1.Przedstaw III etapy pracy metodą indywidualnego przypadku.

Wg Kamińskiego możemy podzielić etapy na:

- społeczna diagnoza przypadku

- opracowanie planu działania

- właściwe prowadzenie przypadku

2.Przedstaw istotę indywidualnego przypadku.

Metoda indywidualnych przypadków jest sposobem badań polegającym na analizie jednostkowych losów ludzkich, uwikłanych w określone sytuacje wychowawcze lub na analizie konkretnych zjawisk natury wychowawczej przez pryzmat jednostki, mówi o jego losie i jego najbliższym środowisku.

3.Na czym polega zasada indywidualizacji?

Zasada indywidualizacji- koncentruje się na tym, by pracownik socjalny, korzystając z zasobu wiedzy i własnego doświadczenia zrozumiał, że jego klient, będący w określonej sytuacji problemowej, choć jest podobny do całej klasy ludzi w analogicznej sytuacji, musi być traktowany wyjątkowo. Pracownik socjalny widzi specyfikę jego trudności oraz złożoności problemu i stara się pomagać ze zrozumieniem.

4.Omów zasady wykorzystywane w pracy metodą indywidualnego przypadku.

Akceptacja – Na spotkaniu z klientem. Na pierwszy rzut oka widać nierówną pozycje społeczną. Jest tu ważna zasada respektowania podopiecznego jako osoby, z wszystkimi jego problemami i trudnościami, zrozumieniem jego nieporadności, szacunek dla jego osobistych decyzji i wyborów.

Komunikacja – spotkanie dwóch uczestników procesu pomocy powinno być interakcja opartą na jasności i precyzji używanych terminów i innych stosowanych symboli. Osoby te mają prawo się nie zgadzać w dyskusji , lub posiadać odmienne rozwiązanie problemu.

Indywidualizacja – wiedza oraz własne doświadczenie pracownik socjalny musi zrozumieć w jakim stopniu jego podopieczny jest podobny do całej klasy ludzi w analogicznej sytuacji. Problem musi być sformułowany odwrotnie. Co jest specyficznego w sytuacji danego człowieka i jak można mu pomóc ze zrozumieniem całej złożoności jego aktualnej sytuacji życiowej?

Zasada uczestnictwa – aby podopieczny był w stanie przełamać swą niechęć do aktywności i odzyskać równowagę psychiczną oraz zaangażować się musi od samego początku aktywnie i świadomie uczestniczyć w tym procesie.

Zasada zaufania i poszanowania prywatności- klient musi mieć przekonanie, że wszystkie informacje jakich udziela w trakcie wywiadów zostaną wykorzystane wyłącznie na użytek rozwiązania jego problemów.

Zasada samoświadomości- praktyczna realizacja zasady samoświadomości i poczucie odpowiedzialności za los klienta powala jednak pracownikowi oddzielać stosunki z podopiecznym – konieczność służenia pomocą potrzebującemu, od osobistych preferencji czy uprzedzeń.

5.Na czym polega superwizja?

Superwizja- to wzajemna wymiana doświadczeń, przemyśleń, wspólne zastanawianie się nad źródłami trudności, szukanie istoty problemu, dochodzenie do nowych rozwiązań.

6.Wyjaśnij znaczenie:

Diagnoza- to rozpoznanie na podstawie zebranych objawów i znanych ogólnych prawidłowości badanego złożonego stanu rzeczy przez przyporządkowanie go do typu albo gatunku, dalej przez wyjaśnienie genetyczne i celowościowe, określenie jego fazy obecnej oraz przewidywanego rozwoju.

