(kwarantanna wewnętrzna),

b) w Polsce odpowiada za to Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa(PIORiN),

c) w razie wykrycia zagrożenia inspekcja zakazuje wwozu lub nakazuje określone postępowanie z towarem(zniszczenie, odkażanie, oczyszczanie przesyłki, itp.)

d) aby umożliwić skuteczne działanie transport odbywa się tylko [przez określone punkty graniczne – 16 takich punktów z krajami spoza UE),

e) Lista kwarantannowa – zestawienie wszystkich obiektów kwarantannowych

Zestaw 7

1. huba - budowa i funkcjonowanie,

a) obecność owocnika na strzale,

b) po opadnięciu owocnika pozostają wgłębienia z resztkami miąższu

c) zjawisko pustowatości, czyli zmiennej reakcji akustycznej surowca na opukiwanie,

d) zgnilizna biała jamkowata – obejmuje tylko twardziel nazywana czerwoną zgnilizna pierścieniową.

1. objawy i podział osnówka sosny

2. metody ochrony roślin podział i krótki opis.

Zestaw 8

1. huba korzeni- objawy i podział,

2. chemiczne sposoby zwalczania chorób- charakterystyka zastosowanie w leśnictwie,

3. opis Oomycota