7.Scharakteryzuj diagnozy cząstkowe:

Diagnoza rozwinięta - zawiera w sobie szereg aspektów, które Znaniecki nazywa „diagnozami cząstkowymi”:

-aspekt identyfikacyjny- przyporządkowanie do danego problemu

- genetyczny – bada przyczyny, geneza powstania

- celowościowy – wyjaśnia sens istoty ( cel np. w piciu alkoholu)

- fazy – jak bardzo zaawansowany jest problem

- rozwojowy czyli prognostyczny – co może się wydarzyć, dalsze postępowanie

8.Omów sposoby gromadzenia danych do diagnozy.

metoda – zespół teoretycznie uzasadnionych zabiegów koncepcyjnych i instrumentalnych obejmujących najogólniej całość postępowania badacza, zmierzającego do rozwiązania określonego problemu naukowego;

technika – czynności praktyczne, regulowane starannie wypracowanymi dyrektywami, pozwalającymi na uzyskanie optymalnie sprawdzalnych informacji, opinii, faktów;

technika określona jest przez dobór odpowiedniej metody i przez nią uwarunkowana;

- obserwacja

- wywiad, rozmowa

- ankieta, sporządzanie kwestionariusza ankiety

- analiza wytworów pracy

- techniki socjometryczne, narzędzia socjometrii – test socjometryczny - umożliwia badanie nie tylko związków emocjonalnych, lecz także badanie stosunku do określonych cech, wartości, preferencje, aspiracje życiowe;

9. Przedstaw schemat diagnozowania.

Zebranie materiałów, weryfikowanie zebranych materiałów, rozpoznanie diagnozy(dobrze postawiona gdy jest więcej ludzi (psycholog, pedagog itd.), plan pracy, realizacja, ewaluacja.

10.Omów najczęściej pojawiające się błędy w diagnozie.

- błędy powstające na etapie zbierania danych

- błędy w weryfikowaniu danych

- zły dobór zespołu

- brak wiedzy i doświadczenia

- stereotypowe, konwencjonalne, nieadekwatne odpowiedzi

- nadmierna rola diagnosty

- zbyt małe poznanie wychowanka

11.Scharakteryzuj cechy poprawnej diagnozy.

- jasna,, obiektywna, konkretna, poprawna, trafna, racjonalna, adekwatna, zaplanowana, autentyczna

- odpowiednia wiedza i umiejętności pedagoga

- końcowa ocena wyników postepowania

- poprawne zbieranie danych

- odpowiednia weryfikacja danych

- koncentruje się na jednostce grupie i środowisku

- koncentruje się na pozytywach i negatywach

12.Wymień i scharakteryzuj III metody pracy socjalnej.

1) Metoda indywidualnych przypadków- Def. wg T.Pilcha- jest sposobem badań polegającym na analizie jednostkowych losów ludzkich, uwikłanych w określone sytuacje wychowawcze lub na analizie konkretnych zjawisk natury wychowawczej poprzez pryzmat jednostkowych biografii ludzkich z nastawieniem na opracowanie diagnozy przypadku lub zjawiska w celu podjęcia działań terapeutycznych.

2)Metoda grupowa (punkt14.)

3) Metoda organizacji społeczności (środowiska)- według Kamińskiego organizowanie społeczności lokalnej dla zadań socjalnych( społeczno -wychowawczych) polega na ulepszaniu sytuacji społecznej, lokalnej zjednoczonymi wysiłkami i mobilizujących wszelkie siły społeczne do działań opartych na wspólnym planie wypracowanym za pomocą odpowiednich badań kompleksowych.

13.Przedstaw typologię grup Aleksandra Kamińskiego.

Typologia grup Aleksandra Kamińskiego:

a)Grupy rozwojowo-wychowawcze służą ludziom normalnie funkcjonującym społecznie w takich placówkach jak domy kultury , instytucje rekreacyjne, edukacyjne itp.

b) Grupy rewalidacyjne ich celem jest usprawnienia społecznego funkcjonowania ( stosuje się w placówkach opiekuńczo-wychowawczych)

c)Grupy psychoterapeutyczne służyć mają usprawnieniu społecznego i psychicznego funkcjonowania jednostek w oparciu o techniki z psychologii klinicznej w odniesieniu do lżejszych przypadków.

14.Przedstaw istotę metody grupowej.

METODA GRUPOWA- Obejmuje pomoc ludziom nie tylko ekonomicznie upośledzonym, ale także różnorodną działalność terapeutyczną, rewitalizacyjną, resocjalizacyjną, edukacyjną skierowaną do wszystkich, którzy mają jakiekolwiek trudności w społecznym funkcjonowaniu ( nie zależnie od tego czy zdrowi czy są chorzy).

15.Na czym polega istota grupy wsparcia.

Istotą wsparcia społecznego jest wzajemne wspieranie się i wzajemna troska o siebie, nawzajem o wspólnotę - w której żyjemy, o instytucje - z którymi współpracujemy oraz o środowisko społeczne i naturalne - które ma być dla nas korzystnym siedliskiem biosocjokulturowym.

16.Wymień i omów 5 rodzajów grup.

Grupy rekreacyjne – ich celem jest organizacja dla rozrywki, wyżycia się fizycznego. Grupy powstają spontanicznie często obywają się bez przywództwa.

Grupy socjalizacyjne – gromadzą osoby które mają problemy społeczne lub emocjonalne. Grupy pomagają swoim członkom w opanowaniu ich problemów.

Grupy spotkaniowe, trening wrażliwości – zapewniają doświadczenie grupowe dzięki któremu uczestnicy wchodzą w bliskie stosunki interpersonalne z innymi.

Grupy edukacyjne – skupiają się na zdobywaniu wiedzy i uczeniu się bardziej złożonych umiejętności. Np. opieka nad małym dzieckiem, przygotowanie rodziców adopcyjnych

Grupy samopomocy – są tworzone przez ludzi i dla ludzi dzielącymi taki sam problem psychologiczny, społeczny czy zdrowotny.

17.Przedstaw istotę i cele metody środowiskowej.

Istota: zrozumienie środowiska lokalnego, pełną rejestracja jego problemu, kompleksowy i komplementarny system działań oraz dobór sytemu działań. Istota środowiskowego działania jest to, ze jego cele i mechanizmy wywodzą się z oceny warunków życia poszczególnych ludzi i dążą do zmiany tych warunków.

Cele:

-Wspomaganie rozwoju zarówno osób jak i ich warunków życia

- tworzenie wspólnoty (przełamywanie izolacji, budowanie więzi)

- rozbudowanie sil społecznych.

18.Na czym polega ewaluacja?

Ewaluacja-jest procesem zmierzającym do stwierdzenia, w jakim stopniu założone cele

edukacyjne są rzeczywiście realizowane. Polega na zaplanowanym i metodologicznie uściślonym, systematycznym zbieraniu informacji, o warunkach, przebiegu i skuteczności działań np. szkoły.

19.Na czym polega monitoring?

Monitoring- badanie, analiza i ocena stanu środowiska przyrodniczego w celu obserwacji zachodzących w nim zmian. Może być prowadzony w skali globalnej (światowej), ogólnokrajowej i lokalnej.

Polega on na ciągłych lub okresowo powtarzalnych pomiarach określonych parametrów fizycznych i obserwacji wybranych cech

21.Wyjaśnij pojęcia:

Organizacja pozarządowa- stanowią fundacje stowarzyszenia, i inne związki niezależne od państwa i nie prowadzące działalności nastawionej na zysk. Są to organizacje zakładane i rządzone przez własnych członków bez ingerencji z zewnątrz. Działają w rozmaitych strefach począwszy od oświaty i pomocy społecznej a na prawach człowieka i ochronie środowiska skończywszy. Funkcjonują jako korzenie trawy.

Stowarzyszenie- samorządny, dobrowolny, trwały związek osób zrzeszony w celach niezarobkowych dla rozwijania indywidualnych zainteresowań.

Fundacja- instytucja, której podstawą jest majątek przeznaczony przez jej założyciela na określony cel (może być dobrowolny, ale nie musi).

Dotacja- Jest najprostszą i najmniej wymagającą formą dofinansowania działalności organizacji pozarządowych stosuje się ją przy pokryciu drobnych kosztów związanych z bieżącą działalnością. Może to być np. zaległy czynsz lub rachunek telefoniczny itp. Dotacje są czasami jedyną do osiągnięcia formą wsparcia dla organizacji nowych.

Granty- przyznawane są w ramach określonego konkursu projektom, które uznane zostaną za najlepsze w swej kategorii. Dzięki przygotowanym projektom, ujawniane są obszary niezaspokojonych dotąd ważnych potrzeb.

Kontrakt- dojrzała forma stwarzania podstaw finansowych organizacji pozarządowych. Jest to przeniesienie ustawowych zobowiązań sektora publicznego wobec społeczeństwa na organizacje wraz z kompetencjami i finansowym zabezpieczeniem tego przedsięwzięcia. Jest to najbardziej rozpowszechniona formuła finansowania działań organizacji pozarządowych.

Ubóstwo absolutne- stan niezaspokojenia minimalnych potrzeb biologicznych oraz potrzeb fizjologicznych..

Ubóstwo względne- ma zmienną wartość i odnosi się do przeciętnego poziomu życia w danym kraju, mierzonego na ogół wysokością przeciętnych dochodów (wydatków).

Przemoc- to takie zachowania jednostki lub grupy, w wyniku których inne osoby ponoszą uszczerbek na ciele lub w zakresie funkcji psychicznych. Jest to zachowanie agresywne i jednocześnie destruktywne w stosunku do innej osoby lub grupy osób.

Grupa wsparcia- grupa równoprawnych uczestników których podstawowym celem jest wzajemne świadczenie pomocy w przezwyciężaniu własnych problemów, w udoskonalaniu swojego psychologicznego funkcjonowania oraz w zwiększeniu skuteczności własnych działań.

Działalność prospołeczna- to ochrona zdrowia, oświata, dobra kulturowe, sztuka, rekreacja oraz usługi socjalne.

Underclass- (podklasa społeczna)- specyficzna, niejednolita kategoria społeczna, skupiająca ludzi trwale pozostawionych poza nawiasem społeczeństwa (np. biedni, uliczni przestępcy, narkomani, bezdomni, alkoholicy). ). W hierarchicznym porządku znajduje się ona na najniższym szczeblu drabiny społecznej. Jedną z przyczyn jej powstawania jest uzależnienie się od pomocy socjalnej - skutek uboczny działania państwa dobrobytu

Altruizm-postawa przeciwstawna egoizmowi, u podstaw której leży bezinteresowna troska o dobro innych osób.

22.Scharakteryzuj funkcje organizacji pozarządowych.

• Afiliacyjna (dla osób samotnych, na emeryturze)

• Ekspresyjna (samorealizacja)

• Pomocowa (hospicja)

• Integracyjna

• Opiekuńczo-wychowawcza (świetlice terapeutyczne)

• Normalizacyjna (zgodna z prawem)

• Grupa nacisku ( ochrona środowiska)

• Uspołecznienie państwa

23.Omów motywacje ludzi do działań prospołecznych

- dobrowolne

- nieodpłatne (wolontariat)

- konstruktywne

- kreowanie własnego pozytywnego wizerunku

- zobowiązanie pomocy drugiej osobie, która kiedyś nam pomogła

- potrzeby towarzyskie, samorealizacja

- chęć przynależności do grupy

- altruizm- przeciwieństwo egoizmu

24.Przedstaw i omów zagrożenia sektora non-profit.

1) niewystarczające zaplecze techniczne.

2) nieznajomość zasad zarządzania.

3)niewystarczająca wewnętrzna kontrola.

4) wydłużający się okres rejestracji.

5) niewystarczające fundusze.

6) niewystarczające wsparcie przez osoby fizyczne i przez instytucje.

25.Scharakteryzuj przyczyny ubóstwa w Polsce.

1. Osobowe niezależne od człowieka np. kalectwo, niepełnosprawność umysłowa i fizyczna

2. Subiektywne zależne od człowieka np. lenistwo, brak zasad, brak chęci do pracy i kształtowania się, nieuczciwość, rozrzutność.

3. Obiektywne- istniejące niezależnie od woli człowieka np. bezrobocie.

26.Omów teorię:

Teoria wielkiego brata- wielkim bratem jest rząd, państwo. Ubodzy są ubogimi, gdyż nie chcą ciężko pracować, a liczne programy socjalne państwa powodują iż ubodzy wolą korzystać z pomocy aniżeli pracować.

Teoria skażonych charakterów- to osoby ubogie dlatego, że nie miały motywacji do pracy, odpowiedniego wysiłku by się wykształcić i zdobyć kwalifikacje, a tym samym zwiększyć swoje szansy na wyniku pracy. Słabość biednych wynika z braku motywacji do nauki „kto nie pracował ciężko w szkole przegrywa na rynku pracy”.

Teoria ograniczonych możliwości- biedni są biedni dlatego, że nie mają równego dostępu do szkół, tym samym miejsc pracy. Istnieje dyskryminacja w zarabianiu pieniędzy tzn. rząd nie obdziela sprawiedliwie przywilejami, subwencjami (kominy płacowe).

Triada Gildera- 3 elementy wpływające na biedę: *rozpad rodziny, upadek patriarchalny * wiara *praca =czynniki te powodują, że człowiek ma predyspozycje do bycia ubogim.

27.Omów:

Projekt parasola- góra czyli rząd tworzy plan i wdraża go w danej społeczności lokalnej- często jest on narzucany, nieakceptowany przez grupy zainteresowane (ubogie) cieszy się małym zainteresowaniem.

Projekt korzenia trawy- pomysły rozwijają się na „dole” w społeczności dotkniętej ubóstwem, są pomysłami i inicjatywą płynącą od samych zainteresowanych. Należy wspierać takie działania, gdyż one są szansą na walkę z ubóstwem.

28.Scharakteryzuj rodzaje przemocy.

Przemoc fizyczna – wszelkiego rodzaju działania bezpośrednie z użyciem siły, których rezultatem jest nieprzypadkowe zranienie, np. popychanie, obezwładnianie, policzkowanie, szczypanie, kopanie, duszenie, bicie itp.

Przemoc psychiczna – prowadzi do zniszczenia pozytywnego obrazu własnej osoby, wykorzystuje mechanizmy psychologiczne np. wyśmiewanie, poniżanie, upokarzanie, ciągłe krytykowanie itp.

Przemoc seksualna – wymuszanie różnego rodzaju niechcianych zachowań w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych sprawcy, np. seksu z osobami trzecimi, sadystycznych form współżycia itp.

Przemoc ekonomiczna – prowadzi do całkowitego uzależnienia finansowego od sprawcy, np. poprzez odbieranie zarobionych pieniędzy, niezaspokajanie podstawowych potrzeb rodziny, okradanie itp.

Zaniedbanie – ciągłe niezaspokajanie podstawowych potrzeb fizycznych i emocjonalnych np. brak opieki i uniemożliwianie potrzeb związanych ze snem, jedzeniem, higieną.

29.Omów III fazy przemocy.

I faza narastania napięcia- wyczuwalny wzrost napięcia oraz nasilające się sytuacje konfliktowe. Osoba stosująca przemoc jest stale poirytowana, napięta, często robi awantury z byle powodu, prowokuje kłótnie. Ofiary uspokajają atmosferę w domu.

II faza wybuchu przemocy- Ofiara jest w stanie szoku. Napad szału i przemocy. Eksplozje wywołane drobnostką np. opóźnienie posiłku. Ofiara szuka pomocy u policji. Występuje tutaj przemoc fizyczna.

III faza miodowego miesiąca- faza skruchy i okazywania miłości. Sprawca czuje się bezkarny. Faza przemija i znów przeradza się w I fazę.

30.Scharakteryzuj emocje/uczucia ofiary przemocy:

- bezsilność wobec agresji fizycznej , brak umiejętności stanowczego powiedzenia „Nie”

- Lęk przed zemstą oprawcy, samotnością i odpowiedzialnością za siebie, upokorzenie

-Wstyd- Nieświadomość posiadania jakichkolwiek praw, postawa uległości i podporządkowania;

- Brak szacunku do siebie samego, małe poczucie własnej wartości, nieracjonalna nadzieja na polepszenie sytuacji - Poczucie winy- Przywiązanie do osoby stosującej przemoc, zależność ekonomiczna, emocjonalna,

31.Scharakteryzuj instytucje świadczące wsparcie ofiarom przemocy.

Podstawowym ogniwem Sieci Pomocy Ofiarom Przestępstw są Ośrodki Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem (OPOPP) działające na terenie całego kraju. Ośrodek zapewnia wsparcie w uzyskaniu bezpłatnej pomocy prawnej, psychologicznej, socjalnej i innych świadczeń osobom pokrzywdzonym przestępstwem. Jednostki specjalistycznego poradnictwa- Poradnictwo prawne realizuje się przez udzielanie informacji o obowiązujących przepisach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego.